براساس گزارش دانشگاه علوم پزشکی مشهد تا روز پنجشنبه، ۱۲ آبان، ۶۳ بیمار مبتلا به علائم حاد تنفسی در مراکز درمانی زیر پوشش این دانشگاه بستری بوده‌اند. سرپرستار بخش گوارش و عفونی بیمارستان کودکان اکبر مشهد نیز در گفت‌وگو با ایسنا در روز چهارشنبه، ۱۱ آبان از بستری ۳۲ بیمار مبتلا به آنفلوآنزا در این بیمارستان خبر می‌دهد که مقایسه این دو آمار با یکدیگر به خوبی نشان‌دهنده شیوع آنفلوآنزا در میان کودکان است.
علاوه‌بر شیوع آنفلوآنزا بین کودکان که نگرانی خانواده‌ها را در پی داشته است، کمبود دارو نیز غصه دیگری شده است که درد این بیماری را دو چندان می‌کند.
در درمانگاه بخش عفونی بیمارستان کودکان اکبر مشهد، مادری سراسیمه پشت اتاق دکتر التماس می‌کند تا بتواند کودک ۲ ماهه‌اش را برای ویزیت به داخل ببرد، اما گویا پزشک به دلیل بیماران زیاد نتوانسته تا آن لحظه کودک را پذیرش کند. این مادر در مورد وضعیت کودکش با نگرانی می‌گوید: علائم بیماری فرزندم ابتدا با تب، بدن درد و همراه با سرفه‌های پراکنده آغاز شد و به بیمارستان مراجعه کردیم. در مرحله اول فقط دارو برای عفونت گلو تجویز شد و پزشک تشخیص داد که چیز خاصی نیست. بعد از گذشت ۲ روز، سرفه‌های شدیدتر با حالت خفگی و کیپ شدن بینی در فرزندم نمایان شد. به پزشک متخصص در بیمارستان اکبر مراجعه کردیم که بلافاصله تشخیص آنفلوآنزا داد و حرف پزشک اول را نقض کرد.
او ادامه می‌دهد: تشخیص متخصص، عفونت شدید ریه همراه با بالاآوردن خلط بود. پس از انجام رادیولوژی متوجه شدیم بیش از ۵۰ درصد ریه کودک درگیر شده و دستور بستری دادند، اما بخش گوارش و عفونی بیمارستان اکبر به دلیل کمبود تخت و همچنین تعداد زیاد بیماران اسهال و استفراغ از بستری فرزند من ممانعت کرد. مسئولان بیمارستان به ما گفتند با توجه به سن کم فرزندم، عفونت زیاد محیط برایش ضرر دارد.
کل مشهد را برای ۲ داروی آنتی‌بیوتیک و شربت پریمکس زیر و رو کردیم
وی در مورد مشکلاتش برای تهیه دارو می‌گوید: متاسفانه کل مشهد را زیر و رو کردیم، اما موفق نشدیم ۲ داروی آنتی‌بیوتیک و شربت پریمکس را که پزشک تجویز کرده پیدا کنیم، تا اینکه در منطقه قاسم‌آباد چند داروخانه پیگیری کردند و توانستیم دارو را از یک داروخانه دیگر تهیه کنیم.
این مادر خاطرنشان می‌کند: تا این لحظه هنوز سرگردان هستیم و کودکم بستری نشده است.
در یکی از اتاق‌های بخش عفونی بیمارستان کودکان اکبر نیز مادری که کودک ۱۱ ماهه‌اش را در آغوش گرفته، با تاکید بر اینکه خدا بار دیگر پسر ۱۱ ماهه‌اش را به آنها برگردانده است، می‌گوید: بیماری پسرم با گلودرد به صورت خروسک شدید شروع شد و بلافاصله صبح روز بعد به متخصص اطفال مراجعه کردیم و به ما معرفی‌نامه بستری دادند.
