در تقویم میلادی روز ۲۱ اکتبر روز جهانی سیب است؛ این روز نخستین بار در بریتانیا مطرح شد و بعدها به دیگر کشورهای دنیا هم رسید. این روز بهانه‌ای است برای مرور خواص مهم این میوه برای سلامتی و نگاهی به جایگاه سیب در فرهنگ و ادبیات کشورمان.

سیب یکی از سالم‌ترین چیزهایی است که یک فرد می‌تواند بخورد. این میوه‌های گرد و آب‌دار سرشار از فیبر و ویتامین C بوده و از نظر کالری نیز حداقل کالری را دارا هستند، مقدار خیلی ناچیز سدیم دارند و چربی و کلسترول ندارند. سیب‌ها غنی از پلی‌فنول هستند و به عنوان آنتی‌اکسیدان عمل می‌کنند.

همه این فواید بدان معنی است که سیب ممکن است ضمن کمک به کنترل وزن، سلامت استخوان، بهبود عملکرد ریوی و محافظت از دستگاه گوارش، اثرات آسم و بیماری آلزایمر را نیز کاهش دهد.

تاریخچه سیب

سیب از میوه‌های خانواده گل سرخیان بوده و منبع آن از کوهستان های قزاقستان امروزی است. سیب در ابتدا در قزاقستان و چین به عنوان یک میوه وحشی استفاده می‌شد و بسیار محبوب بود. این میوه به تدریج به آسیا، مدیترانه و خاورمیانه راه یافت. این میوه خوشمزه دارای رنگ‌های متنوع از جمله سبز، زرد، قرمز و گاها ارغوانی است. با گذشت زمان مردم حقایق مختلفی را در مورد فواید تغذیه‌ای میوه سیب کشف کردند که منجر به مصرف جهانی این میوه شد.

منشا این نوع سیب در آسیای مرکزی، در رشته کوه تین شان در قرقیزستان و قزاقستان است. بازرگانان با استفاده از جاده ابریشم – شبکه‌ای از مسیرهای تجاری که چین و خاور دور را به خاورمیانه و اروپا متصل می‌کند - این سیب‌های وحشی را کشف کردند و دلیل گسترش این میوه به اروپای غربی شدند. از آنجا استعمارگران اروپایی سیب را به آمریکا بردند. طبق داستان، اولین درختان سیب در مستعمره خلیج ماساچوست توسط مسافران کاشته شد. در طول سال‌ها، این سیب‌های وحشی کشت و گرده‌افشانی متقابل شدند تا به گونه‌ای تبدیل شوند که امروزه در مزارع تجاری می‌بینیم.

سیب‌ها در طول تاریخ به طور برجسته‌ای در اشعار شاعران شرقی و غربی مانند رابرت فراست و امیلی دیکنسون و در نقاشی‌های کاراواجو و ماگریت تجلی یافته‌اند. سیب در فولکلور و داستان‌ها نیز ظاهر شده است. شب‌های عربی یک سیب جادویی را نشان می‌داد که همه بیماری‌های انسان را درمان می‌کند و شاید مشهورترین کتاب از میان همه، کتاب مقدس، ظاهراً به سیب نیز اشاره دارد. تا سال ۱۵۰۴ حتی نقاشی‌ از آلبرشت دورر وجود داشت که آدم و حوا را با سیب در اطراف نشان می‌داد.

سیب در اساطیر یونان و اسکاندیناوی نیز اهمیت منحصر بفردی داشته است. الهه نورس Iðunn جوانی ابدی را از طریق سیب اهدا کرد و یک سیب طلایی باعث جنگ تروا در داستان حماسی یونانی، ایلیاد شد.

در قرن بیستم، کشاورزی صنعتی تنها بر روی تعدادی از انواع سیب در ایالات متحده متمرکز شد، مانند Red Delicious، Granny Smith و McIntosh. فشار برای انواع و تنوع جدید در قرن بیست و یکم آغاز شد و تقاضای مصرف‌کنندگان جدید آن را افزایش داد.

جایگاه سیب قرمز یا سرخ در فرهنگ و مذهب ایران

زیبایی و فریبنده بودن سیب قرمز در بسیاری از روایات مذهبی و داستان‌های تخیلی نیز نمود کرده است. به طور مثال حتما تاکنون داستان‌های بسیاری درباره آدم و حوا و رانده شدن آنها از بهشت برای کندن یک سیب از درخت، شنیده‌اید. این موضوع در بسیاری از اشعار تمجیدی و عاشقانه نیز استفاده شده است، مثلا در شعر نصرالله مردانی این‌گونه به این موضوع اشاره شده است:

ما را سفری غریب افتاد

روزی که ز شاخه سیب افتاد

در گوش عدم خروش هستی

چون صاعقه‌ای مهیب افتاد

آدم ز بهشت آفرینش

تا شام ابد به شیب افتاد

حوای نجیب و ساده آن روز

در دامگه فریب افتاد

ابن محمود هم در خصوص سیب قرمز و دلربای بهشتی سروده است:

هرچند می‌گویند آدم به جرم خوردن سیب بهشتی رانده شد از جنّت المأوا / و سال‌ها در شرح این موضوع دعوا بود، اما تن اردیبهشتی تو ثابت کرد/ سیبی که آدم گاز زد از باغ حوّا بود!

