سوزندوزي هنري است اصيل و ديرينه كه دستان هنرمندان با ابزاري ساده اشكالي زيبا را بر روي انواع پارچه نقش مي‌زنند. رودوزي به شيوه‌هاي گوناگون در ايران رواج دارد كه از آن جمله مي‌توان به مليله دوزي، ده يك دوزي، پته دوزي، گلابتون دوزي، سكمه دوزي، براق دوزي، قيطان دوزي، نوار دوزي و ... اشاره كرد. رودوزي‌هاي ايران كلا به سه دسته تقسيم مي شود: 1- گونه‌اي كه زمينه اساسي پارچه را سراسر بخيه مي‌پوشاند تا زمينه تازه‌اي از رنگ و نقش پديد آيد مانند سوزندوزي بلوچ، قلابدوزي رشت و پته دوزي كرمان. 2- شيوه‌اي كه در آن بر روي پارچه نقش چنداني دوخته نمي‌شود بلكه با عبور نخهاي رنگين از لابه‌لاي تار و پود پارچه و دوختن آنها به هم پارچه ساده حالت مشبك و رنگين به خود مي‌گيرد، مانند سكمه دوزي اصفهان. 3- گونه‌اي كه در آن زمينه پارچه به رنگ اصل خود باقي مي‌ماند و به كمك نخهاي روكش شده فلزي نقوش متنوعي بر روي پارچه دوخته مي‌شود مانند ده يك دوزي، گلابتون دوزي يا زر دوزي، نقده دوزي، خوس دوزي و مليله دوزي. ممكن است در بعضي موارد از الياف روكش شده استفاده نشود، اما چون خود الياف فلزي هستند از نظر دسته بندي جزو اين گروه به شمار مي‌ايند. پته دوزي يا سلسله دوزي يا فته دوزي: به گزارش بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در لغتنامه دهخدا PAT را چنين تعريف كرده‌اند: بز پشم، پشم زير موي بز، پشم موي بز و پشم نرمي كه از بن موي بز به شانه برآورند و از آن شال، كلاه، نمد، كپنك و افتادن آن درست كنند. در فرهنگ عميد نيز PAT به معناي كرك - پشم نرمي كه از بن موهاي بز مي‌رويد و از آن پارچه‌هاي لطيف مي‌مانند آمده است، به طور كلي پته دوزي به نوعي دوخت اطلاق مي‌شود كه تمام زمينه و گاهي قسمت اعظم زمينه با نخهاي كركي الوان يا پشمي يا ابريشمي و به ندرت نخ گلابتون دوخته شود. پته دوزي هم اكنون در كرمان، سيرجان و رفسنجان رايج است، سابقه توليد مشخصي ندارد و هر يك از دست‌اندركاران پته دوزي آن را به يك دوره‌اي مرتبط مي‌سازند، متاسفانه به دليل آسيب پذيري منسوجات در برابر عوامل جوي در موزه‌هاي داخلي و خارجي نيز نمونه‌هايي از پته كه بتواند راه گشايمان باشد وجود ندارد ولي مروري بر سفرنامه شاردن اين امر را به اثبات مي‌رساند كه اين نوع دوخت در دوره صفوي در كرمان رواج كامل داشته و براي مصارف مختلف توليد مي‌گرديده است، ‌در كتب مختلف هنري، قديمي‌ترين پته موجود در دنيا را متعلق به سال 1285 ه - ق دانسته‌اند كه پته موجود در موزه هنرهاي تزييني خط بطلاني بر اين نوع اظهارات مي‌كشد، پته مذكور به صورت سوزني بوده و تمام زمينه با استفاده از گلهاي زيرافشان به صورت محرمات جناغي كج با استفاده از نخهاي ابريشمي الوان بر روي پارچه پشمي كرم رنگ دوخته شده است، اين اثر متعلق به سده 12 ه - ق مي‌باشد، دور اين سوزني پتك دوزي و حاشيه دوزي با نقش جقه‌اي قهر و آشتي است. بقچه پته دوزي و سلسه دوزي فرج‌الله كرماني است كه استاد با مهارت خاص سرانگشتان تواناي خود توانسته است به بهترين وجه ممكن هنر خود را بر روي آن به نمايش درآورد. اين اثر