او با اشاره به اینکه حال پسرم وخیم شده بود، ادامه می‌دهد: بعد از بستری در بیمارستان، پسرم یک روز در اورژانس بود. سپس برای یک روز به بخش منتقل شد اما در بخش، با علائم تنگی نفس و تب شدید مواجه شد که به دلیل حال خیلی وخیم و نیاز پیدا کردن به دستگاه اکسیژن بلافاصله برای گرفتن عکس از ریه‌هاش اقدام کردند. به دلیل اینکه حال فرزندم خیلی خوب نبود چهار روز در بخش آی‌سی‌یو بستری شد.
این مادر با بیان اینکه اکنون به دلیل بهبود وضعیت، پسرم به بخش منتقل شده و تحت درمان است، عنوان می‌کند: آنقدر در این چند روز دکتر و پرستار به اتاق فرزندم آمده‌اند که او دیگر از هر غریبه‌ای می‌ترسد و فکر می‌کند آن غریبه دکتر است.
او در پاسخ به اینکه آیا در تهیه دارو با مشکل مواجه شده است؟، می‌گوید: ما در ابتدای بیماری بلافاصله به بیمارستان مراجعه کردیم و فعلا با کمبود دارو مواجه نیستیم.
یکی از نکات قابل توجه در بیمارستان کودکان اکبر، همکاری آموزش و پرورش با بخش عفونی است. به دلیل اینکه بیشتر مراجعه‌کنندگان بیماری آنفلوآنزا برای بستری شدن در بخش عفونی کودکان ۷ تا ۹ ساله هستند، معلم به بیمارستان اعزام شده و دروس در همین مکان تدریس می‌شود تا دانش‌آموزان و خانواده‌ها نگران عقب افتادگی تحصیلی نباشند.
واکسیناسیون؛ بهترین راه پیشگیری از آنفلوآنزا
دکتر محمدحسین اعلمی، فوق تخصص بیماری‌های عفونی کودکان و نوزادان و یکی از پزشکان بیمارستان کودکان اکبر مشهد در گفت‌وگو با ایسنا و با بیان اینکه درحال حاضر با یک همه‌گیری بیماری ویروسی آنفلوآنزا مواجه هستیم و برعکس کرونا که بزرگسالان را بیشتر درگیر کرده بود در این بیماری شاهد درگیری بیشتر کودکان هستیم. بیان می‌کند: این بیماری کودکان را در تمام سنین درگیر کرده است. اماکنی مانند مدارس و مهدکودک‌ها که بچه‌ها بیشتر تجمع دارند، در معرض واگیری و انتقال بیشتر ویروس آنفلوآنزا هستند.
وی با اشاره به علائم شایع در این بیماری می‌افزاید: نشانه‌های این بیماری بیشتر تنفسی بوده و همراه با تب‌هایی است که ممکن است تا یک هفته طول بکشد. سرفه‌های خیلی خشک و در برخی موارد به شکل خروسک و گاهی هم ادامه‌دار از دیگر علائم است. کودکان در این دوره بیماری حالت تنگی نفس، آبریزش بینی، درد عضلات بدن، سردرد، لرز و گاهی اوقات ترشحات سینوس‌ها را دارند.
آنفلوآنزا چه عوارضی دارد؟
اعلمی ادامه می‌دهد: در حقیقت عوارض بیماری آنفلوآنزا زیاد شده است؛ در برخی کودکان علائمی مانند درد عضلات پشت ساق پا و دردهای عضلانی که گاهاً با تشنج و تب همراه است، دیده می‌شود. در گروهی دیگر بیماری به صورت اسهال یا استفراغ خود را نشان می‌دهد. زمانی که آنفلوآنزا مکانیسم‌های دفاعی حلق را به هم می‌زند، زمینه را برای عفونت‌های باکتریایی حلق فراهم کرده و ویروس‌ها فرصت تکثیر پیدا می‌کنند.
