”قداست قلم، صداقت خبر، رسالت خبرنگار“ اظهارات اعضاي شوراي مركزي انجمن روزنامهنگاران جوان «ما با يك هجرت مقدس مواجهايم»
اعضاي شوراي مركزي انجمن روزنامهنگاران جوان ضمن بازديد از خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) در نشستي با عنوان ”قداست قلم، صداقت خبر، رسالت خبرنگار” شركت كردند. در اين نشست فريبا داووديمهاجر، هادي حيدري، سعيد شمس، سعيدالله بداشتي، اميد سرخي، هوتن ابوالفتحي و منصور بلدزاده حضور داشتند. آنچه در پي ميآيد متن اين گفتوگوهاست: ***به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، فريبا داووديمهاجر دبير انجمن روزنامهنگاران جوان در اين نشست ابراز عقيده كرد كه محاكمه و يا حتي احضار روزنامهنگاران جوان بدون در نظر گرفتن قوانين منجر به مرگ تدريجي آن ها ميشود. وي با اشاره به اظهارات روزنامه نگاري مبني بر تشبيه روزنامههاي دوم خردادي به توپخانه، اين تشبيه را درست دانست و افزود: پس از دوم خرداد، مطبوعات به مثابهي توپخانهاي بودند كه آتش آنها جهت تغيير مديريتهاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي به كار بسته شد كه در نهايت ساختار و شكل جديدي از قدرت را بهوجود آورد و خود را بر آن تحميل كرد. وي ادامه داد: جادهاي را كه اهالي مطبوعات صاف كردند، سبب شد تا عدهاي ديگر - اگرچه بسياري از آنان فراموش كردند كه با كمك مطبوعات به چنين مناصبي رسيدهاند - به پستهاي سياسي و اجرايي در قواي مختلف دست يابند و آنها نيز تغييراتي بيافرينند. وي مطبوعات را حاملان پيامهاي جديدي از مطالبات مردمي دانست و يادآور شد: عمدهي اين مطالبات عدالتطلبي و ظلمستيزي بود كه از لايههاي زيرين جامعه، به سطح آمده بود. با به فراموشي سپرده شدن دستاندركاران مطبوعات، امنيت شغلي آنان نيز زير سوال رفت. داوودي مهاجر خاطرنشان كرد: در شرايطي از قداست قلم و رسالت خبرنگار سخن ميگوييم كه اكثر خبرنگاران بيكار شدهاند و ديگر چيزي در دست ندارند كه بخواهند آن را مقدس بدارند دبير انجمن روزنامهنگاران جوان با بيان اين كه پس از توقيف گستردهي مطبوعات در يك دوره خودسانسوري بر مطبوعات حاكم شده است، اين عارضه را يك فاجعهي ملي قلمداد كرد و ادامه داد: عدهاي بدون در نظر گرفتن قانون از سوي برخي از حقوق شهروندي خود محروم شدهاند. دامنهي اين فاجعه نهتنها اعضاي تحريريهي روزنامههاي توقيفي، بلكه بخشهاي ديگر آن روزنامه را نيز در بر گرفته است. وي با اشاره به فقدان نظامنامهي صنفي مشخص در ميان روزنامهنگاران وجود 90 سالهي چنين نظامنامهاي در كشورهاي توسعهيافته را يادآور شد و گفت: همين عارضه سبب شده كه اعضاي تحريريهها و حقالتحريرها و ديگر دستاندركاران مطبوعات از حقوق مشخصي برخوردار نباشند و برخي در جهت حذف آنها برآيند. همچنان كه برخي مديران مسوول مطبوعات، دچار خودكنترلي شديد شدهاند، در راستاي حفظ موقعيت مطبوعهشان حاضر به پذيرش برخي روزنامهنگاران - به علت سابقهي فعاليت آنها در روزنامههاي توقيفي - نيستند. به اين ترتيب حق كار كردن از روزنامهنگاران سلب ميشود، آن هم بيهيچ حكم قانوني. داووديمهاجر در ادامه با اشاره به عدم شكلگيري سنديكاها در ايران، گفت: به همين علت است كه به جاي شكلگيري سنديكاها، انجمنهاي صنفي كوچك تشكيل ميشوند. هجمههايي نيز كه طي چند سال اخير به روزنامهنگاران جوان وارد آمده است سبب شد تا تصميم به تشكيل انجمن روزنامهنگاران جوان بگيريم. دبير انجمن روزنامهنگاران