به گزارش ایسنا، دکتر مهری مشایخی در برنامه لایو اینستاگرامی امروز که با مشارکت خبرگزاری دانشجویان ایران و پژوهشگاه رویان به مناسبت چهل سال تشکیل جهاد دانشگاهی برگزار شد، به اهمیت حفظ سلامت در خانم‌هایی که مشکل ناباروری دارند، تاکید کرد. 

دکتر مشایخی با تاکید بر اهمیت سن در ناباروری گفت: «خانم‌های زیر ۳۵ سال که به مدت یک سال مقاربت بدون جلوگیری داشته باشند ولی بارداری اتفاق نیفتد را می‌توانیم جزء زوج‌های نابارور تعریف کنیم. اما در خانم بالای ۳۵ سال، اگر پس از گذشت شش ماه نزدیکی بدون جلوگیری، بارداری صورت نگیرد، جزء زوج‌های نابارور قرار می‌گیرند».

اهمیت حفظ سلامت در خانم‌های با مشکل ناباروری

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان در خصوص اهمیت حفظ سلامت در خانم‌هایی که مشکل ناباروری دارند گفت: برخی بیماری‌ها مثل سندرم تخمدان پلی‌کیستیک که باعث مشکل باروری می‌شوند، ممکن است سلامت افراد را از جنبه‌های دیگر نیز به خطر بیاندازند. دیر باردار شدن یا نیاز به اقدامات خاص برای بارداری، یکی از علائم این بیماری است اما این بیماران باید از نظر سلامت هم از خود مراقبت کنند.

وی با اشاره به جلوگیری از افزایش وزن، عدم استفاده از فست‌فود و نوشابه‌ها و... در رژیم غذایی، حفظ وزن در BMI مناسب و ورزش مداوم در افراد مبتلا به این بیماری، افزود: «دختران جوانی که ازدواج نکرده‌اند و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارند، باید به نامنظم بودن عادت ماهانه توجه داشته باشند. چرا که بعدها ممکن است دچار مشکلاتی مثل سرطان اندومتر و سرطان پستان شوند. این خانم‌ها باید تحت نظر یک متخصص زنان باشند و سبک زندگی سالم‌تری داشته باشند».

همچنین دکتر مشایخی تاکید کرد: «افرادی که دچار نارسایی زودرس تخمدان و یائسگی می‌شوند، نیز با این‌که مشکل اصلی آن‌ها ناباروری است اما در معرض بیماری‌های قلبی، پوکی استخوان و اختلالات خواب قرار دارند بنابراین حتی اگر فردی که دچار این مشکل است، فرزند دارد و فرزند دیگری نمی‌خواهد، باید تحت نظر متخصص باشد و از نظر پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی، ریوی، فشار خون بررسی شود».

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان، توجه به سلامتی افرادی که تحت درمان IVF هستند را ضروری دانست و یادآور شد: «داروهای IVF ممکن است عوارضی ایجاد کند. به همین دلیل برخی منابع بیشتر از ۶ دوره IVF را توصیه نمی‌کنند. این افراد باید به طور منظم از نظر سرطان تخمدان، سرطان سینه و... بررسی شوند. اگرچه شیوع این بیماری‌ها به خاطر عوارض داروهای IVF کم است، ولی توجه به این بررسی‌ها ضروری است».

وی اضافه کرد: افراد مبتلا به ناباروری حتی بعد از بارداری نیز باید توجه داشته باشد که اگر چه مشکل باروری حذف شده ولی باید سلامت خود را بررسی کنند و تحت نظر پزشک باشند».

روش‌های درمان ناباروری در کشور

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان با اشاره به موفقیت‌های درمان ناباروری در کشور گفت: خوشبختانه ما از نظر تکنیک‌های درمان ناباروری هم‌پای کشورهای پیشرفته هستیم. البته ممکن است مشکلاتی مثل ورود دارو داشته باشیم ولی از نظر تکنیک‌های درمانی عقب نیستیم و می‌توانیم رقابت کنیم.

