گردشگری دریایی یکی از پرهیجان ترین و جذاب ترین نوع گردشگری در جهان شناخته می شود و بسیاری از کشورهایی که در کنار دریا قرار دارند از این موهبت طبیعی بهره فراوانی در جذب درآمدهای اقتصادی گرفته اند.
باید گفت گردشگری دریایی به معنای واقعی در مازندران وجود ندارد و آنچه به این نام در استان اتفاق می افتد بیشتر حضور اهالی شهرهای دور از نوار ساحلی و مردم علاقه مند و دلتنگ دریا در ساحل ها بوده که شامل گردش های کوچک می شود.
استان مازندران نیز جز معدود مناطقی بوده که از نعمت دریا و ساحل برخوردار است اما گویا مرغ همسایه برای کشور ما غاز است و آن چیزی که به ما رسیده جز جوجه اردکی زشت چیزی درخور ارائه ندارد.
در همین خاورمیانه ترکیه، مالزی و کشورهای حاشیه دریای خزر و خلیج فارس امروزه با شیوه ها و متدهای نوین و متنوع از ساحل، دریا و حتی زیر آب برای جذب توریسم استفاده فراوانی برده اند تا جایی که یکی از مهم ترین منابع درآمدی این کشورها از گردشگری دریایی تامین می شود.
دبی و ابوظبی هتل هایی در زیرآب برپا می کنند و سواحل همسایگان خزریمان محلی برای اقامت بیماران از سراسر دنیا شده اما استان مازندران هنوز اندرخم یک کوچه است و طرح های بیشمار برای توسعه گردشگری دریایی آن به همین طرح های دریا آن هم به صورت معیوب و فشل ختم شده است.
به عقیده کارشناسان یکی از عوامل موفقیت کشورهایی چون ترکیه و مالزی در جذب گردشگر دریایی بسترسازی های مناسب و به روز در بهره گیری از سواحل و دریا بوده است، اینکه فقط گردشگری دریایی را در جت اسکی خلاصه کنیم نمی تواند مخاطب امروز را که طعم های مختلفی را در این حوزه چشیده است اقناع کند.
استاندار مازندران در جلسه ساماندهی سواحل استان مدعی راه اندازی ۱۳۶ اسکله گردشگری دریایی از رامسر تا گلوگاه برای رشد صنعت گردشگری شد اما تا به امروز چند اسکله به بهره برداری رسیده است؟
یکی از مهم ترین دلایلی که از سواحل مازندران نمی توان بهره کافی را برای جذب گردشگر برد، دسترسی اندک مردم به این نعمت خدادادی است، یعنی اینکه قسمت های اعظمی از مناطق ساحلی توسط ارگان های دولتی، برخی نهادها و یا ملاکان سرمایه دار به تصرف درآمده و همین امر قدرت مانور توسعه بسترهای مورد نیاز در این حوزه از گردشگری را کاهش داده است.
به عقیده کارشناسان، رونق گردشگری دریایی مازندران در گرو مطالعات فنی در این زمینه است و این نوع از گردشگری در این منطقه با مشکلات و معضلات قانونی و فنی روبرو است.
به عبارت دیگر در مازندران و در بحث فنی استفاده از دریا امکانسنجی و مطالعهای صورت نگرفت و فعالیت های انجام شده بیشتر در زمینه آلودگی و شیلات بوده است.
کارشناسان معتقدند با توجه به ظرفیت ساحل و دریای خزر می توان با یک برنامه ریزی درست و جامع و بسترسازی های لازم مازندران را به قطب گردشگری دریایی کشور تبدیل کرد و حتی از قشم و کیش نیز پیشی گرفت اما نکته قابل توجه این است آیا این استان که در پیک های سفر جمعیتی دو و گاها سه برابر را در خود تجربه می کند پتانسیل این جذب گردشگر را دارد؟
عدم مطالعه و اطلاعات کافی موجب می شود مسئولان آگاهی کاملی از ظرفیت های گردشگری دریایی نداشته باشند، بدون اطلاعات هم نمی توان راهنمای خوبی برای سرمایه گذاران بود و سرمایه گذار نیز با این وضعیت تمایل به هزینه ندارد.
نکته قابل تامل در مازندران،اشتهای سیری ناپذیر "خورها" در آن است، کوه و جنگل و دریا و حال ساحل همگی گویی برای این افراد خلق شده است.