جوان با تاكيد بر اينكه از ابتداي تشكيل اين انجمن بر غيرسياسي بودن آن پافشاري كردهاند، افزود: با وجودي كه يك انجمن صنفي محسوب ميشويم، ولي شرايط به گونهاي است كه مجبور به حركت تنگاتنگ با مسايل سياسي هستيم. داوودي مهاجر در تشريح فرصتها و تهديدهاي موجود در عرصهي مطبوعاتي، با بيان اينكه بخشي از آنها دروني و بخشي بيروني است، فقدان نقد از درون و عدم بازآموزي حرفهاي روزنامهنگاران را از جمله تهديدهاي دروني اين عرصه دانست و افزود: چنانچه به بازآموزي روزنامهنگاران پرداخته نشود، آنقدر كيفيت كار مطبوعات تنزل خواهد يافت كه حتي در صورت عدم توقيف آنها، از تيراژشان به شدت كاسته خواهد شد. از اينرو بهاي عدم بازآموزي روزنامهنگاران بهاي سنگيني است، ولي متاسفانه هيچكس خود را متولي آن نميداند. حال آنكه بر دولت است تا سوبسيد پروژههايي را براي تقويت روزنامهنگاران بپردازد. اين روزنامهنگار در بخش ديگري از سخنان خود يادآور شد: مطبوعات پس از دوم خرداد، گفتمان موجود در تمامي بخشهاي يك مطبوعه را به چالش كشيدند، چنانكه تحولات عمدهاي را در صفحهآرايي، تيتر، عكس، خبر، فني و كاريكاتور روزنامههايي همچون جامعه و نشاط شاهد بوديم. البته بهاي سنگين اين كار را هم با ترور، توقيف و حتي تكفير پرداختند. اين روزنامهنگار معتقد است: امروز ترس و عدم جرات به قدري در ميان روزنامهنگاران شايع شده است كه ديگر به خود، اجازهي به چالش كشيدن مسايل را نميدهند و ديگران را كه ميخواهند اين چالش را ادامه دهند، متهم به تندروي ميكنند. حال آنكه اين خواست محافظهكاران است كه در داخل اصلاحطلبان رواج يافته كه ما خودمان را به تندروي متهم كنيم. جو انفعال و نااميدي كه در ميان سياستورزان روي داده به عرصهي مطبوعات و دستاندركاران آن نيز كشيده شده است. دبير انجمن روزنامهنگاران جوان، مشكل ديگر در عرصهي سياسي و مطبوعاتي را عدم توجه به مسايل زيربنايي دانست و گفت: از جمله اشتباهات دوم خرداديها عدم توجه به جنبشها بود. همچنانكه ميخواستند جنبش دانشجويي را حذف و يا هضم كنند و ميخواستند كه جنبش زنان را در داخل خود ايجاد كنند. همچنانكه در روزنامههايشان هم چنين روندي را در پيش گرفتند و صفحات و اخبار زنان را راحتتر از هر مطلب ديگري حذف كنند و نگاه رقيبانهشان به زنان سبب شده كه شوراهاي سردبيري را تماما مردها تشكيل دهند. به عبارت ديگر بدنه را زنان تشكيل ميدهند، ولي نهادهاي تصميمگيري در اختيار مردان است. ***عضو هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان معتقد است: رسالت خبرنگار مجموعهاي از صداقت و شفافيت وي در كارش است. زماني كه وي با سانسور مواجه ميشود خود به خود صداقت و شفافيتش رنگ ميبازد. سعيد اللهبداشتي، با حضور در نشستي با موضوع “قداست قلم، صداقت خبر، رسالت خبرنگار“ كه با حضور اعضاي شوراي مركزي انجمن روزنامهنگاران جوان در محل خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، برگزار شد، اظهار داشت: برخي معتقدند كه خبرنگاران در انعكاس اخبار، جانب حقيقت را رعايت نميكنند. اگر اين انتقاد را وارد بدانيم بايد آن را به آن دسته از كساني كه خواستهاند خبرنگار اينگونه رفتار كند، مربوط دانست. وي با بيان اينكه جامعهي ما بهويژه جامعهي روزنامهنگاري دچار تناقض شده است، افزود: از يك سو ميبينيم كه حزبي اكثر كرسيهاي پارلمان را در اختيار دارد و از سوي ديگر همين حزب اجازهي انتشار يك روزنامه را ندارد. اللهبداشتي