آن روز در تاریخ ایران اسلامی ماندگار شد و تصویر شهدای 27 دی نیز به عنوان سند افتخار دانشگاهیان در دفاع از کیان نظام اسلامی در حافظه تاریخ ثبت شد تا امروز بعد از گذشت 36 سال از آن حادثه جانسوز از قشر دانشگاهی و فداکاری‌هایش سخن بگوییم. شهدایی که خونشان نه برای منافع خود که برای دفاع از وطن، دفاع از انقلاب و دفاع از مردم ایران، جاری شد و ریشه‌های علم و دانش را با ایثار، فداکاری و زمانشناسی عجین کند.
در جریان بمباران کارگاه دانشکده فنی دانشگاه تبریز 22 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز و پرسنل جهاد دانشگاهی به مقام والای شهادت نائل آمده و تعدادی نیز به مقام جانبازی رسیدند.
پیش از این واقعه، دانشجویان داوطلب و آموزش دیده در ساعات غیردرسی برای تولید مهمات جنگی در این کارگاه تا نیمه شب فعالیت می‌کردند تا نیازهای رزمندگان در آن‌سوی جبهه‌ها تامین شود که حمله ناجوانمردانه رژیم بعثی با حمایت مستکبران جهانی، آنان را به خاک و خون می‌کشد.
از شهید رضوانجو که در حالت سجده به سوی پروردگار خویش رهسپار شد و رزمنده‌ای که بعد از حضور در خط مقدم جبهه و اصابت ترکش به سر از سردخانه نجات یافته بود تا در این کارگاه به فیض شهادت نائل آید و یا شهید بیاضعلی اسدی که در حسرت به آغوش کشیدن فرزند تازه متولد شده‌اش، جامه شهادت بر تن می‌کند و شهید محمودی نیا، دانشجوی فیزیک کاربردی که با قلم زیبای خود گهگاهی شعر می‌سرود و با خدایش اینگونه نیایش می‌کرد: «...خدایا، به هر صدا خواندمت نپذیرفتی به جز صدای گریه و به هر دیده به دیدنت امدم نپذیرفتی به جز دیده دل و به هر شوق به سویت آمدم نپذیرفتی به جز شوق معشوق، به هر در زدم نگوشدی جز در ایثار، به هر فکر امدم نپذیرفتی به جز فکر حقیقت، به هر وسیله آمدم نپذیرفتی به جز وسیله‌ی تقوی، به هر پیشکش آمدم نپذیرفتی به جز پیشکش خون و به هز زبان خواندمت نپذیرفتی به جز زبان دعا…».
این‌ها همه قصه‌های جانسوز اما پرافتخار جوانان و دانشگاهیان این سرزمین است، آنانی که نخوردند، نخفتند و نبردند، بلکه جان و جهانشان را دادند تا ایران، ایران بماند.
جهاددانشگاهی استان، خودش را مدیون خون این شهدا می‌داند
سرپرست سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی در این رابطه به ایسنا، گفت: شهدای ۲۷ دی سال ۱۳۶۵ دانشگاه تبریز، به عنوان سند زنده خدمت دانشجویان و دانشگاهیان به نظام مقدس جمهوری اسلامی در عرصه دفاع مقدس بر تارک دانشگاه‌های دنیا می‌درخشد.
علی اصغر فاتحی‌فر با بیان اینکه جهاددانشگاهی استان مزین به نام مقدس شهدای ۲۷ دی است، افزود: ما جهادگران دانشگاهی بزرگترین افتخارمان این است که جهادگرانه بتوانیم رهرو راستین این عزیزان در محیط علم و دانشگاه باشیم.
وی با اشاره به اینکه جهاددانشگاهی استان به برکت خون این ۲۲ شهید تنومند شده و تا به امروز استوار فعالیت‌هایش را ادامه می‌دهد، خاطرنشان کرد: جهاددانشگاهی استان، خودش را مدیون خون این شهدا می‌داند و در این مسیر از تمام توان خود هزینه خواهد کرد تا دین خودش را به خون این شهدای بزرگوار ادا کند.
