محمدعلی زلفی‌گل در اختتامیه پنجاه و هشتمین نشست معاونان آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی سراسر کشور که امروز در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با اشاره به قرار دادن ۵ اولویت آموزشی در دوره وزارت خود اظهار کرد: در این دوره ۵ اولویت برای آموزش قرار دادیم. اولویت اول مرجعیت و دیپلماسی علمی، فناوری و نوآوری است. اینکه چه کنیم تا دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و اساتید ما علمی باشند و از محققان ما به عنوان مرجع بین‌المللی استفاده شده و دانشجویان و اساتید خارجی به منظور تحصیل و تحقیق به کشور ما مراجعه کنند.
وی افزود: در حال حاضر ۳۵ درصد از تولیدات علمی کشور با مشارکت بین‌المللی صورت می‌گیرد. همچنین در سال ۲۰۲۱ بیش از ۷۶ هزار سند علمی بین‌المللی در اسکوپوس منتشره شده که ۳۵ درصد از این تعداد با مشارکت بین‌المللی بوده است.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره بر اولویت‌های دیگر عنوان کرد: اولویت دوم آموزش، پژوهش و برون‌داد هدفمند و اولویت سوم نیز نوآوری فرهنگی و فرهنگ نوآوری است. نوآوری فرهنگی یعنی ما رویش، پالایش و پیرایش فرهنگی به ویژه فرهنگ دانشگاهی را انجام دهیم، به گونه‌ای که میزان بهره‌وری در سیستم آموزشی و پژوهشی کشور افزایش پیدا کند. ضمن اینکه علم و فناوری نوین همراه با خود فرهنگ جدیدی به وجود خواهد آورد. همچنین فناوری‌ها و نوآوری‌های جدید نشان دهنده تغییر اقلیم فرهنگی است.
زلفی‌گل خاطرنشان کرد: اولویت چهارم شاگرد، فن‌آور و نوآور پروری است. اینکه چه کنیم تا اساتید و دانشگاههای ما نسل عالم‌تر، داناتر، با اخلاق‌تر و باتقواتر از خودشان را تربیت و تحویل جامعه دهند. آخرین اولویت نیز تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش است؛ همانطور که بسیاری از رشته‌های علوم انسانی خدمت جدیدی را به جامعه ارائه می‌کنند. منظور از ثروت نیز تنها مادیات نیست و سرمایه انسانی بزرگترین دستاورد دانشگاههای ما است.
وی تصریح کرد: شیوه عملکرد در حوزه آموزشی و پژوهشی اختلاف جدی دارد. در حوزه پژوهشی باید ترغیبی، تشویقی و حمایتی و در حوزه آموزشی طبق قوانین و مقررات عمل کرد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به موضوع اقلیم آموزشی گفت: اقلیم آموزشی شامل سه رکن اساسی یاددهنده یا استاد، یادگیرنده یا دانشجو و محتوای درسی است. اگر می‌خواهیم تحولی به معنای واقعی کلمه ایجاد کنیم باید به هر سه این رکن‌ها توجه داشته باشیم. برنامه‌ریزی ما برای رکن اول یعنی یاددهنده این است که برای اساتید تازه استخدام شده شرایطی ایجاد شود که دوره آموزش منش استادی را دیده باشند، زیرا استاد بودن یک تخصص است.
زلفی‌گل تاکید کرد: نخبگان ما ابتدا دانشگاه و سپس استاد خود را انتخاب می‌کنند. اما اگر بتوانیم از طریق سازمان سنجش شرایطی را برای دانشجویانی با رتبه بالا فراهم کنیم تا قدرت انتخاب اساتید خود را داشته باشند، عدالت آموزشی برقرار خواهد شد.
وزیر علوم ادامه داد: اگر قرار است اقلیم آموزشی تغییر کند باید مطابق سیاست‌های خودمان باشد و آن را بر اساس اسناد بالادستی تنظیم کنیم.
وی افزود: آیا زندگی مطلوب یک مسلمان با غیر مسلمان فرق دارد یا ندارد؟ شاخص‌های زندگی یک مسلمان چیست تا آن را در بحث آموزش بگنجانیم. آیا قرار است نسلی پاسخگو تحویل بدهیم یا خیر؟ اگر قرار است نسل پاسخگو داشته باشیم من استاد باید در مقابل تدریس و نمره دهی به دانشجو پاسخگو باشم.
وی گفت: استادی که نمره اش در سرنوشت دانشجو تاثیر دارد باید اجازه دهد دانشجو پس از امتحان ورقه خود را ببیند لذا ما باید باور داشته باشیم دانشجو پس از امتحان حق دارد ورقه خود را ببیند و این بخشی از فرآیند آموزش است.
وی در خصوص ارتقای کار امدی، اشتغال پذیری، خودباوری و هویت مداری از طریق آموزش بیان کرد: فرهنگ آموزش مادام‌العمر باید افزایش یابد لذا یک استاد باید آموزش مادام‌العمر و به روز کردن خودش جزو برنامه هایش باشد. توسعه با توصیه نمی‌شود .مملکت داری با قانون جلو می‌رود، لذا باید سیستم انگیزشی و سنجشی طراحی شود تا اساتید نیز طرح درس خود را بر اساس آن سیستم به روز کنند.
