شیرین طغیانی در نشستی که امروز (شنبه_۲۷ دی‌ماه) با حضور چند تن از خبرنگاران در ساختمان شورای شهر اصفهان برپا شد، گفت: از اصفهان انتظار می‌رود که با توجه به بستر تاریخی و فرهنگی خود، مدیریتی منسجم در حوزۀ مسائل مربوط به بافت تاریخی داشته باشد و بتواند تصمیمات و استراتژی‌های درستی در این رابطه اتخاذ کند. به همین دلیل تشکیل مدیریت واحد در رابطه با بحث بافت‌های تاریخی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
وی ادامه داد: بسیاری از ارزشمندترین میراث‌های ملموس و ناملموس ملی و جهانی، در اصفهان قرار دارد که البته به نظر می‌رسد شرایط و ظرفیت اصفهان فراتر از ثبت سه اثر (مسجد جامع عتیق اصفهان، میدان نقش‌جهان و باغ موزۀ چهلستون) در فهرست میراث جهانی بوده؛ کما اینکه زمانی قرار بود بافت تاریخی این شهر نیز ثبت جهانی شود، اما به دلیل فقدان همین مدیریت واحد که یکی از الزامات ثبت جهانی است، به فراموشی سپرده شد.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح کرد: روزانه، هفتگی و ماهانه از گوشه و کنار شهر گاهی می‌شنویم به دلیل شرایطی که ایجادشده یا یک اثر تاریخی صدمه‌دیده و تخریب‌شده و یا اتفاقی در کنار آن افتاده که متناسب با ساخت و ارزش این بنای تاریخی نبوده است. البته این اثر مهم‌تر این اقدامات روی بافت است.
طغیانی افزود: دانه‌های با ارزش تاریخی در همه جای شهر ممکن است وجود داشته باشد اما تجمیعی از این دانه‌های زنده که بافت را تشکیل می‌دهند کمتر جایی دیده می‌شود و در اصفهان علیرغم وجود این بافت تاریخی از ظرفیت آن به‌خوبی استفاده‌نشده است.
وی با اشاره به اینکه طرح تشکیل شهرداری بافت تاریخی فرهنگی اصفهان از همان ابتدای دوره شورای پنجم در دستور کار قرارگرفته بوده، خاطر نشان کرد: این طرح فرازوفرودهایی داشت و نظراتی مثبت و منفی پیرامون آن مطرح می‌شد اما پس از گذشت سه سال و بروز اتفاقاتی که متأسفانه گاه از سر سهل‌انگاری، ناآگاهی، عدم اشراف به قوانین موجود و یا رانت‌های ویژه‌ای که به دلیل به دست آوردن منابع درآمدی بیشتر نگاه سودجویانه را به بافت و بنای تاریخی پدید آورده بود، ما را بر آن داشت تا عزممان را در این راستا جمع کنیم.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان دربارۀ مواد قانونی تشکیل شهرداری بافت تاریخی توضیح داد: موضوع شهرداری بافت تاریخی یکی از موضوعات راهبردی مطرح‌شده برای حفاظت از شهرهای تاریخی کشور بوده که سال‌هاست در قوانین مصوب جمهوری اسلامی ایران مورد تأکید قرارگرفته و بند ب و ج ماده ۱۶۶ قانون برنامه توسعه سوم اجتماعی اقتصادی فرهنگی، ماده ۱۱۵ قانون برنامه چهارم توسعه و همچنین، قانون حمایت از مرمت و احیای بافت تاریخی فرهنگی _که بسیار هم متأخر است_ کاملاً بر این موضوع تأکید کرده.
طغیانی گفت: اینکه چرا تاکنون از این طرح غفلت شده خیلی جای پرداختن ندارد اما اکنون در شهرهایی مثل تبریز، شیراز، یزد، کرمان، سمنان، کاشان و تهران، شهرداری منطقه تاریخی فرهنگی شکل‌گرفته و ما هم تلاش کردیم که در مسیر این طرح حتماً با مدیران محترم این مناطق صحبت کنیم.
وی افزود: از طرف دیگر در همین حین، خوشبختانه نامه‌ای از سوی مدیریت محترم میراث فرهنگی اصفهان دریافت کردیم و میراث فرهنگی هم کاملاً بر این موضوع تأکید داشت. بحمدالله این طرح با وفاق همۀ دوستان در شورای شهر مورد تائید قرار گرفت و بنا شد که شهرداری این کار را انجام بدهد اما متأسفانه باوجوداینکه بین دو تا سه هفته گذشته، هنوز به قسمتی که باید ارسال شود ابلاغ نشده و این هم ضعف این موضوع است.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان در بخش دیگر سخنان خود دربارۀ تکالیفی که به‌موجب این طرح برای شهرداری در نظر گرفته می‌شود اظهار کرد: ازآنجاکه باید ساختار این طرح متناسب با ساختار مدیریت شهری در اصفهان باشد، کمیته‌ای باید تشکیل شود. پیشنهادهای مختلفی مطرح‌شده مبنی بر اینکه باید معاونت میراث فرهنگی در شهرداری داشته باشیم، یا یکی از مناطق را برای این کار در نظر بگیریم و برخی هم می‌گفتند که باید در مناطق تاریخی ناحیه‌ای زیرمجموعه این طرح وجود داشته باشد؛ به‌هرحال این مواردی است که باید با کسانی که در شهرهای دیگر این طرح را پیاده کرده‌اند مورد بحث و تبادل‌نظر قرار بگیرد تا در نهایت به نتیجه‌ای برسیم که کمترین اشتباه را داشته باشد.