وی تاکید می‌کند: بهترین و موثرترین راه برای پیشگیری از آنفلوآنزا، انجام واکسیناسیون در تمام سنین بالاتر از ۶ ماه است. اگر در تعداد واکسن کمبود وجود داشته باشد، گروه‌های هدف شامل کودکان زیر ۵ سال، خانم‌های باردار، افراد مسن بالای ۶۵ سال، افرادی خیلی چاق و افرادی که سابقه بیماری‌های زمینه‌ای مانند کلیوی، قلبی و دیابت دارند در اولویت واکسیناسیون هستند.
این فوق تخصص بیماری‌های عفونی کودکان و نوزادان توضیح می‌دهد: هرکسی در هر سنی می‌تواند واکسن آنفلوآنزا را تزریق کند. کودکان زیر ۹ سال اگر تاکنون ۲ نوبت واکسن نزده‌اند، باید هر دو نوبت را به فاصله یک ماه دریافت کنند و برای کودکان بیشتر از ۹ سال یک نوبت واکسن کافی است.
شستن دست‌ها در پیشگیری از آنفلوآنزا بسیار موثر است
وی خاطرنشان می‌کند: در مورد شستن دست‌ها به صورت مکرر، صحبت‌های زیادی شده اما در پیشگیری از این بیماری بسیار موثر است. باید در مواجهه با افراد مبتلاء و سطوح آلوده دست‌ها مرتب شسته شود. همچنین افرادی که بیمار بوده یا مستعد بیماری هستند باید از ماسک استفاده کنند تا از انتقال ویروس به دیگران پیشگیری شود. بهتر است این گروه در جاهای شلوغ کمتر حضور داشته باشند.
مصرف بی‌رویه آنتی بیوتیک‌ها
وی با بیان اینکه چه داروهایی در پیک بیماری آنفلوآنزا مفید یا مضر هستند، می‌گوید: نکته‌ای که خیلی مهم است، این است که با یک همه‌گیری بیماری ویروسی مواجه هستیم و از این طرف مصرف بی‌رویه آنتی بیوتیک‌ها را بین بیماران مشاهده می‌کنیم. آنفلوآنزا یک بیماری ویروسی است و در اکثر مواقع با تمهیدات ساده مانند استفاده از داروهای گیاهی، شربت آبلیمو و عسل و شربت‌های گیاهی موجود در بازار می‌توان بیماری را کنترل کرد و نیاز به آنتی‌بیوتیک نیست.
اعلمی توضیح می‌دهد: به ویژه در پنج روز اول بیماری، خانواده‌ها و پزشکان باید توجه کنند که بیمار در ابتدای شیوع بیماری با خود ویروس مواجه است؛ بنابراین تجویز آنتی‌بیوتیک در این مدت عوارض دارد. همچنین استفاده بی‌رویه از آنتی بیوتیک سبب می‌شود با پیشروی بیماری با کمبود آنتی‌بیوتیک مواجه شویم، از طرفی بدن نوعی مقاومت در برابر مصرف دارو نشان می‌دهد. این عامل موجب گسترش ارگانیسم‌های مقاوم در جامعه می‌شود و همچنین عوارض آنتی بیوتیک‌ها بدن را در معرض بیماری‌های دیگر قرار می‌دهد.
وی در مورد مصرف دیگر داروها تصریح می‌کند: بیشتر درمان‌ها علامتی هستند و با توجه به علائم بیمار تجویز می‌شود. در اوایل بیماری، مصرف مایعات فراوان و در مواقع تب استفاده از شربت تب‌بر مانند استامینوفن به مقدار کافی توصیه می‌شود. همچنین در مواردی که بیمار با بدن درد و تب شدید مواجه است که استامینوفون پاسخ نمی‌دهد می‌توان از پروفن به صورت شربت یا قرص استفاده کرد.
