سالانه بیش از ۳۰ درصد غذا از بین می‌رود یا هدر می‌شود. با توجه به تعداد زیاد گرسنگان در جهان، این عدد بسیار چشمگیر است. غذای هدر رفته نه تنها نامناسب بلکه یک مسئله عدالت اجتماعی است.

تعریف ضایعات مواد غذایی

اصطلاح «غذای هدر رفته» به هر غذایی اطلاق می‌شود که برای استفاده مورد نظر  مصرف نمی‌شود و باید مدیریت شود. غذای هدر رفته اصطلاحی است که توسط آژانس حفاظت از محیط‌زیست ایالات‌متحده به‌جای ضایعات غذا برای بیان ارزشی است که می‌تواند از طریق استفاده‌های جایگزین بازیابی شود.

غذای هدر رفته از منابع مختلف گسترده‌ای به‌دست می‌آید که شامل موارد ذیل است:

• مواد غذایی فروخته نشده از بازارهای محلی یا سایر مراکز خرده‌فروشی مانند تولید مواد غذایی،

• زباله‌های بشقاب رستوران‌ها،

• غذای آماده و خوردنی که خورده نشده است،

• ته مانده غذا مانند تزئین غذا، تهیه غذا در رستوران‌ها، کافه تریاها یا خانه‌ها،

• محصولات فرعی فرآوری مواد غذایی و آشامیدنی.

برای اجرای صحیح فنون پیشگیری از ضایعات مواد غذایی به‌عنوان تلاشی برای کاهش ضایعات جهانی غذا، استفاده‌های جایگزین برای غذا باید شناسایی شود.

تفاوت بین ضایعات غذایی و اتلاف غذایی چیست؟

چند دسته مختلف زیر چتر مواد غذایی هدر رفته وجود دارد.

«اتلاف غذا» به محصولات کشاورزی، جنگلداری و شیلات نخورده اطلاق می‌شود که در مرحله تولید و توزیع مواد غذایی رخ می‌دهد. همچنین به‌دلیل کاهش کمیت یا کیفیت غذا به‌وجود می‌آید.

اتلاف غذا ممکن است به‌دلایل مختلف رخ دهد. به‌عنوان مثال، ممکن است اختلالاتی در زنجیره تامین به‌دلیل نوسانات عرضه و تقاضا یا فساد ناشی از شرایط نامساعد جوی ایجاد شود.

از سوی دیگر، «ضایعات غذایی» به مواد غذایی خوراکی اطلاق می‌شود که برای مصرف انسان در نظر گرفته شده است اما در عوض دور ریخته  یا منقضی می‌شود. این می‌تواند در بسیاری از موقعیت‌های مختلف در هنگام آماده‌سازی، فروش یا خدمات غذا رخ دهد و شامل ضایعات بشقاب، غذای فاسد، پوست میوه‌ها یا سبزی‌ها دور ریخته شده است.

کشورهای ثروتمند بیشترین ضایعات را دارند، مانند کشورهای صنعتی  که اغلب تأثیر قابل توجهی در این هدررفت و اتلاف مواد غذایی دارند.

«اتلاف و هدر رفتن غذا» اصطلاحی است که برای تعریف مجموع هر دو نوع ناکارآمدی مواد غذایی استفاده نشده در سیستم غذایی استفاده می‌شود. این اصطلاح به محققان کمک می‌کند تا محدوده تحقیقات خود را به‌وضوح توضیح دهند.

آیا ضایعات غذایی غیرقابل خوردن وجود دارند؟

برخی از محصولات جانبی غذایی مانند استخوان، پوسته تخم مرغ، یا پوست میوه و سبزیجات غیرقابل خوردن هستند. با این حال، قراردادها برای استفاده از این بخش‌های مختلف غذا، از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت است. این امر در صورتی که مواد غذایی هدر رفته قابل مصرف نباشند، تعیین کمیت مواد غذایی هدر رفته را که در واقع اجتناب ناپذیر است، دشوار می‌کند.

محققان تمایل دارند همه انواع ضایعات غذایی را در تخمین‌های خود بگنجانند، زیرا بهتر است راه‌هایی برای جلوگیری از رسیدن این مواد به محل دفن زباله بیابند. گاهی اوقات فرآورده‌های جانبی غیرقابل خوردن مواد غذایی می‌تواند به خوراک سایر محصولات تبدیل شود و به زنجیره تامین سازمان کشاورزی کمک کند.

طبق گزارش وضعیت غذا و کشاورزی فائو (۲۰۱۹)، حدود ۱۴ درصد از مواد غذایی جهان (به ارزش ۴۰۰ میلیارد دلار در سال) پس از برداشت و قبل از رسیدن به مغازه‌ها از بین می‌روند. در حالی‌ که گزارش شاخص ضایعات غذایی برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد(UNEP) نشان می‌دهد که ۱۷ درصد دیگر از مواد غذایی ما در خرده‌فروشی و توسط مصرف‌کنندگان، به‌ویژه در خانواده‌ها هدر می‌رود. بر اساس برآوردهای فائو، غذایی که از بین می‌رود و هدر می‌شود، می‌تواند سالانه ۱.۲۶ میلیارد گرسنه را سیر کند.

ضایعات جهانی مواد غذایی اثرات زیست‌محیطی زیادی دارد. ضایعات مواد غذایی منبع عظیمی از انتشار گازهای گلخانه‌ای و منابع طبیعی تلف شده است، اتلاف و ضایعات مواد غذایی هشت تا ۱۰ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی (GHGs) را تشکیل می‌دهند که به آب‌وهوای ناپایدار و رویدادهای شدید آب‌وهوایی مانند خشکسالی و سیل کمک می‌کنند. این تغییرات بر عملکرد محصول تأثیر منفی می‌گذارند، به‌طور بالقوه کیفیت غذایی محصولات را کاهش می‌دهند و باعث اختلال در زنجیره تأمین می‌شوند.