اين امر را يك تناقض و سردرگمي آحاد جامعه را از نتايج آن دانست. به گفتهي وي در اين برهه از فضاي اجتماعي ايران، ما با يك هجرت مقدس مواجه هستيم. بدين معنا كه نسل جوان از فضاي شور اوايل اصلاحات به سوي تاملورزي، نويسندگي و قلمبهدستي در حال حركت است. اين روزنامهنگار اين هجرت را بهترين فرصت براي صاحبان مطبوعات و همهي آحاد جامعه دانست و گفت: اين نوع هجرت، به انديشهورزي و عمقبخشي به حركتهاي اجتماعي كمك ميكند. وي عمقبخشي به امور و انديشهورزي را يكي از دستاوردهاي اصلاحات عنوان كرد و افزود: شايد هنوز برخي اين عمقبخشي را خام بدانند اما مشكل ما در واقع اين است كه حتي هنوز انديشمندان و دانشگاهيان اجازهي نوشتن انديشهي خود را ندارند. به گفتهي وي در چنين فضايي نبايد از جوانان انتظار خام نبودن داشت. *** همچنين سعيد شمس نيز يكي ديگر از اعضاي هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان و عضو تحريريهي روزنامهي فرهنگ آشتي با حضور در نشستي با موضوع “قداست قلم، صداقت خبر، رسالت خبرنگار“ كه با حضور اعضاي شوراي مركزي انجمن روزنامهنگاران جوان در محل خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، برگزار شد، ضمن اظهار تاسف نسبت به هدف صرفا اقتصادي برخي روزنامهها؛ گفت: از جمله مشكلات خبرنگاران، اجبار آنها در كنار آمدن با سيستم روزنامه و وجود اين سايهي خطر بر سر اين قشر است. به گفتهي اين روزنامهنگار در چنين فضايي، برخي به خاطر فشار اقتصادي مجبور ميشوند به كاري بپردازند كه به آن اعتقاد ندارند. *** همچنين هوتن ابوالفتحي ديگر عضو هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان و عضو تحريريهي هفتهنامهي چلچراغ نيز با حضور در نشستي با موضوع “قداست قلم، صداقت خبر، رسالت خبرنگار“ كه با حضور اعضاي شوراي مركزي انجمن روزنامهنگاران جوان در محل خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، برگزار شد، ابراز عقيده كرد كه ميزان اعتماد مردم به مطبوعات پس از توقيف فلهاي آنها كاهش يافته است. وي عدم اعتماد يا كاهش آن را به مطبوعات، در درصد برگشتي نشريات، تيراژ پايين روزنامهها، هجوم به اينترنت و ماهواره و فيلترينگ اينترنت متجلي دانست. ابوالفتحي با بيان اين مطلب كه روزنامهنگار مجبور به هماهنگ شدن با سياستهاي مطبوعهي خود است، افزود: اما همين روزنامهنگار بايد بداند كه ناشر يا مسوول آن مطبوعه يا رسانه تا چه حد حاضر به پرداخت عواقب تهديد قلم او است. وي فضاي كنوني مطبوعات و فضاي رسانههاي كشور را تيره ندانست و اظهار داشت: نبايد فكر كنيم كه حرفمان را بزنيم بلكه بايد فكر كنيم كه چگونه حرف خود را بزنيم كه هم نشريه تداوم داشته باشد و هم حرف ما زده شود ***عضو هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان معتقد است: بسياري از خبرنگاران تنها اسم خبرنگار را يدك ميكشند و به هيچ عنوان خصوصيت واقعي و تخصصي يك خبرنگار واقعي را ندارند. از اين رو بايد در جهت رفع اين نوع مشكلات بسيار تلاش شود. اميد سرخي با حضور در نشستي با موضوع “قداست قلم، صداقت خبر، رسالت خبرنگار“ كه با حضور اعضاي شوراي مركزي انجمن روزنامهنگاران جوان در محل خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، برگزار شد، افزود: متاسفانه حمايتهاي انجمن صنفي روزنامهنگاران شامل فعالان و بخشهاي فني روزنامهها نميشود. جدا كردن بخش فني از تحريريه و ساير فعالان يك روزنامه موجب شده