حسین امینی اظهار کرد: بین ۶۵ تا ۷۰ درصد آلودگی هوا مرتبط با خودروهای فرسوده است. ذرات آلاینده شامل هیدروکربن‌های نسوخته، مونوکسیدکربن و اکسیدهای نیتروژن که در جو هواست، در حال حاضر فاجعه را رقم می‌زند. این ذرات آلاینده در فصول مختلف سال در هوا دیده می‌شود و مختص زمستان نیست و گاهی تابستان را نیز شامل می‌شود. برای کاهش این آلاینده‌ها باید برنامه‌ریزی شود. این آلاینده‌ها انواع سرطان‌ها، آلرژی‌ها، آسم و ... را در پی دارد.
عضو هیات علمی گروه پژوهشی مهندسی مواد جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: لذا سهم خودروهای شخصی در آلودگی هوا حدود ۲ درصد است. بقیه آلودگی مختص حمل‌ونقل عمومی و خوروهای دیزلی است. خودروهای دیزلی شامل خودروهایی می‌شود که گازوییل می‌سوزاند. خودروهای دیزلی نقش اساسی در آلودگی‌ها دارد؛ همانند کامیون و اتوبوس که به شدت آلایندگی ایجاد می‌کند و متاسفانه کنترل نمی‌شود. موتورسیکلت‌ها برخلاف جثه کم چندین برابر خودروهای معمولی آلاینده ایجاد می‌کند و متاسفانه الزام قانونی برای استفاده از کاتالیست‌ها برای موتورسیکلت‌ها وجود ندارد.
امینی در رابطه با کاتالیست‌ها بیان کرد: ریشه واژه کاتالیست واژه کاتالیزور است. کاتالیزگر ماده‌ای است که خودش در واکنش شرکت نمی‌کند اما واکنش را تسریع می‌کند. تاثیر کاتالیست همانند فیلتر است که ذرات گاز از آن فیلتر عبور می‌کند و بر اثر فعل و انفعالاتی که وجود دارد، آن گازها به گازهای کم‌خطر یا بی‌خطر تبدیل می‌شوند.
این کارشناس حوزه کاتالیست اظهار کرد: خودروها از عوامل بسیار مهم آلاینده‌هاست. بین خودروها خودروهای دیزلی آلایندگی را تشدید می‌کند. راهکار کاهش آلایندگی در خودروها استفاده از مبدل کاتالیستی در اگزوز خودروهاست.
وی ادامه داد: در ادیبهشت سال ۹۹ ایران خودرو با جهاد دانشگاهی در خصوص مبدل کاتالیستی قراردادی منعقد کرد که در این قرارداد به تبدیل دانش فنی ساخت مبدل کاتالیستی برای خودروها اشاره شده است. مبدل‌های کاتالیستی که در خودروها وجود دارند، ۲ نوع است؛ یک نوع با پایه سرامیکی و دیگری با پایه فلزی. در حال حاضر در غالب کاتالیست‌هایی که استفاده می‌شود، از مبدل‌های سرامیکی استفاده می‌کنند و در خودروهای دیزلی باید از مبدل‌های فلزی استفاده شود.
امینی بیان کرد: برگزاری نمایشگاه دستاوردهای جهاد دانشگاهی در سال گذشته برای ما جای امیدواری بود زیرا مسئولان ارشد اجرایی حضور داشتند و شاهد طرح‌های پژوهشی بودند. وزیر کشور، معاون علم و فناوری ریاست‌جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی شاهد این طرح پژوهشی بودند و در این حوزه اطلاعات داشتند.
