بدون ترديد هنر معماري يكي از بارزترين مظاهر تمدن هر قوم و ملت و بازگوكننده‌ي نحوه‌ي برخورد آن ملت با مسائل مربوط به حيات و بينش وي از جهان خلقت است. معماري ايران كه حاصل قرنها تطور و ثمره‌ي انديشه و قريحه‌ي هنري ما و ابهاماتشان از نتها و دستاوردهاي ديگر ملل است، شناسنامه‌ي معتبر مردم اين سرزمين از دورترين ازمنه‌ي تاريخ مي‌باشد. يكي از اين آثار، پرستشگاه خورشيد الحضر است. اين بنا در حاشيه رودخانه فرات واقع شده و فرانسويان آن را هاترا مي‌نامند كه يكي از بناهاي بسيار باارزش دوره‌ي پارت مي‌باشد كه برخلاف ساير ابنيه بين‌النهرين كه به علت كمبود سنگ و چوب با آجر ساخته مي‌شد، در اينجا با سنگهاي حجاري شده بنا گرديده است. به گزارش بخش ايرانشناسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بخش عمده معبد با دو ايوان قرينه شروع شده، در غآ‎از بنا با آجر بوده؛ ولي بعدا تغيير عقيده دادند و سنگ آهك جاي مصالح آجري را گرفته است و ايوانهاي آجري مبدل به تالارهايي با طاق ضربي شده‌اند. سبك معماري درها به گونه‌اي است كه هر ايوان محور اصلي بنا است و اگر لازم باشد مي‌توان ايوانهاي ديگري را به آن اضافه كرد. به اين ترتيب، كاخ هاترا از دو ديوان با اتاقهاي جنبي تشكيل شده كه نماي آن را چون تك تك بنا به هم پيوشته نشان مي‌داده است و بعدها دو ايوان ديگر نيز در كنار آنها اضافه شده است. اين نما با دو دسته از سرتاقي‌هاي خود كه در هر دسته‌ يك ايوان بزرگ در ميان و دو تاق با پوشش‌هاي تاقي استوانه‌يي كوچكتر در دو سوي خود دارد. سطح صاف و صيقل داخل بخش اصلي پرستشگاه با حجاري‌ها و كنده كاريها نمايي جالب توجه دارد. اطراف درها با تزيينات فراوان و ماسكها آراسته شده و نماي آن با نيم ستونهاي گرد برجسته و تاق نماها و ساير تزيينات آرايش يافته است. ساختمان چهارگوش متصل به ايوان‌هاي پرستشگاه خورشيد هاترا يكي از گروههاي ممتاز ساختمانهاي ديني پارتي است. البته در آيين بابلي‌ها صحن مقدس الحضر به خداي آفتاب شمش هديه شده بود. دو پلكان در ديوار ساخته بودند كه يكي از آنها به بام راه پيدا مي‌كرد. در بنا كردن اين ساختمان نواقصي مشاهده مي‌شود كه نشان مي‌دهد بناي الحضر يا فاقد نقشه ساختماني بوده يا در اثر اشتباهاتي اين عيوب ساختماني پيش آمده است. از آن ايوان جنوبي براي تهيه مدخلي به صحن مقدس كشيده‌اند؛ بدين ترتيب كه نخست در را در وسط صحن باز كردند، سپس دريافتند كه اين در نسبت به مركز ديوار عقب قناس و در يك طرف افتاده است. نه در وسط عيب آن چشم‌گير است، پس تصميم گرفتند اين مدخل را ببندند و تاقي را كه بر فراز آن زده بودند باقي گذارند و يك در ديگر در مركزي ايوان جنوبي باز كردند با وجود اين كاخ هاترا يكي از بناهاي مهم و قابل مطالعه و بررسي دوره‌ي پارت‌ها و اشكانيها محسوب مي‌شود. انتهاي پيام