ابوالقاسم جلالی در گفت‌وگو با ایسنا درباره واکاوی مشکلات به وجود آمده برای زائران اربعین اظهار کرد: متاسفانه امسال عراق در شرایط بدی به ما ویزا داد و از بیست و سوم شهریور ماه اعلام کرد که ایران می‌تواند ۳۰ هزار زائر را از طریق مرزهای هوایی به عراق بیاورد و پس از چند روز این سهمیه را به به دو برابر یعنی ۶۰ هزار زائر افزایش دادند.
وی افزود: در این راستا سامانه سماح تعریف شد و اطلاعات زائران باید برای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارسال می‌شد و نهایتا از طریق سفارت عراق ویزا صادر می‌شد. به همین دلیل پروسه‌اش قدری طول کشید به گونه‌ای که اولین سری ویزای زائران ایرانی در روز ۲۸ شهریور ماه به دست آن‌ها رسید و صدور ویزا برای آن‌ها به صورت تدریجی در این روزها اتفاق افتاد.
معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری ادامه داد: وقتی ندانیم چه تعداد زائر از کدام شهرستان‌ها و در چه زمانی می‌خواهند به عراق بروند طبیعی است که محدودیت در ناوگان و حوزه هوانوردی وجود دارد و این مسائل باعث بروز مشکلاتی خواهد شد. از سوی دیگر زائرانی که می‌خواستند به عراق بروند، مسافران عادی نبودند و ۶۰ درصد آن‌ها موکب‌دارانی بودند که همه می‌خواستند در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه پرواز کنند و همین مساله سختی کار را دو چندان می‌کرد.
آخرین وضعیت پروازهای زائران اربعین
جلالی با بیان اینکه در روزهای ۲۸ و ۲۹ شهریور ماه روزانه حدود ۱۵۰۰ نفر از زائران به نجف پرواز کردند، گفت: این در حالی بود که در روزهای ۳۰ و ۳۱ شهریور ماه و یکم مهر ماه بیش از ۱۲ هزار نفر از زائران متقاضی پروازهای اربعین بودند و در شرایطی که برنامه‌ریزی‌ها از قبل برای حدود ۸۰۰۰ هزار نفر انجام شده بود و تصور نمی‌کردیم این مشکلات به وجود بیاید، فشار زیادی به ایرلاین‌ها وارد شد به گونه‌ای که به همه آن‌ها اعلام کردیم همه پروازهای پشتیبان‌شان را فعال کنند و تعداد بسیار زیادی پرواز فوق‌العاده برای رفتن زائران برنامه‌ریزی کردیم.
وی با اشاره به این مسائل به عنوان دلایل اصلی بروز مشکلاتی از جمله تاخیر، نقص فنی و کمبود امکانات کافی فرودگاه‌ها، اعلام کرد: از سوی دیگر با مشکلاتی در فرودگاه نجف به عنوان یکی از شلوغ‌ترین فرودگاه‌های دنیا به ویژه در این ایام مانند مجوز فرود و ... مواجه بودیم که البته همه این مسائل بخشی از مشکلات بود.
معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری اضافه کرد: مشکل اصلی به شرایطی که ایران و عراق داشتند بر می‌گشت چرا که در وهله نخست و قبل از برنامه‌ریزی سفرهای اربعین مقرر شده بود تا هواپیمایی العراقیه زائران را بدون ویزا به نجف ببرد و در این فرودگاه ویزای آن‌ها را بدهد اما پس از توافق دو دولت ایران و عراق قرار شد همه زائران ویزا را قبل از پرواز به نجف دریافت کنند و بارها این مسئله را اعلام کردیم. اما زائران ایرانی که حدود یک ماه قبل مانیفست (فهرست اسامی برای پروازهای گروهی) را به این شرکت هواپیمایی داده بودند به صورت کاروانی به فرودگاه می‌آمدند و انتظار داشتند بدون ویزا به آن‌ها اجازه پرواز به نجف را بدهیم اما ما بدون ویزا نمی‌توانستیم به آن‌ها اجازه پرواز بدهیم. در این راستا هر روز حدود ۱۵۰۰ نفراز زائران به فرودگاه امام خمینی (ره) می‌آمدند و با وجود اینکه برخی از آن‌ها را با رایزنی‌های متعدد با مسئولان عراقی (سازمان هواپیمایی و گمرک عراق) بدون ویزا به نجف فرستادیم بازهم گروهی دیگر اضافه می‌شدند طوری که نمی‌توانستیم جلوی آن‌ها را بگیریم و سختی و مشکل کار ما چند برابر شده بود.