وزیر علوم افزود: بر این اساس نیز ۶۰ پایه آموزشی طراحی کردیم تا اساتید از بدو استخدام تا هنگام بازنشستگی همیشه احساس کند که جا برای پرش بالاتر و ارتقاء وجود دارد.
وی در تشریح آموزش پژوهش محور و پژوهش آموزش محور ابراز کرد: منظور از آموزش پژوهش محور این است که باید در جاهایی از آموزش به دانشجو تکلیف پژوهشی بدهیم تا مفهوم بهتر برایشان جا افتاده و منظور از پژوهش آموزش محور این است که از طریق پایانه ارشد و رساله دکترا داریم شیوه پژوهش را به دانشجو می‌آموزیم.
وی گفت: برخی تصور می‌کنند پایان‌نامه ارشد و رساله دکترا باید اختراع باشد البته این خوب است اما هدف اصلی پایان نامه‌ها ارشد و رساله دکترا آموزش شیوه تحقیق است.
وزیر علوم عنوان کرد: بحث آموزش در دانشگاه اصل است این را باید به یاد داشته باشیم. تولید علم مهم است اما تولید علمی که آموزش در آن تضعیف شود دانش آموخته را به جایی نخواهد رساند.
وی در خصوص چگونگی تحقق عدالت آموزشی ابراز کرد: ما اگر یک استاد نخبه در دانشگاه سیستان بلوچستان داریم اما شرایط سنجش دانشجوی ما طوری است که دسترسی دانشجوی نخبه به آن استاد امکان پذیر نیست در این خصوص باید چاره‌ای بیاندیشیم.
وزیر علوم تصریح کرد: اخلاق آموزش و اخلاق در آموزش بسیار اهمیت دارد.برخی از مدیران آموزشی به دانشجویانی مشروطی که به هر دلیل نتوانسته‌اند درس بخوانند به چشم مجرم نگاه می‌کنند اخلاق در مدیریت آموزش مهم است باید با محبت با این دانشجویان برخورد شود. دانشجوی شاگرد اول راهش به مدیریت آموزش نمی‌افتد دانشجویانی با مدیریت آموزشی سروکار دارند که به دلیل مشکلات نتوانسته‌اند درس بخوانند لذا باید با اخلاق خوش با این دانشجویان رفتار کرد .
وی گفت: در بحث توسعه آموزش بین رشته‌ای، فرا رشته ای، جدید و ... نیز باید مراقب باشیم تا پس از فارغ‌التحصیلی دانشجو جایگاه داشته باشند و لذا در این خصوص باید با سازمان امور استخدامی هماهنگی صورت گیرد.
وزیر علوم اظهار کرد: رشد دانشگاهای کم برخوردار و در حال توسعه با کمک دانشگاههای نامدار محقق خواهد شد لذا باید تلاش کرد و برنامه طراحی کنیم تا اساتید نامدار و دانشگاههای نامدار در این راستا همکاری کنند.
وی افزود: بخش آموزشی سند دانشگاه اسلامی باید مطالعه شود راهبردهای کارشناسی خوبی دارد لذا اگر در این دوره اقدامات و راهبردهای دانشگاه اسلامی را مطالعه و اجرایی کنیم دیگر نیاز به هیچ برنامه‌ای نداریم چرا که سند دانشگاه اسلامی جزو بهترین، کارشناسی ترین و عملیاتی ترین اسنادی است که باید مورد توجه قرار دهیم.
وی ضمن تاکید بر استفاده از شیوه تدریس مجازی در پساکرونا گفت: این شیوه از تدریس را باید نهادینه کرد. در این خصوص باید قوانین و امتیازاتی برای اساتید در نظر گرفت.
وزیر علوم با بیان اینکه دو دیدگاه در آموزش عالی وجود دارد، افزود: یک دیدگاه این است که دانشگاه فقط باید آموزش و پژوهش انجام دهد اما دیدگاه دوم که من نیز به آن معتقدم این است که خوابگاه و سایر امور دانشجو هم به دانشگاه مرتبط است.
وی گفت: با تامین امور دانشجو از جمله خوابگاه و ... علاوه بر ساعات کلاسی می‌توانیم ساعات دیگر دانشجو را نیز مدیریت کنیم. یادمان باشد که می‌توانیم در ساعات فوق برنامه یک نیروی تراز انقلاب تحویل دهیم.
وزیرعلوم با اشاره به بحث مهارت افزایی دانشجویان در ساعات فوق برنامه افزود: باید علاوه بر برگزاری فوق برنامه‌های آموزشی، سمینارها، برنامه‌های ورزشی و ... آموزش سایر مهارت‌ها با همکاری دانشگاهای دیگر از جمله دانشگاه فنی حرفه‌ای و علمی‌کاربردی را در برنامه دانشجویان قرار دهیم.
انتهای پیام