فراورده‌های دامی آلوده به باکتری‌ها (مانند سالمونلا و اشرشیا کلی) می‌توانند باعث مسمومیت غذایی شوند که علائمی چون اسهال، استفراغ و درد شکم را به همراه دارد. از طرفی استفاده از داروها و سموم در دام‌ها می‌تواند منجر به باقی ماندن مواد شیمیایی در گوشت و سایر فراورده‌ها شود که برای سلامت انسان مضر است.
مدیرکل دامپزشکی استان زنجان در این رابطه به خبرنگار ایسنا، می‌گوید: از ابتدای سال جاری تاکنون در استان بیش از ۱۲ هزار و ۵۴۶ مورد بازدید بهداشتی از مراکز تولید و عرضه فرآورده‌های خام دامی، مراکز گردشگری، رستوران‌ها، فست‌فودها، مراکز و رستوران‌های بین‌شهری و جاده‌ای و همچنین خودروهای حمل فرآورده‌ها توسط ناظران بهداشتی دامپزشکی انجام شده است.
وی می‌افزاید: در این بازرسی‌ها ۱۷۸ هزار و ۲۳۳ کیلوگرم انواع فرآورده خام دامی و پروتئینی توسط ناظران بهداشتی دامپزشکی ضبط و از آن میزان پس از نمونه‌برداری و انجام آزمایشات و بررسی‌های تخصصی دامپزشکی ۷۴ هزار و ۶۷۲ کیلوگرم انواع فرآورده‌های خام دامی غیرقابل مصرف از چرخه مصرف انسانی خارج و معدوم‌سازی شد.
به طور کلی، سلامت دام و کیفیت فراورده‌های دامی تأثیر مستقیمی بر سلامت انسان‌ها دارد. نظارت دقیق و وجود مجوزهای بهداشتی در مراکز دامپزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند به کاهش خطرات بهداشتی ناشی از مصرف فراورده‌های دامی آلوده کمک کند. بنابراین توجه به این موارد برای حفظ سلامت عمومی بسیار حیاتی است.
گوشت سالم چه ویژگی‌هایی دارد؟
کارشناس دام و طیور در رابطه با ویژگی گوشت قرمز سالم و خراب توضیح می‌دهد: گوشت تازه معمولاً رنگ قرمز روشن دارد، در حالی که گوشت خراب ممکن است رنگی تیره یا قهوه‌ای داشته باشد.
مجید شاهمرادی با بیان اینکه گوشت خراب بوی نامطبوع و زننده‌ای دارد، می‌افزاید: بوی ترشیدگی یا بوی گوشت فاسد از نشانه‌های خراب بودن آن است. گوشت تازه باید سفت و الاستیک باشد، در حالی که گوشت خراب ممکن است لزج و نرم باشد.
وی ادامه می‌دهد: لکه‌های سبز یا سیاه بر روی سطح گوشت می‌تواند نشانه‌ای از رشد باکتری‌ها یا قارچ‌ها باشد.
به گفته کارشناسان سازمان دامپزشکی زنجان، امسال ۱۱۹۳ غیربهداشتی مشاهده و ۶۳۳ مورد از فرآورده‌های خام دامی درباره بهداشتی و قابل مصرف بودن آن نمونه‌برداری و آزمایشگاه مرکزی اداره‌کل دامپزشکی استان زنجان ارسال شد.
این تخلفات درباره رعایت نکردن موازین و ضوابط بهداشتی، تخلف در عرضه مواد پروتئینی و کشتار و عرضه غیرمجاز فرآورده‌های خام دامی غیربهداشتی بوده است.
نظارت بهداشتی بر استحصال ۳ میلیون کیلوگرم گوشت قرمز در زنجان
رئیس اداره نظارت بر بهداشت عمومی دامپزشکی زنجان می‌گوید: در زنجان از نظارت‌های مستمر بازرسان بهداشتی بر نحوه استحصال گوشت قرمز در کشتارگاه‌های دام استان انجام شده است.
علی نوری می‌افزاید: از ابتدای سال جاری بازرسان بهداشتی اداره کل دامپزشکی زنجان بر استحصال بیش از ۳ میلیون و ۳۷۵ هزار و ۶۰۵ کیلوگرم انواع گوشت قرمز در کشتارگاه دام این شهرستان نظارت داشته‌اند.
وی با اشاره به کشتار ۲۹ هزار و ۸۵۱ رأس دام سبک و سنگین در کشتارگاه‌های دام استان زنجان، ادامه می‌دهد: از این تعداد ۱۳ هزار و ۴۷۷ راس گوسفند و بره به وزن ۲۹۱ هزار و ۴۲۹ کیلوگرم، ۳ هزار و ۲۵۷ راس بز و بزغاله به وزن ۵۳ هزار و ۹۸۴ کیلوگرم و ۱۳ هزار و ۱۱۷ راس گاو و گوساله به وزن ۳ میلیون و ۳۰ هزار و ۱۹۲ گیلوگرم طی ۹ ماهه نخست سال در کشتارگاه‌های دام سطح استان استحصال بهداشتی شده و با نظارت بازرسان بهداشتی دامپزشکی توسط خودروهای یخچال‌دار مخصوص حمل گوشت در سطح مراکز عرضه مجاز و قصابی‌های شهرستان‌های استان توزیع شده است.