وی با بیان اینکه حادثه بمباران دانشگاه تبریز در سال ۱۳۶۵ در دنیا اتفاقی کم‌نظیر است، افزود: مظلومیت شهدای ۲۷ دی دانشگاه تبریز در این است که صدای مظلومیت آن‌ها از دانشگاه فراتر نرفته و این اتفاق خارج از دانشگاه آنچنان نمود پیدا نکرده است.
فاتحی‌فر افزود: باید به عنوان متولیان فرهنگی در دانشگاه این موضوع را به شکل گسترده در جامعه و حتی جامعه بین الملل مطرح کنیم تا جامعه امروزی و نظام بین الملل با این اتفاق بی‌نظیر آشنا شوند؛ شاید از این طریق بتوانیم اندکی از دین خود را در قبال خون پاک این عزیزان ادا کنیم.
وی با تاکید بر اینکه تا زمانی که فرهنگ ایثار و شهادت در جمهوری اسلامی ایران جاری باشد، این نظام نیز پایدار خواهد بود، اظهار کرد: تمامی اقشار و انواع توده‌های مردمی طی دوران اخیر نشان دادند که همچنان فرهنگ ایثار و شهادت در کشور ما ادامه دارد.
نقش موثر شهدای ۲۷ دی در صیانت از انقلاب اسلامی
رئیس دانشگاه تبریز نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به فعالیت‌های کارگاه فنی دانشگاه و رشادت‌های شهدای ۲۷ دی ماه، گفت: این شهدای بزرگوار در صیانت از انقلاب اسلامی نقش موثر و ماندگاری ایفا کردند.
دکتر صفر نصرالله‌زاده با بیان اینکه دوران هشت سال دفاع مقدس در نوع خود یک دانشگاه و فرهنگی ارزشمند است که تمام فضایل اخلاقی را در خود دارد، ادامه داد: این فرهنگ باید تبیین شود و نسل اول و دوم انقلاب می‌توانند این معارف و فرهنگ را برای نسل‌های بعدی معرفی و تبیین کنند، البته قدری در این خصوص کوتاهی شده و آنگونه که باید این فرهنگ ناب منتقل نشده است.
وی با اشاره به اینکه ریشه بسیاری از مشکلات ناشی از آن است که نتوانستیم این فرهنگ ناب را به طور کامل منتقل کنیم، ادامه داد: در کنار این فرهنگ، پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای نیز در زمینه‌های مختلف، به ویژه در حوزه علم و فناوری داریم که این موارد اگر به خوبی برای نسل جوان تبیین شود، قطعا ارزش‌ها و فرهنگ دفاع مقدس هم به خوبی منتقل شده و اثراتش در جامعه قابل مشاهده خواهد بود.
شهدای ۲۷ دی؛ الگوهای واقعی میهندوستی
معاون دانشجویی دانشگاه تبریز نیز با اشاره به فعالیت‌های دانشجویان در دانشکده فنی طی دوران دفاع مقدس به ایسنا، گفت: شهدای ۲۷ دی و سایر شهدا الگوهای واقعی دوستداران میهن و ملت و همچنین الگوهای واقعی ولایتمداری بودند.
موسی رضایی که در زمان بمباران کارگاه فنی دانشگاه تبریز دانشجو بوده و سپس در مسئولیت کارگاه فنی و پست‌های دیگر در دانشکده فنی خدمت کرده است، با اشاره به اینکه در دوران دفاع مقدس تمام اقشار مردم و به ویژه قشر دانشجو وظیفه دفاع از جبهه‌ها را داشتند، یادآور شد: امام راحل تاکید کرده بودند که جنگ در راس امور قرار دارد و بر این اساس شهدای ۲۷ دی نیز با نمایش ولایتمداری، جنگ را در اولویت و راس امور قرار داده و به طرق مختلف در جبهه‌ها و پشت جبهه‌ها حضور داشته و فعالیت می‌کردند.
