سبحان غفاری وکیل دادگستری در گفت وگو با خبرنگار حوزه حقوقی ایسنا در ادامه قسمت های قبل و توضیح خیارات مهم در قراردادها افزود: خیار غَبن، خیار عیب، خیار تَدلیس، خیار تبعض صفقه وخیار تفلیس است که جزو خیارات بسیار مهم بشمار می آیند.
وی تصریح کرد: نکات قابل توجه در خصوص این خیارات بسیار حائز اهمیت است که باید مورد توجه قرار گیرند لذا هرچند که این خیارات با اصلاحات حقوقی بکار می روند ولی در عرف عملی هستند مانند خیار غبن، یعنی شخصی معامله ای انجام دهد و بواسطه آن متضرر شود، می تواند بوسیله این خیار، معامله را فسخ نماید.
غفاری اضافه کرد: خیار عیب، مربوط می شود به اینکه موضوع مورد معامله معیوب باشد و بواسطه این خیار معامله را می توان فسخ وی ا اَرش (تفاوت قیمت) گرفته شود لذا هر کدام از این خیارات شرایط و احکام خاصی دارند که نحوه اعمال آنها تابع شرایطی می باشد که تاکید می شود قبل از مکتوب کردن یک قراداد برای عنوان نمودن هر کدام از این خیارات مذکور، با یک مشاور حقوقی حتما مشورت شود.
وکیل دادگستری گفت: خیار تدلیس در ماده ۴۳۸ ق.م آمده است که یکی از طرفین معامله نسبت به طرف دیگر مرتکب فریب و تدلیس شود که در عرف و حقوق جزا به کلاهبرداری نام برده می شود و خیار تبعض صفقه، یعنی اینکه بخشی از معامله صحیح و بخش دیگر باطل باشد و شخص از این معامله قطعه قطعه شده، متضرر شود می تواند معامله را نگه ویا فسخ نماید.
وی خیار تفلیس را اینچنین عنوان کرد که اگر در یک معامله، طرف مبلغ معامله را ندهد طبق این خیار می توان جنس مورد معامله را پس گرفت و معامله فسخ گردد که طبق شرط و شروط، خاص است.
این حقوقدان در ادامه تاکید کرد: اگر در قراردادی "چک" بابت موضوع مورد معامله رد و بدل شد، حتما و الزاما در متن قراداد ذکر شود که اگر هر کدام از چک های ارائه شده بابت این معامله، پاس نشود و موجب نتیجه گواهی عدم پرداخت شود، این قراداد فسخ و کان لم یکن خواهدشد.
این مدیر بازرگانی خاطر نشان کرد: در حال حاضر عرف شده که در داخل قراردادها می نویسند "اسقاط کافه خیارات" یعنی تمامی خیارات مهم ذکر شده، کلا باطل و در این قرارداد وجود نخواهند داشت و تحت هیچ شرایطی شخص نمی تواند در صورت متضرر شدن، مراحل قانونی را طی کند.
غفاری ادامه داد: قانونگذار ۳ مورد از این خیارات را مستثنی و غیرقابل اسقاط قرارداده کرده است، آن ۳ مورد؛ خیار تدلیس، خیار تفلیس و خیار تعذر تسلیم (ناتوانی در تحویل جنس مورد معامله) می باشند که حتی اگر در داخل قرارداد، اسقاط کافه خیارات نوشته شده باشد معامله فسخ خواهد شد.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه حقوقدانان وبزرگان عرصه حقوق، یک سری خیارات دیگر را هم غیر قابل اسقاط دانستند، افزود: آن خیارات؛ خیار غَبن فاحش وخیار رویت می باشند که به ۳ مورد قبل اضافه و شامل عبارت اسقاط کافه خیارات در قرارداد نمی شوند.
غفاری تصریح کرد: غیر قابل اسقاط بودن خیار غَبن فاحش (ایجاد ضررو زیان واضح و زیاد) که بسیار مهم است طبق رای ۸۲۱ وحدت رویه که در تاریخ ۲۰ اردیبهشت امسال صادر شده است و به اختلافاتی پایان بخشیده است.
وی بیان داشت: این خیار به این منظور است که پس از انعقاد معامله، شخص متوجه ضرر و زیانی می شود که تفاوت قیمت بسیار زیادی را متحمل گردیده است لذا، زیاد بودن این ضرر را عرف مشخص می کند و بنابراین غیر قابل اسقاط می باشد.
این حقوقدان با تاکید، توصیه کرد: حتما برای هرکسب و کار و معامله که نیاز به قرارداد است، حتما قرارداد بصورت کتبی باید نوشته شود و و رودربایستی را کنار گذاشته، چراکه تجربه اثبات کرده که تمام دوستی ها و رفاقت ها در مبحث کار و معامله با ایجاد سوتفاهم ها، مشکل ساز شده است لذا اگر قراردادی فی مابین منعقد باشد، کار بهتر انجام می شود.
وی اضافه کرد: لازم و ضروری است که برای مکتوب کردن قرارداد، نزد یک مشاور حقوقی یا یک شخص مطلع با نگارش خوب وصحیح مراجعه و قرارداد نوشته شود که بعدها به مشکلی مواجه نشود و همچنین شرایط قرارداد عنوان شده در قسمت اول این گفت وگو، بسیار حائز اهمیت می باشند و باید در قرار داد مورد توجه واقع و رعایت شود.
گفت وگو از معظمه رنجبر