این مطالعه که در ژورنال مغز منتشر شده است، تیم تحقیقاتی یک بیماری کمیاب و نادر و گاه کشنده را با نام ADEM شناسایی کرده که به نظر می رسد به دلیل پاندمیک کرونا، شیوع آن در حال افزایش است.

برخی از الگوها در این مطالعه، تجربه علائم تنفسی شدیدی را نداشته اما بی نظمی ها و اخلال های عصبی در آنها اولین و اصلی ترین نشانه کووید ۱۹ بوده است.

دکتر مایکل زندی متخصص مغز و اعصاب و یکی از محققین این مطالعه در این باره می گوید: ما بالاتر از انتظار افرادی را با موقعیت های عصبی مانند التهاب مغزی شناسایی کردیم که همواره با علائم تنفسی شدید ارتباطی نداشته اند.

وی تاکید می کند: ما باید نسبت به تبعات و عوارض مغزی و عصبی در افراد مبتلا به کووید ۱۹ هوشیار و آگاه باشیم. اگر چه نمی دانیم در آینده یک پاندمیک از آسیب های مغزی (مانند شیوع بیماری آماس مغزی در سال ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ بعد از پاندمیک شدن ویروس آنفلوآنزا در سال ۱۹۱۸) در مقیاس بزرگی مرتبط با این پاندمیک را خواهیم داشت یا خیر؟

اما دکتر "مایکل زندی" متخصص مغز و اعصاب در بیمارستان ملی جراحی مغز و اعصاب انگلستان و عضو موسسه عصب شناسایی دانشگاه UCL انگلیس در گفت و گو با ایسنا، چهار اثر اصلی کووید ۱۹ بر روی مغز را تشریح کرده و این اپیدمی را موازی با پاندمیک آنفلوانزا در سال ۱۹۱۸ در نظر می گیرد.

وی درباره شیوع ویروس کرونا در دنیا و تبعات این بیماری گفت: تقریبا ۷ ماه است که از پاندمیک کووید ۱۹ در دنیا می گذرد و ما هنوز می آموزیم که این بیماری چه کارهایی می تواند انجام دهد.

زندی با بیان اینکه در حال حاضر گزارشات مفصلی از بیماری های مغزی در افراد مبتلا به بیماری های ریوی خفیف، در افرادی که بیماری حاد داشته و همچنین کسانی که از این بیماری بهبود پیدا کرده اند، وجود دارد اظهار کرد: نکته مهم و کلیدی که می بینیم این است که  شدت بیماری های ریوی همیشه با شدت بیماری های عصبی مرتبط نیستند. داشتن تنها بیماری ریوی خفیف، افراد را دربرابر عوارض بالقوه شدید محافظت نخواهد کرد.

این متخصص مغز و اعصاب به ۴ اثری که ویروس ها زمانی که وارد مغز و عصب ها می شوند، اشاره کرد و گفت: «حالت گیج کننده» (معروف به Delirum یا آسیب مغزی – بیماری های مغزی ولی غیر روانی) که در برخی از زمان ها با روان پریشی یا بیماری های روانی و یا از بین رفتن حافظه همراه می شود. «تورم مغزی» (معروف به encephalitis) که شامل شکلی است که ضایعات التهابی را نشان می دهد (آنسفالومیلیتیت حاد منتشر شده (ADEM)همراه با اثرات اکسیژن کم در مغز). «لخته شدن خون» که منجر به سکته خواهد شد که شامل بیماران جوان هم خواهد بود و «آسیب رسیدن به سیستم عصبی بدن» که سبب درد و بی حسی در بدن خواهد شد. (برای مثال سندرم پس از عفونت گلیلین باره، که در آن سیستم ایمنی بدن به اعصاب شما حمله می کند.)

وی با اشاره به اینکه تا به امروز، به نظر می رسد الگوهای تاثیرات ویروس ها بر مغز در سراسر دنیا یکسان و مشابه بوده است اظهار کرد: برخی از این بیماری ها کشنده و برای کسانی نیز که زنده می مانند، بسیاری از آنها عواقب طولانی مدت را متحمل می شوند.

