سیَلْک نام نخستین تمدن فلات مرکزی ایران که در منطقه‌ فینِ کاشان واقع شده است و قدمتی در حدود بیش از هشت هزار سال دارد. این تپه در اصل ویرانه‌های زیگورات باستانی ایران است که نزدیک به هشت هزار سال پیش از میلاد، مردم غارنشین فلات ایران در پی دگرگونی‌هایی که از لحاظ آب و هوا و تشکیل مزارع و چمنزارها به وجود آمد به دشت‌ها روی آوردند و زندگی تازه‌ای را آغاز کردند و در تمدن آن‌ها نسبت به دوران‌های پیشین پیشرفت بیشتری دیده شده است. کهن‌ترین مردم دشت‌نشین، مردم محل سیلک (Sialk) نزدیک کاشان بوده‌اند که آثار زندگی‌شان را در آن‌جا به دست آمده است. تپه‌ تاریخی سیلک از دو تپهٔ شمالی و جنوبی که در فاصله ۶۰۰ متری یک‌دیگر قرار دارند که شامل دو گورستان که اولی گورستان (الف) نام دارد و ۳۵۰۰ سال قدمت و دومی، گورستان (ب) نامیده می‌شود و ۳۰۰۰سال قدمت که در زیر باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی پهلوی غربی تپه‌ها قرار گرفته است. تپه‌ تاریخی سیلک یکی از محوطه‌های باستانی مهم فلات مرکزی است و آن را باید بازمانده‌ای از زیگورات و نیایشگاه مردمان باستانی ایران دانست که از گِل رس و سفال ساخته شده است. این محوطه تا سال ۱۳۱۰ خورشیدی شناسایی نشده بود، اما ۸۰ سال پیش با جاری شدن سیل در زمین‌های کشاورزی کاشان، این تپه‌ها نیز نمایان شد و در میان مردم کاشان به شهر نفرین شده معروف بود که پس از انتقال شماری از آثار به موزه لوور فرانسه، کارشناسان این موزه متوجه دیرینگی این آثار شده و «رومن گیرشمن» به ایران سفر کرد و با همکاری «آندره گدار» فرانسوی که مدیر موزه ملی ایران بود توانست اولین کاوش‌ها را در این میدان‌گاه انجام دهد.

عکس: کاظم پای‌واره