دیابت نوع ۲ وضعیتی است که در آن بدن انسولین کافی تولید، یا از انسولین به درستی استفاده نمی‌کند. وقتی این اتفاق می‌افتد، قند خون، بالا باقی می‌ماند و قند خون بالا، می‌تواند موجب بسیاری از مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی، نارسایی کلیه و آسیب عصبی شود.

تعداد افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ در سراسر جهان طی دهه گذشته بیش از دو برابر و این افزایش به نگرانی عمده بهداشت عمومی و چالشی برای جوامع در همه جا تبدیل شده است.

دانشمندان در پژوهش کنونی که نتایج آن در نشریه پزشکی منتشرشده است، نزدیک به ۶۰۰۰ بزرگسال شاغل بین ۳۰ تا ۶۰ ساله با سابقه دیابت را مورد بررسی قرار دادند. هر فرد شرکت‌کننده معاینه فیزیکی انجام داد و  پرسشنامه در مورد میزان تمرینی که هم در محل کار و هم در اوقات فراغت انجام می‌داد را تکمیل کرد. دانشمندان سپس داده‌ها را با در نظر گرفتن سایر عواملی که ممکن است بر خطر دیابت تاثیر بگذارند، به دقت بررسی کردند.

یافته‌های این پژوهش نشان داد، افرادی که در اوقات فراغت ورزش‌های متوسط ‌تا شدید انجام می‌دهند کمتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند. ورزش متوسط ‌تا شدید به معنای فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی سریع، آهسته دویدن، شنا یا دوچرخه سواری است که ضربان قلب شما را بالا می‌برد. این نوع ورزش، زمانی که به‌طور منظم در اوقات فراغت انجام شود، اثر محافظتی آشکاری در برابر بیماری نشان می‌دهد.

از سوی دیگر، به نظر نمی‌رسد، حرکات جسمی که به‌عنوان بخشی از کار انجام می‌شود، همان مزیت را داشته باشد و این مورد جالب است زیرا بسیاری از دستورالعمل‌های بهداشتی، مانند دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO)، ورزش انجام شده در محل کار را از ورزش انجام شده در اوقات فراغت جدا نمی‌کند. سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده که افراد هر روز فعال باشند، اما مشخص نکرده که نوع ورزش ممکن است برای کاهش خطر بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲ اهمیت داشته باشد.

دانشمندان همچنین افرادی را که زمان زیادی از اوقات فراغت خود را بی‌تحرک بودند، بررسی کردند به این معنی که آنها برای مدت طولانی مانند هنگام تماشای تلویزیون یا مطالعه نشسته هستند و هیچ تمرینی انجام نمی‌دهند. هنگامی که این رفتار بی‌تحرک در اوقات فراغت با هر نوع کار جسمی ترکیب می‌شد، باز هم خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ افزایش می‌یافت. نتایج نشان داد که اگر در اوقات فراغت خود ورزش نکنید، داشتن یک شغل فعال بدنی از شما در برابر دیابت نوع ۲ محافظت نمی‌کند.

دانشمندان توضیح دادند که دستورالعمل‌های فعلی ممکن است پیام گیج‌کننده‌ای را به مخاطبان ارسال کنند؛ دستورالعمل‌ها حاکی از آن است که هر نوع فعالیت بدنی، چه در محل کار و چه در اوقات فراغت، برای کمک به پیشگیری از بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲ کافی است اما یافته‌های کنونی به وضوح نشان می‌دهد که فقط ورزش در اوقات فراغت، به ویژه زمانی که متوسط ‌تا شدید باشد، تفاوت قابل‌توجهی در کاهش خطر ابتلا به دیابت ایجاد می‌کند.

این پژوهش اطلاعات مهم جدیدی در مورد اینکه چگونه فعالیت‌های روزانه ما می‌توانند بر سلامت بلندمدت ما تاثیر بگذارند را برجسته می‌کند. با توجه به اینکه ابتلا به دیابت نوع ۲ در سطح جهان رو به افزایش است، درک این موضوع که تغییرات ساده در شیوه زندگی مانند ورزش منظم در اوقات فراغت می‌تواند تاثیر زیادی داشته باشد، بسیار دلگرم کننده است.

نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که حتی اگر شغلی داشته باشید که شما را فعال نگه می‌دارد، باز هم مهم است، زمانی را برای ورزش‌ اختصاص دهید.

در مقاله «نقش فعالیت‌های ورزشی در کنترل و پیشگیری بیماری دیابت» منتشرشده در پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی آمده است،  افراد مبتلا به دیابت در معرض آسیب‌های گوناگونی از قبیل آسیب به شبکیه چشم، آسیب کلیوی، آسیب دستگاه عصبی و بیماری‌های قلبی عروقی قرار دارند به همین دلیل، تاثیر فعالیت‌های ورزشی در پیشگیری، کنترل و درمان بیماری دیابت مورد پذیرش محققان زیادی قرار گرفته است.  

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که انجام منظم فعالیت‌های ورزشی موجب افزایش پروتئین ناقل گلوکز (GulT۴) و در نتیجه تسهیل ورود گلوکز به داخل سلول‌های بدن به ویژه سلول‌های عضلانی می‌شود. از طرفی انقباضات مکرر عضلات مخصوصاً عضلات بزرگ بدن موجب تسهیل ورود گلوکز خون به داخل سلول‌های عضلانی خواهد شد و این امر باعث مصرف بیشتر قند خون در سطح سلولی می‌شود.  

بنابراین می‌توان از فعالیت‌های ورزشی مخصوصا هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن، شنا و دوچرخه‌سواری با شدت کم تا متوسط و به مدت ۲۰ تا ۹۰ دقیقه و به تعداد سه تا هفت جلسه در هفته در وقت مناسبی از روز با رعایت مراقبت‌های ویژه پزشکی، ابزاری مناسب و کم هزینه‌ای برای درمان و کنترل بیماری دیابت نوع اول و دوم استفاده کرد.  

انتخاب شیوه زندگی که متکی بر انجام فعالیت‌های ورزشی برنامه‌ریزی شده باشد، هم می‌تواند شدت عوارض وابسته به دیابت نوع اول و دوم را کاهش دهد و هم می تواند هزینه‌های مراقبت‌های پزشکی را کم کرده و کیفیت زندگی را برای بیماران دیابتی بهبود بخشد.

همچنین نتایج تحقیق «تاثیر ورزش منظم بر وضعیت شناختی سالمندان دارای اضافه وزن و دیابت نوع ۲» منتشرشده در پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی نشان داد، تاثیر احتمالی ورزش در پیشگیری یا به تاخیر انداختن تخریب شناختی مبهم است به همین دلیل، این تحقیق وضعیت شناختی سالمندان مبتلا به اضافه وزن و دیابت نوع ۲ دارا و فاقد ورزش منظم با یکدیگر را مقایسه کرد و نتایج حاکی از آن است که دیابت و اضافه وزن موجب کاهش توانایی شناختی سالمندان می‌شود اما ورزش منظم احتمالا نقش مثبتی در بهبود وضعیت شناختی آنان دارد.

انتهای پیام