داراي رقم بوده و سنه 1280 ه ـ ق را نشان مي‌دهد، يكي ديگر از نمونه‌هاي بي‌نظير دوخت پته، روپوش مقبره شاه نعمت‌الله ولي در ماهان كرمان است كه يكي از پركارترين پته‌هاي توليد شده در ايران مي باشد. اين اثر در سال 1285 ه ق دوخته شده است و نتيجه دو سال كار مداوم شانزده زن پته دوز كرماني است كه بر پارچه‌اي با طول 355 سانتي‌متر و عرض 210 سانتي‌متر دوخته شده است اين اثر نمونه بسيار برجسته‌اي از ذوق و هنر زنان كرمان به حساب مي‌آيد. پته دوزي نوعي از رودوزيهاي ايراني است كه طي آن تمام سطح پارچه يا قسمت اعظم آن به وسيله بخيه‌هاي الوان پوشيده مي‌شود هنرمنداني كه اكثرا زنان و دختران خانه‌دار هستند نقوش ذهني را بر زمينه پشمي ضخيمي كه عريض ناميده مي‌شود مي‌دوزند، عريض كه در گذشته براي دوخت دامن، كت و پالتوهاي زنانه نيز مورد استفاده قرار مي‌گرفت، پارچه‌اي دستباف است كه به وسيله دستگاههاي بافندگي به رنگهاي سفيد، قرمز، زرد و سبز توليد مي‌شود. ريس كه معمولا در رنگهاي عنابي، مشكي، سبز روشن، سبز تيره، زرد، نارنجي، قرمز، آبي تيره، سبز ماشي، لاكي و ... مورد استفاده پته دوزان قرار مي‌گيرد، نوع نخ پشمي دست ريس يا ريسيده شده به وسيله ماشين است كه ميزان مصرف آن بر حسب نوع نقش و ضخامت يا نازكي نخ مورد مصرف متفاوت مي‌باشد ولي به طور متوسط رودوزي هر متر پته به حدود 375 تا 400 گرم نخ احتياج دارد. در گذشته براي پته دوزي علاوه بر نخ (ريس) از نخهاي ابريشمي و گلابتون نيز استفاده مي‌نموده‌اند كه نمونه‌هاي بازمانده خود گواه تحول و دگرگوني در اين هنر مي‌باشد. عريض پارچه‌اي است پشمي كه قبلا آن را با دست مي بافتند و از 90 سانتي‌متر تجاوز نمي‌كرد اما امروزه با دستگاههايي كه ساخت اصفهان و يزد مي‌باشند و به تك جعبه معروفند اين عمل انجام مي‌شود و پارچه بافته شده را كج راه مي‌نامند، هم اكنون عريض مورد نياز توسط ك ارخانجات بافته مي‌شود. واد لازم براي اجراي هنر پته دوزي: نخهاي الوان عريض (شال) سوزن (متناسب با پارچه و نخ) كاربن كاغذ پوستي قيچي مداد و ماژيك انگشتانه و ... رنگرزي و نحوه رنگ آميزي ريس: در قديم رنگرزخانه‌هاي سنتي پاتيل‌هايي داشتند كه براي به‌دست آوردن انواع رنگها مورد استفاده قرار مي گرفتند و براي ثبات رنگ به‌دست آمده از مواد كمكي مانند انواع نمكها و اسيد استفاده مي‌كردند، نخهاي خام را به كمك اسيد، انواع نمكها و رنگهاي مختلفي چون نيل، قرمز دانه، پوست انار، غوره، برگ مو، پوست گردو و ... به نخهاي الوان تبديل مي‌كردند، تنها رنگ سياه را به سختي به‌دست مي‌آوردند. در حال حاضر رنگ آميزي با دستگاههاي مختلف ساخت اصفهان يا پاتيلهاي استيل و ... انجام مي‌شود و مواد رنگي آن را رنگهاي شيميايي و اسيدهاي معدني تشكيل مي‌دهند، شالها معمولا به رنگهاي سفيد، قرمز، نارنجي، مشكي و ... مي‌باشند. ريسها دو نوعند: دست ريس: كه بسيار گران هستند به طوري كه مصرف آن روز به روز كمتر مي‌شود و جاي خود را به نخهاي ارزان ماشين ريس مي دهد. كارخانه‌يي: كه معمولا سفيد خام است و از ژاپن خريداري مي شود، اين نخها را پس از تابيدن به