در دهمین روز از عملیات «بیت‌المقدس» چه گذشت؟

با گذشت ١٠ روز از آغاز عملیات بیت‌المقدس، مرحله سوم این عملیات با هدف تأمین قسمتی دیگر از نوار مرزی و پیشروی به‌طرف جاده خرمشهرـ شلمچه برای بستن راه‌های عقب‌نشینی دشمن و تکمیل محاصره خرمشهر آغاز شد.

به گزارش ایسنا،ﻋﻤﻠﯿﺎت «ﺑﯿﺖ‌اﻟﻤﻘﺪس» که در اداﻣﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪ عملیات‌های آزادﺳﺎزی ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺷﻐﺎﻟﻰ ﺟﻨﻮب ﮐﺸﻮر ﻃﺮاﺣﻰ و اﺟﺮا ﺷﺪ، ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﯾﺪ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎزی را در روﻧــﺪ ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﯿﻠﻰ ﺑﻪ  وﺟﻮد آورد. در پی ﭘﯿﺮوزی اﯾﺮان در اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت و آزادﺳﺎزی ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ، ﺗﺤﻮﻟﻰ راﻫﺒﺮدی در روﻧﺪ ﺟﻨﮓ اﯾﺠﺎد ﺷﺪ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق در دﺳﺘﯿﺎﺑﻰ ﺑﻪ اﻫﺪاف تجزیه‌طلبانه‌اش در اﯾﺮان و ﺑﺮاﻧﺪازی ﻧﻈﺎم ﻧﻮﭘﺎی ﺟﻤﻬﻮری اﺳــﻼﻣﻰ ﻧﺎﮐﺎم ﻣﺎﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ آزادی ﺧﺮﻣﺸــﻬﺮ ﺟﺮاﺣﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاﺛﺮ اﺷﻐﺎل آن ﺑﺮ روح و ﺟﺴﻢ ﻣﻠﺖ اﯾﺮان وارد ﺷﺪه ﺑﻮد، اﻟﺘﯿﺎم ﯾﺎﻓﺖ و ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﻤﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﺣﻘﺎرت ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺻﺪام و ﭘﯿﺮوزی ﻣﻠﺖ اﯾﺮان ﺷﺪ. اﯾﻦ روﯾﺪاد ﻣﻬﻢ ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺛﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳﻰ در داﺧﻞ اﯾﺮان و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ‌ای و ﺟﻬﺎﻧﻰ ﮐﺸﻮر ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮔﺬاﺷﺖ و رژﯾﻢ ﺑﻌﺜﻰ ﻋﺮاق را ﮐﻪ ﻋﻨﺼﺮی ﺗﻬﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می‌آمد، ﺑﻪ ﮐﺸﻮری بی‌ثبات ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮد. با توجه به اینکه عملیات بیت‌المقدس از دهم اردیبهشت سال ۱۳۶۱ تا سوم خردادماه ۱۳۶۱ انجام شد، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بر آن شده است تا اتفاقات این رویداد بزرگ و مهم را به‌صورت روزبه‌روز از کتاب روزشمار جلد نوزدهم جنگ ایران و عراق با عنوان «آزادسازی خرمشهر» به‌صورت گزارش بیان کند.

تداوم عملیات و شکست دشمن قبل از عقب‌نشینی نیروهای عراقی

به دنبال عقب‌نشینی اجباری ارتش عراق از شمال منطقه عملیات بیت‌المقدس (جنوب کرخه‌کور)، امروز فرماندهی قرارگاه فجر نیز از منطقه شرق فکه گزارش داد که نیروهای عراقی از رودخانه دویرج تا پشت نوار مرزی عقب رفته‌اند. درهمین‌حال، نماینده امام خمینی در شورای عالی دفاع هم در تماس با فرمانده نیروی زمینی ارتش، با اشاره به آخرین مصوبه شورای عالی دفاع گفت قبل از اینکه دشمن به پشت مرزها برود و بگوید که با اختیار خودم آمدم، عملیات را تا داخل عراق ادامه دهید.[۱]

بررسی طرح مانور مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس با حضور فرماندهان ارتش و سپاه

به‌منظور بررسی طرح مانور مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس، امروز جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارتشی و سپاهی در قرارگاه مرکزی کربلا تشکیل و مقرر شد که امشب علاوه بر قرارگاه فتح که باید قسمتی دیگر از نوار مرزی شمال شلمچه را تأمین کند، قرارگاه نصر، در حدفاصل جاده اهواز خرمشهر (جنوب گرمدشت) و نوار مرزی به‌طرف جاده خرمشهر شلمچه وارد عمل شده و ضمن آزادسازی این جاده، محاصره خرمشهر را در خشکی تکمیل کند.[۲]

ابلاغ طرح مانور مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس به قرارگاه‌های عملیاتی

پس از جلسه صبح امروز فرماندهان سپاه و ارتش در قرارگاه مرکزی کربلا، دستور جزءبه‌جزء طرح مانور مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس تهیه و به قرارگاه‌های عملیاتی ابلاغ گردید.

