کویر «لوت»، بیابانی پهناور است که قریب به ۱۰ درصد از گستره ایران را در بر میگیرد. «لوت»، از جمله مناطق خشک و فراگرم جهان محسوب میشود که ۱۲۰ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد. این منطقه سرشار از ناشناختهها است. کویر لوت آنقدر جذابیت داشته که بهعنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث طبیعی یونسکو ثبت شود. «لوت» در زبان بلوچی که از زبانهای شمال غربی ایران محسوب میشود، بهمعنای برهنه، بیآبوعلف، تشنه و خالی از همه چیز است که بخش عمده این بیابان بزرگ را ماسهزار و ریگزار تشکیل میدهد. کویر لوت محدودهای وسیع است که بخشهایی از سه استان پهناور سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و کرمان را در بر میگیرد. متفاوتترین قسمت کویر لوت را بیتردید میتوان قسمت مرکزی آن قلمداد کرد. این منطقه که ۱۶۲ کیلومتر طول و ۵۲ کیلومتر عرض دارد و با نام «چاله لوت» نیز شناخته میشود، پوشیده از تودههای عظیم و بههم پیوسته ماسهای است. در قسمت خاوری لوت مرکزی و در منطقهای به وسعت ۵۰ هزار هکتار وجود دارد که پوشیده از تپههای ماسهای است. ارتفاع برخی از این تپههای هلالی شکل یا برخان، تا ۵۰۰ متر تخمین زده میشود. بلندترین تپههای ماسهای دنیا با بیش از ۴۷۵ متر ارتفاع نسبی در ریگ یلان وجود دارد. ریگ یلان در «لوت» دارای درههایی است که دیواری عظیم درههای ذکر شده را قطع کرده و هسته مرکزی ریگ یلان را تشکیل میدهد. این منطقه به قله ریگ معروف است که بلندترین هرمهای ماسهای و عظیمترین قیفها در این قسمت واقع شدهاند.
نظرات