علاوه بر آن سیب سرخ یکی از عناصر پررنگ برای چیدن سفره هفت سین ایرانیان است. همان‌طورکه شاعر میلاد کاشانی در تجمید از معشوق به زیبایی سروده است:

بهار دست‌های توست

و شکوفه‌های درختی که مثل لبخند تو نامش را نمی‌دانم

سرخی گونه‌هایت دل سیب‌های هفت سین را برده

و نگاه تو سبز ترین خیال دنیاست

وقتی آفتاب گرم می‌افتد روی دیوار نگاه

حتما جایی دورتر از اینجا، تو داری چشم‌هات را باز می‌کنی . . .

سیب سرخ در طول تاریخ با نمادهای گوناگونی ظاهر شده است. همان‌طورکه گفته شد، تصویر سیب قرمز در دست آدم نماد گناهکاری، نافرمانی و سقوط است، تصویر سیب قرمز در دست مسیح نماد زندگی بخشی و تکامل بوده اما تصویر سیب در دست مریم مقدس نماد و نشانی از رستگاری است.

حقایق جالب در مورد سیب

سیب هیچ‌گونه چربی، سدیم و کلسترولی ندارد و به جای آن منبع خوبی از فیبر است.

حدود ۷ هزار و ۵۰۰ نوع سیب در دنیا وجود دارد و در حدود ۲۰ سال طول می‌کشد که روزی یک عدد از آن سیب‌ها را امتحان کنید.

در آمریکا نیز بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ نوع سیب جود دارد.

یک درخت سیب می‌تواند بیش از ۱۰۰ سال عمر کند.

هر سیب در اندازه متوسط ۸۰ کالری دارد.

یک درخت سیب بیش از ۱۰۰ سال زندگی می‌کند.

درخت سیب بیش از ۶۰۰۰ سال است که کشت می‌شود.

درختان سیب هنگامی‌که پس از ۵ سال بالغ می‌شود، میوه می‌دهند.

سیب تنها میوه‌ای است که در مناطق مدیترانه قاره آفریقا رشد می‌کند.

سیب دارای نام‌های فانتزی فراوانی است، آن را به عنوان «نرم شده در دهان» و «موز زمستانی» توصیف می‌کنند.

چین بزرگترین تولیدکننده سیب در جهان است، چین ۵۰ درصد از تولید سیب در جهان را داراست. دومین تولیدکننده بزرگ سیب ایالات متحده است و سومین جایگاه هندوستان است.

سیب به عنوان میوه زیبایی شناخته می‌شود؛ به نظر زیبا، خوشمزه و نامش یک نام محبوب نیز است.

سیب متعلق به خانواده گل رز بوده و این دلیل آن است که بسیار معطر مانند گل رز است.

در کنار انسان‌ها، اسب‌ها عاشق خوردن سیب هستند؛ علاوه بر این، میمون‌ها، خرس‌ها، خرگوش‌ها و راکون‌ها نیز سیب می‌خورند.

سیب از ۲۵% هوا ساخته شده و از چگالی آب سبک‌تر است؛ بنابراین، سیب در آب شناور می‌ماند.

گل سیب به عنوان شکوفه نامیده می‌شود، گلش به رنگ صورتی زیبا ایت. آن‌ها خود، گرده‌افشان نیستند.

سیب به عنوان نماد صلح در چین است و بسیاری از مردم زمان دید و بازدید به هم هدیه می‌دهند.

ارزش غذایی و خواص سیب

خواص سیب متوسط با وزن حدود ۱۸۰ گرم دارای مواد مغذی زیر است:

کالری: ۹۵

کربوهیدرات: ۲۵ گرم

ویتامین C: ۱۴ درصد میزان مصرف روزانه

پتاسیم: ۶ درصد از میزان مصرف روزانه

ویتامین K: ۵ درصد از میزان مصرف روزانه

علاوه بر این سیب حدود ۲ تا ۴ درصد از میزان مصرف روزانه منگنز، مس و ویتامین های A، E، B۱، B۲ و B۶ را تامین می‌کند.

سیب همچنین منبع غنی از پلی‌فنول‌ها است که تاثیر زیادی در سلامتی دارند. برای اینکه بهترین استفاده را از میوه سیب داشته باشید، بهتر است پوست آن را جدا نکنید، زیرا نیمی از فیبر و بسیاری از پلی‌فنول‌ها درون پوست سیب ذخیره شده‌اند.

فواید سیب

سیب حاوی فیبر بالا است؛ یک سیب نیاز روزانه لازم برای فیبر را فراهم می‌کند.

خوردن یک سیب روزانه به یبوست کمک می‌کند.

سیب غذای کالری منفی است عاری از کلسترول، چربی و سدیم آزاد است و به شدت برای بچه‌هایی که چربی بالایی دارند، توصیه می‌شود.

سیب در رنگ‌های مختلف از سبز لیمویی تا قرمز تیره وجود دارد.

سیب سبز کمی ترش‌تر از سیب‌های قرمز است ولی با این حال، سبزها سالم‌تر هستند.

خوردن سیب در شب، قبل از به رختخواب رفتن کمک می‌کند تا دندان های‌تان را پاک کنید. سیب، یک دندان سفیدکن طبیعی است. همچنین از بوی بد دهان جلوگیری می‌کند.

حاوی آنتی اکسیدان بسیار است.

سیب یک ساختار مصنوعی و تقویت‌کننده مغز است.

خوردن سیب با معده خالی توصیه نمی‌شود، زیرا محتوای فیبر محلول است که باعث سوختگی گاز معده می‌شود.

خوردن سیب تازه بسیار مغذی‌تر از آبش است.

منابع:

https://ruydadiran.com/

https://shakelli.ir/

https://nationaltoday.com/

خبرگزاری صدا و سیما

انتهای پیام