معاون دانشجویی دانشگاه تبریز با تاکید بر اینکه این شهدای بزرگوار الگوهایی هستند که جامعه امروز بدان نیاز دارد، گفت: متاسفانه آنگونه که باید این ارزش‌ها تبیین نشده و شاید جوانان و دانشجویان آنچنان که باید با این ارزش‌ها آشنا نیستند و در واقع ما کوتاهی کرده‌ایم، چه بسا در برخی مواقع با اعمال خود این قصور اتفاق افتاده است؛ لذا اگر بخواهیم به دنبال الگوهای واقعی ولایتمداری و عشق به میهن بگردیم، باید میان همین دانشجوها و شهدای ۲۷ دی جست‌وجو کنیم.
وی با اشاره به اینکه ضرورت ایجاب می‌کرد در تمام قسمت‌های کشور و از جمله در دانشگاه تبریز مهمات جنگی تهیه شود، گفت: چنین تصور نکنیم که صرفا کارگاهی بوده و ادواتی تولید می‌شده، بلکه بحث فراتر از این‌ها بوده و دانشکده فنی دانشگاه تبریز نمود ولایتمداری بود، چراکه دانشجویان در زمان امتحانات که مهم‌ترین فعالیت‌شان باید درس خواندن باشد، حتی تا یک بامداد مشغول تامین مهمات جنگی بودند و این موضوع، وظیفه شناسی دانشجویان را نشان می‌دهد.
رضایی با اشاره به شب حادثه ۲۷ دی، گفت: در زمان وقوع حادثه که زمان امتحانات بود، در خوابگاه امام بودیم و می‌دانستیم که دانشجویانی در دانشکده فنی مشغول فعالیت هستند، ساعت از ۲۲ روز شنبه ۲۷ دی ماه گذشته بود که صدای بمباران در تمام نقاط شهر به گوش رسید و نیم ساعت بعد متوجه شدیم دانشگاه تبریز هدف حمله هوایی قرار گرفته و متاسفانه حادثه غم‌بار ۲۷ دی رخ داده است.
شهدای ۲۷ دی نشان دادند دانشگاهیان هرگز زیر بار ستم مستبدان جهان نمی‌روند
مسئول اسبق ستاد پشتیبانی جبهه و جنگ و رئیس اسبق جهاددانشگاهی آذربایجان‌شرقی نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه دانشجویان فعال در کارگاه فنی در آن مدت زمان کوتاه، ایثارگری بسیاری از خود نشان دادند، گفت: خون شهدای ۲۷ دی گواهی می‌دهد که مجموعه علمی کشور از جمله دانشگاه تبریز هرگز زیر بار ستم مستبدان جهان نرفته و پاسدار انقلاب خواهد بود.
محمود نظرپور در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به علت و جزئیات راه اندازی کارگاه دانشکده فنی دانشگاه تبریز در راستای تولید مهمات جنگی در دوران دفاع مقدس، اظهار کرد: با توجه به تحریم‌های اقتصادی و نظامی توسط ابر جنایتکاران، مسئولان نظامی کشورمان در راستای تولید مهمات مورد نیاز جبهه‌ها در داخل کشور دست به کار شده و در همین راستا تعداد زیادی از کارگاه‌های صنعتی استان نیز برای تولید ادوات جتگی مورد استفاده قرار گرفت.
وی ادامه داد: بر این اساس، مقرر شد کارگاه آموزشی دانشکده فنی که دارای ماشین‌های تراش بوده، بعد از ساعت آموزشی (از ساعت 4 بعدازظهر به بعد و در طول شب) و با مدیریت جهاددانشگاهی، در راستای تولید مهمات استفاده شده و دانشجویان نیز از توانمندی‌های خود استفاده کنند.
وی گفت: مقرر شد پس از هماهنگی‌های لازم، دانشجویانی که برای جبهه ثبت نام کرده بودند، آموزش‌های تخصصی را دریافت کرده و در کارگاه مشغول تولید نافی خمپاره شوند که پس از هماهنگی‌ها، کارگاه در تاریخ ۱۶ آذرماه سال ۶۵ راه‌اندازی شد.