وی با تاکید بر این‌که درمان ناباروری و تکنیک‌های آن، بسته به سن خانم، مدت ناباروری و علت ناباروری، انتخاب روش درمان ناباروری متفاوت است، افزود: به طور مثال اگر زوجین سن پایینی داشته باشند و ناباروری زیر ۵ سال داشته باشند، مشکل بسته بودن لوله‌های رحمی نداشته باشند و اسپرم و فاکتور مردانه مشکل زیادی نداشته باشد و تنها اختلال در تخمک‌گذاری و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک علت ناباروری باشد، می‌توان با دارو تخمک‌گذاری را تحریک کرد. این روش ساده‌ترین قدم است که در تمام مطب‌های داخل کشور می‌تواند انجام شود».

به گفته دکتر مشایخی، مرحله دوم درمان ناباروری در افرادی است که آقا مشکلات اسپرمی بیشتری دارد و یا چندین بار از داروهای تحریک تخم‌گذاری استفاده شده و بارداری اتفاق نیفتاده. در این مرحله IUI انجام می‌شود و در این مرحله میزان موفقیت بارداری به حد طبیعی می‌رسد.

وی تاکید کرد: در افرادی که ناباروری ندارند و برای بارداری به طور طبیعی تلاش می‌کنند، به ازای هر ماه که روابط جنسی در زمان مناسب دارند، تنها ۲۰ درصد بارداری اتفاق می‌افتد. با انجام IUI نیز می‌توان موفقیت بارداری را به ۱۸ تا ۲۰ درصد رساند. این میزان در مراکز مختلف متفاوت است. با آماده‌سازی مناسب اسپرم در آزمایشگاه، داروهایی که خانم مصرف می‌کند یا کاهش وزن خانم و... می‌توان موفقییت روش را به میزان طبیعی رساند. 

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان به روش IVF اشاره کرد و گفت:‌ در مواردی مثل ضعیف شدن تخمدان، بالا بودن سن خانم، بسته بودن لوله‌ها یا کم بودن اسپرم‌های آقا که مجبور به گرفتن اسپرم از بیضه‌ها باشیم یا شرایط برای IUI فراهم نباشد و از روش IVF‌ و یا میکرواینجکشن استفاده می‌کنیم. 

وی با تاکید بر اینکه درمان دارویی روش IVF و میکرواینجکشن یکسان است، افزود: این دو روش در جنبه کاری که در آزمایشگاه جنین‌شناسی انجام می‌شود، با هم متفاوت هستند.

دکتر مشایخی در خصوص انجام این دو روش افزود: اگر زمانی که تخمک و اسپرمی که از خانم و آقا گرفته می‌شود، شرایط خوبی داشته باشد و با قرار دادن آن‌ها در کنار هم لقاح انجام شود، به این روش IVF‌ می‌گویند. گاهی اوقات اسپرم و تخمک مشکلاتی دارند و یا اینکه چند بار IVF‌ انجام شده و موفقیت‌آمیز نبوده یا جنینی تشکیل نشده، میکرواینجکشن انجام می‌شود. در این شرایط هسته اسپرم را داخل تخمک تزریق می‌کنند. 

به گفته استادیار پژوهشگاه رویان، این دو روش از نظر احتمال بارداری با هم تفاوتی ندارند و در بهترین شرایط و در بهترین مراکز بسته به شرایط و سن خانم و آقا موفقیت IVF بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است که گاهی در مراکز خیلی پیشرفته ممکن است به ۴۵ درصد برسد. باید توجه داشت که هیچ‌گاه موفقیت IVF، صد در صد نیست و بستگی زیادی به کیفیت اسپرم و تخمک دارد. 

سقط مکرر جنین

دکتر مشایخی با تاکید بر این‌که «سقط جنین شایع است و ۱۵ تا ۲۰ درصد هر حاملگی ممکن است سقط شود»، خاطر نشان کرد: هر فردی که یک بار سقط می‌کند، برای بارداری بعدی مثل فردی است که سقط نداشته است. پس از نظر ما اولین سقط خیلی مهم نیست. مگر اینکه خانم سن بالایی و یا مشکلاتی مثل آنومالی‌های رحمی داشته باشد. 

