ابریشم این تار و پودهای ظریف در هم تنیده، با هنر و مهارت ذهن و دست زنان هنرمند رامیانی تبدیل به تافته‌ها و پرنیان زیبایی‌هایی می‌شود که شاید دیدگان بینندگان خود را ساعت‌ها محو تماشای جادوی زیبایی خود کنند.

رنگ و نقوشی که هر کدام حکایت از گذر تاریخ و تمدن و هویت مردمانی سخت‌کوش و در عین حال زیبا اندیش و خلاق و توانمندی است که نهایت اصالت و هنر و فرهنگ اصیل خود را حتی با گذر صدها صده، نسل به نسل حفظ کردند و امروز به دست ما سپردند تا وامدار نسل‌های آینده آب‌وخاک و نژاد و هنرشان باشیم.

پویایی دریای اندیشه در خلاقیت طرح و جنس، نگاره و نقوش منسوجات ابریشمی، در البسه زنان و مردان رامیانی چنان موج می‌زند که هر کسی به قدر خود می‌تواند از آن جرعه شیرین بنوشد.

صدیقه بای، کارشناس ارشد تاریخ در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: شهر رامیان با مناظر طبیعی منحصربه‌فرد، زیبا و بکر در دامنه‌های جنوبی رشته‌کوه البرز در استان گلستان واقع شده است. این شهر در دوران‌های گذشته به‌خصوص در دوران اشکانیان و ساسانیان که راه تجاری ابریشم از این دیار عبور می‌کرد، از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است.

وی افزود: در دوران ساسانیان تولید ابریشم یکی از شغل‌های مردم در این منطقه بوده به‌طوری‌که تولیدات آنها به کشورهای همجوار از جمله رم یا یونان فعلی صادر می‌شد. در دوران بعد از اسلام نیز رونق تولید ابریشم و تجارت آن همچنان ادامه پیدا کرد. تمامی حکومت‌هایی که طی این صده‌ها در این نواحی مستقر بودند، به رشد و رونق این هنر و تجارت بزرگ ادامه دادند.

این کارشناس ارشد تاریخ بیان کرد: در دوره صفویه با کوچ ایلات ترک نژاد و هم‌پیمان آنها از سرزمین‌های دیگر نظیر شروان، شماهی، قره‌باغ و مناطقی از خاک عثمانی به سمت شرق و ساکن شدن آنها در منطقه فعلی رامیان، تجارت ابریشم به نقطه اوج خود رسید.

بای تصریح کرد: کیفیت و مرغوبیت ابریشم تولیدی در رامیان به حدی بود که در زمان پهلوی، گروهی صنعتگر از کشور چین به این شهر سفر کردند تا کار ابریشم‌بافی در این منطقه را از حالت سنتی خارج کنند. آنها سبک‌های نوین منسوجات ابریشمی را به مردم آموزش دادند و همین امر باعث شد پارچه‌های تولیدی مردم این منطقه به کشورهای اروپایی نظیر آلمان و فرانسه نیز صادر شود.

این پژوهشگر تاریخ محلی و صنایع و هنر ابریشم در ادامه اظهار کرد: در لباس مردان و زنان رامیانی ظرافت و دقت بالایی به کار رفته و نشانگر هویت، فرهنگ و تمدن این قوم است. در فرهنگ مردم رامیان لباس خاص دختران نوجوان، مردان و زنان و همچنین لباس خاص عروسی و عزا و سایر مناسبت‌ها وجود دارد که هر یک رنگ‌بندی‌ها و نقوش خاص خود را دارند.

وی با اشاره به اینکه در لباس رامیانی، پوشش اسلامی کاملا رعایت شده است، تصریح کرد: این فرهنگ و هنر در طول سالیان متمادی در گذر زمان همچنان حفظ شده است. سکه دوزی‌ها و نوار دوزی‌های خاص لباس محلی زنان رامیانی وجه تمایز این لباس با لباس‌های محلی دیگر شهرها و اقوام است.

بای با بیان اینکه صفر تا ۱۰۰ تولید ابریشم و دوخت لباس توسط زنان و مردان رامیانی انجام می‌گیرد، افزود: نوغانداری با شروع فصل بهار آغاز می‌شود و بعد از حدود ۵۰ روز پیله تر ابریشم به دست می‌آید. زنان رامیانی بعد از آن کار ساخت و پرداخت تارهای ابریشم را آغاز و آن را تبدیل به پارچه و در نهایت البسه می‌کنند.

این پژوهشگر تاریخ محلی و صنایع و هنر ابریشم خاطرنشان کرد: متأسفانه در سه دهه گذشته با توجه به ورود منسوجات خارجی و تولید پارچه‌های نخی و قیمت بالای ابریشم، کمی شاهد رکود در تولید پارچه ابریشمی بودیم اما از چند سال قبل، مجدداً شاهد توجه به این هنر و رشد و تجارت ابریشم به شکل نوین هستیم.

وی خاطرنشان کرد: امسال توانستیم برای نخستین بار در ایران، در کنار تنها چند کشور محدود در جهان به تکنولوژی و فناوری تولید پیله‌های رنگی در رامیان دست پیدا کنیم.

این پژوهشگر تاریخ محلی و صنایع و هنر ابریشم با اشاره به ظرفیت بالای ابریشم‌بافی در اشتغال‌زایی، گفت: امیدواریم در سال جهش تولید گام‌های مؤثری برای توسعه ابریشم‌بافی برداشته شود و تلاش برای نام‌گذاری رامیان به‌عنوان شهر ملی ابریشم صورت گیرد.

بای که خود یکی از تولیدکنندگان و فعالین در این بخش است، از عدم حمایت مسئولین گلایه کرد و گفت: در شهر رامیان نیاز به یک شرکت تعاونی مخصوص نوغانداری داریم که این امر تاکنون محقق نشده است. متأسفانه همیشه مشکل خرید و فروش ابریشم را در رامیان داریم.

وی با اشاره به پیگیری و تدوین طرح ۱۰ هزار نفری اشتغال از محل صنعت ابریشم‌بافی در شهرستان رامیان، یادآور شد: اگر حمایت‌های لازم از سوی دولت صورت گیرد می‌توانیم با توسعه صنعت ابریشم‌بافی در حوزه های فرش و پارچه ابریشم، به اشتغال زیادی دست پیدا کنیم.

این پژوهشگر تاریخ محلی و صنایع و هنر ابریشم با بیان اینکه تعداد ابریشم بافان قهار در رامیان به کمتر از انگشتان دو دست رسیده است، تصریح کرد: در رامیان هیچ کارگاه آموزشی برای آموزش هنرجویان ابریشم‌بافی وجود ندارد؛ از طرف دیگر با توجه به مشکلات اقتصادی که برای مردم بوجود آمده، تأمین سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کارگاه مشکل است.

بای در پایان هدف خود از فعالیت در این بخش را جلوگیری از انقراض هنر ابریشم‌بافی در دهه‌های آینده عنوان کرد.

انتهای پیام