اين بخش از روزنامهنگاران از امنيت شغلي پايينتري برخوردار باشند. سرخي به اين بخش از صحبتهاي عباس عبدي در سالگرد روزنامهي نوروز مبني بر اينكه “روزنامهنگاري بازي كردن در زمين فوتبال پر از مين است”، اشاره و ابراز عقيده كرد: امروز متاسفانه به نظر ميرسد ديگر اصلا بازياي وجود ندارد كه كسي بخواهد وارد ميدان مين شود. اين روزنامهنگار جوان، به توقيف موقت روزنامهي وقايع اتفاقيه و يكي از علل اين توقيف موقت كه شباهت كار آن با روزنامهي ياسنو بيان شده بود اشاره و خاطرنشان كرد: اگر قرار بر اين باشد كه يك روزنامه به دليل شباهت كاري با يك روزنامهي توقيف شده، محكوم شود، ديگر حق و حقوقي براي روزنامهنگار باقي نميماند. اين عضو هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان با طرح اين پرسش كه آيا انجمن صنفي اين توانايي را دارد و يا نميخواهد اساسنامه و مرامنامهي خود را جهت حمايت بيشتر از روزنامهنگاران تغيير دهد؟ افزود: دوران اكتفا كردن به شعار و وعده دادن سپري شده، بايد تدابير ديگري براي دفاع از حقوق طبيعي اين صنف انديشيد. سرخي دربارهي رسالت خبرنگار با بيان اينكه بخشي از وضعيت بد امروز خبرنگاران مربوط به خود آنهاست در پايان گفت: متاسفانه بسياري از خبرنگاران تنها اين اسم را يدك ميكشند و به هيچ عنوان خصوصيت واقعي و تخصصي يك خبرنگار واقعي را ندارند. از اين رو بايد در جهت رفع اين نوع مشكلات بسيار تلاش شود. ***يك عضو هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان گفت: قداست جزو صفات دروني و ذاتي قلم است و روزنامهنگاران براي حفظ اين قداست هم كه شده حاضر نيستند هرجايي كار كنند. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، هادي حيدري با حضور در نشستي با موضوع “قداست قلم، صداقت خبر، رسالت خبرنگار“ كه با حضور اعضاي شوراي مركزي انجمن روزنامهنگاران جوان در محل خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، برگزار شد، با اعتقاد بر اينكه صادركنندگان احكام مطبوعاتي، از تفكر خاصي پيروي ميكنند، افزود: چنانچه آنانكه حكم به توقيف مطبوعات و توبيخ روزنامهنگاران ميدهند، برآمده از تفكرات مختلفي بودند، در احكامشان عدالت بيشتري حاكم ميشد. وي با بيان اينكه قداست قلم جزو صفات دروني و ذاتي قلم است، ادامه داد: روزنامهنگاران براي حفظ اين قداست هم كه شده حاضر نيستند هرجايي كار كنند و براي هر مطبوعهاي قلم بزنند، چرا كه براي تفكر خود ارزش و احترام قايل هستند. حيدري در تبيين مشكلات موجود در عرصهي روزنامهنگاري ايران به عدم آشنايي صاحبان مطبوعات با علم و تخصص روزنامهنگاري اشاره كرد و از اينكه هنوز جايگاه يك روزنامهنگار و كليهي دستاندركاران مطبوعات اعم از فني، طرح، گرافيك، عكس، كاريكاتور مشخص نيست، اظهار تاسف كرد. به اعتقاد وي: جايگاه متزلزل دستاندركاران مطبوعات سبب شده كه اعضاي تحريريهها بسته به سليقهي مدير مسوول يا سردبير، انتخاب و حتي اخراج شوند. اين عضو هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان در واكنش به اينكه مطبوعات دوم خردادي، توپخانه خوانده شده بودند، متذكر شد: همين عارضه سبب شد كه مطبوعات از وظيفهي حرفهاي خود دور شده، نقش احزاب را به دوش بكشند و با حضور در كشاكش درگيريهاي حزبي، گاهي مطبوعات مخالفان اصلاحات به تخريب چهرهي آنها پرداخته و حتي به حريم خصوصي اصلاحطلبان وارد شوند. به اعتقاد وي بازيچه انگاشتن روزنامهنگاران به علت