مشروح تکالیف شهرداری به‌موجب این طرح توسط طغیانی چنین اعلام شد: تشکیل کمیته‌ای تخصصی با حضور عناصر تأثیرگذار ظرف دو ماه، بازشناسی و تدقیق محدوده بافت تاریخی، آسیب‌شناسی و آسیب نگاری وضعیت موجود بافت در هر منطقه، بررسی سایر اقدامات صورت گرفته در دیگر شهرها، بررسی و تعیین ساختار تشکیلاتی، اداری و اجرایی متناسب جهت شکل‌گیری شهرداری بافت تاریخی و پیشنهاد اینکه برای هر منطقه چه اتفاقی بیفتد یا ناحیه‌ای تشکیل شود و نحوه حضور مدیر منطقه بافت تاریخی در جلسه معاونین.
وی ادامه داد: ما ظرفیتی را پیش‌بینی کردیم و پیرو آن، مدیر منطقه بافت تاریخی فرهنگی ملزم است حلقه‌ای از مشاوران را در کنار خود داشته باشد تا اولاً آن‌ها راهبرد و استراتژی بافت را تعیین کنند و ثانیاً هر اقدامی قرار است در بافت صورت بگیرد از فیلتر این مجموعه متخصص و متنوع که باید از حوزۀ دانشگاه، اجرایی و بیرون از حوزه شهرداری هم باشند و به تناسبت موضوعات مختلف متخصصان مختلف در آن حضورداشته باشند، عبور کند و بیرون بیاید. ضمن اینکه باید تمام مراحل کار شفاف باشد تا رانت اطلاعاتی برای عده‌ای ایجاد نشود.
طغیانی یادآور شد: در اصفهان همیشه ترسی هست به این خاطر که می‌خواهند بهترین کار انجام شود اما همین کمال نگری گاهی ممکن است باعث شود که اصلاً هیچ کاری انجام نشود؛ بنابراین باید کار را با کمترین عیب شروع کرد و در مسیر اجرا با توجه به بازخوردها مورد بازنگری قرار داد، فضا هم باید منعطف باشد و قطعاً این مدیریت، این خاصیت را دارد.
وی در ادامه گفت: بحث دیگر این است که مدیر این منطقه تاریخی فرهنگی باید ویژگی خاصی داشته باشد؛ به این معنی که علاوه بر داشتن تخصص به بافت تاریخی هم علاقه‌مند باشد. پیشنهاد ما این بود که به‌طور مثال حتی این مدیر بتواند در جلسه معاونان شهردار نیز حضور داشته باشد تا کاریزمای ایجادشده به کمک او بیاید.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به بحث بودجۀ شهرداری بافت تاریخی فرهنگی خاطر نشان کرد: در حال حاضر تمام مناطق ما از نظر درآمدی به خودشان وابسته هستند اما منابع درآمدی منطقه بافت تاریخی باید کاملاً وابسته به شهرداری مرکزی باشد و بودجه‌ای برای آن در نظر گرفته شود به‌طوری‌که از این منطقه انتظار درآمدزایی از بحث پروانه‌های ساختمانی نداشته باشیم.
طغیانی توضیح داد: البته در جلسات متعددی که با حضور کارشناسان مختلف برای نوشتن این طرح داشتیم، همه قاطعانه معتقد بودند اگر شهرداری بافت تاریخی فرهنگی تشکیل شود و درست اقدام کند شاید درآمدزایی آن بتواند کل شهر اصفهان را پشتیبانی کند. بنابراین ممکن است در ابتدا بودجه‌ای برای آن دیده شود اما اگر استراتژی درستی داشته باشیم حتماً منبع درآمدزایی مناسبی خواهد بود.
وی افزود: برای نوشتن طرح شهرداری بافت تاریخی فرهنگی، متجاوز از ده جلسه با کارشناسان خارج از شورا و شهرداری برگزارشده و از اساتیدی که در حوزه بافت و بناهای تاریخی کار کرده بودند نظر خواستیم، همچنین با شهرهایی مثل تهران که این طرح را اجرایی کرده بودند و نیز، وزارتخانه وارد مذاکره شدیم تا موضوع را به‌گونه‌ای پیش ببریم که مورد وفاق باشد.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: اگر بتوانیم در دورۀ شورای پنجم این موضوع را به‌گونه‌ای پیش ببریم که تا زمان تصویب بودجۀ ۱۴۰۰ سیستم منطقی آن شکل‌گرفته باشد و ردیف بودجه ویژه‌ای به آن اختصاص یابد، امیدواریم که در سال ۱۴۰۰ این طرح به نتیجه برسد.
