سیدشجاع نینوا، در گفتوگو با ایسنا دربارە کتاب «شناختنامۀ محمّد قاضی؛ زوربای ایرانی» اظهار کرد: این شناختنامه در هزار و یکصد صفحه به بررسی آثار ترجمهشده توسط محمّد قاضی، مترجم بزرگ کُرد ایرانی، دیدگاه اساتید دانشگاهی، اساتید پیشکسوت ترجمۀ ادبی و پژوهشگران حوزە ترجمه پیرامون آثار این مترجم مهابادی میپردازد.
نینوا درباری علّت انتخاب عنوان شناختنامه گفت: زندهیاد محمّد قاضی خود را زوربای ایرانی معرفی میکرد. این را میتوانیم از مقدمە ایشان بر ترجمە کتاب زوربای یونانی نوشتە نیکوس کازانتزاکیس دریابیم: «زوربای یونانی به ترجمە زوربای ایرانی».
قاضی در مقدمە بینظیری که برای کتاب نوشته است، میگوید که بسیار به زوربا شبیه است: «آن روح اپیکوری – خیامی شدیدی که در زوربا هست در من نیز وجود دارد. من هم مانند زوربا ناملایمات زندگی را گردن نمیگیرم و در قبال بدبیاریها، روحیە شاد و شنگول خود را از دست نمیدهم، من نیز نیازهای واقعی انسان فهمیده را در چیزهای اندک و ضروری که خورم یا پوشم میدانم و خودفروختن و دویدن بهدنبال کسب جاه و جلال و ثروت و مال را اتلاف وقت میشمارم و میکوشم تا از آنجه بهدست میآورم به نحوی که فکر و روح و وجدان اجتماعیام را اقناع کند، استفاده کنم.».
نینوا دربارە مشخصات کار قاضی افزود: از مشخصات کار قاضی میتوان از دقّت، تعهّد و وسواس وی در انتخاب آثار، داشتن ذوق و استعداد در زمینه شعر و نثر، و بەکارگیری واژههایی آهنگین نام برد.
وی عنوان کرد: معیار وی در انتخاب آثار ادبی، روشنگری فکر خواننده بود. از دیگر ویژگیهای کار وی، امانتداری در نگهداشتن سبک (style) مؤلف در عین وفاداری به متن اثر و انتخاب لحن (tone) درست در ترجمه است. این مسئله با توجه به تنوع زیاد ترجمههای وی دارای اهمیت فوقالعادهای است؛ چرا که قاضی معادل فارسی سبک نویسندگان بیشماری را از نیکوس کازانتزاکیس که نویسندهای شوخ طبع و شیرین بیان است تا رومن رولان که نویسندهای خشک و جدّی بود، یافته بود.
این مدرس دانشگاه دربارۀ ضرورت انتخاب محمّد قاضی برای سوژۀ این شناختنامه عنوان کرد: محمّد قاضی طی ۵۰ سال نزدیک به 70 عنوان کتاب در زمینههای مختلف ترجمه کرد و بسیاری از کتابخوانهای ایرانی را برای نخستینبار با آثار مشهور فرانسه آشنا کرد.
وی تصریح کرد: قشر کتابخوان، عاشقهای راستین ترجمۀ ادبی و هچنین مترجمهای پیشکسوت بر این مهم اتفاقنظر دارند که محمّد قاضی «پدرِ ترجمۀ نوین ادبی» در ایران است.
نینوا خاطرنشان کرد: با توجه به جایگاه و اهمیّت قاضی در ترجمۀ ادبی از 24 دی ماه 93 تصمیم به تدوین این شناختنامه گرفتم که خوشبختانه با تلاش فراوان این شناختنامه مهرماه 1400 به اتمام رسید و اینک میتوانم با خرسندی اعلام کنم که «شناختنامۀ محمّد قاضی؛ زوربای ایرانی» بهزودی از سوی ناشر معتبری و در سالروز درگذشت قاضی یعنی 24 دیماه 1400 منتشر خواهد شد.
سید شجاع نینوا دربارە بخشهای مختلف این کتاب افزود: این شناختنامه شامل چندین فصل است از جمله شرح زندگینامە محمّد قاضی از زبان محمّد قاضی، مصاحبههای نایاب و جذّاب محمّد قاضی دربارە ترجمە ادبی، مصاحبە اساتید و پیشکسوتهای حوزە ترجمه دربارە محمّد قاضی، مقالات علمیپژوهشی و علمیتخصصی دربارە آثار ترجمهای و تألیفی محمّد قاضی، اشعار محمّد قاضی و سرودههای شاعران بزرگ در وصف محمّد قاضی و در رثای محمّد قاضی و در پایان آلبوم تصاویر محمّد قاضی که بسیاری از آنها برای نخستینبار منتشر خواهند شد.
سیدشجاع نینوا، مدرس دانشگاه در حوزە مترجمی زبان انگلیسی، مترجم و پژوهشگر مطالعات ترجمه است.
نینوا در زمینە شناختنامە بزرگان ترجمە ادبی کتاب دیگری دربارە یکی دیگر از مترجمان بزرگ ترجمە ادبی ایران یعنی ابراهیم یونسی، مترجم بانهای، دارد که پیش از این با عنوان «شناختنامە ابراهیم یونسی» از سوی مؤسسە انتشارات نگاه روانە بازار شده است.
دربارە سایر پژوهشها و فعالیّتهای سید شجاع نینوا میتوان به ارائە بیش از سی مقاله در کنفرانسها و همایشهای ملّی و بینالمللی، چاپ نزدیک به پنجاه مقاله در مجلات تخصصی ترجمه، چاپ شش مقالە علمی پژوهشی و تألیف و ترجمە کتابهای تخصصی در حوزە ترجمه اشاره کرد.
از میان کتابهای دیگر ایشان میتوان بە نقد ترجمه ادبی؛ تألیف و مصاحبه، مقدمهای بر مبانی نظری ترجمه؛ از پَسْت و بُلندِ ترجمۀ فیلم؛ نخستین کتاب در زمینە ترجمە فیلم در ایران و ... اشارە کرد.
انتهای پیام