زندی در پاسخ به این سوال آیا کووید ۱۹ با اپیدمی بزرگی از بیماری های مغزی به مانند همه گیری آنفلوانزا سال ۱۹۱۸ (به طور قطع و تا حدودی به طور نامشخص) که با اپیدمی آماس مغزی (بیماری خواب) و تا سال ۱۹۳۰ مرتبط و ادامه شد، همراه خواهد بود؟ گفت: در این مرحله، پاسخ به این سوال خیلی سخت است و تنها چیزی که ما تاکنون می دانیم، تاثیر ویروس ها بر روی مغز است.

وی در ادامه پاسخ به این سوال گفت: باید ببینیم درون سر مردم چه اتفاقی می افتد؟ در مرحله اول، برخی از افراد با کووید ۱۹ تجربه افکار گیج کننده و از خود بیخود شدن را دارند که خوشبختانه در بسیاری از موارد کوتاه مدت بوده است. ما هنوز نمی دانیم که اثرات طولانی مدت Delirum (هذیان گویی) ناشی از کووید ۱۹ چه خواهد بود و اینکه آیا ممکن است مشکلات حافظه بلند مدت یا حتی زوال عقل در برخی افراد به وجود آورد؟

این عضو موسسه عصب شناسایی دانشگاه UCL انگلیس ادامه داد: Delirum بیشتر در مورد سالمندان مورد مطالعه قرار گرفته است.

زندی با تاکید بر اینکه این ویروس قطعا مستعد تاثیر گذاشتن مستقیم بر روی مغز است اظهار کرد: با این حال بیشتر اثرات جسمی که در موارد بازماندگان دیده ایم، به نظر می رسد که تاثیرات ثانویه ویروس بر مغز بیشتر از اثر عفونت های مستقیم است.

وی ادامه داد: به طور مثال سیستم ایمنی بدن ما می تواند به درستی با ویروس مبارزه با کند اما ممکن است گاهی این سیستم ایمنی اشتباها به سلول های خود ما شامل سلول ها و اعصاب مغز نیز حمله کند. که این ممکن است از طریق عملکرد سلول های ایمنی و آنتی بادی ها از طریق مکانیسم التهابی  که به آنها طوفان سیتوپلاسم ها (یاخته های جنبی) گفته می شود یا از طریق مکانیزم هایی که ما هنوز درکی از آنها نداریم، باشد.

این متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه بیماران کووید ۱۹ مستعد مبتلا به سکته مغزی هستند اظهار کرد: برخی از بیماران از جمله افراد با فشار خون بالا، دیابتی ها یا افراد با چاقی مفرط در صورت ابتلا به کووید ۱۹، فاکتورهای خطر سکته مغزی را دارند و در این افراد سکته های مغزی می تواند شدید باشد.

زندی با اشاره به اینکه در این افراد دارای بیماری های زمینه ای رگ های خونی مغز یا منتهی به مغز تقریبا تنگ است اظهار کرد: کووید ۱۹ باعث می شود سیستم ایمنی بدن اشتباها بر علیه خود بدن به کار افتاده و بدن از داخل ملتهب شده و باعث به وجود آمدن لخته در خون شود. و چون رگ خونی توانایی رد دادن این لخته را ندارد، باعث می شود اکسیژن و خون به مغز نرسید و در نتیجه ریسک سکته مغزی افزایش پیدا خواهد کرد.

وی با بیان اینکه در مواردی که عفونت به کروناویروس با التهاب یا آسیب رساندن به انتهای عصب همراه باشد، ممکن است افراد دچار سوزش و بی حسی و همچنین ضعف و فلج شوند افزود: غالبا دشوار است که بدانید آیا اینها اثرات یک بیماری بحرانی بر روی اعصاب است یا اینکه درگیری مغز و ستون فقرات خواهد بود؟ اما در مجموع تمامی این اثرات بر روی مغز و سیستم اعصاب، پتانسیل آن را دارد که می تواند بر روی هم جمع شده و آسیب های طولانی مدت را به همراه داشته باشد، اما قبل از اینکه به طور دقیق اثرات طولانی مدت را پیش بینی کنیم، باید اطلاعات بیشتری راجع به وقایع موجود در سیستم عصبی افراد بدانیم.