طغیانی یادآور شد: طبق بررسی‌های که انجام دادیم، همۀ کشورهای توسعه‌یافته برای شهرهایی تاریخی خود دارای شهرداری با ویژگی‌های خاص هستند و اصفهانی که در سال ۲۰۲۱ در نشریه نیویورک‌تایمز به‌عنوان یکی از ۵۲ مقصد گردشگری دیدنی جهان معرفی‌شده ارزش آن را دارد که به این قابلیت‌هایش تکیه شود.
وی با اشاره به طرح اصفهان ۲۰۲۰ که تحت تأثیر کرونا قرار گرفت توضیح داد: اگر قرار است اصفهان پایگاه گردشگران باشد حضور چنین مدیریتی می‌تواند به ساماندهی بافت‌ها کمک کند و استراتژی درستی را تعیین کند تا برای مثال، شاهد این نباشیم که در دوره‌ای تمام خانه‌های تاریخی به رستوران یا کافی شاپ و تمام حمام‌ها به موزه یا کتابخانه تبدیل شود؛ حال‌آنکه در تمام دنیا سعی می‌شود نوع استفاده از یک بنای احیاشده مرتبط با همان کاربری قدیمی باشد تا هم منبع درآمدزایی باشد و هم کارکرد هویت بخشی خود را حفظ کند.
طغیانی دلایل توجیهی طرح شهرداری بافت تاریخی فرهنگی را نیز چنین برشمرد: ایجاد مقدمات ثبت بافت تاریخی فرهنگی شهر اصفهان در فهرست میراث جهانی یونسکو، حفاظت پایدار از میراث ملموس و ناملموس اصفهان، ارتقای وضعیت اقتصادی و کیفیت زندگی مردم شهر به‌ویژه در این مناطق تاریخی فرهنگی، تسهیل امور شهری مرتبط با منطقه تاریخی فرهنگی شهر با ایجاد مدیریت واحد برای این منطقه.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: مسئله‌ای که در حال حاضر بافت تاریخی اصفهان از آن رنج می‌برد برخورد دو نگاه متضاد با یکدیگر است؛ یکی نگاهی که می‌گوید بافت را فریز کرد و سنگ هم در آن جابجا نکرد و دیگری دیدگاهی می‌گوید بافت تاریخی فرسوده است و باید تخریب شود. تقابل این دو دیدگاه در طول زمان باعث تخریب آثار می‌شود و من قاطعانه به‌عنوان یک شهروند اعلام می‌کنم که اگر چنین مدیریتی (مدیریت شهرداری بافت تاریخی فرهنگی) در سال‌های گذشته در اصفهان وجود داشت، گذر آقا نورالله نجفی یا تخریب بناهای تاریخی یا صدور پروانه برای ساختمان‌هایی که در حریم آثار تاریخی قرار دارند انجام نمی‌شد.
وی خاطر نشان کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بسیاری از موارد نه جنگ با بافت تاریخی بلکه عدم آگاهی باعث بروز چنین مشکلاتی شده و امیدوارم خبرنگاران فضای رسانه‌ای به سمتی ببرند که تشکیل شهرداری بافت تاریخی به‌عنوان یک خواستۀ مردمی مطرح شود.
طغیانی افزود: خیلی از افراد بیرون از اصفهان، باورشان نمی‌شد که اصفهان با این سابقه تاریخی، مدیریتی ویژه برای بافت خود ندارد و در داخل شهر نیز بسیاری از اساتید و مدیران دوره‌های گذشته قاطعانه اعلام کردند اجرای این طرح آرزوی ما در گذشته بوده که به هر دلیلی اجرانشده اما الآن زمینه این امر ایجادشده و انشاالله بتوانیم به‌خوبی به آن بپردازیم.
دبیر کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان یادآور شد که فرایند تصویب قانون در شورای شهر یا لایحه‌ای است که از طرف شهردار مصوب می‌شود و یا طرح پیشنهادی است که اعضای شورای شهر آن را مطرح می‌کنند. طرح شهرداری بافت تاریخی فرهنگی اصفهان در تاریخ دوم آذرماه سال جاری با ۱۰ امضا توسط اعضای شورا وصول و جلسات کارشناسی آن نیز انجام و تصویب‌شده است به همین دلیل شهرداری اصفهان مکلف است که طی دو ماه آینده جلسات کارشناسی خود را در این رابطه برگزار و نتیجه را اعلام کند.
پس از ایراد این سخنان، نوبت به طرح موضوع پیرایش چهارباغ عباسی رسید. طغیانی، در این باره گفت: پیاده راه شدن از سال‌های گذشته در دستور کار شهرهای توسعه تاریخی بوده چرا که اگر قرار است گردشگر در بافت تاریخی قدم بزند باید فضایی هم برای پیاده رفتن او فراهم باشد.