وی ادامه داد: وزیر کشور درباره این کار تحقیقاتی سوالاتی مطرح کرد و در رابطه با مجوزهای اخذ شده پیگیر بود. با حضور مسئولان در نمایشگاه دستاوردهای جهاد دانشگاهی عزم دولت و حاکمیت برای حمایت از تولیدات داخلی به ما آشکارتر شد و این توجه باعث شد وظیفه ما سنگین‌تر شود ولی از ایده تا پدیده راه طولانی و پرپیچ و خمی است و اکنون راه‌های امید وجود دارد. امیدواریم بتوانیم این محصول را در سریع‌ترین زمان ممکن به بازار عرضه و نیاز صنایع داخلی به مبدل کاتالیستی را رفع کنیم.
امینی اظهار کرد: در کشور کارهای پراکنده دانشگاهی انجام می‌شد اما به دانش فنی تبدیل نشده بود و ما این را در دستور کار خود قرار دادیم؛ مخصوصا به صورت موردی خودروهای زامیاد(نیسان‌های آبی) مورد بررسی قرار گرفت و مهندسی معکوس انجام شد. ما در جهاد دانشگاهی خراسان رضوی مفتخریم کاری که تا به حال انجام نشده بود را انجام دهیم. بیش از ۹۰ درصد کار را تبدیل به دانش فنی شده و در چند ماه آینده تجاری‌سازی می‌شود و برای تست‌های این کاتالیست‌ها اقدام خواهیم نمود.
معاون آموزشی سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی بیان کرد: تعداد مبدل‌های کاتالیستی فلزی مورد نیاز در کشور حدودا یک میلیون مورد است. تولید مبدل کاتالیستی فلزی که اساسا در خودروهای دیزلی استفاده می‌شود، در ایران حدود ۱۰۰ هزار قطعه در سال است و هیچ تولیدکننده‌ای حاضر به تولید این مقدار مبدل کاتالیستی نیست زیرا تیراژ تولید آن زیاد نیست و صرفه اقتصادی ندارد.
امینی اظهار کرد: نکته بعدی تدوین دانش فنی تولید کاتالیست است. اگر بخواهد یک مبدل کاتالیستی فلزی تولید شود، مشکلاتی شامل تولید فولاد و فرم‌دهی فولاد وجود دارد. ورقه فولاد مورد استفاده برای تولید کاتالیست باید به ضخامت ۵۰ میکرومتر(پنج صدم میلیمتر) باشد. تنها جایی که این ورق را در ایران تولید می‌کند، مجموعه فولاد مبارکه اصفهان است که ظرفیتش پر است و ما نتوانستیم برای تولید کاتالیست از ورق‌های تولید داخل استفاده کنیم و اکنون برای مبدل کاتالیستی این ورق را وارد می‌کنیم.
وی ادامه داد: برای فرم‌دهی فولاد قطعه‌ای بسیار نازک و دارای ۵۰۰ حفره در هر اینچ مربع نیاز است که فرم‌دهی ورقه فولاد را خودمان انجام می‌دهیم. در مرحله بعد کاتالیست باید با مواد شیمیایی خاصی پوشیده شود؛ لذا هنگامی که گاز آلوده از آن خارج می‌شود، در همان حین واکنش‌ها انجام شده و به صورت گازهای کم‌خطر یا بی‌خطر تبدیل می‌شود. برای مثال هیدروکربن نسوخته به بخار آب تبدیل شود و اکثر اکسیدهای نیتروژن به اکسیدهای نیتروژن کم‌خطر تبدیل می‌شود. البته که پایه مبدل کاتالیست سرامیکی نیز از خارج وارد می‌شود اما شرکت‌هایی هستند که در ایران در زمینه تولید آن فعالیت می‌کنند.
معاون آموزشی سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی اظهار کرد: کشورهای پیشرفته همانند ژاپن و آلمان مبحثی به نام آلودگی محیط زیست از طریق خودروها و صنایع ندارند. اگر در زنجیره عوامل از جمله کیفیت سوخت، کیفیت موتورها، کاتالیست‌ها و فیلترهایی که استفاده می‌شود، درست عمل شود، بحران آلودگی از بین خواهد رفت.
انتهای پیام