چند هزار زائر بدون ویزا به عراق رفتند؟
جلالی با بیان اینکه در این ایام بیش از ۲۰۰ بار با رییس گذرنامه و رییس سازمان هواپیمایی عراق مذاکره و رایزنی کردیم تا پروازهای العراقیه را با همان شرایط قبلی (بدون نیاز به صدور ویزا قبل از پرواز) انجام دهیم، اظهار کرد: البته در این میان نباید از تلاش‌های دیپلمات‌های ما در عراق غافل ماند و مذاکرات آن‌ها سبب شد تا باری از روی دوش ما برداشته شود اما از امروز اعلام کردیم که دیگر هیچ پروازی را بدون ویزا انجام نخواهیم داد و همه زائران باید از این به بعد ویزا دریافت کنند.
وی افزود: تا شب گذشته بیش از ۵۵ هزار زائر ایرانی به عراق پرواز کرده‌اند و شرکت هواپیمایی العراقیه در این ایام نزدیک به ۱۰ هزار نفر از زوار را به عراق برده است. و فقط روز گذشته چهار پرواز فوق‌العاده را برنامه‌ریزی کرده و انجام داده‌ایم تا زائران با مشکلی مواجه نشوند.
ایرلاین‌ها مقصر گرانفروشی نیستند!
معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه چرا نرخ‌های مصوبی که از سوی ایرلاین‌ها توافق شده بود، رعایت نشد و شاهد گرانفروشی‌های مکرر در این زمینه بودیم؟ اعلام کرد: در این روزها شرکت‌های هواپیمایی با وجود تحمل فشار بسیار زیاد از سوی ایران و عراق برای برنامه‌ریزی پروازهای اربعین، همکاری بسیار خوبی داشتند و به جرأت می‌توان ادعا کرد که ۹۸ درصد بلیت پروازهای اربعین به نرخ مصوب انجام شد و اگر مشکل و گرانفروشی هم بود از سوی آژانس‌های مسافرتی رخ داد. در این راستا سازمان بازرسی، سازمان تعزیرات حکومتی و سازمان هواپیمایی کشوری همه تخلفات را رسیدگی کردند و همه تلاشمان را کردیم تا بلیت پروازهای اربعین با همان نرخ مصوب به دست زائران برسد. بر اساس آمارهای دریافت شده تا کنون حدود ۴۳ هزار بلیت یکطرفه و ۲۳ هزار بلیت دو طرفه ۲۳ صادر شده است و یکی از دلایلی که ایرلاین‌ها بلیت یکطرفه بیشتری صادر کردند این بود که بسیاری از پروازها به صورت ناگهانی و فوق‌العاده برنامه‌ریزی شده بود و برای آن‌ها نمی‌توانستیم پرواز برگشت پیش‌بینی کنیم.
جلالی با بیان اینکه اکثر پروازهای یکطرفه و دو طرفه با نرخ مصوب اعلام شده فروخته شده است، تاکید کرد: اگر هر کدام از زائران در بازه زمانی ۲۸ شهریور ماه تا ۱۰ مهر ماه بلیت پروازی برای اربعین تهیه کردند و قیمت آن بالاتر از نرخ مصوب اعلام شده بود به سازمان هواپیمایی کشوری مراجعه کنند تا ضمن برخورد با متخلفان احتمالی، مازاد وجه پرداخت شده از سوی زائران را به آن‌ها مسترد کنیم چرا که ستادی ویژه برای این کار و احقاق حقوق زوار تشکیل داده‌ایم.
انتهای پیام