جاسب منطقه‌اي كوهستاني است كه سيماي آن از كوه‌هاي خشك صخره‌اي، دره‌ها،‌ تپه ماهورهاي مرتفع و كوه‌هاي استپي تا دشتي متغير است و زیستگاه جاسب یکی از پناهگاه­های امن حیات وحش و از سرمایه­های ارزشمند زیست محیطی در استان مرکزی است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه مرکزی، دهستان جاسب یکی از دهستان­های بخش مرکزی شهرستان دلیجان استان مرکزی است. این دهستان در شمال شهر دلیجان و در نزدیکی سد 15 خرداد واقع شده است و شامل 7 پارچه آبادی است که نام جاسب را برخود دارد.

این منطقه متشکل از روستاهای نه چندان بزرگ (واران، هرازجان، کروگان، وشتکان، زر، وسقونقان و روستای بیژگان) است. این 7 آبادی در دره­ای به طول 50 کیلومتر در راستای رود ازنا قرار دارند و بزرگ ترین روستای منطقه کروگان و دومین روستای بزرگ بیژگان است.

منطقه جاسب منطقه­ای ییلاقی با کوه­های سربفلک کشیده، باغها و مزارع پر درخت، چشمه­ها، مراتع سرسبز، درختان عظیم گردو، بادام و چنار با مناظر طبیعی و چشم اندازهای روح پرور نظر هر بیننده­ای را به خود جلب می­کند. برای رسیدن به این ییلاق ابتدا باید یک مسیر پر پیچ و خم کوهستانی و دره­ای را بپیماییم و پس از طی مسافتی به اولین روستای منطقه یعنی بیجگان می­رسیم. این منطقه در فصل تابستان که گرما شدت می­یابد مکان بسیار مناسب و دلپذیری جهت اسکان و استفاده از طبیعت آن است.

رودخانه فصلی ازنا از ارتفاعات دهستان جاسب سرچشمه می­گیرد و فقط در اسفند و فروردین و تا خردادماه آب دارد. عبور این رودخانه از مسیر روستاهای بیجگان و سقونقان، واران، روگان و هرازجان و نیز به علت کوهستانی بودن مناطق فوق آب و هوای با طراوتی را در فصل تابستان ایجاد می­کند.

از آثار باستانی جاسب می­توان به قبرستان قدیمی واران، تپه قلعه کوه امام علی، تپه قلعه سرخ، تپه قلعه وشتگان، تپه قلعه و سقونقان، مسجد جامع و امام حسن بیجگان، برج روستای هرازجان، تپه قلعه کوه امام ولی روستای کروگان، غار سیجان در ضلع شمالی روستای واران و سنگ نوشته­های قبرستان روستای بیجگان نام برد که همگی شماره ثبت میراث فرهنگی کشور را دارند.

اماکن زیارتی جاسب عبارتند از:

امامزاده اسحاق(ره): ساختمان اين امامزاده بيرون از روستاي بيجگان جاسب قرار دارد و از آثار دوره صفوي است. در اين زيارتگاه امامزادگان اسحاق و عيسي از نوادگان امام جعفرصادق(ع) و زني به نام مريم كه مادر عيسي خوانده مي­شود، مدفونند که به بارگاه عيسي بن مريم شهرت يافته است.

امامزاده حمزه(ع): اين امامزاده پسر عون بن علي بن ابيطالب(ع) است و زيارتگاه در ابتداي روستاي كروگان جاسب در دامان كوه واقع است.

پناهگاه حیات وحش جاسب:

پناهگاه حیات وحش جاسب با مساحتی بالغ بر 17 هزارو 770 هکتار در سال 1381طی مصوبه شماره 245 مورخ 21/3/1381شورای عالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان پیوست.

