حجتالله نصیری در گفت و گو با ایسنا، در خصوص خرید نان گرم از نانواییها توسط ضایعاتیهای، گفت: نان به علت اینکه ارزانتر از قیمت واقعی آن فروخته میشود، ارزش واقعی خود را در بین مردم از دست داده است. بهتر است یارانه نان به صورت نقدی به مردم پرداخت شود و نان به قیمت واقعی به فروش برسد.
نصیری افزود: این یک واقعیت است که نان از تنور درآمده، به جز مصارف خانگی توسط افراد دیگر به عنوان ضایعات خریداری و برای مصارف دامی فروخته میشود. خبر اخیر مبنی بر احتکار پنج هزارقرص نان در یکی از منازل حاشیه شهر بجنورد در خراسان شمالی که در فضای مجازی و رسانهای بازتاب گستردهای داشت، نمونهای برای تایید همین موضوع است که در خبرهای قبلی بر وجود آن تاکید شده بود.
وی افزود: معتقد هستم انباشت نان و توزیع خارج از شبکه قانونی آن برای مصارف دامی و سایر موارد مشابه به این علت اتفاق میافتد که در حال حاضر نان، این منبع غذایی مهم ارزانتر از قیمت واقعی و تمام شده آن، به مردم عرضه میشود و این امر باعث شده برخی برای نان ارزش قائل نبوده و حتی بیشتر از مصرف خود نان بخرند و یا به دلیل تمایل به تازه خوری نان و نگهداری نامناسب، نان خریداری شده خراب یا بیات شده و تبدیل به ضایعات شود. قابل ذکر است که قطعا درصدی از مردم این نوع مصرف را در مورد نان نداشته باشند و به صورت صحیح و مقدار مناسب از آن استفاده میکنند.
نصیری ادامه داد: البته به عنوان کسی که مرتبط با حوزه نان، نانوایی و مردم است، مخالف ارزان بودن نان برای مردم نیستم، چون نان قوت غالب بسیاری از مردم است. ولی معتقدم در مورد نان که تهیه و پخت آن سختیهای خود را دارد و گندم و آرد تولیدی در فرهنگ ما و کشاورزی جایگاه ویژه و با ارزشی دارد، موضوع قیمتگذاری نان باید حد و حسابی داشته باشد.
رئیس اتحادیه نانوایان کرج با اشاره به اینکه فروش نان به عنوان ضایعات ضرری را متوجه خریدار و مصرف کننده نمیکند بلکه برای او سود هم خواهد داشت، اظهار کرد: با توجه به ارزش گندم و مراحل تهیه آرد و نان، معتقد هستم برای افزایش ارزش نان بین همه مردم باید فاصله بین بهای تمام شده نان و قیمت فعلی نان کمتر شود. با توجه به ارزان بودن نان و افزایش پدیده فروش نان گرم به عنوان ضایعات از این بابت نگرانی وجود دارد که این بی احترامیها به نان باعث کفر نعمت و افزایش بی ارزش شدن نان شود. اگر روزگاری تکه نانی در خیابان یا کوچه میافتاد، مردم با احترام این تکه نان را که حکم برکت خدا را داشت، از روی زمین بر میداشتند و کنار دیوار میگذاشتند که زیر پا نماند و به مصرف پرندگان برسد. درحالی که امروزه ضایعات نان در کنار زباله در بیرون از خانه قرار میگیرد و مورد بی توجهی است.
وی ادامه داد: فاصله بین قیمت واقعی نان و قیمت مصوب فروش آن هر سال به جای اینکه کاهش یابد بیشتر میشود. این باعث ایجاد فساد در چرخه تولید، انباشت و توزیع خارج از شبکه قانونی آرد و نان خواهد شد. لذا اگر این فاصله کمتر نشود، گروهی از مردم برای نان ارزشی قائل نخواهند بود. کماکان که در سطح شهر بسیاری از ضایعاتیهای نان، در صفهای نان می ایستند، از چند نانوایی نان میخرند و میبرند. نانوایی چگونه میتواند متوجه شود که این افراد برای چه مصرفی نان میخرند. این اتفاق در حال افتادن است و ما به چشم خودمان این پدیده را می بینیم.
