خودکشی همانگونه که راه های مختلفی دارد، علل متفاوتی نیز دارد؛ نداشتن مهارت های زندگی، اختلالات روحی و جسمی، اعتیاد به مواد مخدر و ... همه می توانند از علت های خودکشی در افراد باشند، اما یکی از مهم ترین علل خودکشی نا امیدی است.
سهیلا مهین پرور، روانشناس و مشاور خانواده، مدرس بهزیستی و رئیس هیئت مدیره همیاران اصفهان در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه بر اساس گزارش انجمن بین‌المللی پیشگیری از خودکشی، هر سال بیش از ۸۰۰ هزار نفر جان خود را بر اثر خودکشی از دست می دهند، اظهار کرد: بر اساس این آمار هر ۴۰ ثانیه یک نفر به علت خودکشی در جهان فوت می کند.
خودکشی در میان ۲۰ علت اصلی مرگ و میر
وی با بیان اینکه خودکشی در میان ۲۰ علت اصلی مرگ‌ومیر در جهان قرار دارد، گفت: آمار خودکشی در سال ۲۰۱۶ در جهان، ۱۰.۵ نفر از هر ۱۰۰ هزار بود. البته میزان خودکشی در میان کشورهای جهان بسیار متفاوت است، به طوری که از ۵ مرگ ناشی از خودکشی در هر ۱۰۰ هزار نفر تا بیش از ۳۰ مرگ ناشی از خودکشی در ۱۰۰ هزار نفر در کشورهای مختلف گزارش شده است.
این روانشناس و مشاور خانواده با اشاره به اینکه ۷۹ درصد از موارد خودکشی در کشورهای با درآمد پایین و متوسط رخ می‌دهد، افزود: کشورهای با درآمد بالا به طور میانگین ۱۱.۵ خودکشی در هر ۱۰۰ هزار نفر دارند.
وی با بیان اینکه در کشورهای پردرآمد مردان سه برابر بیشتر از زنان به علت خودکشی می‌میرند، ادامه داد: در مقابل، در کشورهای با درآمد متوسط، میزان مرگ ناشی از خودکشی در زنان و مردان به هم نزدیک‌تر و نسبت مرد به زن ۱.۵ است.
مهین پرور خودکشی را دومین علت مرگ پس از تصادفات جاده‌ای در میان افراد جوان در سنین ۱۵ تا ۲۹ سال عنوان کرد و افزود: در میان نوجوانان ۱۵ تا ۱۹ سال، خودکشی دومین علت مرگ در میان دختران (پس از عوارض مربوط به بارداری) و سومین علت مرگ در پسران (پس از حوادث جاده‌ای و خشونت بین‌فردی) است.
علل اصلی خودکشی چیست؟
وی با بیان اینکه علل خودکشی مثل راه‌های آن متفاوت است، تصریح کرد: هر فرد در زندگی مشکلات و در مقابل توانایی سازگاری متفاوتی دارد.
این مدرس بهزیستی نداشتن مهارت سازگاری را یکی از دلایل اصلی خودکشی برشمرد و افزود: ممکن است افراد به دلیل ناتوانی در مقابله با شرایط و اتفاقات آسیب زا تصمیم به خودکشی بگیرند. به دلیل ضعف تربیتی والدین و سیستم غلط آموزش و پرورش، کودکان در سنین پایین مهارت‌های مقابله ای، مهارت‌های سازگاری و مهارت‌های زندگی را نمی‌دانند و در شرایط سخت تصمیم به خودکشی می‌گیرند.
وی یکی دیگر از علل اصلی خودکشی را اختلالات روانی عنوان و تصریح کرد: تجربه اختلالات روانی و یا داشتن سابقه خانوادگی اختلالاتی مثل افسردگی، دوقطبی، جنون آنی، اضطرابی و ... یکی از علل اصلی خودکشی است. درحالی که به دلیل ناآگاهی افراد از شکل بروز بیماری‌های خلقی، معمولا زمان مناسب برای درمان را از دست می‌دهند.
مهین پرور با بیان اینکه بیماری‌های روحی مثل بیماری‌های جسمی درد ندارد و با پرخاشگری، بی حوصلگی، خواب نامناسب، غمگینی، انزوا و ... خود را نشان می‌دهد، ادامه داد: واکنش دیگران به این رفتارها حتی توهین آمیز و سرکوب کننده است، اما در مقابل، برای دردهای جسمی بیشتر ترحم و توجه اطرافیان دریافت می‌شود.
وی به خشم شدید اشاره و اظهار کرد: گاهی اوقات خشم و ناراحتی شدید فرد باعث می‌شود او به جایی برسد که نخواهد دیگر در زندگی بماند. او به جای تخریب فردی که اشتباه کرده، خود را از بین می‌برند، بر این اساس آموزش مهارت‌های کنترل خشم برای کاهش این نوع خودکشی بسیار لازم به نظر می‌رسد.
رئیس هیئت مدیره همیاران اصفهان از بیماری‌های جسمی به عنوان یکی دیگر از علل خودکشی یاد کرد و گفت: کسانی که از بیماری‌های شدید جسمی رنج می برند یا طی یک حادثه، نقص شدید عضوی پیدا کرده‌اند، در معرض خطر اقدام به خودکشی هستند. این افراد نمی‌توانند با زندگی جدید کنار بیایند و به حدی می‌رسند که تحمل بیماری از توانایی آنها خارج است. در واقع ناامیدی، افسردگی و بی انگیزگی برای ادامه زندگی آنها را اقناع به خودکشی می‌کند.