نظرپور با بیان اینکه دانشجویان فعال در کارگاه، از رشته‌های مختلف مکانیک، عمران، برق، فیزیک، شیمی، ریاضی، جغرافیا و ... بودند و لازم بود که آموزش‌های لازم را دریافت کنند، خاطرنشان کرد: بر این اساس، دوره آموزش ابتدایی در کارگاه برگزار شد؛ آن زمان بعضی از رشته‌ها یک واحد را در کارگاه می‌گذراندند، اما انجام کار تخصصی با دقت بالا موضوع متفاوتی بود.
دانشجویان با اخلاصی که در خاموشی‌ها، دعای توسل می‌خواندند
دکتر علی اصغر جعفرزاده، عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز و از روسای سابق جهاددانشگاهی استان در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه کارگاه تولید مهمات در دانشگاه تبریز هم با توجه به نیاز جبهه‌ها، به ویژه به نافی خمپاره بعد از برگزاری بیش از ۲۰ جلسه تشکیل شد، افزود: بعد از آغاز به کار این کارگاه و آموزش دانشجویان، یک هفته بود که مهمات تولید می‌شد و کارها به خوبی پیش می‌رفت که متاسفانه توسط رژیم بعثی بمباران شد.
وی با بیان اینکه دانشجویان فعال در کارگاه فنی دانشگاه نیز آنانی بودند که درس کارگاه را گذرانده بودند، گفت: این دانشجویان صرفا دانشجویان دانشکده فنی نبودند و از دانشکده‌های مختلف به این کارگاه آمده بودند؛ چند نفر از کارمندان دانشگاه تبریز هم قبلا در این کارگاه کار کرده بودند و می‌توانستند در آموزش دانشجویان مفید واقع شوند، در این کارگاه حضور داشتند.
وی با اشاره به اینکه مقرر شده بود هر شب یکی از مسئولان جهاددانشگاهی در کارگاه حضور داشته باشد، بیان کرد: بنده نیز شبی با این عزیزان در کارگاه بودم و به محض اینکه برنامه خاموشی آغاز شد، دانشجویان شروع به قرائت دعای توسل کردند و جو معنوی خاصی در کارگاه حاکم شد؛ این صحنه‌ها نشان می‌داد که این دانشجویان هرگز به دنبال منافع خود و به فکر استفاده شخصی از فعالیت‌های جهادی خود نبودند، بلکه می‌خواستند مشکلی از مشکلات جبهه‌ها حل شود.
جعفرزاده با بیان اینکه دانشگاهیان با چنین اراده و اخلاصی در کارگاه فنی دانشگاه تبریز فعالیت می‌کردند، گفت: معتقدم، همین اخلاص باعث شد تا آن کارگاه در تاریخ ماندگار شده و دانشگاه تبریز به عنوان مشهدالشهدای دانشگاه‌ها شناخته شود؛ از خداوند متعال می‌خواهیم که توفیق ادامه راه شهدا را بر ما عطا کند.
واقعه 27 دی، بسیار الهام بخش بود
حسن نمازی، عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز که از نزدیک شاهد فعالیت‌های دانشجویان از سال ۵۹ در رابطه با جبهه‌های جنگ و نیز شاهد و همراه فعالیت دانشجویان در کارگاه دانشکده فنی دانشگاه تبریز در سال ۶۵ بوده است، به ایسنا، گفت: بمباران ۲۷ دی دانشکده فنی دانشگاه تبریز، واقعه بسیار مهم و تاریخی بوده و به معنای واقعی کلمه، بسیار الهام بخش است.
وی افزود: متاسفانه علی‌رغم اهمیت کم سابقه حادثه بمباران کارگاه دانشکده فنی، اهمیت و دلایل بمباران و موضوعات مرتبط با آن را نیز نتوانستیم در سطح کشور به‌طور شایسته مطرح کنیم.
وی با تاکید بر اهمیت روشنگری و کار رسانه‌ای در این رابطه، اظهار کرد: این حق بر گردن ما گذاشته شده که حداقل در سالگردهای این واقعه، دانشجویان شهید واقعه بمباران ۲۷ دی و نقش دانشگاه تبریز را در رسانه‌ها خوب تبیین کرده و متناسب با شأن این واقعه عظیم، آن را بشناسانیم،
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز ادامه داد: در آن زمان دانشجویان با نیت خالصانه و با هدف مشارکت و ادای دین به میهن، هرکجا که لازم بود برایشان فرقی نمی‌کرد و حسب احساس مسئولیت، در حد توان آگاهانه در خدمت جامعه بودند.
