سمیه خراسانی، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، در پنجمین پیش‌نشست اولین کنفرانس بین‌المللی خانواده و تربیت معنوی که با عنوان «رسانه خانواده‌محور؛ الزامات و راهبردها» برگزار شد، عنوان کرد: ما خانواده‌محور نبوده و نیستیم. ما زمانی خانواده را در جامعه ایرانی مسئله دیدیم که آسیب‌هایی متوجه نهاد خانواده شد؛ بنابراین، آن موضوعی که خانواده را در جامعه مسئله کرد آسیب بود نه توانمندی خانواده.
وی بابیان اینکه امروز کمتر به موضوع توانمندی خانواده پرداخته می‌شود، تصریح کرد: متأسفانه این مسئله باعث می‌شود که خانواده‌هایی که در حوزه‌های مختلف دارای توانمندی هستند را فراموش کنیم. زمانی که فقط به آسیب‌های خانواده پرداخته می‌شود، این اندیشه در مخاطب ایجاد می‌شود که خانواده‌ها فقط با آسیب‌های مختلف مواجه هستند و دارای توانمندی نیستند.
وی اظهار کرد: امروز متأسفانه گاهی اوقات از مقوله‌ای به نام طلاق باافتخار یاد می‌شود که این مسئله به خودی خود باعث بروز آسیب شده و اجازه پرداختن به امر توانمندسازی خانواده برای برخورد با این‌گونه آسیب‌ها را نمی‌دهد. این‌گونه مسائل باعث می‌شود که برای مثال به‌جای حمایت از توانمندسازی خانواده‌ها فقط به فکر مسائلی همچون حمایت از زنان سرپرست خانوار و ... باشیم.
خراسانی اظهار کرد: مسئله مهم دیگری این است که اغلب آسیب‌هایی که به خانواده گره خورد، بیشتر به بانوان مربوط شد و این مسئله باعث شد که خانواده کلاً به عنوان یک محیط زنانه دیده شود و زنانه دیده شدن آن باعث شد تا سهم افراد و نهادهای مختلف در این حوزه به نوعی نادیده گرفتن بانوان باشد. متأسفانه این موضوع باعث شد تا همه چیز در حوزه بانوان دیده شده و راهکارهایی که برای رفع آسیب‌ها مطرح می‌شود نیز مربوط به بانوان و زنان باشد.
وی افزود: اتفاق نامبارک دیگری که در این زمینه رخ داد این بود که نهاد خانواده به عنوان نهادی تک‌جنس محور نگریسته شد گویی که همه مسائل و مشکلات از این ناحیه برمی‌خیزد. اگر سیاست‌گذاری صرفاً بر پایه تابع بودن و برگرداندن زنان به محیط خانواده باشد، چنین تابعیتی نه در آموزه‌های اخلاقی و نه در مبانی دینی وجود ندارد. در وضعیت نگاه تک‌جنس محور به خانواده فقط زنان بودند که آسیب دیدند و متأسفانه این نگاه در حوزه‌های سیاست‌گذاری در حوزه خانواده نیز به سمت زنانه بودن این مسئله است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده ادامه داد: پژوهش‌ها نشان می‌دهد که بخش زیادی از مشکلات و مسائل مربوط به جمعیت، موضوعی مردانه بوده و مردان باعث بروز چنین مشکلاتی می‌شوند، اما این مسئله به صورت جدی در جامعه دیده نمی‌شود. تا زمانی که خانواده را مجموعه‌ای از افراد و کارکردهای مورد انتظار از ایشان مشاهده نکنیم، مسئله خانواده‌محوری در جامعه ایرانی دیده نمی‌شود.
خراسانی اظهار کرد: تا زمانی که خانواده با عنوان مجموعه‌ای از زنان و مردان همراه با کارکردها و موقعیت نهادی آن در جامعه مدنظر قرار نگیرد، نمی‌توان در رابطه با خانواده‌محوری به خوبی اظهار نظر کرد. متأسفانه رسانه‌های جامعه نیز برنامه ویژه‌ای برای حوزه خانواده نداشته‌اند و باید در این زمینه به فکر بود.
در ادامه، عاطفه خادمی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نیز در سخنانی در رابطه با موضوع خانواده‌محور بودن رسانه، بیان کرد: باور همگان این است که محور اصلی در کانون خانواده، زن است. البته برخی اوقات کج‌فهمی‌های زیادی از این موضوع شده است و از زنان به عنوان کانون اصلی خانه و کاشانه به عنوان یک موقعیت مکانی نام برده شده است؛ درصورتی که بانوان کانون اصلی خانواده‌ای با محوریت و موقعیت انسانی هستند.
وی افزود: متأسفانه چنین برداشتی باعث شده است تا امروز با چالش‌های جدی مواجه باشیم. فضای سنتی حاکم بر خانواده باعث شده است تا نگاه به حوزه خانواده با تحولات مختلفی مواجه شود. البته باید اذعان کرد که خانواده هنوز در جامعه ایرانی اصالت دارد و با وجود سیاه‌نمایی‌هایی که انجام می‌شود، خانواده اصالت خود را در سطح جامعه حفظ کرده است. امروز بخش عمده‌ای از موضوع خانواده محوری به سیاست‌گذاری‌های کلان مربوط می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: تاکنون نهاد خانواده در جامعه ایرانی یک حاشیه امن و مصون در مسیر تحولات اجتماعی محسوب شده و همگان نسبت بدان بی‌تفاوت بوده‌اند. یکی از محاسن بزرگ در غرب آینده‌نگری برای تمام امور است اما چنین نگاهی در جامعه ما به صورت کلان و جدی وجود نداشته است. غفلت نسبت به این داستان موجب ایجاد آسیب‌های فراوانی در جامعه شد که متأسفانه این آسیب‌ها نیز از چشم بانوان دیده شد.
خادمی تصریح کرد: در گفتمان انقلاب اسلامی برخلاف گفتمان‌های سنتی، مدیر و مدبر در کانون خانواده، بانوان هستند و این مسئله باید موجبات تفکر در مسئله خانواده‌محوری و اهمیت آن در جامعه باشد؛ اما امروز با توجه به تحولات سریع اجتماعی این مسئله مورد غفلت واقع شده و بررسی کافی و دقیق در رابطه با آن انجام نشده است.
انتهای پیام