وی ادامه داد: خوشبختانه تبدیل برخی خیابان‌های شهری به پیاده راه در دستور کار قرار گرفته و از دوره‌های قبل نیز در شهرداری اصفهان مطرح بوده است. ابتدای کار شورای پنجم من از چهارباغ عباسی بازدید کردم و آن زمان آسفالت کف را کاملاً جدا کرده بودند.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اصفهان خاطر نشان کرد: من به‌عنوان عضو شورا و کسی که با ادبیات این کار آشناست، انتقاد زیادی به نحوۀ تهیه طرح داشتم و هنوز هم دارم؛ چرا که معتقدم طرح پیاده راه شدن چهارباغ عباسی باید توسط یک مشاور صاحب‌نام انجام می‌شد نه در آتلیه سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان.
طغیانی افزود: به‌هرحال این طرح تهیه‌شده بود، خیابان را به‌هم‌ریخته بودند و اختلاف‌نظرهایی بر سر تغییر در کد ارتفاعی محور میانی چهارباغ وجود داشت که برخی معتقد بودند باید به سطح کف فرش صفوی برسد و همین منجر به اختلاف سطح شده بود. در نهایت طرح رفت‌وبرگشت و تلاش ما هم این بود که به تعادل برسد چون نمی‌توانستیم کلیت آن را به دلیل مصوباتی که داشت تغییر بدهیم.
وی یادآور شد: البته بعداً برخی گفتند آن زمان این طرح مصوبه‌ای نداشته و هنوز که اینجا هستم نمی‌دانم داشت یا نداشت، به‌هرحال این طرح از تهران مصوبه گرفت و اجرا شد.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اینکه حتی برای مبلمان و چراغ‌برق‌های چهارباغ عباسی نیز جلسات متفاوتی برگزار شد، خاطر نشان کرد: حضور مردم در چهارباغ نشان می‌دهد از این فضا استقبال کرده‌اند و به خوب و بد آن هم کاری نداریم چون هر کاری انجام شود نقدهایی به آن هست.
طغیانی ادامه داد: ما آن‌قدر نگران بودیم و اتفاق بدنه شرقی آزارمان می‌داد که قصد داشتیم ردیف بازسازی نمای شرقی و غربی چهارباغ عباسی را از ردیف بودجه حذف کنیم تا مبادا آن مسئله تکرار شود و خوشبختانه تاکنون این اتفاق نیفتاده است.
وی با اشاره به لایحه ساماندهی ضوابط بیست‌گانه مبلمان شهری و تابلوهای تجاری صنفی گفت: طی روزهای اخیر به همراه مهندس میری، متخصصی که در تهران کارهای پیرایش شهری را انجام داده از چهارباغ بازدید کردم و به این نتیجه رسیدیم که باید مشاوری که دارای مطالعات مشخص دربارۀ عقبه چهارباغ باشد برای طرح پیرایش چهارباغ در نظر گرفته شود.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اصفهان یادآور شد: البته مسائلی هم بود که نیازی به مشاور نداشت و یک کارشناس شهری هم آن را درمی‌یافت؛ برای مثال برخی مغازه‌ها سه تابلو روی‌هم نصب‌کرده بودند.
طغیانی افزود: برخی از نماهای تاریخی زیر این تابلوها پنهان و یا تخریب‌شده و بنرهای ناموزونی بیرون مغازه‌ها نصب‌شده، از سوی دیگر وسایل سرمایشی و گرمایشی با ایمنی پایین بیرون از مغازه‌ها نصب‌شده‌اند که لازم است سازمان آتش‌نشانی اصفهان به این موضوع توجه داشته باشد.
وی تصریح کرد: بر اساس همین بازدید نطقی را بیان کردم و با شهردار هم برای بازدید از چهارباغ هماهنگی انجام داده‌ام چرا که معتقدم بدنه شرقی و غربی چهارباغ عباسی نیاز به نگاهی پیرایشی، برای حذف زوائد موجود و نه بازسازی و نوسازی دارد.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اصفهان گفت: اگر مشاوری که فضا را می‌شناسد برای اجرای این طرح انتخاب شود و با دوستانی که در چهارباغ به تجارت خود مشغول‌اند صحبت کند، می‌تواند با رویکرد ارتقای منظر فرهنگی چهارباغ و با تأکید بر پیرایش شهری، بستری را آماده کند که هم گذشته این خیابان را نشان بدهد و هم رویداد برای آن تعریف شود و هم دیگر پاتوق افراد خاصی که بی‌دلیل دنبال یک پاتوق می‌گردند نباشد. درواقع چهارباغ باید پاتوق افرادی با زمینه خاص فرهنگی باشد و مردم هم از آن استفاده کنند که البته این نگاه نیاز به رویکرد پیرایش شهری با حذف زوائد و بازنمایی هویت و تشخص گذشته بدنه چهارباغ است.