27 دی همانند قطاری است که هر سال از مقابل دیدگانم رد می‌شود
سید جمال‌الدین شکوری، یکی از بازماندگان بمباران ۲۷ دی دانشگاه تبریز در این رابطه به ایسنا گفت: مشهدالشهدای دانشگاه‌ها، بیانگر تاریخچه‌ای از رشادت‌های دانشجویان و دانشگاهیان این دانشگاه است و شاید برای نسل جدید بیان خاطرات آن روزها مثل داستان باشد، در حالی که تمامی آن‌ها حقیقتی است که زندگی کردیم.
وی با تاکید بر اینکه در آن دوران می‌دیدم که چگونه دست و پای جوانان دانشگاهی قطع شده و پس از بمباران، چگونه همه ذکر «السلام علیک یا اباعبدالله» را می‌گفتند، ادامه داد: پس از بمباران، با گوش‌هایم می‌شنیدم، اما یک دستم قطع شده و چشمانم ترکش خورده بود و در وضعیت بدی قرار داشتم که به خاطر دارم فقط توانستم شهادتین را بگویم.
وی یادآور می‌شود: هر سال که به روز ۲۷ دی می‌رسیم، خاطرات آن روز و آن شب، مثل یک قطار از مقابل چشمانم می‌گذرد.
وی با اشاره به اخلاص و رشادت‌های شهدای 27 دی، بیان کرد: بچه‌های ما با دانستن زمان شهادتشان، شهید می‌شدند، نه اینکه معنی شهادت را ندانند و در دی ماه سال ۶۵ نیز کسی آنان را تحمیل نکرد و بلکه خودشان با آغوش باز به کارگاه آمدند تا تسلیحات بسازند.
وی با اشاره به شخصیت‌ها و رفتارهای شهدای ۲۷ دی، گفت: وقتی برق کارگاه قطع می‌شد، بچه‌ها به جای اینکه بشینند و گپ بزنند، دعای توسل می‌خواندند و برای رزمندگان جبهه دعا می‌کردند.
آری این‌ها روایتی از دلاوری‌های شهدای 27 دی دانشگاه تبریز است که نام و یادشان بر پیشانی بلند این دانشگاه به یادگار مانده تا الگویی عملی در زمانشناسی و وطن دوستی برای دانشجویان امروز و جوانان نسل‌های بعدی باشند.
اسامی شهدای 27 دی
شهید هاشم اخترشمار، شهید عباس ارشدی پور، شهید بیاضعلی اسدی فرد، شهید یعقوب اسماعیل زاده جیقه، شهید سعید امیرخانی، شهید مهدی امیرکاظمی، شهید سیدمحسن امین جواهری، شهید مرتضی جابری، شهید عادل جعفری نویمی پور، شهید ایرج (سجاد) خلوتی، شهید حسین رضاپور، شهید علیرضا رضوانجو، شهید مرتضی زمانپور نیاوران، شهید حسین شیرین سرند، شهید شیرزاد شریفی، شهید صدیار صفری، شهید علی فصیح کجابادی، شهید رحمان قفل‌گری، شهید علیرضا کریمی وفایی پور، شهید محسن محمدی غریبانی، شهید فؤالدین محمودی نیا دهشتران و شهید حمیدرضا ملکوتی خواه اسامی دانشجویان و دانشگاهیان دانشگاه تبریز است که در ۲۷ دی سال ۶۵ به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.
مدیریت کارگاه فنی دانشگاه تبریز در آن زمان بر عهده جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی بود و بعد از این حادثه جانسوز، موزه‌ای در محل کارگاه دانشکده فنی در گرامیداشت یاد و خاطره این شهدای بزرگوار تحت عنوان "موزه شهدای ۲۷ دی دانشگاه تبریز" ایجاد می‌شود که مجموعه‌ای از عکس‌ها، وصیت‌نامه‌ها و دست نوشته‌های شهدا در آن نگهداری می‌شود.
انتهای پیام