• دوشنبه / ۷ فروردین ۱۳۹۶ / ۱۱:۴۲
  • دسته‌بندی: مرکزی
  • کد خبر: markazi-87992
  • خبرنگار : 50212

نگاهی به جاذبه های گردشگری استان مرکزی/6/

کاروانسرایی فراموش شده در باغ شیخ ساوه

کاروانسرایی فراموش شده در باغ شیخ ساوه

روستای باغ‌شیخ که در حدود هشت کیلومتری حومه شرقی شهر ساوه قرار دارد، یکی از روستاهای باستانی منطقه ساوه محسوب می شود . در این منطقه چندین اثر و بنای تاریخی از جمله کاروانسرا، آب انبار، تکیه و محوطه‌ای باستانی با آثاری متعلق به دوره سلجوقی و ایلخانی قرار دارد.

به گزارش ایسنا، منطقه مرکزی، کاروانسرای عبدالغفارخان باغ شیخ با مساحتی در حدود 4800 متر مربع از آثار معماری دوره قاجار بوده و به لحاظ معماری در زمره کاروانسراهای چهار ایوانی اقلیم گرم و خشک ایران محسوب می‌شود.

بنا دارای پلانی چهار وجهی با دو برج دوازده ضلعی در طرفین ورودی و دو برج مدور در جهت مقابل است. راه ورود به کاروانسرا از میانه ضلع جنوب شرقی بوده و این جبهه از بنا با ارتفاعی معادل دو طبقه، تشخص ویژه‌ای یافته است.

در سردرب ورودی بنا جای خالی کتیبه‌ای دیده می‌شود که احتمالا حاوی تاریخ ساخت بنا و نام بانیان آن بوده است. نمای خارجی این ضلع از کاروانسرا از ردیف طاق‌نماهایی عمیق در طرفین سردر تشکیل شده است و بر اهمیت ورودی تاکید دارد.

بعد از سردرب ورودی، هشتی وسیع و مرتفعی قرار دارد که طاق این قسمت از بنا با کاربندی و مقرنس‌های گچی و زیبا تزئین یافته است. فضاهای دو طبقه پیرامون هشتی آن را به تیمچه‌ای کوچک تبدیل کرده است و کلاهکی هشت وجهی در میانه طاق هشتی بر فراز نمای این جبهه بنا از داخل و خارج کاروانسرا به چشم می‌خورد و به این ترتیب هر چند چهار نمای حیاط شکلی مشابه دارند لیکن نمای این ضلع مهمتر از دیگر نماها جلوه می‌کند.

مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ساوه در توضیح بیشتر این اثر تاریخی به خبرنگار ایسنا گفت: این بنا دارای حیاطی مربع شکل با اضلاعی در حدود 37 متر است و در هر ضلع حیاط، ایوانی در میانه قرار دارد که به جز ایوان جبهه ورودی در انتهای هر ایوان اتاقی به صورت شاه نشین قرار گرفته است .

رضا ایاز افزود: در طرفین هر کدام ازایوان‌ها سه ایوانچه که هر کدام به حجره‌ای مرتبط می‌شود قرار دارد  و مجموعا در هر ضلع از بنا 6 ایوانچه و حجره ساخته شده است. در تمامی حجره‌ها جهت گرمایش و طبخ غذا، بخاری دیواری تعبیه شده است.

وی گفت: فضاهای دور حیاط برخلاف اکثر کاروانسراها، همسطح حیاط بوده و از چهار کنج حیاط درگاه‌های ورود به فضای اصطبل و راه پله منتهی به بام تعبیه شده است.

وی ادامه داد: فضاهای اصلی اصطبل که در چهارگوشه حیاط قرار گرفته‌اند، دارای پلان مربع  با یک ستون آجری قطور در میانه هستند و از طریق دو فضای بازویی شکل در پشت حجره‌ها امتداد یافته‌اند و ردیف سکوها در یک سوی فضای اصطبل به عنوان بارانداز قرار دارند.

ایاز اظهار کرد: در ساخت بنا از آجر و سنگ در پی سازی بکار رفته است و همچنین در سر درب ایوان‌ها و همچنین فضای هشتی ورودی از تزئینات گل انداز آجری استفاده شده است .

وی در ادامه با اشاره به اینکه این اثر فاخر امروزه متروک و بلااستفاده بوده و تقریبا از وضعیت کالبدی مناسبی برخوردار نیست، تصریح کرد: شایسته است که با تعیین تکلیف مالکیت بنا از جانب نهادها و ارگان‌های مرتبط و ثبت این بنای شاخص در فهرست آثار ملی کشور، گامی مهم در امر مرمت و احیاء آن برداشته شود.  

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha