مسجد جامع ارومیه از بنا های نیمه دوم قرن هفتم هجری است.
به گزارش ایسنا منطقه آذربایجان غربی، برخی معتقدند مسجد جامع ارومیه قبلا آتشکده بوده که بعد از تسلط مسلمین به مسجد تبدیل شده است، باستان شناسان از نظر سبک معماری گنبد خانه مسجد را متعلق به دوره سلجوقیان میدانند.
ولی در بعضی متون تاریخی و جغرافیایی مربوط به قرن چهارم هجری که از مسجد جامع ارومیه ذکری به میان آمده است، محققین آنرا به سده های پیش از سلجوقیان نیز نسبت می دهند.
بنیاد محراب مسجد با توجه به کتیبه وسط محراب سال 676 ه.ق و بدست عبدالمومن بن شرفشاه النقاش التبریزی پایان گرفته و از نظر گچ بری از شاهکارهای بی بدیل معماری دوره ایلخانی محسوب می شود و آنرا به پارچه ظریف توری تشبیه کرده اند که با گچبری های ماهرانه و نقوش جالب و بی همتا به همدیگر تافته و بافته اند. مسجد دارای آثاری از ادوار مختلف تاریخی است.
میرزا رشید ادیب الشعرا در تاریخ افشار از مرمت و تعمیر مسجد بفرمان رضا قلیخان بیگلر بیگی افشار در سال 1184 و بدستور نجفقلی خان بیگلر بیگی افشار در سال 1250 خبر میدهد.
بالاخره در سال 1287 ه.ق گنبد مسجد به دستور یوسف خان شجاع الدوله حکمران ارومیه مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است.
نظرات