در این دستورالعمل مقرر شد قرارگاه فتح ضمن انهدام قوای زرهی عراق در حاشیه غربی نوار مرزی، برای تأمین مرز اقدام کرده، سپس در این محور به سمت جنوب (شلمچه) پیشروی کند. به قرارگاه نصر هم دستور داده شد علاوه بر ادامه پیشروی در جبهه غربی (از خاکریز دژ تا نوار مرزی) در منطقه جنوبی خود (از شمال سیل‌بند عرایض) نیز به‌طرف جاده خرمشهرـ شلمچه پیشروی و هم‌زمان با قطع راه‌های عقب‌نشینی ارتش عراق از شلمچه، حدفاصل نهر عرایض تا نوار مرزی شلمچه، و سپس خرمشهر را آزاد و پاک‌سازی کند. برای اجرای این دستور، یگان‌های سپاه و ارتش می‌بایست بدین نحو وارد عمل شوند:

فتح١ (تیپ١٤ امام حسین(ع) سپاه و تیپ١ زرهی لشکر٩٢ ارتش) در نوار مرزی تقاطع جاده حسینیه مرز.

فتح٣ (تیپ٨ نجف سپاه و تیپ٣ زرهی لشکر٩٢ ارتش) در نوار مرزی جنوب فتح١.

نصر١ (تیپ٧ ولی‌عصر(عج) سپاه و تیپ١ پیاده لشکر٢١ ارتش) در نوار مرزی جنوب فتح٣.

نصر٢ (تیپ٢٧ محمد رسول‌الله(ص) سپاه و تیپ٢ پیاده لشکر٢١ ارتش) در نوار مرزی جنوب نصر١.

نصر٣ (تیپ٣١ عاشورای سپاه و تیپ٣ پیاده لشکر٢١ ارتش) در منطقه مجاور شرق نوار مرزی به‌طرف جاده شلمچه خرمشهر و تأمین منطقه مرزی شلمچه.

نصر٧ (تیپ٢٥ کربلای سپاه و تیپ٥٥ هوابرد ارتش) در جناح چپ (شرق) نصر٣ به‌طرف جاده شلمچه خرمشهر به‌منظور قطع کلیه راه‌های ارتباطی دشمن.

نصر٥ (تیپ٢٢ خرمشهر سپاه و تیپ٢٣ نوهد ارتش) در جناح چپ (شرق) نصر٧ به‌طرف غرب نهر عرایض و پل‌نو و محاصره خرمشهر از سمت غرب و آزادسازی آن.

نصر٦ (تیپ٤٦ فجر سپاه) در محور جاده اهواز خرمشهر (از کیلومتر١٠٣) به‌طرف نهر عرایض و پل‌نو همراه با نصر٥ برای محاصره و آزادسازی خرمشهر.

نصر٨ (تیپ٢ زرهی لشکر٩٢ ارتش) به‌عنوان‌ احتیاط.

نصر٤ (تیپ٤ زرهی لشکر٢١ ارتش) به‌عنوان‌ احتیاط.

نصر٩ (تیپ١٧ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) سپاه) به‌عنوان‌ احتیاط.[۳]

قرارگاه قدس نیز در مرحله سوم عملیات، مأموریت دارد پس از رسیدن به دژ مرزی (دو کیلومتری شرق نوار مرزی) در حدفاصل نوار مرزی کیلومتر٢٨ شمال شلمچه تا کوشک، وضعیت پدافندی اتخاذ کند و با اعزام و گسترش نیروهای تأمین به جلو، مرز را پوشش دهد.[۴]

آغاز مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس

قرارگاه مرکزی کربلا (فرماندهی مشترک سپاه و ارتش) در ساعت ٢٢:٤٥ با اعلام رمز مبارک «بسم‌الله الرحمن الرحیم، بسم‌الله القاصم الجبارین، لاحول ولا قوة الا بالله العلی العظیم. یا علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)» فرمان آغاز سومین مرحله از عملیات بیت‌المقدس را صادر کرد. یگان‌های فتح١ (تیپ١٤ امام حسین(ع) سپاه و تیپ١ زرهی لشکر٩٢ ارتش) و فتح٣ (تیپ٨ نجف سپاه و تیپ٣ زرهی لشکر٩٢ ارتش) به سمت تانک‌های دشمن، که گفته می‌شود متعلق به تیپ مستقل١٠ زرهی عراق بوده و در سه کیلومتری غرب مرز (روی جاده مرزی عراق) مستقر هستند، حرکت خود را آغاز کردند. نصر١(تیپ٧ ولی‌عصر(عج) سپاه و تیپ١ پیاده لشکر٢١ ارتش) و نصر٢ (تیپ٢٧ محمد رسول‌الله(ص) سپاه و تیپ٢ پیاده لشکر٢١ ارتش) نیز در جناح چپ قرارگاه فتح و از دژ مرزی به سمت نوار مرزی و نصر٣ (تیپ٣١ عاشورای سپاه و تیپ٣ پیاده لشکر٢١ ارتش)، نصر٧ (تیپ٢٥ کربلای سپاه و تیپ٥٥ هوابرد ارتش )، نصر٥ (تیپ٢٢ خرمشهر سپاه و تیپ٢٣ نوهد ارتش) و نصر٦ (تیپ٤٦ فجر) به ترتیب از حاشیه شرقی نوار مرزی تا جاده اهواز ـ خرمشهر به‌طرف جنوب وارد عمل شدند.

