فصل امتحانات همیشه برای دانش آموزان و خانواده هایشان استرس‌زا بوده، اما این سال تحصیلی گویا قرار است پایان متفاوتی هم داشته باشد و معلمان، دانش آموزان و والدین آنها در فصل امتحانات پایان سال هم شرایطی را تجربه کنند که پیش از آن هرگز تصور نمی کردند.
از زمانی که قرار شد امتحانات پایه نهم و دوازدهم به صورت حضوری برگزار شود، سر و صدای دانش آموزان بلند شد؛ آنها می گفتند آموزش حضوری دیده ایم، امتحان حضوری می دهیم! نگرانی از سلامت دانش آموزان و اعتراضات آنها به جایی نرسید و تصمیمی نهایی برگزاری امتحانات حضوری در این دو پایه تحصیلی بود.
از سوی دیگر امتحانات ۱۰ پایه تحصیلی امسال به صورت مجازی است، اما همانطور که آموزش مجازی با وجود همه تلاش هایی که صورت گرفت هیچ وقت نتوانست جای آموزش حضوری را بگیرد، امتحان مجازی هم نمی تواند جای امتحان حضوری را بگیرد.
برای برخی دانش آموزان همیشه راهی برای تقلب و از سر گذراندن امتحان با کمترین تلاش وجود دارد و همین موضوع باعث شده امتحان مجازی برایشان خوشایند باشد. آن روی سکه اما دانش آموزانی هم هستند که امتحان مجازی را باعث بی عدالتی و تضیع حق خودشان می دانند. این دانش آموزان اگرچه در اقلیت هستند، اما مشخصا دانش آموزان ممتاز و درس خوانی هستند که به آینده تحصیلی خود فکر می کنند و می دانند بالاخره روزی بساط کرونا برچیده می شود و باید با پایه تحصیلی قوی به مراحل بعدی بروند.
گذشته از همه اینها، حالا در فصل امتحانات قرار داریم و دانش آموزان و خانواده هایشان باید به دور از استرس و نگرانی، تمام تمرکز خود را روی امتحانات پایان سال بگذارند و زحمات یک سال تحصیلی را ببینند.
غلامرضا شاهمردای، رئیس اداره مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان در گفت‌وگو با ایسنا، توصیه هایی به دانش آموزان و خانواده هایشان دارد تا بتوانند فصل امتحانات را با کمترین مشکل و نگرانی و بهترین نتیجه سپری کنند.
رئیس اداره مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان با اشاره به اینکه امتحانات پایان سال تحصیلی دانش آموزان امسال به صورت مجازی است، مگر در پایه های نهم و دوازدهم که امتحانات به صورت حضوری برگزار می شود، اظهار کرد: برنامه ریزی و آمادگی برای موفقیت در این امتحانات متفاوت است، اما به طور کلی توصیه هایی برای قبل از امتحان، روز امتحان، حین امتحان و بعد از امتحان وجود دارد تا دانش آموزان با توجه به آنها بتوانند چه امتحانات حضوری و چه غیرحضوری را با موفقیت پشت سر بگذارند.
قبل از امتحان چه کارهایی باید کرد؟
وی در مورد کارهایی که دانش آموزان باید قبل از روز امتحان انجام دهند، گفت: پیش از هر چیز برنامه امتحانات باید در معرض دید دانش آموز باشد. گاهی می بینیم دانش آموزی امتحان را جابجا می خواند و باعث می شود با روحیه خراب حتی امتحانات بعدی را هم خراب کند. شب قبل از امتحان باید شام مختصر بخورد و حتما استراحت کند. قبل از رفتن به جلسه امتحان وسایل ضروری خود را آماده کند. روز امتحان نیز حتما باید صبحانه مناسب بخورد و اگر امتحان حضوری است زودتر از منزل خارج شود چون ممکن است مسائلی مثل ترافیک باعث شود دیر به محل امتحان برسد و دچار استرس شود.
شاهمردای به دانش آموزان توصیه کرد در جلسه امتحان مثبت اندیش باشند و گفت: بهتر است در جلسه امتحان جملاتی مثل من برای امتحان آماده ام و به خوبی از پس امتحان بر می آیم را تکرار کرده و خودش را از نگرانی و افکار منفی دور کند و اگر دچار نگرانی شد چند نفس عمیق بکشد تا آرام شود.
نگرانی مثل یک بیماری مسری منتقل می شود
وی افزود: وقتی دانش آموزان قبل از امتحان دور هم جمع می شوند معمولا راجع به اضطراب و دلشوره امتحان صحبت می کنند، اما بهتر است درباره نگرانی از امتحان صحبت نکنند چون نگرانی مثل یک بیماری مسری منتقل می شود. توصیه می کنیم دانش آموزان قبل از امتحان به هیچ وجه تجمع نکنند، اما باز هم ممکن است بعد از مدتی همدیگر را ببینند و دور هم جمع شوند، در این شرایط بهتر است به هیچ عنوان مطالب درسی را مرور نکنند چون زمینه ساز بروز اضطراب است.