پیک آنفلوآنزا همچنان ادامه دارد
همچنین سمیرا فرشیدراد، سرپرستار بخش گوارش و عفونی بیمارستان کودکان اکبر مشهد در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه از آخر شهریور پیک شیوع آنفلوآنزا را داشتیم و هنوز هم این پیک ادامه دارد، می‌گوید: درحال حاضر ۳۳ تخت بستری در بخش گوارش و عفونی بیمارستان اکبر وجود دارد که ۱۹ تخت به بخش گوارش و ۱۴ تخت به بخش عفونی اختصاص دارد. به علت افزایش بیماران آنفلوآنزایی که نیاز به بستری شدن در بیمارستان را دارند، مجبور شده‌ایم در خود بخش از تخت‌های گوارش هم برای بستری بیماران استفاده کنیم.
وی عنوان می‌کند: در ابتدای شیوع پیک آنفلوآنزا با کمبود سرم مواجه بودیم اما اکنون این موضوع جبران شده است. همچنین برای تخت بستری هم در ابتدا کمبود وجود داشت که مجبور شدیم از طریق بخش‌های دیگر جبران کنیم؛ به طور مثال به دلیل افزایش بیماران مجبور شدیم از بخش غدد و مسمومیت ۲ اتاق چهار تخته را به بیماری‌های عفونی اختصاص دهیم. همچنین بخش جراحی نیز یک اتاق را در اختیار بخش عفونی قرار داده است.
بستری ۳۲ بیمار مبتلا به آنفلوآنزا در بیمارستان اکبر
فرشیدراد ادامه می‌دهد: در حال حاضر(ظهر چهارشنبه، ۱۱ آبان) ۳۲ بیمار بستری مبتلا به آنفلوآنزا داریم که پنج نفر آنها در وضعیت بدحال قرار دارند و تحت درمان هستند. تخت‌ها روزانه تکمیل می‌شود و هر روز ۶ تا ۱۰ بیمار ترخیصی داریم که بلافاصله تا روز بعد این تعداد تخت خالی مجدد پُر می‌شوند.
وی با بیان اینکه همچنین ۲ کودک مبتلا به آنفلوآنزا در آی‌سی‌یو بستری و در حال اکسیژن‌تراپی هستند، بیان می‌کند: بیماران در این مرحله اگر خوب درمان نشوند مجبور هستیم آنها را برای ادامه درمان به اتاق عمل بفرستیم.
سرپرستار بخش گوارش و عفونی بیمارستان کودکان اکبر مشهد می‌افزاید: در اتاق عمل یک لوله پلاستیکی جنب ریه قرار می‌گیرد و به خروج ترشحات ریه کمک می‌کند. این اقدام به دلیل اینکه عمل جراحی محسوب می‌شود، تهاجمی و پر از استرس برای خانواده‌هاست.
وی با اشاره به اینکه بیشترین گروه سنی که درگیر بیماری آنفلوآنزا شده و در بیمارستان بستری می‌شوند از ۶ ماه تا ۵سال هستند، اظهار می‌کند: بیشتر بیمارانی که با وضعیت بدحال مراجعه می‌کنند، متاسفانه درمان درست و کامل را انجام نداده‌اند. این گروه یا دیر به پزشک مراجعه داشته‌اند، یا در منزل اقدام به خوددرمانی کرده‌اند. برخی از کودکان بیمار که وضعیت خوبی ندارند معمولا تمام یا بخشی از ریه آنها عفونت کرده و به دلیل اینکه ویروس درست درمان نشده، باکتری رشد کرده و به نوعی ریه دچار پنومونی (یکی از عفونت‌های رایج ریه که در اثر باکتری، ویروس یا قارچ ایجاد می‌شود) می‌شوند.
فرشیدراد تاکید می‌کند: توصیه می‌شود که خانواده‌ها در این پیک‌های آنفلوآنزا مانند کرونا رعایت نکات بهداشتی را داشته باشند. مردم باید از ماسک استفاده کرده، فاصله اجتماعی را رعایت کنند و کارهایی که برای کرونا انجام می‌شده برای آنفلوآنزا هم انجام شود. خانواده‌ها زمانی که کودکان بیمار خود را به مراکز درمانی جهت ویزیت می‌برند حتما از ماسک استفاده کنند تا سایر کودکان را مبتلا نکنند.