حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسینی قمی، شامگاه ۲۶ دی‌ماه در حرم حضرت معصومه (س) با اشاره به فرازهایی از حکمت‌ها، نامه‌ها و خطبه‌های مولی‌الموحدین علی (ع) در نهج‌البلاغه، عنوان کرد: امام علی (ع) در خطبه‌ها، نامه و حکمت‌هایشان فراوان به موضوع زبان و مسئولیت زبان اشاره نموده‌اند؛ «لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ، وَ قَلْبُ الْأَحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ»  انسان عاقل اول فکر می‌کند و سپس سخن می‌گوید، درحالی‌که انسان نادان اول سخن می‌گوید بعداً فکر می‌کند.

وی با بیان این‌که امام علی (ع) در بیان حدیث «اللِّسانُ سَبُعٌ، إن خُلِّیَ عَنهُ عَقَرَ» زبان را درنده‌ای توصیف نمودند که همواره باید مراقب آن بود، افزود: امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید؛ «إِذَا تَمَّ الْعَقْلُ نَقَصَ الْکَلَامُ» اگر عقل و خرد انسان به کمال برسد، حرف و سخنش کمتر می‌شود؛ به‌نوعی کسی که زیاد حرف می‌زند نشانه کم‌عقلی اوست. چرا که انسان‌های عاقل همواره مراقب سخن خود بوده به‌راحتی زبان به سخن باز نمی‌کنند.

وی با اشاره به حدیث «أکثِرْ صَمتَکَ یَتَوَفَّرْ فِکرُکَ و یَستَنِرْ قَلبُکَ»  بیان کرد: سکوت مهم‌ترین پایه بارورسازی فکر و اندیشه و افزایش قدرت تفکر و تأمل است و حکمت ۱۲۳ نهج‌البلاغه، بر اهمیت جایگاه ارزشمند حفظ زبان از زیاده‌گویی اشاره کرده است.

سخنران محفل معرفی حرم مطهر اظهار کرد: امیرالمؤمنین علی (ع) در حکمت ۱۴۰ نهج‌البلاغه می‌فرماید؛ «تَکَلّموا تُعرَفوا؛ فإنّ المَرءَ مَخبوءٌ تَحتَ لِسانِهِ»؛ سخن‌گویید تا شناخته شوید؛ زیرا آدمی در زیر زبان خود، پنهان است.

وی ضمن اشاره به حدیث «الْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِهِ»، یادآور شد: شخصیت، منزلت و جایگاه انسان زیر زبانش پنهان است که در شعر فارسی برگرفته از این سخن امیرالمؤمنین علی (ع) آمده است؛ «تا مرد سخن نگفته باشد، عیب و هنرش نهفته باشد.»

حسینی قمی تبیین تعابیر امیرمؤمنان با اشاره به این‌که انسان برای معرفی خود باید سخنان برگزیده بر زبان جاری سازد، گفت: امام علی (ع) می‌فرماید؛ «لا خَیرَ فی الصَّمتِ عَنِ الحُکمِ، کما أنّهُ لا خَیرَ فی القَولِ بِالجَهلِ» در فروبستن زبان از حکمت خیری نیست، همچنان که در ندانسته سخن‌گفتن خیری نیست؛ لذا اگر سخن انسان حکیمانه باشد سکوت جایز نیست و در سخن حکیمانه وظیفه بر سخنرانی بیان حکمت‌ها است.

وی با تأکید بر این‌که هم حرف‌زدن و هم سکوت آفاتی دارد، بیان کرد: مولی‌الموحدین علی (ع) در عین تصریح بر اهمیت دورسازی سخن از آفات آن بر این نکته که خداوند متعال پیامبران را به سکوت مبعوث نکرد و همه انبیای الهی مأمور به سخن و بیان حقایق عالم هستی بودند، متذکر شدند.

سخنران حرم حضرت معصومه (س) با اشاره به فرازهایی از حکمت‌های امیرالمؤمنین به صفت‌های ۱۷ گانه مؤمنین اشاره و با بیان این‌که مؤمن سکوت‌های زیاد و طولانی را برمی‌گزیند، تصریح کرد:  با سکوت طولانی بزرگی و حکمت انسان حفظ می‌شود و انسان حکیم و عالم و دانشمند واقعی تنها در جایی که سخنش مفید باشد، زبان به سخن می‌گشاید.

وی ضمن اشاره به حدیث «مَن کَثُرَ کلامُهُ کَثُرَ خَطَؤُهُ و مَن کَثُرَ خَطَؤُهُ قَلَّ حَیاؤهُ و مَن قَلَّ حَیاؤهُ قَلَّ وَرَعُهُ و مَن قَلَّ وَرَعُهُ ماتَ قَلبُهُ و مَن ماتَ قَلبُهُ دَخَلَ النّارَ» از امیرالمؤمنین  علی (ع)، با بیان این‌که پرگویی دل را می‌میراند، گفت: هر که سخن بسیار گوید، خطایش افزون شود و هر که بسیار خطا کند، شرم و حیایش کم گردد و هر که کم شرم و حیا شود، پارسایی‌اش کاهش خواهد یافت و هر که پارسایی‌اش کم شود، دلش می‌میرد و هر که دلش بمیرد، گرفتار آتش دوزخ و جهنم خواهد شد.

حسینی قمی افزود:  امام علی (ع) دررابطه‌با زبان تعبیر زیبای را مطرح می‌سازند و می‌فرمایند؛ کلام تا زمانی که زبان به سخن نگشایی در اختیار توست و همین که زبان باز کنی تو در بند و اختیار آن خواهی بود. همان‌طور با گنجینه‌ای از طلا و نقره محافظت می‌کنیم، باید زبان خود را نیز در گنجینه و خزانه وجودی خویش مراقب و آن را کنترل نماییم؛ «لاَ تَقُلْ مَا لاَ تَعْلَمُ بَلْ لاَ تَقُلْ کُلَّ مَا تَعْلَمُ.»

سخنران محفل معارفی حرم مطهر ضمن اشاره به حدیث دیگری از امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام با تأکید بر این‌که هیچ‌گاه نباید تندی زبان را علیه کسی که حرف‌زدن به ما آموخت، به کار گیریم، اظهار کرد: هیچ‌گاه نباید در مقابل والدین و معلم که به انسان سخن آموخته‌اند، کرنش و به درشتی سخن بگوییم.

وی با انتقاد از اظهار نظرهای غیرکارشناسی در مباحث تخصصی به‌ویژه در حوزه مسائل دینی یادآور شد: بسیاری از مراجع و صاحبان رساله به‌منظور بیان دقیق نظرات فقهی، بارها به دیدگاه‌های خود مراجعه می‌کنند؛ این در حالی است که متأسفانه عده‌ای بدون علم و دانش دینی به‌راحتی در مورد مسائل دینی اظهارنظر می‌کنند و به‌اشتباه احکام فقهی را برای دیگران بازگو می‌کنند.

حسینی قمی با اشاره به اهمیت بهره‌گیری از ظرفیت‌ها ماه مبارک رجب، با بیان این‌که در این ماه سه زیارت مستحب تأکید شده است، گفت: عمره رجبیه، زیارت سیدالشهدا (ع) مخصوصاً در نیمه دوم ماه رجب و نیز زیارت امام رضا (ع) از جمله سفارش‌های زیارتی روایات اسلامی برای ماه رجب‌المرجب است.

انتهای پیام