رئیس اداره مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان با بیان اینکه قبل از امتحان زمان مناسبی برای مرور مطالب درسی نیست، گفت: اگر دانش آموزان می خواهند مباحث درسی را با همدیگر مرور کنند باید چند روز قبل از امتحان انجام دهد، ولی روز امتحان اصلا نتیجه خوبی ندارد. دانش آموز معمولا کنجکاوی دارد و می خواهد بداند دیگران چقدر مطالعه کرده اند، اما این کنجکاوی هیچ کمکی به او نمی کند و فقط نگرانی و اضطراب را افزایش می دهد.
وی با اشاره به اینکه برخی دانش آموزان می خواهند از آخرین دقایق هم استفاده و مطالعه کنند، تصریح کرد: مطالعه جزئی دقایق آخر باعث می شود تسلط روی کل مفاهیم از بین برود و اضطراب نیز ایجاد می کند، بنابراین تاکید داریم در این زمان بهتر است دانش آموز آرامش پیدا کند. برای این کار بهتر است زودتر به محل امتحان برود، اگر دوستانی آرامش او را به هم می زنند طرف آنها نروند، با خواندن چند آیه قرآن آرامش بگیرد، با وضو وارد جلسه شود تا با یاد خدا تمرکز بهتری داشته باشد.
شاهمرادی درباره اضطراب و نگرانی دانش آموز در حین امتحان نیز، گفت: شاید با شروع امتحان دانش آموز دچار اضطراب شدید و آشفتگی لحظه ای شود. توصیه ای که داریم این است که در این شرایط امتحان را رها و چند دقیق اصلا به امتحان فکر نکند، کشش عضلانی، نفس عمیق و نگرش مثبت به او کمک می کند، درحالیکه اگر امتحان را شروع کند اضطراب مانع پاسخ دهی به سوالات می شود.
وی ادامه داد: یکی از مواردی که دانش آموز باید دقت کنند، این است که در جلسه امتحان حواسش به برگه خودش باشد، چون موقعی که به برگه دانش آموز دیگر نگاه می کند و می بیند به سرعت به سوالات جواب می دهند احساس اضطراب و ناتوانی پیدا می کند، بنابراین بهتر است تمام تمرکز او بر برگه امتحانی خودش باشد.
این کارشناس آموزش و پرورش به دانش آموزان توصیه کرد پیش از هر چیز مشخصات خود را بر روی برگه امتحان ثبت کنند چون گاهی به قدری عجله می کنند که سراغ سوالات می روند و فراموش می کنند مشخصات خود را ثبت کند، از طرف دیگر نوشتن مشخصات فردی اضطراب را کم و ذهن را آماده می کند. در پاسخ به سوالات نیز حتما زمان را درنظر بگیرند، سوالات را به ترتیب بخوانند، به هر میزان مسلط هستند شروع به جواب دادن کنند.
راهکارهایی برای پاسخ دهی به سوالات امتحانی
وی با بیان اینکه سوالات امتحان ممکن است تشریحی، کوتاه پاسخ و چند گزینه ای باشد، اظهار کرد: اگر سوالات تشریحی است دانش آموز طرح کلی داشته باشد و با یک پاسخ کوتاه شروع کند تا بتواند در پاسخ کوتاه اولیه موضوع را بیان کند، این کار باعث می شود نظم فکری برای پاسخ دهی ایجاد شود، بعد از آن به جزئیات بپردازد، اما باید دقت کرد به آنچه خواسته شده پاسخ دهد و توضیحات غیرضروری و مثال های اضافی نیاورد.
شاهمرادی ادامه داد: برای سوالات کوتاه پاسخ بهتر است دانش آموز تنها به نکته اصلی و موردی که خواسته شده پاسخ دهد و دقت کند اگر بخشی از پاسخ را فراموش کرده، تا جایی که می داند و چیزی که به ذهنش می رسد و نزدیک به پاسخ است را بنویسد، اما سوالی را بدون پاسخ نگذارد شاید موقع نوشتن جواب دقیق را به یاد بیاورد. در سوالات چند گزینه ای حتما متن سوال را به طور کامل بخواند. گاهی دانش آموز تا سوال را می بیند جواب می دهد، اما باید دقت کند سوال را کامل بخواند و تمام گزینه ها را ببیند، چون برخی مواقع واژه های گمراه کننده در سوالات چند گزینه ای می آید که دانش آموز دچار اشتباه می شود.
