هدا پیروی در  مراسم رونمایی از اطلس جامع ۱۸ جلدی محلات مشهد، اظهار کرد: جمعیت شهر مشهد در سال ۱۳۳۵ برابر با ۲۴۲ هزار نفر در مساحتی معادل ۱۶ کیلومتر مربع بوده است که در سال ۱۳۹۵ این جمعیت به ۳ میلیون و ۶۲ هزار و ۲۴۲ نفر در مساحت ۳۴۳ کیلومتر مربع افزایش یافته است.

مدیرکل دفتر نوسازی و تحول سازمانی شهرداری مشهد ادامه داد: با توجه به تغییرات مساحت و جمعیت ‌شهر مشهد از گذشته تاکنون، تقسیم بندی مناطق و نواحی محلات نیز در طی این سال‌ها با تغییراتی همراه بوده است.

 شهر مشهد تا سال ۱۳۶۵ از ۴ منطقه شهری تشکیل شده بود که با افزایش مساحت و جمعیت در سال ۱۳۸۵ مشهد به ۱۳ منطقه شهری و ۱۴۵ محله تقسیم شد.

پیروی با اشاره به  گذشت بیش از ۱۲ سال از آخرین تقسیم‌بندی شهری مشهد، براساس دستورالعمل محله‌بندی و منطقه‌بندی شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها خاطرنشان کرد: در این تقسیم‌بندی که با هدف ایجاد بستر لازم برای نهادسازی در قالب تقسیمات شهری، افزایش مشارکت شهروندان، تمرکززدایی اداری و سازمانی و افزایش کارآمدی و هماهنگی ساختارها در مدیریت شهری تهیه، تصویب و ابلاغ شد، بر اساس ابلاغ وزارت کشور در سال ۱۳۹۷ ‌شهر مشهد به ۱۷ منطقه شهری و ۱۷۰ محله تقسیم شده است و نواحی نیز در این ساختار حذف شده‌اند.

وی افزود: براین اساس با توجه به تغییرات منطقه‌بندی و محلات نیاز بود که اطلاعات مربوط به آن‌ها نیز به‌روزآوری و در راستای هویت‌بخشی به محدوده‌های جدید به شهروندان معرفی شوند و برای تهیه اطلس جامع محلات شهر مشهد چندین مرحله برنامه‌ریزی و اجرا شد.

مدیرکل دفتر نوسازی و تحول سازمانی شهرداری مشهد گفت: در این اطلس ابتدا معرفی توصیفی محله شامل کاربری‌های اصلی، دسترسی به شریان‌های ارتباطی و خطوط مترو، موقعیت نسبت به سایر محلات، دانه‌بندی و قدمت، وجه تسمیه محله، اطلاعات آماری همچون وسعت، جمعیت، تعداد مردان و زنان، تعداد خانوار، بعد خانوار، نسبت جنسی، نرخ باسوادی، نقشه موقعیت محلات منطقه، هرم سنی محله و نقشه‌های موضوعی وکاربردی با مضامین کاربری اراضی، استخوان‌بندی، تراکم جمعیت، شعاع دسترسی به مراکز آموزشی دبستان، فضای سبز، درمانگاه عمومی، ایستگاه اتوبوس، مساجد، سالن ومجتمع ورزشی و تصویر سه بعدی محله ارائه شده است.

وی اضافه کرد: همچنین با استفاده از ابزارهای نرم افزار GIS علاوه بر تهیه نقشه‌های موضوعی، میانگین زمانی و مکانی دسترسی شهروندان به این خدمات در هر محله به تفکیک ارائه شده است.

پیروی با بیان اینکه براساس بررسی‌های انجام شده تا کنون مطالعه‌ای اجرایی با این جزئیات در سطح محله در هیچ شهری به صورت یکپارچه و مدون انجام نشده است، اظهارکرد: همچنین در آینده‌ای نزدیک اقدامات لازم جهت ارائه این اطلاعات به صورت سامانه تعاملی و در بستر اینترنت برای دسترسی همه شهروندان و پژوهشگران انجام خواهد شد.

شناسایی ۲۳۰ مرکز محله فعال در ۱۷۰ محله شهر مشهد

وی  همچنین در ادامه از شناسایی ۲۳۰ مرکز محله در شهر مشهد بر اساس ساختار ابلاغی سال ۱۳۹۷ مبنی بر تقسیم شهر مشهد به ۱۷ منطقه شهری و ۱۷۰ محله خبر داد و خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه مراکز محلات شهر یکی از ارکان مهم و تاثیرگذار برنامه‌ریزی شهری است و به جهت تامین برخی نیازهای محلی و تعاملات اجتماعی و ارتباط شهروندان لازم است مورد توجه قرار گیرد. معرفی و ارائه این محدوده ها می‌تواند در ارتقاء هویت و مشارکت اجتماعی شهروندان موثر باشد.

مدیرکل دفتر نوسازی و تحول سازمانی شهرداری مشهد تصریح کرد: در راستای شناسایی مراکز محله، ۶ کاربری مهم در این طرح شامل کاربری اجتماعی فرهنگی، تفریحی ورزشی، فضای سبز، آموزشی، تجاری، و بهداشتی درمانی مورد توجه بوده است که وجود حداقل ۴ کاربری فعال در محدوده شعاعی کمتر از ۲۰۰ متر از یکدیگر و وجود تعامل و ارتباط اجتماعی در این محدوده ملاک انتخاب آن به عنوان مرکز محله است.

تولید بروشور معرفی محلات شهر مشهد

وی ادامه داد: با توجه به تغییرات منطقه‌بندی محلات و هویت‌بخشی به محدوده‌های جدید و اطلاع‌رسانی به شهروندان بروشور اطلاع رسانی محلات تدوین شده است.

پیروی عنوان کرد: با استفاده از اسناد و مطالعات کتابخانه‌ای و جمع‌آوری اطلاعات توصیفی و لایه های اطلاعاتی Geo data base علاوه بر تهیه نقشه‌های موضوعی، میانگین زمانی و مکانی دسترسی شهروندان بر مبنای شعاع دسترسی به مراکز خدمات آموزشی دبستان، فضاهای سبز، درمانگاه عمومی، ایستگاه اتوبوس، مساجد و مجتمع های ورزشی در هر محله به تفکیک ارائه شده است.

وی افزود: همچنین از طریق اطلاعات موجود در شهرداری و سایر سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی و بررسی‌های میدانی اقدام به تهیه شناسنامه توصیفی محلات از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه با معتمدین و اعضای شورای اجتماعی محلات و بازدید میدانی به تفکیک محلات توسط بیش از ۴۰ پژوهشگر و مصاحبه کننده انجام گرفت و در مجموع حدود ۸۰۰ پرسشنامه تکمیل شده دریافت شده است.

مدیر کل دفتر نوسازی و تحول سازمانی شهرداری مشهد، با اشاره به اینکه «با توجه به ضرورت در اختیار قرار گرفتن اطلاعات جامع و تفصیلی محلات به شهروندان، اقدام به تهیه بروشور محلات شده است»، اظهارکرد: دراین برشورها علاوه‌بر اطلاعات ارائه شده در مجلد محلات، اطلاعات دیگری همچون میانگین زمانی و پیاده و سواره سایر خدمات، تصاویر مکان‌های مهم محله و ... در این بروشورها ارائه شده است که با در اختیار قرار دادن آن‌ها به شهروندان می‌تواند اطلاعات مفیدی را به آن‌ها ارائه دهد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد، وی گفت: به طور کلی در طرح بروشور معرفی محلات در مجموع ۶۸۰ نقشه موضوعی و تحلیلی تولید شده است.