مرحله رنگرزي مي رسانند. لازم به ذكر است كه در مراحل توليدي، نخ خام، تابيدن و رنگرزي آن از طريق واسطه‌ها انجام مي‌گيرد، بدان جهت به بودن واسطه‌ها تاكيد مي‌شود كه نقش بسيار مهمي دارند، آنها مطابق موجودي نخ خود و صرفه‌اش از رنگهاي مختلف به ميزان دلخواه به پته دوز تحويل مي‌دهند و او را به طور غيرمستقيم وادار به استفاده كمتر از يك رنگ و استفاده بيشتر از رنگ ديگر مي‌كنند. رنگها و رنگهاي مورد استفاده در پته دوزي: رنگها در پته دوزي بايد با هم و با متن هماهنگي داشته باشد، حتي‌الامكان بايد به صورتي انتخاب شوند كه مرز بين رنگها كاملا مشخص باشد به عنوان مثال: دو رنگ تيره يا دو رنگ روشن در كنار هم قرار نگيرند، لازم به ذكر است كه با توجه به رنگ شالي كه مورد استفاده قرار مي‌گيرد همان رنگ از چرخه رنگي به كار گرفته شده در پته حذف مي‌شود. رنگهاي مورد استفاده در پته دوزي از اين قبيل‌اند: مشكي، سفيد، زرد پرتغالي، سبز كم رنگ، سبز پررنگ، آبي آسماني، آبي پررنگ، لاكي و قرمز نقوش پته دوزي: ظرافت و زيبايي خاص پته دوزي به ل حاظ نقشها و طراحهاي اصيل سنتي ايراني چون نقش بته جقه‌اي يا درخت زندگي است. اين نقش يكي از رايج‌ترين نگاره‌هاي ايراني است كه از روزگاران قديم در همه انواع دست بافته‌ها و دوخته‌ها متداول بوده است. در اصل اشتقاق اين نگاره پته همواره اختلاف نظر بوده و هنر شناسان تعبيرهاي متفاوت و غالبا مغاير درباره ريشه و منشا ان ارايه داشته‌اند گروهي آن را مظهر رمزي شعله آتش آتشكده‌هاي زرتشتي و گروهي آن را تمثيل بادام و گلابي دانسته‌اند، اخيرا برخي به اين نتيجه رسيده‌اند كه اين نقش مايه تجسم شيوه يافته گياهي هندي است و به تبع آن يقين كرده‌اند كه بته جقه از هند به ايران آمده است و به صورت‌هاي متداول، متفاوت و متحول سرو كه سر آن از باد خم شده باشد درآمده است. برخي بر خلاف اين نظر معتقدند كه اين نقش مايه از ايران به هند رفته است و گروهي آن را تمثيل قطره آب و يا كيسه‌هاي مخصوص ريختن سكه‌هاي طلا و نقره كه در قسمت بالا جمع مي‌شود و از اثر مشت بسته الهام گرفته است مي دانند. مردم ايران با عشقي كه به ابداع انواع مختلف نقوش هنري و پيچيده از يك موضوع اصلي دارند اشكالي بته را بوجود آورده‌اند و بر آنها نامهاي مخصوصي اطلاق كرده‌اند مانند: بته ميري (كاج كوچك) بته ترمه (كاج متوسط) بته خرقه‌يي (كاج بزرگ) بته بادامي (كاج بادامي) بته جقه‌اي، بته شاخ گوزني، بته ترمه، بته سرابندي، بته قلمكار اصفهان، بته كردستان، هشت بته، بته ميرشكسته، بته لچك ترنج، بته جقه‌اي دوقلو، بته جقه‌اي سه قلو، بته جقه‌اي مادر و فرزندي، بته جقه قهر و آشتي، بته افشاري، بته بازوبندي و ... اما اكثر صاحبنظران معتقدند كه طرح بته از سرو خميده الهام گرفته است، طرح بته يك طرح ايراني و هندي است هندي‌ها آن را سوك ناميده‌اند و معتقدند كه سوك از رسوبات رودخانه حجنا در مسير عبورش از كشمير به سمت جلگه هندوستان الهام گرفته است طرح بته در بسياري از هنرهاي سنتي ايران از قبيل قالي، گليم، رودوزي، قملزني، قلمكار و .. كاربرد گسترده‌اي دارد. از