وی با بیان اینکه اگر دانش آموز پاسخ سوالی را نمی داند نباید وقت خود را هدر دهد، توضیح داد: بهتر است به سراغ سوال بعدی برود، شاید در مرور پایانی پاسخ سوال را به یاد آورد، همچنین دانش آموز در پاسخ هایی که می دهد شک نکند، چون خیلی از مواقع شک باعث می شود پاسخ های درست را پاک کنند. همانطور که گفته شد حتما باید بخشی از زمان را به مرور پاسخ ها اختصاص دهد، البته این کار با شک کردن و تغییر پاسخ سوالات متفاوت است؛ مرور به این صورت است که دانش آموز همه پاسخ ها را نوشته، اما ممکن است سوالی را جا انداخته باشد و یا به یاد نیاورده باشد و حالا بتواند پاسخ های خود را تکمیل کند.
رئیس اداره مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان به دانش آموزان توصیه کرد حتما پاسخ سوالات امتحان را خوش خط و مرتب و با خودکار آبی بنویسند و افزود: اگر تصحیح کننده از برگه امتحان و پاسخ گویی مرتب دانش آموز لذت ببرد در تصحیح تاثیرگذار است. این را هم باید در نظر داشت که پاسخ ضعیف و ناقص بهتر از هیچ است. برخی عادت دارند سریع برگه امتحان را تحویل دهند و این کار را افتخار می دانند، اما بهتر است عجله نداشته باشند و تا می توانند در مورد سوالات فکر و از زمان به خوبی استفاده کنند.
بعد از امتحان چه کنیم؟
وی با بیان اینکه دانش آموزان باید سعی کنند یکسری نکات را بعد از امتحان رعایت کنند، گفت: بهتر است این تفکر را تمرین کنند که من تمام تلاشم را انجام دادم، باید امیدوار به نتیجه باشم و از این به بعد باید وقت و فکرم را صرف امتحان بعدی کنم چون امتحان که تمام شد دیگر کاری نمی توان کرد. اگر آنچه انتظار داشتند به دست نیامد واقع بینانه ارزیابی کنند چون دنیا به آخر نرسیده و همه چیز در این امتحان خلاصه نشده، ضمن اینکه از نتایجی که در این امتحان گرفته اند باید برای امتحانات دیگر درس بگیرند. به جای اینکه تقصیر را گردن دیگران بیندازند سعی کنند به نقاط ضعیف خود پی ببرند و با برنامه ریزی بهتر در امتحانات بعدی جبران کنند.
شاهمردای به دانش آموزان توصیه کرد بهترین روش یادگیری و کسب موفقیت که برای آنها موثر است را انتخاب و تمرین کنند، در این صورت مطمئنا نتیجه بهتری از امتحانات می گیرند و افزود: دانش آموزانی که امتحان حضوری دارند باید وسایل شخصی خود را از قبل آماده کنند، کارت ورود به جلسه داشته باشند، نیم ساعت قبل از امتحان به حوضه امتحانی بروند، حتما ماسک بزنند و عادت کنند سر جلسه امتحان ماسک داشته باشند، از هرگونه تجمع دوری کنند، اگر می خواهند با یکدیگر صحبت کنند با تعداد کم و حفظ فاصله باشد، قبل و بعد از امتحان دست هایشان را ضدعفونی کنند و بعد از اتمام امتحان سریع به منزل برگردند.
وی با اشاره به اینکه تمام دانش آموزان پایه نهم و دوازدهم در کشور با همین شرایط امتحان می دهند، گفت: شرایط برای همه یکسان است و همه باید تلاش کنند بدون مشکل و با موفقیت امتحانات را پشت سربگذارند چون امتحان جزئی از فرایند آموزش است و باید انجام شود.
توصیه هایی برای امتحانات غیرحضوری
رئیس اداره مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان توصیه هایی هم برای امتحانات غیرحضوری دانش آموزان داشت و گفت: در امتحانات غیر حضوری چند مورد باید رعایت شود ازجمله اینکه دانش آموزان زمان امتحانات را مثل امتحانات حضوری حتما یادداشت کنند و روز و ساعت آن را به خانواده نیز یادآوری کنند. یکی از نکات مهم در امتحانات مجازی این است که وسایل مورد نیاز را از قبل خوب بررسی کند و مطمئن باشند روز امتحان مشکلی ندارد و دسترسی به اینترنت قطع نمی شود.
وی با بیان اینکه فرقی ندارد امتحان حضوری یا مجازی باشد و در هر صورت دانش آموز باید مطالعه کرده و با آمادگی در امتحان شرکت کند، افزود: یکی از نکات مهم در امتحان مجازی مدیریت زمان است، شاید برخی افراد در پاسخ دهی کندتر باشند برای همین باید قبل از امتحان تمرین و برنامه ریزی کنند، از خودشان آزمون بگیرند و ببینند چقدر زمان نیاز دارند. در زمان آزمون حتما ساعت داشته باشد تا بتواند زمان را مدیریت کنند و شرایطی ایجاد کند که کمترین حواس پرتی را داشته باشد.