دقایقی پس از آغاز عملیات، اعلام شد که اغلب یگان‌ها با دشمن درگیر شدند. به توپخانه دستور داده شد که منطقه استقرار عراقی‌ها را زیر آتش قرار دهد. تا ساعت ٢٣:٣٠، نصر٣، نصر٥ و نصر٦ اعلام کردند که خط اول دشمن را شکسته‌اند و به‌طرف جنوب در حال پیشروی هستند. نصر٧ هنوز در خط اول نیروهای عراقی درگیر بود. در جناح راست منطقه عملیات هم اگرچه نصر١ و نصر٢ هنوز اقدام مؤثری نکرده‌اند، فتح‌۱ و فتح۳ در غرب نوار مرزی با تانک‌های عراقی درگیر و در حال انهدام آن‌ها بودند.

به‌این‌ترتیب، یگان‌های خودی تا آخرین دقایق امروز همچنان با نیروهای عراقی درگیر بودند و هنوز به اهداف پیش‌بینی‌شده خود دست نیافته‌اند.[۵]

انفجار بمب در مقابل سفارت سوریه در تهران

امروز یک بمب در مقابل سفارت سوریه در تهران منفجر شد. سفیر سوریه این حادثه را به دولت عراق نسبت داد، اما عراق این ادعا را رد کرد.[۶]

تحلیل روزنامه‌های آمریکایی از عقب‌نشینی اجباری نیروهای عراقی از خاک خوزستان

روزنامه‌های نیویورک‌تایمز و واشنگتن‌پست در شماره‌های امروز خود خبر عقب‌نشینی اجباری نیروهای عراقی از بخشی از خاک خوزستان را بررسی و تحلیل کردند.

روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارش خود عقب‌نشینی نیروهای عراق را دومین عقب‌نشینی اجباری آن‌ها از خوزستان دانسته و اعلام کرد: «به نظر می‌رسد که جریان جنگ خلیج‌فارس به سود ایران تغییر کرده است.»

روزنامه واشنگتن‌پست نیز در گزارش خود با اعلام اینکه در پی حمله شدید قوای ایران، حدود سی هزار سرباز عراقی عقب نشسته و در نزدیکی اروندرود موضع گرفته‌اند، این عقب‌نشینی را شکستی بزرگ برای ارتش عراق دانست.[۷]

منابع:

[۱]سند شماره ٢٧٠٦/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ١٩/٢/١٣٦١، نوار شماره ٤٩٧٤)، عبدالله درویشی، صص ٣٦‌ ‌٣٣؛ و -‌ سند ٣٨/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات بیت‌المقدس، عبدالله درویشی، ۲۱ / ۱ / ۱۳۶۱ تا ۳۰ / ۲/ ۱۳۶۱، صص ٢٢٠ ‌-‌ ٢١٦.

[۲]سند شماره ٢٧٣٧/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (آخرین وضعیت قرارگاه‌های فتح و نصر) عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ١٩/٢/١٣٦١، نوار شماره ٤٩٧٥)، عبدالله درویشی، صص ٤٣‌ - ‌١.

[۳]سند شماره ٧٥١٧ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور جزءبه‌جزء شماره ٣ قرارگاه کربلا، ۱۹ / ۲/ ۱۳۶۱.

[۴]سند شماره ١١٨٠٣٤ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه در قرارگاه قدس به فرماندهی قرارگاه مرکزی کربلا، ۱۹ / ۲/ ۱۳۶۱؛ و - سند شماره ٧٥١٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور جزءبه‌جزء شماره ٤ قرارگاه کربلا، ۱۹ / ۲/ ۱۳۶۱.

[۵]سند شماره ٣٨/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص ٢٢٤ و ٢٢٥؛ و - سند شماره ٢٧٩٥/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، ۱۹ / ۲/ ۱۳۶۱، نوار شماره ٥٠٢٩)، عبدالله درویشی، صص ٢١ ـ ١.

[۶]خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ٥١، ۲۰ / ۲/ ۱۳۶۱، ص٥، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱۹ / ۲/ ۱۳۶۱.

[۷]واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، صص ٤ ـ ٢، رادیو صدای امریکا، ۱۹ / ۲/ ۱۳۶۱.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ / ۱۳:۰۱
  • دسته‌بندی: فرهنگ حماسه
  • کد خبر: 1400021912848
  • خبرنگار :