سنگفرش «گذر خوراک» با عطر «واویشگا»

سنگفرش بازارچه سبزه میدان رشت، در راستای ایجاد گذر خوراک و برای پایداری رشت در شبکه شهرهای خلاق جهان صورت می گیرد. این بازارچه محل فعالیت خوراک خیابانی واویشگاست که در فرهنگ مردم گیلان جایگاه ویژه ای دارد.

شهر رشت از سال ۱۳۹۴، به عضویت شبکه شهرهای خلاق جهان پیوست و با عنوان «شهر خلاق خوراک» در کنار شهرهای آدلاید استرالیا، بارسلونای اسپانیا، برگن از نروژ ، بوداپست مجارستان، دیترویت آمریکا، لیورپول انگلیس، رم از ایتالیا، مونته ویدئوی اروگوئه، سالوادور برزیل، سنگاپور و۲۲ شهر دیگر از ۴۶ کشور جهان قرار گرفت.

برای پایداری این عنوان و ماندن رشت در شبکه شهرهای خلاق، لازم است یک سری اقدامات و الزامات از سوی مدیریت شهری انجام شود. یکی از آنها، نامگذاری خیابانی با عنوان «گذر خوراک» است.

سال ۱۳۹۹ و در آخرین ماه های فعالیت شورای پنجم، لایحه ایجاد خیابان غذا توسط سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی شهرداری به شورای شهر رشت ارسال شد. در این لایحه پیاده راه مرکز رشت (میدان شهرداری) برای راه اندازی خیابان غذا پیشنهاد گردید ولی به دلایلی که شرح آن طولانی می گردد، این محدوده تصویب نشد.

از سال یاد شده در فوق، محورهای دیگری از جمله خیابان جوان و بازارچه کیوان واقع در حاشیه رودخانه زرجوب مطرح شد که گذر خوراک نامگذاری شوند. علت پیشنهاد «بازارچه کیوان»، وجود چندباب غذاخوری است که از قدیم در حاشیه رودخانه زرجوب فعالیت داشتند. ولی از آنجا که آزادسازی حریم رودخانه زرجوب از محله لب آب به سمت رودبارتان هنوز تکمیل نشده است، در بازه زمانی کوتاه، ایجاد گذر خوراک در این محور قابل اجرا نیست.

اول شهریورماه سال جاری و در جلسه کمیسیون توسعه پایدار شورای شهر رشت، کوچه «شهید جمشید جمراد» برای راه اندازی گذر خوراک، مطرح گردید و با موافقت اعضای شورای شهر، موضوع مناسب سازی این کوچه و نامگذاری به عنوان «گذر خوراک» در دستور کار قرار گرفت.

دوم بهمن ماه، اجرای پروژه سنگفرش گذر خوراک، توسط سازمان عمران و بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری رشت، رسما کلید خورد.

لازم به ذکر است، کوچه جمشید جمراد، کوچه V شکلی منتهی به پیاده راه اعلم الهدی می باشد و قرار است ورودی هر دو کوچه که به یک محور ختم می شود، سنگفرش گردد. بر ورودی هر دو کوچه، تابلوی نام کوچه جمشید جمراد درج شده و داخل پرانتز (بازارچه سبزه میدان) نوشته شده است.

کوچه شهید جمراد درواقع بخش باقیمانده و کوچک شده بازارچه قدیمی سبزه میدان است. خانه های مسکونی تودرتو و بخشی از بازارچه سبزه میدان در دوره پهلوی اول برای احداث خیابان اعلم الهدی تخریب گردید.

در این کوچه واحدهای تجاری متعددی است که از گذشته محل تمرکز چندباب مغازه«واویشگاپزی»، قهوه خانه و دیزی سرای سنتی و فالوده سازی است و هرکس بخواهد یکی از خوراک های خیابانی رشت یعنی «واویشگا» را تجربه کند، حتماً سری به این کوچه می زند. بر تابلوی واویشگاپزی چهارفصل، تاریخ ۱۳۱۰ درج شده و این نشان از قدمت این بازارچه دارد.

«واویشگا»، یکی از خوراک های خیابانی و نسبتاً ارزان قیمت است که در تمام گیلان به سبک های مختلفی پخته می شود. این خوراک برای مردم گیلان خاطره نوستالژیک  دارد.

کلمه «واویشگا» در فرهنگ لغت های فارسی یافت نمی شود و اگر از مردم رشت بپرسید، می گویند، یک خوراک روسی است و دلیل می آورند که از زمان حضور روس ها در گیلان از دوره قاجار و بویژه بعد از جنگ جهانی دوم، این خوراک در بین مردم گیلان متداول شده است.

ولی خوراکی که ترکیب اصلی آن دل و جگر است، نه خودش روسی است و نه نامش. مسعود حقانی پاشاکی، به عنوان مترجم روسی، درباره این کلمه می گوید:« من در تمام فرهنگ لغت های روسی جستجو کرده ام، اصلا چنین واژه ای نداریم. و واژه هایی با ترکیب شکا در زبان روسی زیاد است. مانند بابوشکا یعنی مادربزرگ، دادوشکا، به معنی پدربزرگ. شاید به همین دلیل همه فکر می کنند واویشگاه روسی است.»

حالا خوراکی که دهه هاست بر سفره های مردم گیلان جا بازکرده، به عنوان یک خوراک خیابانی و نسبتاً ارزان قیمت، محبوب اقشار مختلف جامعه است.

حالا چند روزی است، سازمان عمران و بازآفرینی شهرداری رشت، با نصب پرده ای بر مسجد صالح آباد واقع در بازارچه سبزه میدان، از کسبه می خواهد مدیریت شهری را در اجرای سنگفرش کوچه جمشید جمراد همراهی کنند.

در همین زمینه، رئیس سازمان عمران و بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری رشت، می گوید: بازارچه سبزه میدان، از قدیم محل فعالیت واویشگاپزی های رشت بوده و بدین منظور پس از مطالعات انجام شده در حوزه بازآفرینی سازمان عمران، مقرر شد کف سازی، سنگفرش و مناسب سازی این محور انجام شود.

امید اکبری، می افزاید: از زمان نامگذاری رشت به عنوان شهر خلاق خوراک در یونسکو، مدیریت شهری در راستای برندسازی شهرخلاق خوراک، اقداماتی انجام داده و آرام سازی و سنگفرش کوچه جمشید جمراد، موسوم به «گذر خوراک» نیز در همین راستا صورت می گیرد.

معاون بازآفرینی سازمان عمران شهرداری نیز می گوید: «بازارچه سبزه میدان» به این دلیل به عنوان «گذر خوراک» معرفی شد که در راستای مسیر توسعه گردشگری ۷کیلومتری رشت است و با توجه به نزدیکی این بازارچه به پیاده راه مرکزی شهر و پیشینه فعالیت واویشگاپزها، کوچه جمشید مصوب گردید.

خاطره محجوب، با بیان اینکه مدت اجرای پروژه ۳ماه درنظرگرفته شده است، اضافه می کند: اعتبار پروژه سنگفرش بازارچه سبزه میدان رشت ۳میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته‌شده است و تلاش داریم تا پایان سال، سنگفرش و آرام سازی بازارچه سبزه میدان را به اتمام برسانیم.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۳ بهمن ۱۴۰۲ / ۱۱:۵۱
  • دسته‌بندی: گیلان
  • کد خبر: 1402110302053
  • خبرنگار : 50636