عدم كاركرد حرفهاي مطبوعات است و از همين رو است كه روزنامهنگاران به عنوان اعضاي تيم احزاب و جناحها محسوب ميشوند. حيدري با تاكيد بر اينكه فعاليت در يك روزنامهي حزبي، امكان عملكرد مستقل را از روزنامهنگاران سلب ميكند، خاطرنشان كرد: مطمئنا روزنامهنگاران مستقل از سطح آسيبپذيري بسيار بالاتري نسبت به روزنامهنگاران غيرمستقل برخوردارند. اين عضو موسس انجمن روزنامهنگاران جوان ادامه داد: چنانچه اساسنامهي انجمن صنفي روزنامهنگاران به گونهاي بود كه تمامي دستاندركاران مطبوعات را نيز شامل ميشد، ديگران به فكر تشكيل NGOهاي موازي نميافتادند و يك مسير طي شده را از ابتدا نميآزمودند. حيدري در بخش ديگري از اين نشست به آن چه بروز رعب و ترس در ميان سردبيران و صاحبان مطبوعات ميناميد اشاره كرد كه از امكان بروز هرگونه خلاقيت در عرصهي مطبوعات ممانعت به عمل ميآورد. اين كاريكاتوريست، فقدان ستون ثابت كاريكاتور در روزنامههاي كنوني را در همين راستا ارزيابي كرد و افزود: در طول تاريخ كاريكاتور ايران (از مشروطه تاكنون) دوران شكوفايي كاريكاتور ظرف سالهاي 76 تا 79 بود، شرايط كنوني را عصر افول كاريكاتور در مطبوعات ايران است. اين در حالي است كه كاريكاتور بسيار عميق بوده و حرفهاي بسياري را در پس خود دارد كه چه بسا نتوان آن را به زبان نوشتار منتشر كرد. ***عضو هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان معتقد است: عليرغم همهي مشكلات، جامعهي مطبوعاتي همچنان بايد در اين عرصه بماند و مبارزه كند. منصور بلدزاده با حضور در نشستي با موضوع “قداست قلم، صداقت خبر، رسالت خبرنگار“ كه با حضور اعضاي شوراي مركزي انجمن روزنامهنگاران جوان در محل خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، برگزار شد، با بيان اينكه گرفتن جرات از اصحاب قلم و مطبوعات ترس را جايگزين ميكند، اظهار داشت: يك خبرنگار و روزنامهنگار ترسو؛ قطعا نخواهد توانست حرمت، بها و قداست قلم را حفظ كند. وي، واگذاري مسووليت يك مطبوعه به افراد غير متخصص را يكي از آفات اساسي مطبوعات دانست و ابراز عقيده كرد: نميشود به صرف سياستمدار بودن يك شخص، مسووليت يك نشريهي مطبوعه را كه احتياج به تخصص و تجربه دارد به آن سپرد، بدان معني كه يك فرد سياسي وقتي وارد جامعهي مطبوعاتي ميشود همه چيز را با ديد سياسي ميبيند از اينرو نميتواند يك كار حرفهايي و تخصصي مطبوعاتي كند. به اعتقاد اين روزنامهنگار جوان؛ بالاي 90% جواناني كه وارد عرصهي مطبوعات ميشوند، عليرغم اينكه خون تازهاي به مطبوعات ميدهند فاقد تخصص و تجربهي كافي هستند و متاسفانه ديده ميشود كه در پستهاي كليدي نيز گمارده ميشوند كه اين نوع مسايل قطعا موجب ضعف روزنامهها ميشود. اين عضو هيات موسس انجمن روزنامهنگاران جوان؛ يكي از مهمترين اهداف انجمن متبوعش را بازآموزي روزنامهنگاران جوان عنوان كرد و افزود: سعي ما بر اين است كه تخصصهاي لازم را با تشكيل كلاسهايي در اين زمينه به جواناني كه قصد ورود به عرصهي مطبوعات و روزنامهنگاري دارند آموخته و به نوعي بازآموزي كنيم. وي دربارهي علت ورود برخي اصحاب قلم به حريم خصوصي افراد و وجود خودسانسوري در مطبوعات يادآور شد: وقتي اخلاق انساني، مطبوعاتي، اجتماعي و سياسي از سوي برخي مطبوعات رعايت نشود اين نوع مسايل طبيعي است، از اينرو براي ريشهكن كردن اين نوع مشكلات بايد اخلاق حرفهايي از سوي تك تك اعضاي جامعهي مطبوعاتي كاملا رعايت شود. انتهاي پيام