ضرغام مهرگانفرد در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه همه افراد در طول زندگی دچار بحران می شوند و این پدیده غیر قابل انکار است، اظهار کرد: انسان در هر مقطع سنی دچار بحران می شود و زمانی که دچار بحران می شویم، در لحظات اولیه عمیق ترین باورها و ترس ها و اطلاعات و... در ضمیر ناخودآگاه ما بروز و ظهور پیدا می کنند.
وی لحظه های بحرانی را عامل بر هم زدن روند طبیعی و عادی زندگی دانست و افزود: اخبار ناگوار و حوادث ما را دچار بحران می کند، اما نباید دچار فاجعه سازی شویم. همه افراد در شرایط اضطراری قرار می گیرند و تجربه دارند، اما در برخی از بحران ها مانند زلزله تجربه ای وجود ندارد و همین مسئله به عملکرد ما آسیب می زند.
این روانشناس، از کرونا به عنوان یک بحران یاد کرد که هیچگونه تجربه ای درباره آن وجود ندارد و گفت: فردی که تست کرونای او مثبت شده، یک لحظه دچار بحران می شود و اضطراب و استرس وجودش را فرا می گیرد و قلبش تند تند می زند و نفسش بند می آید؛ این در حالی است که اختلال در تنفس موجب می شود از لحاظ فکری نتوانیم خوب تصمیم بگیریم و دچار هیجان می شویم.
مهرگانفرد، اولین گام برای مدیریت بحران در لحظات اولیه را تنفس عمیق و طولانی دانست و تصریح کرد: وقتی دچار اضطراب می شویم، اکسیژن به مغز نمی رسد و لذا نمی تواند عملکرد خوبی داشته باشد، اما با تنفس عمیق و طولانی بعد از بحران، بلافاصله اکسیژن به مغز می رسد و می توانیم برخورد عقلانی و خردمندانه داشته باشیم.
وی برخورد هیجانی با بحران ها را موجب ناتوانی مغز در حل مسئله دانست و خاطرنشان کرد: همانگونه که در شرایط عادی با مانور زلزله خودمان را برای روز واقعه آماده می کنیم، در روزهای غیر بحرانی نیز باید تمرین های ذهنی داشته باشیم تا در بحران ها بهتر مدیریت کنیم. بحرانی مانند کرونا خیلی اتفاق نیفتاده و کمتر در چنین شرایطی قرار می گیریم، اما اگر بتوانیم از لحاظ ذهنی آماده برخورد با بحران باشیم و نفس کشیدن را آرام کنیم، از خسارت های بیشتر جلوگیری خواهیم کرد.
این روانشناس، خودبیمارانگاری را یکی از آسیب های دوران کرونا دانست و یادآور شد: بسیاری از افراد به خاطر آسیب های روحی و روانی گذشته حالت خودبیمارانگاری دارند و با کوچکترین نشانه بیماری، احساس منفی پیدا می کنند. در نخستین روزهای شیوع بیماری کرونا بسیاری از خودبیمارانگاران مراکز بهداشتی و درمانی را اشتغال کردند و شرایط برای بیماران واقعی سخت شد.
وی با بیان اینکه خودبیمارانگاران در شرایط عادی زندگی نیز کوچکترین نشانه ها را بزرگ می کنند و معمولا دارای تفکر وسواس گونه هستند، عنوان کرد: وسواس فکری با وسواس عملی متفاوت است و افراد دارای وسواس فکری بیشتر از اینکه به خود آسیب بزنند، مایه آزار دیگران هستند. این افراد در دوران کرونا بیش از حد ترس دارند و حتی در داخل خانه ماسک می زنند و مرتب در حال شست وشوی دست ها هستند و...، زیرا همواره به نکات منفی فکر می کنند و ضربان قلبشان بالا می رود و توانایی مدیریت افکار خود را ندارند و درست تصمیم گیری نمی کنند. چنین افرادی حتما باید تحت مشاوره های روان شناسی قرار بگیرند تا از خودبیمارانگاری خارج شوند.
مهرگانفرد، خودبیمارانگاران را دائما گرفتار در بحران دانست و اظهار کرد: این افراد حوادث رخ نداده را پیش بینی می کنند و تصویرهای ذهنی بدی از بیماری و مرگ دارند و لذا آرامش خانواده را بر هم می زنند و از زندگی لذت نمی برند.
این روانشناس، با بیان اینکه کودکان در بحران ها بیشترین آسیب را می بینند، اضافه کرد: افراد در بحران ها دچار اضطراب و استرس می شوند، اما معمولا ظرفیت برخورد با بحران را دارند و می توانند تحمل کنند، اما کودکان این توان را ندارند و والدین نباید بدون توجه به کودکان از اخبار بد کرونایی و مرگ و میرها صحبت کنند، زیرا اضطراب و استرس کودکان را افزایش می دهد. همچنین خودبیمارانگاری والدین کودکان را با آسیب بزرگتری مواجه می کند.
وی خودبیمارانگاری را در مقابل عادی انگاری دانست و یادآور شد: پرهیز از خودبیمارانگاری نباید به عادی انگاری کرونا منجر شود و خودمراقبتی همچنان لازمه عبور از بحران کروناست، اما خودمراقبتی نباید آسیب زا و تبدیل به رفتارهای وسواس گونه و بیمارانگارانه شود، زیرا اطرافیان با اضطراب و استرس مواجه شده و آسیب می بینند.
مهرگانفرد، از افراد خواست احساس را جایگزین حساسیت کنند و گفت: احساس موجب بزرگنمایی ویژگی های مثبت می شود، اما حساسیت فاجعه سازی را به دنبال دارد لذا افراد خودبیمارانگار افراد حساس هستند و ویژگی های منفی را بزرگنمایی می کنند. در چنین شرایطی خیلی روی ویژگی های منفی مانور ندهید و تمرین کنید که ویژگی های مثبت را بزرگ ببینید. همچنین ذهن را به حال خود رها نکنید و با کسب اطلاعات حساسیت های خود را کاهش دهید.
وی با بیان اینکه در بحران ها باید از ذخیره ذهنی کمک بگیریم، متذکر شد: کرونا یک بحران جدید است و لذا درباره آن اطلاعات نداریم و در شرایطی که اطلاعات نباشد، با حساسیت با مسائل برخورد می کنیم و بحران را بزرگ می بینیم که آسیب زاست. توصیه می شود اطلاعات خود درباره کرونا و راه های ابتلا و پیشگیری و روند واکسیناسیون را بیشتر کنید.
انتهای پیام