ویژگی­های منطقه:

این منطقه محل تلاقی رویشگاه زاگرس با ارتفاعات مرکزی ایران است. از گونه­های مهم گیاهی می­توان از بادام کوهی، بنه، زرشک، زالزالک و فرفیون و از گونه­های مهم جانوری میتوان از بز و پازن، قوچ و میش، آهو، پلنگ و گرگ، بلدرچین و سارگپه نام برد.

منطقه جاسب به دلیل شرایط کوهستانی دارای زیستگاه­های جنگلی، خشکی پسند، مناطق مرتفع و صخره ای، زیستگاه جنگلی است که در بخش بسیار محدودی از اراضی غربی و جنوب غربی این منطقه به صورت نوار باریکی به سمت شمال شرقی منطقه به شمار می­روند و گونه­های پسته و بادام کوهی از عناصر اصلی پوشش جنگلی منطقه است.

جنگل­های مذکور به دلیل محدودیت سطح گسترش آنها در منطقه و استان از ارزش حفاظتی برخوردار بوده و نیازمند توجه بیشتری در این خصوص است و زیستگاه خشکی پسند دارای رویش­های مختلف درختچه ای کوتاه، گیاهان پشته­ای، علفی و پایا و یک ساله که محل زیست جانورانی نظیر قوچ و میش و گرگ، روباه، خرگوش، کبک و بسیاری جوندگان و خزندگان است. زیستگاه مناطق مرتفع و صخره‌ای در ارتفاعات کول آل و کوه تخت و کوه ولیجا دارای رویش های گرمسیری گونه های بالش وش و پشته ای که محل زیست بز و پازن و کبک و پلنگ بوده است.

کوه­های مهم منطقه:

جاسب منطقه­ای کوهستانی که سیمای آن از کوه­های خشک صخره­ای، دره­ها، تپه ماهورهای مرتفع کوه­های استپی تا دشتی متغیر است. بلندترین ارتفاع آن قله کوه ولیجا با ارتفاع 3151 متر و حداقل ارتفاع آن در تنگه رودخانه ازنا با ارتفاع 180 متر منظره ای متفاوتی را ارائه می نماید. از مهمترین كوه­هاي منطقه جاسب می­توان به کوه­های زیر اشاره کرد:

تخت سرحوض: اين كوه با ارتفاع 3142 متر در دهستان جاسب واقع شده است. جهت كوه شمال جنوبي بوده  و مختصات جغرافيايي آن بطول 50 درجه و 49دقيقه و عرض 34درجه و13دقيقه است.

ولجيا: اين كوه با ارتفاع 3144 متر در دهستان جاسب واقع شده است.جهت كوه شمال غربي جنوب شرقي بوده و مختصات جغرافيا يي آن بطول50درجه و 54 دقيقه و عرض 34درجه و 8دقيقه است.

سلالت: با ارتفاع 2939 متر در دهستان جاسب  واقع شده است.  و جهت كوه شمال جنوبي بوده و مختصات جغرافيا يي آن به طول 50 درجه و 52 دقيقه و عرض 34درجه و6دقيقه است.

برزه: اين كوه با ارتفاع2795متر متر در دهستان جاسب واقع شده است. جهت كوه جنوبي شمالي بوده ومختصات جغرافيا يي آن بطول 50درجه و53دقيقه وعرض 34درجه و10دقيقه است.

گرگو: اين كوه با ارتفاع2845 متر در دهستان جاسب واقع شده است. جهت كوه شمال شرقي جنوب غربي بوده  و مختصات جغرافيا يي آن بطول50درجه و 52 دقيقه و عرض 34درجه و 11دقيقه  است.

اگر شما مایلید از تهران به سمت جاسب بروید، مسیر این گونه است: از جاده قدیم قم به اصفهان، پس از پشت سر گذاشتن سلفچگان به سمت دلیجان ادامه مسیر دهید و حدود 5 کیلومتر مانده به دلیجان در حالی که سد پانزده خرداد را در سمت راست خود مشاهده می­کنید، دوربرگردان را به سمت روستای جاسب برگردید.

کد خبرنگار: 10129