در روایتی از امام هادی(ع) آمده است که «هرکه را به خدا نیازی باشد قبر جدم حضرت رضا(ع) را در توس زیارت کند؛ در حالیکه غسل کرده باشد و بالای سر آن حضرت دو رکعت نماز به جا آورد و در قنوت نماز از خدای تعالی حاجت خود را طلب کند. حاجتش مستجاب می‌شود، مگر آن که گناه یا قطع رحمی را بخواهد و محل قبر آن حضرت بقعه‌ای است از بقعه‌های بهشت. هیچ مومنی او را زیارت نکند، جز آنکه خدای تعالی او را از آتش جهنم آزاد کرده، وارد بهشت می‌کند».
در این حدیث، افزون بر فضیلت زیارت علی بن موسی‌الرضا(ع) آداب زیارت ایشان نیز به سادگی و روشنی گفته شده است. نخستین مرحله از زیارت، غسل کردن است و اگر کسی امکان غسل کردن را نیابد ، دست کم باید با وضو قدم در حرم مطهر گذارد، زیرا پاکیزگی شرط ادب است و پاکی جسم مقدمه‌ای بر پاکی و صفای روح شمرده می‌شود.
برای زمان ورود به حرم مطهر دعاهای بسیاری وجود دارد. می‌توان در زیارت‌نامه‌ها و مفاتیح‌الجنان که در حرم به فراوانی یافت می‌شود به این دعاها دسترسی پیدا کرد.
در محوطه حرم، دوری از چند چیز شرط ادب است؛ بلند سخن گفتن، بیان سخنان بیهوده یا بحث‌های بی‌حاصل و خصومت‌انگیز، خوردن، خوابیدن، پشت کردن به ضریح و زیارت. همچنین گفته شده ورود به حرم مطهر بهتر است از پایین پای امام رضا(ع) باشد و کسی از بالاسر آن حضرت به حرم پا نگذارد.
البته که این بدان معنا نیست که تشرف از بالاسر گناه یا خطاست بلکه صرفا دور از ادب به شمار می‌آید و به این دلیل است که ما ایرانیان عادت داریم در مجلس بزرگان در پایین دست آنان بنشینیم نه اینکه در بالادست و در مقامی برتر از آن‌ها جای بگیریم.
«اذن دخول» به هنگم ورود خوانده می‌شود. در این دعا، زائر از یکایک اولیای خدا و امامان معصوم اجازه می‌گیرد که وارد حرم شود، اما این اجازه در معنای واقعی خود، کسب اجازه برای ورود به یک محدوده مکانی نیست بلکه اجازه‌ای است برای ورود به حریم کبریایی اولیای دین.
خواندن ۲ رکعت نماز زیارت از جمله چیزهایی است که توصیه فراوانی به آن شده است. در آداب زیارت آمده که بهتر است در رکعت اول پس از حمد، سوره «یس» خوانده و در رکعت دوم پس از حمد، سوره «الرحمن» تلاوت شود.
بهتر است نماز زیارت، بالای سر امام رضا(ع) خوانده شود اما محوطه مسجد بالاسر در ضلع غربی حرم بسیار کوچک و در عین حال بسیار شلوغ است و با وجود این موارد طولانی شدن زیارت در این مکان توصیه نمی‌شود.
زیارت امین‌الله، زیارت جامعه کبیره و زیارت وارث، ۳ دعایی هستند که علاوه بر زیارت اختصاصی امام رضا(ع) خواندن آن‌ها توصیه شده است. یکی از زیباترین فرازهای زیارت امام رضا(ع) را می‌توان این دعا دانست « خداوندا درود بفرست بر علی بن موسی الرضا پسندیده و پیشوای پرهیزگار و پاک و حجت تو بر هر که روی زمین و زیر آن است. آن صدیق شهید، درودی بسیار، کامل و پاکیزه و همواره و از هر سو و پیاپی به مانند برترین درودهایی که بر هر یک از دوستانت فرستاده‌ای».
منبع:
حسینی، حمیدرضا؛ کتاب راهنمای سفر به استان خراسان رضوی؛ نشر روزنه
انتهای پیام