حسن محمد عمویی در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به ارزش و اهمیت اکوسیستم تالاب انزلی به ویژه در چرخه غذایی، اظهار کرد: تحقیقات انجام شده نشان می دهد چرخه زیستی موجود در تالاب انزلی بسیار پیچیده بوده و گیاهان و جانداران مختلفی در تالاب انزلی زیست می کنند.
وی با بیان اینکه گیاهان و جانداران موجود در تالاب انزلی یک زنجیره غذایی غنی را ایجاد کرده است، افزود: هرگونه دست اندازی به این زنجیره و حذف یکی از گیاهان یا جانداران موجب تغییر در حیات سایر گونه ها می شود.
این کارشناس اکوتوریسم، با اشاره به اثرگذاری آلودگی های تالاب شامل فاضلاب و سموم کشاورزی بر به هم خوردن چرخه زیستی تالاب، تصریح کرد: بسیاری از چرخه های موجود در تالاب انزلی هنوز ناشناخته است و براساس تحقیقات سازمان شیلات، رفتارهای تولیدمثلی برخی از گونه ها مانند ماهی سفید در تالاب متفاوت است؛ به گونه ای که ماهیان سفید با مهاجرت بهاره و عبور از داخل تالاب، وارد رودخانه ها می شدند و تخم ریزی می کردند، اما با تخم ریزی این گونه در داخل تالاب انزلی نیز مواجه هستیم که نشان دهنده پیچیدگی اکوسیستم تالاب انزلی است.
عمویی، با بیان اینکه از بین رفتن چرخه های زیستی تالاب انزلی زندگی گیاهان، جانداران و حتی انسان ها را تحت تاثیر قرار می دهد، عنوان کرد: استان گیلان نماینده شهر خلاق خوراک بوده و این جایگاه را با توجه به اقلیم استان که متشکل از دریا، کوه، جلگه و تالاب است، به دست آورده لذا اگر تالاب انزلی را نداشتیم، این تنوع و خلاقیت غذایی نیز وجود نداشت.
وی ماهیان و پرندگان موجود در چرخه زیستی تالاب انزلی را موجب شکل گیری فرهنگ غذایی منطقه دانست و گفت: تالاب انزلی موجب شده فرهنگ غذایی گیلان با سایر مناطق کشور متفاوت باشد.
این کارشناس ارشد زیست شناسی، با اشاره به نقش تالاب انزلی در اکوسیستم دریای خزر، خاطرنشان کرد: بسیاری از ماهیان برای تخم ریزی از آب شور به آب شیرین می آیند و با عبور از تالاب انزلی وارد رودخانه های منتهی به تالاب می شوند و تولیدمثل می کنند لذا می توان گفت که تالاب انزلی بر زادآوری گونه های خزر تاثیر مثبت دارد.
عمویی، اهمیت تالاب انزلی را فقط برای گیلان ندانست و عنوان کرد: تالاب انزلی بر دو قاره اروپا و آفریقا نیز اثرگذار است، زیرا این اکوسیستم میزبان پرندگان مهاجر زیادی است و بیش از ۲۳۰ گونه بومی و مهاجر در تالاب انزلی حضور دارند.
اکوسیستم غنی و بزرگ تالاب انزلی نیازمند محافظت است
وی با اشاره به زمستان گذرانی بسیاری از پرندگان مهاجر در تالاب انزلی، بیان کرد: سالانه حدود ۱۰۰۰ پلیکان اکوسیستم تالاب انزلی را به عنوان میزبان انتخاب می کنند و هر پلیکان بالغ بیش از یک کیلوگرم ماهی در روز می خورد لذا اکوسیستمی که فقط برای گونه پلیکان روزانه یک تن ماهی فراهم می کند، بسیار اکوسیستم غنی و بزرگی است.
این کارشناس اکوتوریسم، با بیان اینکه تالاب انزلی علاوه بر گونه های مهاجر، پرندگان بومی و مردم محلی را نیز با ماهی تغذیه می کند، متذکر شد: این تالاب ظرفیت بالایی دارد و اگر پرندگان مهاجر با کمبود ماهی در تالاب مواجه شوند، به عنوان مهاجر عبوری این منطقه را ترک می کنند.
وی با اشاره به حضور بهاره و پاییزه پرندگان مهاجر در تالاب انزلی، اظهار کرد: میزبانی تالاب انزلی از جاندارانی مانند قو و مرغ زنبورخوار معمولی نشان می دهد که این اکوسیستم غنی نیازمند محافظت است.