نظارت بر سلامت دام‌ها و کیفیت فراورده‌های دامی
مراکز دامپزشکی با نظارت بر سلامت دام‌ها و کیفیت فراورده‌های دامی از تولید و توزیع محصولات آلوده جلوگیری می‌کنند. این مراکز با بررسی و واکسیناسیون دام‌ها می‌توانند از شیوع بیماری‌های واگیردار پیشگیرهای لازم را داشته باشند.
واکسیناسیون دام‌ها می‌تواند به‌طور قابل توجهی شیوع بیماری‌ها را کاهش دهد و در نتیجه خطر انتقال آن‌ها به انسان را نیز کم کند. به‌عنوان مثال، واکسیناسیون علیه بیماری‌هایی مانند تب مالت و سیاه‌زخم در دام‌ها می‌تواند به کاهش آلودگی انسان‌ها کمک کند.
معاون سلامت دامپزشکی استان زنجان می‌گوید: مبارزه با بیماری‌های مشترک بین انسان و دام در این استان از جمله اولویت‌های اداره کل دامپزشکی است. در این راستا، اقدامات مهمی از جمله واکسیناسیون دام‌ها علیه بیماری‌های مشترک صورت گرفته است.
امین اله‌وردی با بیان اینکه در سال جاری، برنامه‌ریزی‌های لازم برای واکسیناسیون دام‌ها علیه بیماری بروسلوز، یکی از بیماری‌های مشترک انسان و دام، ادامه یافته است، ادامه می‌دهد: از ابتدای سال جاری، ۲۱۶ هزار و ۳۶۹ رأس گوسفند و بز و ۱۹ هزار و ۷۱۳ رأس گاو و گوساله در استان زنجان علیه بیماری بروسلوز واکسینه شده‌اند. در مجموع ۲۵۴ هزار و ۲۲۰ دام و سگ در استان زنجان علیه بیماری‌های مشترک واکسینه شده‌اند.
تغذیه سالم و مناسب برای دام‌ها تأثیر مستقیمی بر سلامت انسان
یک کارشناس علوم دامی می‌گوید: بیماری تب‌مالت که یکی از مهم‌ترین بیماری‌های مشترک انسان و دام است، به شدت مسری است و به راحتی از طریق مصرف شیر غیرپاستوریزه، گوشت خام یا نیمه‌خام و تماس نزدیک با ترشحات بدن حیوان مبتلا به انسان منتقل می‌شود. این بیماری همچنین با نام‌های بروسلوز، تب مدیترانه و تب ناخواسته نیز شناخته می‌شود.
داوود زحمتکش می‌افزاید: هاری و سیاه زخم از سایر بیماری‌های مشترک بین دام و انسان است.
وی ادامه می‌دهد: تغذیه سالم و مناسب برای دام‌ها می‌تواند تأثیر مستقیمی بر سلامت آن‌ها و در نتیجه بر سلامت انسان داشته باشد. دام‌هایی که تغذیه سالم دارند، کمتر به بیماری‌های عفونی مبتلا می‌شوند و محصولات آن‌ها (مانند شیر و گوشت) نیز از نظر کیفیت و ایمنی بالاتر خواهند بود.
مدیریت تغذیه دام سبک و سنگین باید چگونه باشد؟
هئیت علمی دانشگاه زنجان در این رابطه می‌گوید: مدیریت صحیح تغذیه شامل تنظیم رژیم غذایی بر اساس نیازهای خاص دام‌ها (سن، نوع، وضعیت تولید) است. این امر می‌تواند به جلوگیری از بیماری‌ها و بهبود تولید گوشت و شیر کمک کند.
تغذیه مناسب شامل تأمین نیازهای غذایی دام از جمله پروتئین، ویتامین‌ها، مواد معدنی و انرژی است. تغذیه نامناسب می‌تواند به ضعف سیستم ایمنی دام منجر شود و آن‌ها را در معرض بیماری‌های عفونی قرار دهد.
کارشناس رشته دام‌داری می‌گوید: پروتئین‌های با کیفیت بالا به ساخت و ترمیم بافت‌ها کمک می‌کنند و سیستم ایمنی را تقویت کرده و ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین A، D، E و روی به عملکرد صحیح سیستم ایمنی کمک می‌کنند.
بهنام رستمی می افزاید: مکمل‌های پروبیوتیک و پری‌بیوتیک می‌توانند به بهبود سلامت روده و سیستم ایمنی دام کمک کنند.
وی با اشاره به اهمیت استفاده از فناوری‌های ذخیره‌سازی، ادامه می‌دهد: استفاده از فناوری‌های جدید در فرآوری محصولات دامی مانند بسته‌بندی‌های هوشمند که می‌توانند عمر مفید محصولات را افزایش دهند و از آلودگی جلوگیری کنند.
رستمی با اشاره به فرمولاسیون دقیق خوراک، توضیح می‌دهد: تغذیه دام‌ها بر کیفیت شیر نیز تأثیرگذار است. شیر دام‌هایی که تغذیه متعادل دارند، معمولاً دارای چربی و پروتئین بالاتر و همچنین ویتامین‌ها و مواد معدنی بیشتری است. استفاده از فناوری‌های جدید در فرآوری شیر می‌تواند به حفظ کیفیت و ایمنی آن کمک کند.
استفاده از فناوری‌های تشخیصی مانند بیوپسی، تست‌های سرولوژیک و فناوری‌های تصویربرداری برای شناسایی زودهنگام بیماری‌ها و سیستم‌های پایش سلامت دام، مانند سنسورهای پوشیدنی که علائم حیاتی دام را تحت نظر قرار می‌دهند. اعم فناوری های بهداشتی است که دام پروران می‌توانند مدنظر داشته باشند.
انتهای پیام