وی ارتباطات ناسالم را یکی دیگر از علت های خودکشی عنوان کرد و افزود: روابط دوستانه و عاشقانه آسیب زا با افرادی که وضعیت روانی با ثباتی ندارند باعث آسیب دیدن روان فرد و تغییر نگرش او نسبت به زندگی می‌شود، این درحالی است که ارتباطات ناسالم خطر خودکشی نوجوانان را بیشتر می‌کند.
این روانشناس و مشاوره خانواده در مورد سوء مصرف مواد مخدر به عنوان یکی دیگر از علل خودکشی، گفت: سابقه مصرف مواد مخدر ارتباط زیادی با خودکشی دارد. بار روانی مصرف مواد مخدر، توهم‌های ناشی از مصرف، عدم کنترل خود و واکنش قهری دیگران باعث می‌شود فرد برای فرار از پیامدهای اعتیاد، اقدام به خودکشی کند.
وی با بیان اینکه نا امیدی یکی از مهم‌ترین علل خودکشی است، توضیح داد: شرایط بحرانی اقتصادی و فرهنگی یک جامعه باعث می‌شود که افراد، به سختی خود را نسبت به آینده ای روشن امیدوار کنند. نابرابری، تبعیض، بیکاری و امثال این مشکلات، باعث احساس یأس شده و فرد حس می‌کند هیچ کاری از دستش بر نخواهد آمد و هیچ شانسی برای موفقیت ندارد.
مهین پرور برخی دیگر از دلایل خودکشی را شامل شکست خوردن متعدد در تجارب زندگی، سابقه خانوادگی خودکشی، مرگ یک عزیز، از دست دادن یک رابطه مهم، از دست دادن شغل، احساس شدید حقارت و تجربه مورد تجاوز قرار گرفتن یا سوء استفاده جنسی و جسمی برشمرد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در شصت و ششمین نشست بهداشت جهانی در ماه مه سال ۲۰۱۳، اولین برنامه روان‌درمانی سازمان بهداشت جهانی به تصویب رسید توضیح داد: پیشگیری از خودکشی به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از این طرح بود که به موجب آن کاهش میزان خودکشی در کشورها به میزان ۱۰ درصد تا سال۲۰۲۰ هدف‌گذاری شد.
گزارش آمار خودکشی کمتر از میزان واقعی
این مدرس بهزیستی با بیان اینکه میانگین سالانه جهانی خودکشی ۴/۱۱ در هر صد هزار نفر جمعیت است، گفت: با این‌حال، از آنجا که خودکشی یک مسئله حساس و حتی در برخی از کشورها غیرقانونی است، به‌احتمال بسیار زیاد کمتر از میزان واقعی گزارش می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورها، بیشترین میزان خودکشی در جوانان اتفاق می افتد، گفت: خودکشی دومین علت اصلی مرگ‌ومیر در سنین ۱۵ تا ۲۹ سال در سطح جهان است.
مهین پرور مصرف آفت‌کش‌ها، حلق‌آویز شدن و سلاح گرم را از شایع‌ترین روش‌های خودکشی در سطح جهان اعلام کرد و افزود: بسیاری از روش‌های دیگر با توجه به گروه اجتماعی، فرهنگی، در دسترس بودن و حتی برحسب جنسیت افراد استفاده می‌شوند.
این روانشناس و مشاور خانواده خاطرنشان کرد: به طور کلی سابقه اقدام به خودکشی، یکی از قوی‌ترین پیشگویی‌کننده‌های شناخته‌شده برای اقدام به خودکشی است و خطر خودکشی را تا ۱۰ برابر به خصوص در سال اول وقوع افزایش می‌دهد.
وی همچنین با بیان اینکه خودکشی همچنان به‌عنوان یکی از علل اصلی مرگ در سراسر جهان به شمار می‌رود و یکی از نگرانی‌های عمده در بهداشت عمومی است، تصریح کرد: بیشترین میزان شیوع خودکشی نوجوانان در هر دو جنس در جنوب شرقی آسیا و شرق اروپا رخ می‌دهد. سالانه، نزدیک به چهار هزار و ۶۰۰ جوان ۱۰ تا ۲۴ ساله خودکشی می‌کنند. آمار تکان‌دهنده‌تر این است که برای هر خودکشی منجر به مرگ در نوجوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله، بین ۱۰۰ و ۲۰۰ مورد اقدام به خودکشی وجود دارد.
مهین پرور عوامل مرتبط با خودکشی نوجوانان را در سه دسته عوامل دموگرافیک شامل سن، جنسیت، گرایش جنسی، نژاد و قومیت، عوامل محیطی و عوامل روانی دانست و هشدار داد: مطالعات نشان داده‌اند نوجوانانی که یک یا بیشتر از عوامل خطر را دارند، با احتمال بیشتر در معرض درگیر شدن در رفتارهای مرتبط با خودکشی هستند که این موضوع ضرورت مهارت های زندگی و حل مشکلات به نوجوانان را نشان می دهد.
انتهای پیام