ديگر طرحهايي كه در پته دوزي و سلسله دوزي مورد استفاده قرار مي‌گيرد مي‌توان به نقش پيچك ترنج، نقوش حيوانات به خصوص پرندگان، نقوش هندسي، شمسه‌اي، لچك ترنجي، افشان، انواع اسليمي و ختايي، گلهاي شاه عباسي، اناري، قوش خوشه‌اي چهار بته حاشيه‌دار و ... اشاره نمود. پته دوزان طرحهاي مختلف مورد دلخواه خودشان را از هنرمندان طراح معروف در كرمان همچون استاد محسن خان نقاش سده سيزده هجري قمري، حسن بن محسن خان نقاش متوفي 1319 هجري شمسي، زمان خ ان ميرحسيني شاگرد حسن خان متوفي 1304 هجري شمسي، شيخ رمضان ميسيرجاني متوفي 1322 هجري شمسي، استاد كاظم نقاش، احمد خان، احمد علي خان و كربلايي اكبر به عاريت مي‌گرفتند. چگونگي طراحي پته: براي تهيه يك قطعه پته دوزي ابتدا عريض را به ابعاد لازم بريده و سپس آن را به دست طراح مي‌سپارند. شيوه كار به اين صورت است كه زنان پته دوز خود مستقيما به طراح مراجعه نمي‌كنند بلكه فروشندگان مواد اوليه پته را كه معمولا مقدار زيادي عريض بريده شده و طراحي شده است را به صورت آماده به سوزندوزان مي‌فروشند. درمرحله طراحي ابتدا طرح روي كا غذ كالك ترسيم مي‌شود، پس از آن خطوط طرح را به وسيله سوزان سوراخ كرده و سپس بر روي عريض مورد نظر منطبق مي‌سازند، بر روي آن پودر گچ يا خاكه زغال مي ريزند و به‌وسيله اين عمل كه گرته زني نام دارد طرح را روي عريض پياده مي‌كنند براي پارچه‌هاي تيره از خاك گچ و براي پارچه‌هاي روشن از خاك زغال استفاده مي‌كنند، پس از اين مرحله نقاش مشخص شده را با قلم و مركب روي پارچه پررنگ مي‌سازند، البته اين روش طراحي ظرف سالهاي اخير تا حدودي منسوخ شده و در شرايط حاضر بيشتر طراحان كار انتقال نقش بر روي پارچه را يا با كمك قالبهاي چوبي مخصوصي كه شبيه مهرهاي لاستيكي است انجام مي‌دهند و يا با ماژيك طرح را بر روي عريض منتقل مي‌سازند. پس از عمل گوته زني عمل ساق دوزي فرا مي‌رسد كه طي اين عمل نقوش مربوط با اسلوب خاصي سوزن كاري و برجسته و نمايان مي‌گردد به وسيله سوزن و نخ كليه متن، داخل نقشها و حاشيه پته را پر مي‌كنند پس از انجام اين مرحله، مرحله برگ دوزي فرا مي‌رسد كه يكي از مراحل مهم پته دوزي مي‌باشد بوسيله اين عمل سايه زدن پيرامون نقش گلها و بته‌ها انجام مي‌شود كه در اطراف حاشيه پته به صوت زيكزاك مانند در مي‌آيد. پس از اتمام دوخت پته آن را با آب و پودر لباسشويي شسته و بر روي چوب مخصوصي به نام نورد مي‌اندازند تا پس از خشك شدن و اتو كشي قابل عرضه و فروش گردد، در حال حاضر اين عمل تا حدودي منسوخ شده و مرحله فوق توسط اتو شويي‌ها انجام مي‌گردد. به عنوان مثال؛ طرح چهاربته: از جمله نقشهايي است كه براي تهيه بقچه معمول بوده و عبارت است از چهار بته جقه در چهار گوشه بقچه كه به صورت قرينه قرار گرفته‌اند.