علیرضا حیدری در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت روز بین‌المللی زبان مادری، اظهار کرد: زبان؛ پایه و مایه هویت یک ملت و کشور است و مردمان هر سرزمینی قبل از هر مسئله آنچه که هویت آن‌ها را شکل می‌دهد، زبان آن‌هاست. بنابراین این امر نشان می‌دهد که برای اندیشمندان این مسئله مهم بوده و زمانی که در مورد زبان بررسی‌هایی را انجام می‌دهند به این نکته نیز توجه دارند که زبان پایه و اساس فرهنگ و هویت جمعی یک ملت است.

وی افزود: موضوعی که در روزگار ما با آن روبه‌رو هستیم و اکنون احساس می‌شود این است که زبان‌های دیگر در حاشیه زبان‌های بزرگتر و پر قدرت‌تر محو و یا کم ارزش شمرده ‌می‌شوند که این خطر بزرگی است و امکان دارد اتفاق بیفتد و این زبان‌های کوچکتر، قومی، منطقه‌ای و بومی حذف و یا تضعیف می‌شوند.

این روزنامه‌نگار بیان کرد: برای فرار از این تحمیل زبانی که گاهی اوقات شاهد آن هستیم باید کاری کرد و این روز پاسداشت زبان مادری تلاش و کوششی است که از دایره جغرافیایی انسان‌ها و سرزمینی این زبان‌های کوچک نگهداری کرد. اینکه گفته می‌شود زبان‌های کوچک به این معناست که ما آن‌ها را نسبت به زبان‌های مشهور می‌سنجیم و بعضی از این زبان‌ها حوزه وسیع‌تر و گسترده‌تری مانند زبان‌های آذری، کردی و ... دارند و به این دلیل باید به این زبان‌ها نیز توجه کرد.

وی عنوان کرد: ایران دارای قومیت‌های مختلفی است و هرکدام پاره‌های فرهنگی ما به شمار می‌رود و به نوعی فرهنگ ۴۰ تیکه‌ای است که به هم وصل می‌شوند و یک تابلو بسیار پرنقش و نگار به نام تاریخ و فرهنگ ایران را رقم می‌زند که اگر هر کدام از قطعات این جورچین را برداریم در واقع به این تابلو زیبای پرنقش و نگار آسیب می‌زنیم.

حیدری با بیان اینکه تمام این لهجه‌ها و زبان‌های مادری با زبان سرزمینی ایران زمین که فارسی است نسبت تنگاتنگ دارد، تصریح کرد: بنابراین ضمن پاسداشت زبان فارسی و تاکید و پافشاری بر اینکه زبان باید با قدرت بماند و گسترش پیدا کند نیز بیش از گذشته باید بر توانایی‌ها و ظرفیت‌های زبان فارسی تاکید کنیم تا در کنار آن برای حفظ قومیت‌ها، توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بومی و منطقه‌ای زبان‌های مادری را هم تقویت کنیم تا یک فرهنگ بزرگتر را شکل دهد. در کشور ما زبان‌های مختلفی مانند آذربایجانی، گیلکی، مازندرانی، کردی، بلوچی، ترکمنی و... وجود دارد که همه این‌ها از دل افراد بزرگی برخواسته است.

وی با بیان اینکه شاعران و نویسندگان زیادی به زبان ترکی آثاری را به جای گذاشتند، خاطرنشان کرد: در زبان ترکی افراد بزرگی مانند شهریار که کتاب «حیدر بابا» را به این زبان از خود به یادگار گذاشت. بنابراین هر کدام‌ از هنرمندان با زبان‌های مختلف آثاری را خلق کردند که هویت یک ملت را شکل می‌دهد. باید متذکر شد که اگر زبان یک ملتی از بین برود به بدنه اصلی آن فرهنگ و تاریخ ملت آسیب می‌زند که بسیار خطر بزرگی است و باید مراقب باشیم.

این فعال فرهنگی اظهار کرد: زبان مادری ما دارای دو شاخه زبان‌های قومی و بومی و زبان‌های ملی است. زبان‌های کردی، گیلکی، آذربایجانی و ... جزو زبان‌های منطقه‌ای و قومی ما به شمار می‌رود، اما زبان مادری ما که فارسی است زبان تمام ایرانیان و فارسی‌زبانان نیز محسوب می‌شود.

وی گفت: ما در روزگاری زندگی می‌کنیم که دانش و علم به همراه زبان انگلیسی خود را در جهان تحمیل می‌کند و این فراورده‌های علمی و فناوری با خود واژه و کلمات فراوانی را به دنبال دارد که ممکن است به تدریج به زبان‌های دیگر نیز آسیب برساند و این مورد تنها در زبان ما نیست و در کشورهای دیگر مانند روسیه، چین، ایتالیا،  آلمان، فرانسه و ... دیده می‌شود. 

کشورهای آلمان و فرانسه نیز از هجوم واژه‌های انگلیسی به کشور خود صحبت می‌کنند

حیدری افزود: کشورهایی که نام برده شد از هجوم واژه‌های انگلیسی صحبت می‌کنند که باید جلوی آن‌ها گرفته شود و برای آن ممنوعیت‌هایی را اتخاذ کردند و این استفاده زیاد از واژه‌های انگلیسی آن‌ها را هم به زبان مادری کشور خود حساس کرده است. بنابراین به این موضوع توجه دارند و می‌دانند که اگر زبان مادری خود را رها کنند به واشدگی تن می‌دهند و این واژه‌ها به زبان مادری آن‌ها صدمه وارد می‌کند. بنابراین نامگذاری روز جهانی زبان مادری به این علت است که تمام جهان به نوعی احساس خطر ‌کنند و مراقب زبان مادری خود باشند که این موضوع در کشور ما نیز صدق پیدا می‌کند.

وی بیان کرد: دلیل نامگذاری روز جهانی زبان مادری از زمانی آغاز شد که در سال ۱۹۵۲ دانشجویان دانشگاه‌های مختلف شهر داکا پایتخت امروزی کشور بنگلادش که در آن زمان پاکستان شرقی نامیده می‌شد و هنوز مستقل نشده بود، از جمله دانشجویان دانشگاه داکا و دانشکده پزشکی آن تلاش جهت ملی کردن زبان بنگالی به عنوان دومین زبان پاکستان در کنار زبان اردو تظاهرات مسالمت‌آمیزی را در این شهر به راه انداختند و برای نخستین‌بار سازمان یونسکو در ۱۷ نوامبر سال ۱۹۹۹ روز ۲۱ فوریه برابر با دوم اسفندماه را «روز جهانی زبان مادری» نامگذاری کرد.

انتهای پیام