طغیانی توضیح داد: برخی از نماهای موجود در چهارباغ عباسی فقط یک شیلنگ آب می‌خواهد تا زیبایی آن جلوه‌گر شود، تأسیسات نازیبای آب و گاز و برق و... نیز باید به‌درستی جانمایی شود و برخی از فضاهای آن نیز باید زنده شود و مرمت آن بعدها در دستور کار قرار بگیرد.
وی خبر داد: خوشحالم که اعلام می‌کنم حدود هفت ماه است یک مشاور طرح ساماندهی محور چهارباغ بالا را تهیه‌کرده است. این خیابان قابلیت پیاده راه شدن کامل را ندارد اما می‌تواند با محوریت پیاده‌رو، باز طراحی شود. اگر این اتفاق بیفتد مسیر ویژۀ پیاده محوری برای گردشگر از دروازه شیراز تا مسجد جامع عتیق ایجاد می‌شود که بسیار شگفت‌انگیز است.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اصفهان یادآور شد که پیاده محور شدن خیابان‌های عمود به چهارباغ نیز در دستور کار قرار گرفته و همۀ این اقدامات درمجموع این محدوده را به یک پهنه بی‌نظیر مجهز می‌کند؛ به شرطی که جلوی آسیب‌ها را بگیریم و با دادن تراکم و ارتفاع به ساختمان‌ها، آسمان این مناطق را به هم نریزیم.
بخش پرسش و پاسخ
طغیانی در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه اصفهان زیبا درباره بلاتکلیفی کسبه و ساکنان محدودۀ چهارباغ عباسی اظهار کرد: پهنۀ چهارباغ گسترۀ ویژه است و برای گستره‌های ویژه باید مشاوری گرفته شود و طرح آن در کمیسیون ماده پنج به تصویب برسد. هفته گذشته دراین‌باره پرس‌وجو کردم و خوشبختانه گفتند فراخوان انتخاب مشاور انجام‌شده است.
وی ادامه داد: ایرادی که ما از لحظه ورود به طرح چهارباغ داشتیم این بود که در این طرح، از بدنه غربی تا شرقی دیده‌شده بود؛ درحالی‌که در پروژه شهری هرگز نمی‌توان محدوده بلافصل و فراگیر و تأثیر آن بر سایر مناطق هم‌جوار را نادیده گرفت.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اصفهان افزود: یکی از اصلی‌ترین مشکلات در حوزۀ چهارباغ عباسی این است که تکلیف گسترۀ آن مشخص نیست. کسی که در کف چهارباغ عباسی کار می‌کرده، قطعاً باید تمام این پهنه را موردبررسی قرار می‌داده به‌طوری‌که حتی دسترسی یک خانه در هاله‌ای از ابهام نباشد.
طغیانی گفت: در حال حاضر به برخی از مردمی که هیچ مسیر دسترسی به خانه‌های خود نداشته‌اند کارت‌های ویژه‌ای داده‌شده تا بتوانند از چهارباغ عباسی عبور کنند و به نحوی سعی کردند مشکل دسترسی مردم را حل کنند اما اگر این مشاور برای گسترۀ ویژه چهارباغ انتخاب شود مجبور است همۀ این موارد را ببیند و تمام دسترسی‌ها را در نظر داشته باشد.
وی تصریح کرد: در بافت تاریخی کشورهای توسعه‌یافته اگر نتوانند مشکل دسترسی کسبه برای تخلیه بار را حل کنند به آن‌ها اعلام می‌کنند که فقط در ساعت خاصی حق دارند بار پیاده کنند. باید آن‌قدر از نظر فرهنگی ارزش بافت تاریخی را بالا ببریم که ساکن بافت تاریخی بپذیرد باید متناسب با این فضای خاص دسترسی داشته باشد و چارچوب را در نظر بگیرد.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه داد: در برخی از کشورهای جهان به شرکت‌های ماشین‌سازی یارانه‌هایی داده می‌شود تا ماشینی طراحی کنند که ابعاد آن به کوچه‌های تنگ تاریخی بخورد و اصفهان نیز این ظرفیت را دارد. شاید رؤیایی به نظر برسد اما کسانی در کشورهایی به این نتیجه رسیده‌اند و حتی درهای کوچک را به درهای بزرگ بدل نمی‌کنند بلکه با ماشین‌های خاص، وسایل بزرگ را به داخل خانه می‌برند یا از آن بیرون می‌آورند. وقتی مدیریت به‌درستی شکل بگیرد، دغدغه‌های موجود را در نظر می‌گیرد و متناسب با این دغدغه‌ها راه‌حل پیدا می‌کند.
طغیانی گفت: امیدوارم به‌زودی مشاوری برای گسترۀ ویژه چهارباغ انتخاب شود تا بتوانیم در مورد چالش‌های موجود در این خیابان مثل کد ارتفاعی، نوع کاربری و ... به نتیجه‌ای برسیم.