عمویی، بزرگترین تهدید تالاب انزلی را شکار غیر قانونی دانست و بیان کرد: یکی از مهمترین عوامل شکار، بیکار شدن مردم محلی در فصل پاییز و زمستان است، زیرا مردم منطقه عمدتا کشاورز هستند و برای کسب درآمد در فصول غیر کشاورزی، به سراغ برداشت مستقیم از طبیعت می آیند و متاسفانه با بازار داغی نیز مواجه هستند.
این کارشناس ارشد زیست شناسی، تبلیغات رستوران ها با غذاهای دارای گوشت پرندگان مهاجر را موجب افزایش شکار دانست و اضافه کرد: مادامی که پرندگان مهاجر در بازارهای محلی فروخته و در رستوران ها خورده می شوند، شکارچی را به شکار غیر مجاز ترغیب می کند؛ البته شکارچیان دارای مجوز به طبیعت فشار وارد نمی کنند، اما برخی از شکارچیان با ۱۰۰۰ شکار در یک روز، این پرندگان را قتل عام می کنند.
عمویی، با اشاره به کاهش گونه های مهاجر در سایت پرنده نگری جیر سر باقرخاله، خاطرنشان کرد: این سایت بیشترین گونه های مهاجر را در بین سایت های پرنده نگری تالاب انزلی داراست.
وی با بیان اینکه تالاب انزلی از کنوانسیون رامسر خارج شده و در فهرست مونترو(تالاب های در معرض خطر) قرار گرفته است، گفت: زباله، فاضلاب و رسوب از دیگر آفت های تالاب انزلی است. همچنین با کاهش تراز آبی تالاب مواجه هستیم که نتیجه احداث سدهای زیاد در مسیر رودخانه های منتهی به تالاب، عدم رعایت حق آبه تالاب و خشکسالی است.
تفاوت تالاب و مرداب در چیست؟
این کارشناس اکوتوریسم، یکی دیگر از تهدیدات اکوسیستم تالاب انزلی را تصرفات غیر قانونی دانست و اظهار کرد: مردم محلی با دور کردن علفزارها و مناطق تالابی موجود در اطراف تالاب و آتش زدن نیزارها، این اراضی را تصرف کرده و در حال حاضر بسیاری از این اراضی تبدیل به واحد مسکونی یا شالیزار شده است.
عمویی، با اشاره به خطر گونه های مهاجم برای اکوسیستم تالاب انزلی، یادآور شد: در گذشته با خطر گونه آزولا مواجه بودیم که تا حدودی کنترل شده است، اما گونه مهاجم سنبل آبی با آن گل های زیبا اکنون حیات جانداران تالاب را تهدید می کند. متاسفانه مردم نادانسته اقدام به پرورش سنبل آبی و رهاسازی آن در عرصه های آبی می کنند و این گیاه با رشد سریع خود سطح آب را پُر کرده و تالاب را به مرداب تبدیل می کند.
وی اکوسیستم تالابی را شامل باکتری ها و آبزیان و گیاهان آبی و ماهیان و پرندگان دانست که با مرداب متفاوت است و تصریح کرد: گونه های مختلف گیاهی و جانوری در اکوسیستم تالاب انزلی زیست می کنند و نباید در این اکوسیستم تغییر ایجاد کنیم لذا احداث شهرک های صنعتی در حاشیه این تالاب می تواند حیات موجودات را به خطر بیاندازد.
این کارشناس ارشد زیست شناسی، با تاکید بر لزوم استفاده خردمندانه از محیط های طبیعی مانند تالاب ها، اضافه کرد: اکوتوریسم طبیعت گردی مسئولانه است و می تواند به جوامع محلی سود برسانند. در واقع باید زیبایی های طبیعی را ببینیم، بدون اینکه با شکار و تخریب و آلودگی به آن آسیب برسانیم.
وی با بیان اینکه شکارچیان باید تبدیل به راهنمای پرنده نگری شوند، عنوان کرد: باید مردم منطقه را آموزش دهیم تا در کنار کسب درآمد از پرنده نگری، به ارزشمندی این کار پی ببرند.
عمویی، جیرسر باقرخاله، بوجاق و سلکه را سه سایت مهم پرنده نگری در گیلان دانست و خاطرنشان کرد: جوامع محلی باید از تماشای پرندگان پول درآورند؛ نه از شکار آنان.
انتهای پیام
نظرات