این متخصص مغز و اعصاب ادامه داد: یکی از روش های کسب اطلاعات بیشتر این است که با استفاده از تکنیک عکس برداری از مغز مانند MRI، به سر بیماران نگاه کنیم. تاکنون تصویربرداری‌ها از مغز برخی بیماران کوویدی، الگویی از یافته های قبلا دیده نشده را نشان می دهد اما هنوز هم استفاده و تحلیل از این روش در این پاندمیک خیلی زود است.

زندی افزود: در یک مطالعه، الگویی پیدا کردند که شامل نشانه هایی از التهاب و رگبارهایی از خال های ریز آغشته های خونی است که اغلب در عمیق ترین بخش هایی از مغز به وجود آمده است. برخی از این یافته ها شبیه مواردی است که در غواصان یا افراد بیمار در اثر حضور در ارتفاعات (مثل خون دماغ و تهوع) مشاهده می شود که ممکن است این موارد ناشی از عدم رسیدن اکسیژن به مغز در برخی از بیماران کووید ۱۹ نشان داده شود اما به دلیل آنکه مطالعات دامنه دخالت مغز در این بیماری تازه شروع شده و امکان دسترسی به تصاویر مغزی بر روی جان باختگان کووید ۱۹ محدود است، نمی توان دقیق علت را بیان کرد.

این عضو موسسه عصب شناسایی دانشگاه UCL انگلیس در بخش دیگری از صحبت های خود به مقایسه این پاندمیک با شیوع ویروس آنفلوآنزا اشاره کرد و گفت: همه گیری آنفلوآنزا در سال ۱۹۱۸ تقریبا ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر را در دنیا کشت. یک نفر از هر ۵۰ مبتلا. تعداد کشته های این پاندمیک ۳ تا ۶ برابر تعداد کشته های جنگ جهانی اول بود. اما یک موضوع از حافظه جمعی ما پاک شده است. آن چیزی که اغلب به آن توجه نشده و غالبا ذکر نشده است که پاندمیک آنفلوآنزا ۱۹۱۸ با شیوع بیماری سستی یا آماسی مغز یا "بیماری خواب" در ارتباط بود.

وی ادامه داد: در کسانی که جان خود را به دلیل ابتلا به این بیماری از دست داده بودند، کالبدشکافی‌ها، الگویی از التهاب های نشسته بر مغز (معروف به Brainstem) را در این افراد نشان می داده است. و در برخی از بیمارانی که به نواحی از مغز که مربوط به حرکت بوده، آسیب رسیده بود، بخشی از بدن آنها قفل شده و برای دهه‌ها از حرکت ناتوان بودند. (پارکینسونیسم پس از آماس مغزی) و تنها درمان با L-Dopa (ماده شیمیایی که به طور طبیعی در بدن رخ می دهد) توسط الیور ساکس در دهه ۱۹۶۰ بیدار شد.

این متخصص مغز و اعصاب با تاکید بر اینکه خیلی زود است که بگوییم آیا شیوع مشابهی را در ارتباط با بیماری همه گیر کووید ۱۹ مشاهده خواهیم کرد افزود: اگر چه گزارش های اولیه تورم مغزی در کووید ۱۹ ویژگی های مشابه بیماری خواب (نوعی آماس مغزی که در سال ۱۹۱۵ تا ۱۹۲۶ همه گیر شده بود) را نشان داده است.

زندی با اشاره به اینکه پیامدهای آن اتفاق جهانی، درس های بسیاری برای ما در این زمان مواجه با کووید ۱۹ خواهد داشت اظهار کرد: یکی از این پیامدها این بوده که ممکن است ما به دنبال این پاندمیک، انتشار آسیب های را مغزی را داشته باشیم.

وی در پایان خاطر نشان کرد: اما مهمتر این است که باید ضربات سیاسی و اجتماعی پاندمیک و نیاز کمک به افراد آسیب پذیر پس از این بیماری را در نظر بگیریم. کووید ۱۹ قبلا نابرابری ها در دسترسی به مراقبت های بهداشتی را نشان داده است. جوامع در مورد نحوه محافظت و درمان کسانی که بیشتر در معرض خطر هستند و حفظ پیامدهای سلامتی این ویروس قضاوت خواهند کرد که این موضوع شامل افراد مبتلا به بیماری عصبی ناشی از کووید ۱۹ نیز خواهد شد.

 انتهای پیام