وی در پاسخ به این سؤال که سرانجام هتل کوچه ارفعی چهارباغ به کجا رسید؟ اظهار کرد: این پرونده هم در حال طی مراحل خود است و امیدوارم تصمیم درستی برای آن گرفته شود که در نهایت به نفع چهارباغ باشد.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح کرد: مدیریت شهری قدرت چانه‌زنی دارد، می‌تواند با صاحب هتل برای سبک‌سازی صحبت کند و انشا الله درس عبرتی از این جریان بگیریم و در آینده اجازه ندهیم که اتفاقاتی ازاین‌دست در شهر رخ بدهد و استخوان‌لای‌زخم شود. کما اینکه این هتل هم اگر نیمه‌کاره بماند خوب نیست. باید قبلاً درست تصمیم می‌گرفتند. متأسفانه میراث نقشه‌ها را تائید کرده و مصوبه کمیسیون ماده پنج را هم دارد، تنها این مصوبه ابلاغ نشده بوده است.
خبرنگار ایسنا یادآور شد که پیش‌تر رئیس شورای شهر به نمایندگی از تمام اعضای شورا اذعان کرده بود تمام مراحل کار این هتل قانونی است اما اکنون نظری متفاوت دارد. طغیانی گفت: بله آن زمان قرار شد آقای نصر از طرف همۀ اعضا دراین‌باره مصاحبه کنند و این تصمیم همه بود. صادقانه بگویم من بعداً پرس‌وجو کردم و گفتند که نقشه‌ها تائید شده و مصوبه ماده پنج را دارد اما نگفتند که مصوبه ابلاغ نشده است. شاید آقای نصر هم آن زمان از مسئله ابلاغ نشدن مصوبه بی‌خبر بوده است.
وی افزود: من ابتدای کار با دیدن طرح هتل متوجه شده بودم که برای چهارباغ خیلی حجیم است و پیشنهاد دادم به طراح آن بگویند طبقه آخر هتل تراس شود. اکنون از مالک هتل انتظار می‌رود که برای همراهی با فضای روحی روانی حاکم بر شهر در این مسیر همراهی کند و البته شهرداری هم می‌تواند با تدابیری در جای دیگری مزیت مثبتی برای این مالک قائل شود. فعلاً بحث‌های قضایی این پرونده در حال پیگیری است و امیدوارم تصمیم درستی در مورد آن گرفته شود.
خبرنگار ایسنا از رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر پرسید «آیا طرح پیرایش شهری که برای چهارباغ در نظر گرفته‌شده، همان طرحی است که پیش‌تر در خیابان‌های نمونه سایر مناطق شروع‌شده بود و برای مثال مشخصاً در خیابان چهارباغ خواجو بنا بود در طرح پیرایشی تهیه‌شده، طرح تابلوی مغازه‌ها یکسان شود و به کف پیاده‌رو انتقال پیدا کند؟» وی پاسخ داد: قاعدتاً نوع برخورد با چهارباغ عباسی کاملاً متفاوت از سایر خیابان‌هاست و پیرایش شهری با یکسان‌سازی زمین تا آسمان تفاوت دارد. منظور ما از پیرایش شهری در چهارباغ حذف زوائد است و بخش مهم آن نیز تعامل با مردم. به این معنی که تا مردم با این طرح همکاری نکنند کار جلو نمی‌رود.
طغیانی خاطر نشان کرد: من در نطق گذشتۀ خود نیز بیان کردم هر اتفاقی در چهارباغ بدون تعامل با صاحبان بنگاه‌های کوچک و بزرگ اقتصادی امکان‌پذیر نیست و مشاور نیز در این طرح‌ها نقش تسهیلگر دارد. باید با این کسبه صحبت کند تا شرایط جدید را بپذیرند. مشاور باید طرح خود را به‌صورت زنده ارائه کند و نظرهای متخصصان مختلف را بگیرد، نقدها را بشنود چرا که چهارباغ جای آزمون‌وخطا نیست.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اطمینان داد پیرایشی که قرار است در چهارباغ عباسی انجام شود قبلاً در تهران (خیابان ولیعصر و...) و دیگر شهرهای دنیا تجربه‌شده است و گفت: یک نگاه سخت‌گیرانه این است که بگذاریم چهارباغ به همین وضع فجیع باشد، یک نگاه دیگر هم هست که می‌گوید مشاوری بیاید، تمام ابعاد را ببیند، مبانی نظری را در نظر بگیرد، بگوید در دنیا برای چنین خیابانی چند تئوری وجود دارد و او کدام را به چه دلیلی انتخاب می‌کند. باید صبر کنیم تا این مراحل طی شود نه اینکه از الآن آن را قضاوت کنیم.