مقابله با معضل هدر رفت و اتلاف مواد غذایی نشان‌دهنده یک فرصت سه‌گانه برای آب‌وهوا، برای امنیت غذایی همچنین برای پایداری سیستم‌های کشاورزی ماست و نمی‌توان آن را در زمان افزایش گرسنگی جهانی و افزایش قیمت مواد غذایی به تعویق انداخت.

همه‌گیری طولانی‌مدت کووید-۱۹، تأثیر فزاینده بحران آب‌وهوا و جنگ در اوکراین، همگی به وخامت امنیت غذایی و تغذیه جهانی کمک کرده‌اند.

کاهش ضایعات مواد غذایی می‌تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی، ایجاد امنیت غذایی و تشویق سیستم‌های غذایی سالم کمک کند البته به این معنی نیست که مردم این مشکل را نادیده می‌گیرند. بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ، شرکت‌های نوپا و سازمان‌های غیرانتفاعی موضوع ضایعات مواد غذایی را یک فرصت می‌دانند. سالانه میلیاردها دلار مواد غذایی هدر می‌رود و مزایای این ارزش قابل بازیابی است.

با نگاهی به ارقام آخرین گزارش شاخص ضایعات غذایی (UNEP)، می‌توانیم کمی بیشتر در مورد بدترین وضعیت ضایعات غذایی در سطح جهانی بدانیم. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که کدام کشورها بیشترین ضایعات غذایی را تولید می‌کنند.

دورریز غذایی توسط  کشورها در سال  ۲۰۲۲

در ذیل نگاهی کوتاه به میزان دورریز غذایی در برخی کشورها داریم‌:

چین  

میزان ناخالص ضایعات غذایی در چین از ۹۱ میلیون تن فراتر رفته است. اگرچه مقادیر زیاد ضایعات غذایی گزارش شده توسط چین، قابل توجه است اما به احتمال زیاد نباید برای پرجمعیت‌ترین کشور جهان تعجب‌آور باشد.

هندوستان

میزان ناخالص ضایعات غذایی هند از ۶۸ میلیون تن فراتر رفته است. به‌طور تقریبی مانند چین، تعداد خالص جمعیت هند به‌طور شگفت‌انگیزی منجر به اتلاف مقادیر بیشتری از مواد غذایی می‌شود.

ایالات متحده

میزان ناخالص ضایعات مواد غذایی در ایالات متحده بیش از ۱۹ میلیون تن است. در حالی که سایر کشورها می‌توانند تعداد جمعیت را به‌عنوان دلیل ذاتی هدر رفتن مواد غذایی ذکر کنند، ایالات متحده نمی‌تواند چنین ادعایی داشته باشد. برای قدرتمندترین کشور روی زمین، ضایعات غذا نتیجه این محسوب می‌شود که بزرگترین مصرف‌کننده غذا در جهان است.

ژاپن

میزان ناخالص ضایعات مواد غذایی در ژاپن بیش از هشت میلیون تن است. اگرچه ژاپن نمی‌تواند مانند کشورهای بزرگتر به جمعیت خود ببالد اما سرزمینی پرجمعیت است.  

آلمان

میزان ناخالص ضایعات مواد غذایی در آلمان بیش از ۶ میلیون تن است. آلمان، مانند چندین کشور اروپایی دیگر، ضایعات غذایی بیش از حد خود را مدیون بزرگی و ثروت است.

فرانسه

میزان ناخالص ضایعات مواد غذایی در فرانسه بیش از ۵ میلیون تن است. فرانسه که به‌دلیل عشق به غذا و محصولات پخته شده شناخته شده است، کمتر به‌خاطر ضایعات مواد غذایی‌اش شناخته شده است.

انگلستان

میزان ناخالص ضایعات مواد غذایی در بریتانیا بیش از ۵ میلیون تن است. حتی سلطنتی‌ترین کشورها نیز از موضوع ضایعات مواد غذایی مصون نیستند و بریتانیا ارائه‌دهنده شماره یک است.

روسیه

میزان ناخالص ضایعات مواد غذایی در روسیه بیش از ۴ میلیون تن است. ضایعات بیش از حد مواد غذایی روسیه تا حد زیادی ناشی از جمعیت و تعداد افرادی است که در این کشور پهناور زندگی می‌کنند.

اسپانیا

میزان ناخالص ضایعات غذایی در اسپانیا بیش از سه میلیون تن است. کشور اسپانیا به‌خاطر جشن‌ها و غذاهای خود به‌خوبی شناخته شده است اما بسیاری از این غذاها تبدیل به زباله می‌شوند که همین امر اسپانیا را در فهرست کشورهای دارای دورریز مواد غذایی قرار می‌دهد.

استرالیا

میزان ناخالص ضایعات مواد غذایی در استرالیا بیش از دو میلیون تن است. استرالیا یکی از شگفت‌انگیزترین کشورهایی است که فهرست کشورهای دارای ضایعات مواد غذایی را تکمیل می‌کند. چیزی که استرالیا را به عضوی غیرمنتظره در گروه ضایعات مواد غذایی تبدیل می‌کند این است که استرالیا همچنین در انرژی سبز و تلاش‌های حفاظتی در جهان پیشرو است.

منابع:

theveganreview.com

 worldpopulationreview.com

www.greenly.earth

www.fao.org/newsroom/detai

انتهای پیام