‌البته اين بته‌ها خود از غناي زيادي برخوردارند. معمولا هر بته روي پايه‌اي قرار مي‌گيرد و در راس به پيچش‌هاي نرمي منتهي مي‌گردد، گاهي چهار دسته گل درچهار طرف بقچه به طور قريبه زيبايي آن را دوچندان مي‌كند، اينها همه با حاشيه‌اي چند رده محصور مي‌گردند، معمولا حاشيه به وسيله بته‌هاي ريز جقه‌اي و چند رديف گلهاي مختلف تزيين مي‌شود و تمام نقشها با هماهنگي فوق‌العاده از زمينه جدا مي‌شوند. در طرح بازوبندي يك ترنج به وسيله يك حاشيه پهن با طرح بازو بند احاطه مي‌گردد و كار پته دوزي به سمت خارج از لبه گل و بته ريز همراهي مي‌شود، در اين نمونه تمام سطح‌شان پر مي‌شود. طرز دوخت پته: پس از طراحي، انتخاب رنگ نخ مطرح است، رنگهاي روشن ظرف سالهاي اخير به پته دوزي راه يافته‌اند و رنگهاي اصيل اغلب تيره بوده‌اند، از آنجا كه طرحهاي بته نه شلغ است و نه هندسي، رنگهاي روشن چندان جاذبه‌اي به محصول نمي دهد و تيره بودن رنگها ارتباط نقوش را منطقي‌تر و قابل قبول‌تر مي‌سازند پس از انتخاب و تهيه نخ پته دوزي ابتدا جاي خطوط اصلي را سوزندوزي مي‌كنند، اين مرحله به دليل آنكه به طرز خطي دوخته مي شود به مرحله ساق دوزي معروف است شيوه كار به اين صورت مي‌باشد كه ابتدا سوزن را از قسمت زير پارچه به داخل آن فرو برده و از روي پارچه بيرون مي‌كشند بعد سوزن را از سمت چپ در فاصله كمي از محلي كه خارج شده فرو مي‌برند، مجددا از محلي مابين كوك اول و دوم خارج مي‌سازند، اين كار شباهت زيادي به گل دوزي معمولي دارد و براي ساق دوزي پارچه‌هاي تيره از نخ قرمز و براي پارچه‌هاي روشن از نخ زرد استفاده به عمل مي‌ايد. پس از مرحله ساق دوزي حاشيه‌هاي باريك را توسط چهار سوزنه دوخت به صورت پتك‌هاي چهار گوش در مي‌آورند كه در قديم پتك گرد را بكار مي‌بردند اما در حال حاضر از پتك چهار گوش استفاده مي‌كنند طريقه دوخت آن بدين شرح است كه پهناي حاشيه باريك را در پته در نظر گرفته به صورت افقي خ را از زيرپارچه عبور مي‌دهيم پس از بيرون آوردن آن از روي پارچه با فاصله‌هاي معين از يكديگر پتك‌ها را به صورتي مي‌گنجانيم كه از ساق دوزي اطراف حاشيه فاصله داشته و بين پتك ها نيز به همان اندازه فاصله ايجاد شود. لازم به ذكر است كه اين طريقه دوخت در شال قرمز بر خلاف ديگر شالهاي رنگي بدون متن دوزي انجام مي‌شود. بعد از اين مرحله پتك دوزي داخل نقشها فرا مي‌رسد كه در قديم به آن آب دوزي گفته و در حال حاضر به آن زير دوزي مي‌گويند، طريقه دوخت آن به اين صورت است كه با توجه به بافت عريض خطوط مورب را در نظر گرفته، مي‌شماريم و روي همان خطوط مورب كه از بافت پارچه پيداست به اندازه پنج بافت ريز عريض خط را مي‌دوزيم سپس سوزن را از م يان خطوط مورب بيرون آورده بر روي خط گرهي عمودي ايجاد مي‌كنيم به دنباله اين كار در كنار آن يك بار ديگر اين عمل را تكرار مي‌كنيم بدين صورت دوختن يك پتك به پايان مي‌رسد پس از آن يك فاصله به اندازه يك نخ ايجاد كرده و پتك‌هاي بعدي را اضافه مي‌كنيم تا زمينه نقش پر شود، در زمان قديم اين پتك را پتك خياري مي‌گفتند كه اكنون به پتك پاپيوني تغير نام داده است. پس از اتمام اين مرحله مرحله رودوزي كه در قديم به آن متن دوزي مي‌گفتند شروع مي‌شود، طريقه دوخت آن به اين صورت است كه نخ را از زير پارچه عبور داده بر روي پارچه در جهات مختلف و معلوم خطوط مابين پتك‌ها را ايجاد كرده و بر روي آنها سه گروه مورب ايجاد مي‌كنيم. وقتي كه