خبرنگار ایسنا پیشنهاد داد پیرایش شهری از خیابان طالقانی شروع شود که سردرهای کاشی‌کاری شدۀ تاریخی آن به‌مراتب بیشتر از چهارباغ حفظ‌شده و این طرح ابتدا روی چهارباغ عباسی پیاده نشود. ضمن اینکه در ساماندهی تابلوهای چهارباغ مسئله گردشگری شبانه را نیز باید مدنظر داشت و دیگر نمی‌توان به کاشی صرف اکتفا کرد. طغیانی در واکنش به این اظهارات بیان کرد: به نظر شما مشاور آن‌قدر خام است که این موارد را در نظر نگیرد؟ قطعاً باید شب و روز را در نظر داشته باشد و نقاط مثبت و منفی این طرح را در شهرهایی که آن را اجرایی کرده‌اند ببیند و بعد دست‌به‌کار شود.
خبرنگار ایسنا یادآور شد که در پیرایش شهری خیابان چهارباغ خواجو، باوجود مطرح‌شدن نقدهای جدی حتی محل تعبیه تابلوها در کف پیاده‌رو هم تعبیه شد و بیم آن می‌رود که در چهارباغ عباسی نیز همین رفتار حاکم باشد.
طغیانی توضیح داد: حتی از بهترین پروژه‌ها هم می‌شود چند صفحه ایراد گرفت. ما قرار نیست از فردا چکش برداریم و طرح پیرایش شهری را در چهارباغ پیاده کنیم بلکه ابتدا طرح تهیه می‌شود، بعد داوری می‌شود، بعد با کسبه تعامل می‌شود و در نهایت عملیاتی خواهد شد.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر بحث را این‌گونه ادامه داد: در مسئلۀ گذر آقا نورالله نجفی پنج گروه با ایده‌های متفاوت در حال طرح ایده‌های خود هستند و به نظرم مدیریت شهری امروز به این بلوغ رسیده که فضا را باز بگذارد و حرف‌ها را بشنود. شاید فردا چنین امکانی نباشد.
طغیانی افزود: تا قبل از این فقط یکی دو مشاور صاحب‌نام در بحث طراحی با شهرداری همکاری داشتند اما امروز ما با تنوع مشاورین روبرو هستیم.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اصفهان با بیان اینکه این سخنان به این معنی نیست که همه‌چیز را قبول دارم، تصریح کرد: من تلاش کردم در حوزه‌هایی که به من مربوط است از متخصصان دعوت کنم. کمیته راهبری چهارباغ با حضور ۲۰ متخصص از اصفهان و تهران و با حضور نماینده میراث فرهنگی تشکیل شد و آن‌ها نظراتشان را ارائه کردند و به جمع‌بندی رسیدند و طرح فعلی مصوب شد. اگر در دوره قبل قرار بود طرح چهارباغ را تهیه کنم محال بود بپذیریم این طرح در آتلیه سازمان نوسازی بهسازی تهیه شود و درخواست می‌کردم مشاور بگیرند. حالا برای بدنه شرقی و غربی می‌توانیم این کار را انجام بدهیم.
وی با بیان اینکه اگر سفت‌وسخت جلوی هر تغییری بایستیم در درازمدت فرسودگی بر بافت‌های ما حاکم خواهد شد، ادامه داد: بافت باید شرایط زندگی را داشته باشد. در سال‌های گذشته به دلیل رویکردهای نامناسب بافت‌های تاریخی اصفهان یا خالی از سکنه شده، یا به کارگاه و انبار بنگاه‌های اقتصادی تبدیل‌شده یا محل زندگی مهاجرین غیر ایرانی شده و اگر این شیوه را ادامه بدهیم بافت از بین خواهد رفت. کما اینکه با نگاه بولدوزری نیز نباید با این مقوله برخورد کرد.
خبرنگار ایسنا یادآور شد که سال گذشته گزارش‌های دنباله‌داری در ایسنا منتشر و در آن نسبت به بیرون ماندن ریشه درخت‌های چهارباغ عباسی به خاطر اختلاف سطح ناشی از اجرای طرح محور میانی ابراز نگرانی شد. هفتۀ گذشته هم مشخص شد که یک درخت در چهارباغ عباسی به دلیل خشک شدن قطع‌شده است و در عکس این درخت قطع‌شده ریشه‌های بیرون مانده از خاک آن قابل‌مشاهده است. اینکه چرا باوجود کمیته‌های متعدد تخصصی و... برای چهارباغ، بعد از گذشت یک سال و در اقدامی دیرهنگام، تازه دور برخی از درخت‌هایی که ریشه آن از خاک بیرون مانده، بلوک چینی می‌شود تا سطح آن با خاک بالا آورده شود، جای سؤال دارد.
طغیانی اظهار کرد: خیلی از این مسائل به حوزۀ اجرا برمی‌گردد. قطعاً اگر این گفتمان‌ها نبود حساسیت امروز نسبت به چهارباغ شکل نمی‌گرفت و منتقد حتی از نوع بی‌انصاف آن نیز وجود داشتنش بهتر از نبودن است، چرا که وقتی منتقد نباشد، مدیریت شهری فکر می‌کند کارش را انجام داده است.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اصفهان تأکید کرد: قصد همه ما این است که شهر بهتر شود؛ هم منتقدان و هم مسئولان این نیت را دارند فقط گاهی آگاهی لازم نیست و دیده می‌شود که برخی مدل بلدیه هستند و غیرقابل انعطاف‌اند. اما دلسوزی شما قابل‌تقدیر است، رصد کنید، پیگیری کنید، نقد کنید و از مشاور چهارباغ بخواهید وظیفه‌اش را به‌درستی انجام بدهد. اگر هم طرحش ایرادی داشت با نقدهایتان به تغییر مسیر آن کمک کنید. چون اگر مدیریت شهری هم بخواهد کاری نکند به این متهم می‌شود که کف چهارباغ را درست کرده اما بدنه آن را رها کرده است.
