آن حضرت از طریق نمایندگان خود و از طریق نامه‌نگاری با شیعیان ارتباط داشت.

حال به مناسبت ولادت ایشان که در بیشتر منابع در تاریخ ۸ ربیع‌الاول سال ۲۳۲ هجری قمری اعلام شده‌، به معرفی تعدادی از شاگردان و اصحاب نزدیک ایشان می‌پردازیم.

ابوعلی‌احمد بن اسحاق

وی اهل قلم، از بزرگان مردم شهر قم، فقیهی پرهیزگار و نماینده ویژه و مورد اعتماد امام عسکری(ع) در شهر قم بوده. او برای دریافت پاسخ سوالات مردم نزد امام حسن عسکری(ع) می‌رفت. ایشان در زمان امام جواد(ع) و امام هادی(ع) نیز حضور داشته و روایاتی از آن بزرگواران را نیز بیان کرده ‌است.

ابوعلی احمد بن اسحاق از جمله چهره‌های درخشان شیعه است که توانسته حضرت صاحب الزمان(عج) را نیز ملاقات کند.

بنابراین معجزاتی از آن بزرگواران مشاهده کرده و جواب نامه‌هایی از طرف حضرت ولی عصر(عج) را نیز دریافت کرده ‌است. احمد ابن اسحاق دوست خصوصی و محرم راز امام عسکری(ع) و رابط بین حضرت و شیعیان قم بود و وجوهات جمع‌آوری شده در سفرهای متعدد را به حضور امام(ع) تقدیم می کرد. به علاوه برای تحصیل علم و کمال از محضر پیشوایان معصوم، مسافرت‌هایی به سامرا و ناحیه حجاز داشته ‌است.

ابوهاشم داود ابن‌القاسم الجعفری

او مردی شجاع و بی‌باک از نسل جعفر طیار و از مشاهیر علویان و از محدّثان نامدار شیعه شهر بغداد بود. ایشان دوره امام جواد(ع)، امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) را درک کرده و در اوایل غیبت صغری از طرف صاحب‌الزمان(عج) از وکلا و کارگزاران بوده ‌است.

تاریخ دقیق ولادت وی در دست نیست اما می‌توان حدس زد که پیش از سال هجری قمری و احتمالا در بغداد به دنیا آمده ‌است.

به گفته خطیب بغدادی وفات او در سال ۲۶۱ هجری قمری اتفاق افتاده ‌است. طبق برخی منابع قبر او در بغداد و براساس برخی دیگر از منابع در سامرا و در کنار مزار امام حسن عسکری(ع) واقع شده‌ است.

وی در بغداد پرورش یافت و در ایّام جوانی، نزد امام رضا(ع) شاگردی کرد و پس از آن در خدمت امامان دیگر شاگردی نمود؛ به طوری که آثار فضل و پرهیزگاری در وی نمایان شد.

وی به اهل ‌بیت(ع) محبت زیادی داشت و گاهی نیز در منقبت آنان شعر می‌سرود.

موقعیت اجتماعی وی چنان بود که نفوذ فراوانی در دستگاه حاکم داشت و در رویارویی با بزرگان حکومت، زبانی قاطع داشت. 

وی احادیث فراوانی از امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) روایت کرده و چون پسرخاله امام صادق(ع) بود، روابط نزدیکی با ائمه اطهار(ع) داشت.

رابطه او با امامان شیعه سبب شد تا اخبار فراوانی که از او روایت شده‌ است، مورد قبول همگان قرار گیرد. وی به دلیل آن که بیشتر تعلیمات خود را به طور مستقیم از امامان عصر خویش می‌آموخت، روایات او، مگر اندکی بدون هیچ واسطه‌ای از آنان نقل شده‌ است. از جمله تألیفات او کتابی است که در اخبار و مدایح امامان شیعه (ع) نوشته شده‌است.

ابوسهل اسماعیل بن‌علی

اسماعیل‌بن‌علی‌بن‌اسحاق‌بن ابی سهل‌بن نوبخت متکلم مشهور شیعه، در سال ۲۳۷ هـجری قمری در بغداد به دنیا آمد. او از خاندان نوبختیان بود و کلام و عقاید امامیه را نزد بزرگان شیعه آموخت؛ هم‌چنین خودش به طور جداگانه به مطالعه آثار آنان می‌پرداخت.

بیشتر شهرت او در علم کلام است ولی به شعر هم آشنا و از طرفداران ادب و کاتبی ماهر نیز بود. از جمله کتاب‌های وی می‌توان به کتاب انوار در تواریخ ائمه اطهار(ع) اشاره کرد

ابوسهل در زمان امامت امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) زندگی می‌کرد و زمان کودکی امام مهدی(عج) را نیز دیده ‌است.

وی در دوره غیبت صغری امام زمان(عج) که پیشوایی شیعیان به دست وکلای امام عصر صورت می‌گرفت، یکی از رهبران و پیشوایان بلندمرتبه شیعه بغداد بود و در میان عامه شیعه، جایگاهی ویژه داشته و نقش مهمی در پاسداری از شئون سیاسی و اجتماعی شیعه بر عهده داشت.

او با حلاج که خود را نماینده امام غایب(ع) معرفی می‌کرد، به مخالفت برخاست و با او چند مناظره کرد و کرامات او را به ریشخند گرفت. در میان مردم، شخصیت حلاج را تخطئه کرد و انتساب او را به شیعه که حلاج، خودش مدعی آن بود، بی اساس جلوه داد.

ابوعمروعثمان‌بن‌سعید عَمْری

او مردی بزرگوار، موثق و از بزرگان اصحاب و وکلای امام هادی(ع)، امام حسن عسکری(ع) و صاحب‌الزمان(عج) بوده ‌است. ابوعمر نایب اول امام عصر(عج) در غیبت صغری بوده‌ و رابط و واسطه میان مردم و امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) و امام عصر(عج) بوده‌ است؛ به طوری که حتی گاهی کراماتی به دست او بروز می‌کرد.

بنابراین امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) مردم را به وی ارجاع می‌دادند تا مسائل و احکام را از او فراگیرند. به علاوه این بزرگواران درخصوص وی فرموده‌اند: ابوعمرو مورد وثوق و امین من است. آنچه نقل می‌کند از من نقل می‌کند و آنچه به شما برساند از جانب من به شما رسانده‌است.

انتهای پیام