شاهمردای با بیان اینکه دانش آموز در آزمون مجازی هم مثل امتحان حضوری باید آرامش خودش را حفظ و به توانایی و تلاش خود اعتماد کند، گفت: یکی از مواردی که باید در امتحان مجازی به آن دقت کرد خواندن درست سوالات است، گاهی دانش آموز سوال را کامل و درست نمی خواند و پاسخ اشتباه می دهد، همچنین یکی از موضوعاتی که باعث اضطراب و استرس می شود نقص فنی سیستم است، اما اگر چنین مشکلی اتفاق افتاد باید سریع از صفحه سیستم خود عکس گرفته و با مدرسه تماس بگیرد تا مشکل حل شود. گاهی در این شرایط دانش آموز به قدری دست پاچه است که نمی داند چه کند و زمان را از دست می دهد.
وقتی دانش آموزان امتحان مجازی را جدی نمی گیرند
رئیس اداره مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان با بیان اینکه متاسفانه برخی دانش آموزان آزمون آنلاین را جدی نگرفته اند، تصریح کرد: این دانش آموزان به دنبال شیوه هایی برای تقلب و گرفتن نمره بالا هستند و با این کار احساس موفقیت و خوشحالی دارند، درحالیکه توصیه اکید می شود آزمون آنلاین را هم مثل حضوری جدید بگیرند. باید به این فکر کنند سال بعد قرار است پایه بالاتر بروند، اما اگر مطالب را به خوبی یاد نگرفته باشند دردسرهای زیادی برایشان درست می شود، پس فقط به فکر نمره قبولی نباشند.
وی با اشاره به اینکه بعضی مواقع خانواده ها هم بدشان نمی آید فرزندانشان نمره خوبی کسب کنند، اما کیفیت یادگیری مدنظرشان نیست، گفت: اینکه دانش آموز بتواند از راه خلاف به خواسته هایش برسد الگوی رفتاری نادرستی می شود که بعدها نتایج مخربی به بار خواهد آورد.
شاهمردای به نقش موثر والدین در فصل امتحانات دانش آموزان اشاره و تصریح کرد: والدین باید زمان امتحان را متفاوت با زمان های دیگر بدانند و جو آرامی در خانه فراهم کنند، در زمان امتحانات درباره مسائل و مشکلات اقتصادی صحبت نکنند و برای کاهش اضطراب و نگرانی دانش آموزان تلاش کنند. یکی دیگر از وظایف والدین فراهم کردن وسایل و امکانات آموزشی و کمک آموزشی است، البته سختی و مشکلات اقتصادی وجود دارد، اما اگر دانش آموز احساس کند خانواده حتی با اینکه نمی تواند یکسری وسایل را فراهم کند به فکر او است، مشوق و محرکی برای تلاش بیشتر دانش آموز خواهد بود.
آرامش و اعتماد دانش آموز زیر سایه خانواده
وی با بیان اینکه تغذیه مناسب در فصل امتحانات اهمیت زیادی دارد، افزود: یکی از وظایف بسیار مهم خانواده ها بالا بردن اعتماد به نفس دانش آموزان است چون با برخوردهای منطقی و آرامش و اعتماد به دانش آموز کمک زیادی می کنند. پس به جای غر زدن های بیجا و دست گذاشتن روی نقاط منفی، بر توانایی فرزندشان تاکید کرده و نقش مشورتی و نظارتی بر روی برنامه های فرزندان داشته باشند.
رئیس اداره مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان با بیان اینکه خانواده نباید نقاط ضعف دانش آموز را بزرگنمایی کنند، گفت: این موضوع به معنای بی تفاوتی نیست، اما به اندازه ای نباشد که دانش آموز با ترس و دلهره بخواهد امتحان بدهد. برخی دانش آموزان از زمان امتحانات لذت می برند و باعث می شود نتیجه بهتری بگیرند، ولی گاهی خانواده ها احساس خوشایندی از امتحان در فرزندان ایجاد می کنند که به آنها ضربه می زند.
وی با تاکید براینکه امتحان جزئی از فرایند آموزش است که اگر نباشد فرایند یادگیری ناقص خواهد بود، گفت: دانش آموز در امتحان خود را محک می زند و نقاط قوت و ضعف خود را می شناسد، اما گاهی مواقع دانش آموز اضطراب شدیدی از امتحان دارد که در این شرایط باید به مشاور مراجعه کند تا با کمک و راهنمایی مشاوره بتواند نتیجه بهتری بگیرد.
انتهای پیام