حقوق ورزشی؛ حقوقی ناآشنا اما کارآمد

در نظام حقوقی تمامی کشورها حقوق خصوصی، عمومی، شهروندی و... وجود دارند اما برخی قوانین ازجمله قوانین ورزشی که از اهمیت زیادی برخوردار هستند در میان عموم مردم دنیا ناشناخته‌اند.

به نقل از جی اس، «حقوق ورزشی» ازجمله قوانینی محسوب می‌شود که زمانی‌ آن را بیان می‌کنیم ذهن افراد به سمت دستمزد یا حقوق مادی ورزشکاران منحرف می‌شود، اما به دلیل اینکه همواره ورزش در جایگاه ویژه‌ای قرار دارد آگاهی از این رشته حقوقی حداقل برای عموم ورزشکاران می‌تواند مفید واقع شود.

حقوق ورزشی چیست؟

حقوق ورزشی به‌عنوان شاخه‌ای مستقل، یکی از جدیدترین شاخه‌های نظام حقوقی است. این حقوق، توسط اصول اساسی و راه‌حل‌های هنجاری خاص که به قانون اساسی، مدنی، جزایی و اداری تعلق دارد، تعیین می‌شود.

فعالیت‌های ورزشی، از زمان پیدایش تا به امروز بر اساس قوانین از پیش تعیین شده انجام می‌شدند. این قوانین از پیش تعیین شده، ارزش‌های اصلی پایه‌های ورزش را محقق می‌کنند. در این راستا اصول بنیادینی که بازی منصفانه و رقابت آزاد را فراهم می‌کنند، نمایان می‌شود.

در واقع تعامل بین ورزش و حقوق که هرکدام دو پدیده متفاوت هستند موجب ظهور حقوق ورزشی به‌عنوان شاخه‌ای جداگانه از حقوق شد. تحقیقات موجود ثابت می‌کنند که باید قانون در ورزش مداخله داشته باشد بر این اساس حقوق ورزش یک رشته حقوقی مستقل شده است.

 از ابتدای قرن بیست و یکم، نظام‌های حقوقی برخی کشورها قوانین ورزش را به رسمیت شناخته که از طریق مقررات قانونی ورزش و فعالیت‌های ورزشی، از ارزش‌هایی که در ورزش ارائه می‌شود، حمایت کنند. همچنین حقوق ورزشی به عنوان یک رشته حقوقی ویژه در بسیاری از دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزشی و علمی در کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی است.

چرا حقوق ورزشی ناشناخته است؟

مفهوم حقوق ورزشی منحصربه فرد نیست و موجب شده نسبت به سایر رشته‌های حقوقی دیرتر توسعه و استقلال یابد، اما در دهه گذشته با وجود تنوع رشته‌های ورزشی و مقررات مخصوص به هرکدام، سایر روابط حقوقی و روابط اجتماعی مرتبط با ورزش موجب تسریع توسعه حقوق ورزشی شد.

اگر تعریف منحصربه فردی وجود ندارد چگونه می‌توان به تعریف این رشته پرداخت؟ یکی از متداول‌ترین تعاریف حقوق ورزشی نظام‌مند بودن مجموعه‌ای از مقررات در نظام ورزشی است.

اگر بخواهیم حقوق ورزشی را به‌عنوان یک علم تعریف کنیم می‌توانیم بگوییم، حقوق ورزشی مجموعه‌ای از مفاهیم حقوقی ورزش، سازمان‌های ورزشی، فعالیت‌های ورزشی، ورزشکاران، زیرساخت‌های ورزشی و رویه‌های حقوقی مربوط به حقوق مدنی در ورزش و انجام فعالیت‌های ورزشی است.

ناگفته نماند اینکه ورزش نمایانگر یک فعالیت سودآور است یکی از دلایل اهمیت حقوق ورزشی در جامعه مدرن است؛ چراکه محتوای هنجاری خود به‌طور جدی در تمام زمینه‌های حقوقی، به‌ویژه در تعهدات، تجاری، جزا و...ایجاد می‌شود.

حقوق ورزشی شامل بسیاری از زمینه‌های حقوقی است که به روش های منحصر به‌فرد گرد هم آمده‌اند  زیرا ورزش به‌عنوان یک حوزه قانونی ویژه تصمیمات خاصی را در مورد فعالیت‌های ورزشی تعریف می‌کند بنابراین نمی‌توان روابط ورزشی را بدون چارچوب قانونی مناسب که این روابط را تعریف کند تصور کرد.

در مجموع می‌توان گفت که حقوق ورزشی شامل کل سیستم فعالیت‌های ورزشی، انواع ورزش‌ها و روابط درون رویدادهای ورزشی می‌شود همچنین الزامات ناشی از وقوع رویدادهای ورزشی از طرف شرکت‌کنندگان را مشخص می‌کند.

وجود حقوق ورزشی چه لزومی دارد؟

هدف حقوق ورزشی تنظیم مسائلی است که در ورزش به‌وجود می‌آید و راه‌حل‌های اثبات شده مشخص و عملی را پیشنهاد می‌کند که مقررات قانونی بتواند اختلافات را در دنیای ورزش سامان دهد.