مرحله متن دوزي به پايان رسيد مرحله پر دوزي آغاز مي‌شود، گلهاي هشت پر و شش پر پته را كه مابين متن دوزيها قرار دارند پر دوزي مي‌كنيم، طريقه دوخت بدين شرح است كه پره‌هاي گلها را از بالا به پايين به صورت افقي با عمل پر دوزي پر مي‌كنيم، برگهاي مابين نقوش را نيز مانند طريقه متن دوزي و گل دوزي انجام مي‌دهيم. آخرين مرحله دوخت پته مرحله برگ دوزي آن است، اين مرحله در قديم برگ دوزي نام داشت كه اكنون به دور دوزي معروف است اين مرحله به صورت ذهني دوخته مي‌شود و از مهمترين مراحل دوخت پته است، طريقه دوخت آن بدين صورت است كه با دوخت سه سوزنه يا پنج سوزنه بيرون از خطوط چسبيده به آنها به صورت عمودي و افقي با توجه به حالت‌هاي متفاوت خطوط نقشه دوخته مي‌شود. نكته: اين موضوع بايد مورد توجه قرار گيرد كه انتخاب رنگ، طريقه دوخت و ساير مراحل آماده سازي اين سوزندوزي جهت خلق يك اثر هنري و عرضه آن به بازار از طريق استادكاران صاحب تجربه در اين هنر انجام مي شود و كارآموزان با داشتن اين جزوه به همراه آموختن تجارب هنرمندان مي‌توانند خود به خلق يك اثر زيبا دست يابند. مراكز رايج پته دوزي، تعداد پته دوزان و كاربرد آن از آنجاييكه اين هنر به وسيله زنان و دختران به صورت خانگي صورت مي‌گيرد و آنان در كليه محلات كرمان پراكنده مي‌باشند، تعيين تعداد دقيق آنان ميسر نيست اما طبق اظهار واسطه‌هاي خريد و فروشندگان محصولات و بررسي‌هايي كه در سال 1360 به عمل آمده است جمعيت كل پته دوزان استان كرمان را حدود 5000 نفر تخمين زده‌اند كه در شهرهاي كرمان، سيرجان، رفسنجان، زرند، راور، بردسير، زنگي آباد، اختيارآباد، حجت آباد و روستاهاي توابع بخش زرند به صورت پراكنده مشغول به كار مي‌باشند، عمده محصولاتي كه اين جمعيت تهيه مي‌كنند بدين شرح است: زيرليواني، كوسن، پشتي، پرده، سوزني، بقچه، روتختي، روميزي، جلد قرآن، جاي دستمال كاغذي، كيف، كفش، سجاده، مانتو، شلوار زنانه، روبالشي و ... در زبان محلي پت به معناي پشم آمده وپته دوزي يعني دوختن نخهاي پشمي بر روي يك پارچه پشمي. در كرمان پته را مي‌توان به وفور يافت، در خانه‌هايي كه تا حدي به سنن قديمي پايبند هستند يا آنان كه متجددند و صنايع دستي را به خاطر جنبه تزييني آن به كار مي‌برند، در مراكز عرضه صنايع دستي يا در نمايشگاههاي مربوط ب آن و ... موارد استفاده پته در كرمان: بقچه براي قراردادن لباس و جهيزيه، سوزني كه پته دوزي مي‌شده و براي زير پا در حمام مورد استفاده عروس و داماد قرار مي‌گرفته است، بقچه مربع كه يك جانماز محرابي مستطيل با مهر داخل آن مي‌باشد، پرده از نوع درختي كه معمولا چهار لنگه دوخته مي‌شده و نوع درخت سروي آن را جفت تهيه مي‌نمودند. رولحاي از قطع 3×3 متر تا 1/5×1/5 متر، رومجسمه‌اي، زيرسجاده‌اي كه به صورت مستطيل تهيه مي‌شده است، مفرش، جلد قرآن، پشتي، روبالشتي، متكا، روپوش قوري و روپوش قندان و ... مشهورترين طايفه‌اي كه در كرمان به كار پته دوزي مشغولند و داراي قدمتي چندين ساله‌اند طايفه روشن ضمير مي‌باشند كه هم اكنون نيز به كار توليد اين سوزندوزي اشتغال دارند. انتهاي پيام