اربعین حسینی همه ساله برای شیعیان جهان حال و هوای متفاوتی دارد؛ پیاده‌روی اربعین بزرگترین‌ گردهمایی شیعیان ‌جهان است.  در مسیر رسیدن به بارگاه ملکوتی امام‌ حسین (ع) در این روز غوغا به پاست، خوب که گوش بسپاری صدای قدم‌ها، صدای سایش کفش‌ها بر سینه جاده‌ها که دل فاصله‌ها را شکافته و توجه جهانیان را به این بارگاه منور معطوف می‌کند را، می‌شنوی؛ گردهمایی که حتی مستکبران‌ جهان نیز از عظمت آن انگشت بر دهان می‌مانند.

مسیر پیاده‌روی اربعین هر سال رنگ و بوی متفاوتی دارد و اتفاقات بسیار شیرینی در دل این مسیر رقم می‌خورد؛ یکی خرما بر سر گذاشته و دیگری مشکی آب به یاد لب عطشان حسین (ع) و یارانش در دست دارد و آن دیگری پاهای خسته  و تاول‌زده از سختی راه را زوار را مداوا می‌کند و یک دل سیر بر مصائب اهل‌بیت (ع) که در آن روزها فریادرسی نداشتند، می‌گرید.

نه اینکه فقط پاها باشند که بروند به سوی کربلا و نه فقط جسم که حرکت کند. قلب‌ها نیز در این روز سرگشته است؛ قلب‌ها هم به سمت کربلا مایل شده است، قدم‌قدم راه می‌رود و در هر قدم با یادآوری مصیبت‌های وارده بر امام حسین (ع) و اهل بیت (ع)، ضجه می‌زند.

در پیاده‌روی اربعین حسینی، ذره ذره، عاشقان حسین (ع) به یکدیگر می پیوندند تا بتوانند باری دیگر ارادت خود را به ایشان اعلام کنند و صمیمانه و با عشق بگویند که «ای آقا جان‌مان فدای تو و خاندان تو باد»؛ اربعین حسینی نماد کشتی نجات است که هر مسلمانی را می‌تواند راهنمایی کند؛ پیاده‌روی اربعین راهی است که ما را به سعادت و آن کشتی نجات می‌رساند.

امسال هر چند به علت شیوع کرونا از حضور در پیاده‌روی اربعین محروم هستیم، اما این به معنای محرومیت از خود اربعین نیست؛ زیرا می‌توان در هر گوشه‌ای از دنیا با هر اقدامی که رنگ و بوی حسینی داشته باشد از نورانیت اربعین بهره جست که این امر امسال در زنجان در غالب کمک‌های مومنانه متبلور خواهد شد.

اربعین و قداست آن در متون دینی

واژه «اربعین» در متون دینی و مجموعه‌های حدیثی، از ارزش والایی برخوردار است. آثار حفظ چهل حدیث، اخلاص عمل در چهل روز و دعای عهد در چهل صبح، کمال عقل در چهل سالگی، دعا برای چهل مؤمن، شهادت چهل مؤمن برای میت، برگزاری عبادت در چهل شب چهارشنبه برای دیدار حضرت ولی عصر (ع) و بعثت غالب انبیاء در چهل سالگی، از جمله مواردی است که ارزش و جایگاه  اصطلاح اسلامی و عرفانی را مشخص می‌سازد.

اربعین از اصطلاحات رایجی است که در متون اسلامی کاربرد زیادی دارد، مثلا در برخی از روایات به عنوان نماد کمال، حدی برای تصفیه باطن و … قلمداد شده است.

وقایع اولین اربعیناربعی

یکی از مباحث مهم تاریخ عاشورا حضور اهل بیت (ع) در کربلا در اولین اربعین شهادت امام حسین (ع) بر سر مزار آن حضرت و دیگر شهدای کربلاست. در میان شیعه، مشهور است که اربعین روزی است که جابربن عبدالله انصاری، صحابی بزرگ رسول خدا (ص) به زیارت قبر امام حسین (ع) نائل شد و در همان جا بود که اهل بیت (ع) هنگام بازگشت از شام نیز به زیارت مزار امام  آمده و جابر را ملاقات کردند. هم‌چنین در این روز سر امام حسین (ع) به بدن ملحق شده و دفن شد اما در مقابل این شهرت، برخی اندیشمندان متقدم و معاصر شیعه، ورود اهل بیت (ع) را در روز اربعین سال 61 ق انکار کرده‌اند.

جابر نخستین زائر قبر امام حسین (ع) در روز اربعین

بدون شک اربعین اباعبدالله (ع)، با زیارت جابر بن عبدالله انصاری از قبر مطهر آن مظلوم توام است و در اربعین هر سال نام جابر زنده می‌شود. جابر از خاندان وحی نیست ولی پیوند زندگی او با اهل بیت (ع) آن‌چنان محکم‌ است که مرگ نیز نمی‌تواند این علقه را سست کند؛ جابر در زمان خروج اباعبدالله از مدینه نابینا و ناتوان شده بود ولی ذره‌ای تردید در حقانیت قیام آن حضرت نداشت. 

جابر قدم به قدم در حالی که عصای او در دست عطیه بود پیش می‌آمد. به‌رغم‌ ناتوانی، مردانه گام برمی‌داشت. رایحه خوش قبر مطهر اباعبدالله مشام او را نوازش می‌داد و در هر قدم نام خدا را زمزمه می‌کرد و اشک‌های جابر نگاهی بغض‌آلود به‌ فرات کرد. فراتی که نتوانسته بود به لب‌های پاک‌ترین انسان‌های روزگار جرعه‌ای آب‌ هدیه دهد.

بازگشت اسرای اهل بیت به کربلا در روز اربعین

با ورود همزمان اسیران به کربلا، همه آنها گریه و زاری می‌کردند و بر صورت سیلی می‌زدند. سیدبن طاووس در کتاب مقتل خود «لهوف» می‌نویسد: «چون بر تربت پاک امام حسین (ع) رسیدند، جابربن عبداللّه‏ را با گروهی از طایفه بنی‏‌هاشم و مردانی از آل پیغمبر (ص) دیدند که به زیارت حضرت آمده‏‌اند. زنان قبایل عرب نیز که در آن اطراف بودند، شروع به عزاداری و نوحه‌سرایی کردند»
برخی از صاحب‌نظران این وقایع را بعید دانسته و منکر آن شده‌اند اما تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که این بعید دانستن‌ها و انکارها صحیح نیست و دلیل قابل قبولی برای رد این دو واقعه وجود ندارد.

انتهای پیام