وی در ادامه افزود: خواسته مان این است مسئولین قیمت نان و فروش نان مصرفی و سالم را به عنوان ضایعات اساسی ریشه یابی و آن را اصلاح کنند. این درخواست نه به خاطر سود نانوا است که به این خاطر است که با فروش نان به قیمت واقعی نان ارزش واقعی خود را در بین مردم پیدا کند و هم از لحاظ تخلفی که ممکن است در بخش احتکار نان به عنوان ضایعات به وجود آید، به عنوان یک مانع عمل کند.
نصیری بیان کرد: برای اینکه نان به قیمت و ارزش واقعی برسد؛ بهتر است یارانه نان را بردارند و نقدی به مردم پرداخت کنند. تا مردم با قیمت واقعی و به اندازه مصرف واقعی خود نان را بخرند و برای آن نیز ارزش قائل شوند. با این اقدام نانوا هم میتواند در کارش رقابت داشته باشد و نان با کیفیت به مردم بدهد. در حال حاضر نه در کارخانه تولید آرد و نه در نانوایی رقابتی وجود ندارد. چون کارخانه آرد این استدلال را دارد که هر آردی به نانوا بدهد، او به خاطر اینکه سهمیهاش است مجبور است بخرد. همچنین نانواییها هم چون شلوغ هستند و تقاضا برای نان بالاست، اگر با توجه به مواد اولیه در اختیار، مجبور به پخت نان بی کیفیت باشند، مردم آن را میخرند. این رقابت کلا از بین رفته است. رقابت زمانی به وجود میآید که نانوا بتواند از کارخانه هرچقدرکه نیازش است، آرد تهیه کند، نان بپزد وانحصاری نباشد.
نصیری در خصوص وضعیت ضایعات نان در استان گفت: آماردقیقی از میزان ضایعات نان در استان نداریم، اما به نظر میرسد تقریبا ضایعات نان زیادی داشته باشیم. البته درصدی از ضایعات نان به کیفیت نان و مواد اولیه بر میگردد و صرفا به خاطر ارزانی آن نیست. متاسفانه در شرایط حاضر نانواها مواد اولیه خوبی در اختیار ندارند که بتوانند نان با کیفیت به مردم بدهند. مواد افزودنی مثل مایه خمیر در حدود هشت ماه، چهار بار افزایش قیمت داشته است. یک کیسه ۱۰ کیلویی خمیر مایه با سهمیه دولتی ۴۰۰ هزار تومان تهیه میشد اما همین مقدار با سهمیه دولتی به ۱ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان افزایش یافته است که این سهمیه فقط یک چهارم مورد نیاز را تامین میکند و باقی آن را باید از بازار آزاد تهیه کرد. این مواردی است که در کیفیت نان و به تبع آن افزایش ضایعات نان موثر هستند.
وی با بیان اینکه ضایعات نان را بیشتر در مصارف خانگی داریم، افزود: اگر نان با کیفیت باشد و درست و به اندازه مصرف شود، به تبع آن ضایعات کمتری خواهیم داشت. قیمت ضایعات نان بر حسب شنیدهها طی چند ماه اخیر و فصل تابستان کیلویی حدود ۱۷ تا هزار۱۸ تومان خریداری میشد، اما با توجه به آغاز فصل سرما و کم شدن علوفه سبز برای گاوداریها، این قیمت بیشتر خواهد بود. ضایعات نان که همراه زباله بیرون از منازل گذاشته میشود هم، توسط زباله گردها یا ضایعاتیها جمع آوری و برای مصارف دامی به فروش میرسد. متاسفانه اگر نان کپک زده هم درونش باشد برای مصارف دامی مضرات خودش را دارد. این بخش هم نظارتی ندارد.
انتهای پیام