وی ادامه داد: برخی بیان می‌کردند که مشاغل حاضر در چهارباغ باید خاص باشد اما نمی‌توان به جنگ کسبۀ کنونی رفت. بلکه باید کیفیت این محدوده را آن‌قدر بالا برد که خود فروشنده به این نتیجه برسد محصولی که ارائه می‌کند در این محل خریدار ندارد. چهارباغ یک محدودۀ دولتی نیست که حکم بدهیم همه مغازه‌ها باید طلافروشی یا نقره فروشی یا گالری شوند. ممکن است اگر این‌طور شود مردم دیگر به چهارباغ نیایند و ما باید اجازه بدهیم این محیط، زندگی کند.
خبرنگار خبرگزاری برنا گفت: در حال حاضر چهارباغ همه‌چیز هست جز یک گذر فرهنگی. این گذر فرهنگی قرار است چطور سازمان‌دهی شود؟
وی نسبت به مناسب نبودن میز و صندلی مغازه‌های فست فود فروشی چهارباغ نیز انتقاد کرد و از رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی خواست توضیح بدهد که چرا نیمکت‌های گرد چهارباغ جای خود را به حوض‌هایی داد که اغلب اوقات خالی است.
طغیانی در پاسخ به این خبرنگار گفت: برخی موضوعات مربوط به چهارباغ در قالب منظر فرهنگی خود را نشان می‌دهد. منظر فرهنگی این نیست که تمام چهارباغ برای مثال به کتاب‌فروشی تبدیل شود بلکه به تاریخ و هویت چهارباغ می‌پردازد و بخشی که هنوز در حافظۀ تاریخی مردم وجود دارد ثبت و ضبط می‌کند. این بحث توسط کمیسیون فرهنگی شورا مطرح‌شده تا شهروندی که از چهارباغ عبور می‌کند با هویت و تاریخ آن نیز پیوند داشته باشد.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی، بدنه شرقی چهارباغ عباسی را فرزند ناخلفی دانست که دیگر امکان تخریب آن نیست و دراین‌باره اظهار کرد: بحث‌هایی مطرح‌شده مبنی بر اینکه باید جداره‌های غیرفعال این بدنه فعال شود و بخشی از فضای آن که متأسفانه در زیرزمین هم هست به بعضی اصنافی که در حوزه فرهنگ کار می‌کنند واگذار شود.
وی یادآور شد: به دلیل اصرار میراث فرهنگی بر اجرای حوض و آبراهه در چهارباغ دیگر امکان حضور نیمکت‌های گرد وجود نداشت چون این نیمکت‌ها باید در مرکز محور میانی قرار می‌گرفتند. طراح مبلمان تلاش کرد که مبلمانی با همان ویژگی طراحی کند اما این مبلمان به فضای فعلی چهارباغ نمی‌خورد.
طغیانی در پاسخ به اظهارنظر خبرنگار ایمنا که معتقد بود هر اتفاقی قرار باشد در اصفهان بیفتد باید نقطه آغازش چهارباغ باشد، شورای شهر نباید از بدنه شرقی چهارباغ به‌عنوان سلول زندان یاد کند و باید یکی از اعضای شورای شهر مدیریت طرح تبدیل مسیر دروازه شیراز به میدان امام علی به پیاده راه را بر عهده می‌گرفت، خاطر نشان کرد: درست است که چهارباغ همه‌چیز ماست اما آیا چهارباغ در زندگی روزمرۀ همۀ اصفهانی‌ها نقش دارد؟ نقدهای بسیاری مطرح شد که چرا مدیریت شهری فقط در چند منطقه خاص سرمایه‌گذاری می‌کند و سایر مناطق را فراموش کرده، به همین خاطر و در راستای ایجاد عدالت فضایی و توسعۀ متوازن، طرح خیابان نمونه در ۱۵ منطقه شهر اجرا شد. عده‌ای می‌گفتند چرا گروهی خاص به چهارباغ می‌آیند و من به آن‌ها جواب دادم چون در منطقه آن‌ها مسیر پیاده راه درست نکرده‌ایم.
رئیس کمیسیون معماری، عمران و شهرسازی شورای شهر اصفهان گفت: اگر شهرداری منطقه تاریخی فرهنگی شکل بگیرد چهارباغ دیگر یک خیابان در دو منطقه نیست بلکه مدیریتی واحد خواهد داشت.
انتهای پیام
نظرات