می‌توان یکی دیگر از دلایل وجود حقوق ورزشی را جرایم ورزشی و جرایمی که حین یا زمان انجام فعالیت‌های ورزشی یا در ارتباط با آن رخ می‌دهد، بیان کرد؛ چراکه این مقررات برای وضع تحریم برای نقض هنجارهای قانونی، قوانین مقرر بازی و به ویژه قواعد اخلاق ورزشی ضروری است. بنابراین تنها با اعمال حقوق ورزشی، ورزش می‌تواند علاوه بر اینکه نقش جدی خود را در جامعه ایفا می‌کند منفعت عوامل ورزش را هم تامین کند.

 از یاد نبریم که بسیاری از فعالیت‌های ورزشی اغلب در خارج از مرزهای کشوری سازماندهی می‌شوند که منجر به جنبه جدیدی از ورزش با ابعاد بین‌المللی می‌شود.

می‌توان گفت یکی از دلایل مسیر کند توسعه حقوق ورزشی عدم ارتباط حقوق ورزشی با رویه حقوق خاص آن است زیرا برای این اختلافات راه حل‌های نظری وجود ندارد و نظریه در این مورد از نیازهای عملی بسیار عقب است. حقوق ورزشی کلیه هنجارهای دولتی حاکم بر روابط اجتماعی در ورزش را در بر می‌گیرد. هنجارهای حقوقی، قواعد رفتاری یا قوانین اجتماعی هستند که توسط قانونگذار تجویز می‌شوند. در شرایطی که ورزش ابعاد خود را تغییر می‌دهد و از مرزهای دولت-ملت فراتر می‌رود، مسئله شخصیت بین‌المللی و تعریف بین‌المللی آن بیشتر جالب توجه است.

در زمینه حقوق بین‌الملل، منشور اروپا برای ورزش از سال ۱۹۹۲ تحت نظارت شورای اروپا، تعریفی از ورزش ارائه داد، در این تعریف عنوان می‌شود ورزش به کلیه اشکال فعالیت بدنی اطلاق شده که از طریق مشارکت تصادفی یا سازماندهی شده با هدف ابراز یا بهبود آمادگی جسمانی، سلامت روانی  همچنین ایجاد روابط اجتماعی یا کسب نتیجه در رقابت در همه سطوح است.

در این میان به خاطر داشته باشیم قواعد بازی قوانین فنی و بازی مخصوص هر ورزش را اغلب فدراسیون‌های ورزشی بین‌المللی ایجاد می‌کنند و هسته اصلی ورزش هستند. این قواعد طبق تعریف در جریان بازی غیرقابل چالش هستند.

اخلاق ورزشی، قانونی نانوشته اما ضروری است

اخلاق ورزشی به‌عنوان یک قانون مطرح نیست بلکه مسائل مربوط به عدالت و درستی را کنترل می‌کند. هر زمان که انجمن‌های ورزشی در دادگاه به چالش کشیده شوند، برخی اصول کلی می‌تواند مورد بحث باشد. آنها چیزی را پوشش می‌دهند که اغلب به‌عنوان «روح بازی» از آن یاد می‌شود.

آنها نشان‌دهنده یک نظم «قانونی» متمایز با ویژگی‌های خاص خود هستند که مخصوص هر ورزش است، اما این یک قاﻋﺪه ﺣﻘﻮق ﺧﺎص داخلی است حتی زمانی که توسط فدراسیون‌های ورزشی بین‌المللی اجرا می‌شود، به‌طور مشخص جهانی نیست.

 حقوق ورزشی بین‌الملل و قوانین جهانی ورزش
 
 از حقوق بین‌الملل ورزشی می‌توان نتیجه گرفت که اصول کلی قانون به‌طور خودکار برای ورزش نیز کاربرد دارد. حمایت‌های اساسی، مانند روند قانونی و حق دادرسی عادلانه، از این طریق در ورزش گنجانده می‌شوند و بیانگر یک «حاکمیت قانونی» در ورزش هستند.

قانون جهانی ورزش نیز اصولی منحصر به فرد را توصیف می‌کند که از قوانین و مقررات فدراسیون‌های ورزشی بین‌المللی به‌عنوان یک سفارش قراردادی خصوصی برخاسته است. منحصربه فرد بودن آن‌ها به دلیل این است که آنها نمی‌توانند فقط ادغام اصول کلی حقوق بین‌الملل عمومی باشند زیرا اعتبار و کاربرد مستقلی دارند.

در نهایت می‌توان گفت که استقلال حقوق ورزشی تنها می‌تواند طبق قانون اساسی، قوانین و تصمیمات دادگاه‌های هر کشور باشد. با مقایسه حقوق ورزشی با حقوق جزایی، مدنی، قانون اساسی و اداری می‌توان نتیجه گرفت که حقوق ورزش یک شاخه پیچیده و جوان در عین حال بسیار توسعه یافته است.

انتهای پیام

  • پنجشنبه/ ۲۸ مهر ۱۴۰۱ / ۱۳:۵۶
  • دسته‌بندی: خراسان رضوی
  • کد خبر: 1401072815714
  • خبرنگار : 50308