تحقیقات در کشورهای توسعه یافته نشان می‌دهد که والدین ممکن است در کوتاه‌مدت با چالش‌هایی مانند کم‌خوابی و استرس مواجه شوند، اما در بلندمدت، داشتن فرزند می‌تواند به زندگی آنها معنا و هدف ببخشد.
فرزندآوری اغلب به عنوان یک هدف مهم در زندگی تلقی می‌شود و می‌تواند به افراد کمک کند تا احساس مسئولیت و تعهد بیشتری نسبت به آینده داشته باشند.
کاهش نرخ طلاق با حضور فرزند در زندگی
تحقیقات نشان می‌دهد که خانواده‌های دارای فرزند، بویژه فرزندان کوچک، نرخ طلاق کمتری دارند. حضور فرزندان می‌تواند انگیزه‌ای برای زوجین باشد تا مشکلات خود را حل کنند و رابطه خود را حفظ کنند.
در این رابطه، یک روانشناس خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا می‌گوید: خانواده‌های بدون فرزند طبق آمار به طور کلی نرخ طلاق بالاتری دارند. دلیل این امر می‌تواند عدم وجود یک عامل مشترک (مانند فرزندان) برای حفظ رابطه باشد.
عباس قاسمی می‌افزاید: خانواده به عنوان یک سیستم حمایتی قوی عمل می‌کند و می‌تواند به کاهش استرس، اضطراب و افسردگی کمک کرده و فرزندان نیز می‌توانند به والدین احساس عشق و تعلق خاطر بدهند که این موضوع به سلامت روان آنها کمک خواهد کرد.
به گفته کارشناسان خانواده‌های دارای فرزند اغلب انگیزه بیشتری برای پیشرفت اقتصادی و اجتماعی دارند، زیرا می‌خواهند آینده بهتری برای فرزندان خود فراهم کنند.
رشد جمعیت کمک‌کننده پویایی جامعه
رشد جمعیت می‌تواند به پویایی جامعه کمک کند، زیرا نیروی کار جوان و خلاق را افزایش می‌دهد. این موضوع بویژه در کشورهایی با جمعیت پیر اهمیت دارد. با این حال، رشد جمعیت باید همراه با برنامه ریزی دقیق برای تأمین منابع، اشتغال و آموزش باشد تا از مشکلاتی مانند بیکاری و فقر جلوگیری شود.
بر اساس آخرین آمارهای منتشرشده در سال ۱۴۰۲ نرخ فرزندآوری در ایران به حدود ۱.۶ تا ۱.۸ فرزند به ازای هر زن کاهش یافته است. این رقم پایین‌تر از نرخ جایگزینی جمعیت (۲.۱ فرزند به ازای هر زن) است.
عوامل اقتصادی، تغییرات فرهنگی (مانند افزایش سن ازدواج) و نگرانی‌های اجتماعی (مانند نبود حمایت‌های کافی از خانواده‌ها) از دلایل اصلی کاهش فرزندآوری در ایران هستند.
زنجان نیز مانند بسیاری از استان‌های دیگر ایران با کاهش نرخ فرزندآوری مواجه است. در این رابطه مدیرکل ثبت احوال استان زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه آمار وقایع حیاتی در ۹ ماهه سال‌جاری تعداد ۹ هزار و ۹۳۷ واقعه ولادت در استان زنجان به ثبت رسیده است، می‌گوید: این آمار نشان‌دهنده کاهش ۴ درصدی ولادت‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
مهدی ژاله‌چیان با بیان اینکه از مجموع ولادت‌های ثبت شده، تعداد ۵۲۰۱ نوزاد پسر و ۴۷۳۶ نوزاد دختر بوده است، می‌افزاید: نسبت جنسی این ولادت‌ها ۱۱۰ اعلام شده که نشان می‌دهد به ازای هر ۱۰۰ دختر، ۱۱۰ پسر در استان زنجان متولد شده است.
تأثیر فرزندآوری بر کاهش طلاق
در ایران، خانواده‌های دارای فرزند نرخ طلاق کمتری نسبت به خانواده‌های بدون فرزند دارند. بر اساس آمارهای رسمی، حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از طلاق ها مربوط به خانواده‌های بدون فرزند است.
پروین قریشی کارشناس مسائل اجتماعی در رابطه با اهمیت فرزندآوری، به خبرنگار ایسنا می‌گوید: ائمه معصومین (ع) به اهمیت فرزندآوری تأکید کرده‌اند و آن را نشانه‌ای از برکت و رحمت الهی می‌دانند. در روایات آمده است که فرزندان می‌توانند باعث افزایش رزق و روزی و برکت در زندگی شوند.
وی تصریح می‌کند: اهمیت فرزندآوری از دیدگاه دینی، فرهنگی و اجتماعی بسیار مورد تأکید قرار گرفته است. از منظر دینی، بسیاری از آموزه‌های اسلامی به تشویق فرزندآوری پرداخته‌اند، زیرا آن را عاملی برای تداوم نسل، افزایش برکت در زندگی و تقویت بنیان خانواده می‌دانند.
او با بیان اینکه فرزندآوری از جمله سنت‌های الهی و مورد تأکید پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت (ع) است، ادامه می‌دهد: در روایات اسلامی آمده است که فرزند سبب افزایش رزق و برکت در زندگی می‌شود.
در آموزه‌های اسلامی، فرزندان صالح به‌عنوان باقیات‌الصالحات شناخته می‌شوند که حتی بعد از فوت والدین نیز برای آنها دعای خیر می‌کنند و باعث استمرار ثواب می‌شوند.
اهمیت توجه خانواده‌ها به فرزندآوری
جمعیت جوان و سالم، نیروی محرک توسعه‌یافتگی یک کشور محسوب می‌شود. کاهش نرخ فرزندآوری می‌تواند منجر به پیری جمعیت، کاهش نیروی کار و در نتیجه ضعف اقتصادی و اجتماعی شود. کشورهایی که با کاهش نرخ زاد و ولد مواجه هستند، در آینده با بحران‌هایی مانند کمبود نیروی انسانی، افزایش هزینه‌های تأمین اجتماعی و کاهش نوآوری روبه‌رو خواهند شد. بنابراین خانواده‌ها باید به نقش خود در تأمین تعادل جمعیتی توجه داشته باشند.
توجه خانواده‌ها به فرزندآوری تنها یک تصمیم فردی نیست، بلکه ابعاد گسترده‌ای در سطح جامعه دارد. با در نظر گرفتن آثار مثبت آن بر زندگی خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی، ضروری است که خانواده‌ها به این موضوع با دیدی آگاهانه و مسئولانه نگاه کنند.
انتهای پیام