وی با اشاره به مفهوم سقط راجعه یا مکرر گفت: سقط مکرر تجربه سه سقط پشت سر هم و یا دو سقط در سن بالای بارداری است. احتمال سقط در افرادی که سابقه سقط مکرر داشته‌اند در بارداری چهارم بیشتر از افراد عادی است. این افراد پیش از تصمیم به بارداری چهارم باید از نظر علل سقط مکرر بررسی شوند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان با اشاره به روش‌های درمان سقط راجعه افزود: برای بررسی دلایل سقط راجعه از ابتدایی‌ترین روش‌ها شروع می‌کنیم و خانم را از نظر حفره رحم بررسی می‌کنیم. گاهی آنومالی‌هایی در رحم وجود دارد که با انجام جراحی‌های کوچک برطرف می‌شود. در مرحله بعد باید فاکتورهای مردانه بررسی شوند و بعد از نظر فاکتورهای انعقادی و... بررسی‌ها را انجام می‌دهیم. 

عوامل محیطی موثر بر سقط

وی با تاکید بر اهمیت فاکتورهای محیطی در بروز سقط گفت: «بعضی اوقات فاکتورهای محیطی باعث سقط جنین می‌شوند. آلودگی‌های محیطی مثل سیگار کشیدن آقا ممکن است دلیل سقط باشد. برخی آلودگی‌های محیطی مثل سیگار، دود قلیان، فست‌فودها، روغن‌ها، نوشیدنی‌های گازدار یا مسائل شغلی مثلا قرار گرفتن در مقابل حرارت، در ظاهر اسپرم مشکلی ایجاد نمی‌کنند ولی باعث ایجاد شکستگی‌هایی در DNA‌ سر اسپرم ایجاد می‌شود که عملکرد آن را مختل می‌کند. گاهی با حذف این عوامل می‌توان به بارداری رسید».

دکتر مشایخی با اشاره به روش‌ PGS‌ برای تشخیص جنین‌هایی که به دلیل اختلالات ژنتیکی سقط می‌شوند، گفت: «در افرادی که با وجود نرمال بودن همه فاکتورهای محیطی، ژنتیکی و... باز هم سقط اتفاق می‌افتد، اقدام به انجام IVF و PGS می‌کنیم. یعنی جنین را از طریق IVF تولید می‌کنیم و سپس با PGS جنین‌ها را از نظر ژنتیکی بررسی می‌کنیم. چرا که شایع‌ترین علل سقط مکرر دلایل ژنتیکی است». 

وی افزود: در برخی موارد با وجود سابقه سقط مکرر، با کاهش وزن خانم و رژیم سالم در زوجین، بارداری اتفاق می‌افتد. در منابع آمده که بالای ۴۰ درصد از افرادی که ۶ بار سقط داشتند، به طور طبیعی باردار می‌شوند. به خصوص اگر این فاکتورها را رعایت کنند. ولی به هر حال هر کسی که سه بار سقط داشته باید بررسی شود.

مدیر گروه آموزشی ناباروری زنان، با اشاره به این‌که در مورد IVF نیز شکست مکرر اتفاق می‌افتد، گفت: گاهی افراد در بهترین شرایط و با تخمک، اسپرم و جنین با کیفیت بالا و شرایط آندومتر خوب، IVF انجام می‌دهند، ولی بارداری اتفاق نمی‌افتد. این افراد هم از نظر فاکتورهای مختلف بررسی می‌شوند و در سیکل چهارم IVF اقدامات مناسب انجام می‌گیرد».

 وی افزود: گاهی زوجینی وجود دارند که با همه این بررسی‌ها و اقدامات، بعد از چندین‌بار اقدام به IVF، بارداری صورت نمی‌گیرد. این مشکل یکی از معضلاتی است که در درمان ناباروری وجود دارد و هنوز رفع نشده است.

انتهای پیام