اگر بسترهای لازم فراهم نگردد، حجم گردشگر ورودی به مازندران مشکل آفرین خواهد بود، به علاوه برخی از متخصصان این حوزه می گویند گردشگری در دریا با برخی معضلها همانند آلودگی دریا شامل نفتی، فاضلاب های شهری و گردشگری رو به رو است که در این زمینه کنوانسیون هایی مانند حفاظت از محیط زیست دریایی با کشورهای حوزه دریا داریم که می تواند بر کیفیت گردشگری تاثیرگذار باشد.
کارکرد دریا در شمال و جنوب متفاوت است
مهدی رمضان زاده عضو هیئت علمی گروه جهانگردی و گردشگری دانشگاه مازندران در این خصوص معتقد است، باید به این نکته توجه کرد که کارکرد اصلی سواحل شمال و جنوب تفاوت دارد؛ کارکرد اصلی سواحل جنوب بر روی گردشگری است و چالش های موجود با این مقوله ارتباط دارد اما در شمال به کارکرد گردشگری در کنار اقتصاد شیلات و غیره، توجه میشود.
وی با اشاره به این که سکونتگاههای نوظهور متاسفانه اجازه نمی دهند مردم به ساحل دسترسی داشته باشند، گفته که، بخشی از این سکونتگاه های نوظهور دولتی و برخی فامیلی شده است.
عضو هیئت علمی گروه گردشگری دانشگاه مازندران با بیان اینکه در استان مازندران بر روی پهنه آبی کمتر توجه شده است، خاطرنشان کرده که، یکی از مهمترین نکاتی که در مازندران باید به آن توجه کنیم تهیه طرح جامع گردشگری استان است.
گردشگری دریایی مازندران درگیر مشکلات قانونی و فنی
بسیاری از کارشناسان نیز معتقدند که، گردشگری دریایی در مازندران درگیر مشکلات قانونی و فنی است، رمضانزاده به این موضوع نیز اشاره میکند و میگوید، مشکلات قانونی، به دلیل بینبخشی بودن گردشگری، باید از سوی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان یک چالش برطرف شود.
وی در ادامه به این نکته اشاره کرده بود که، اینکه صرفا دریا در اختیار باشد موضوع مهمی نیست بلکه انجام کارهای مطالعاتی و میدانی برای امکان سنجی گردشگری دریایی در مازندران از اهمیت بالایی برخوردار است.
رمضان زاده با بیان این که در مازندران و در بحث فنی استفاده از دریا امکانسنجی صورت نگرفته است، گفته که، در این زمینه هیچ مطالعهای صورت نگرفت و فعالیت های انجام شده بیشتر در زمینه آلودگی و شیلات بوده است.
وی معتقد است که، یکی از کم هزینهترین و امنترین حمل و نقل ها و تفریحات، گردشگری و جابهجایی مسافر در دریا است، چرا که به راه سازی خاصی نیاز نیست و حوادث دریایی نیز به نسبت حوادث جاده ای به مراتب کمتر است، همچنین مازندران ظرفیت جابه جایی و حمل و نقل بین شهری را از طریق دریا دارد، سفر دریایی هم جذابیت بصری خوبی دارد و هم اینکه بیشترین تفاوت را به لحاظ زیبایی شناختی از نظر حمل و نقل با زندگی روزمره گردشگران شامل می شود، بنابراین با رعایت تمامی خطوط قرمز ارزشی و فرهنگی کشور می توان به رونق گردشگری دریایی ایران در مازندران امیدوار بود.
هرچند بسیاری از کارشناسان معتقدند که بیش از 80 درصد انگیزه گردشگران برای حضور در مازندران، دریا و جنگل است، اما آلودگی دریا و سواحل نیز بر مشکلات میافزاید.
همچنین متخصصان معتقدند فاضلاب شهری یکی از اقسام آلودگیهای تاثیرگذار بر گردشگری دریایی است، چندی پیش نازنین تبریزی عضو هیئت علمی گروه گردشگری دانشگاه مازندران در این خصوص، اظهار کرده بود که، اگردشگری در دریا با برخی معضلها همانند آلودگی دریا شامل نفتی، فاضلاب های شهری و گردشگری رو به رو است که در این زمینه کنوانسیون هایی مانند حفاظت از محیط زیست دریایی با کشورهای حوزه دریا داریم که می تواند بر کیفیت گردشگری تاثیرگذار باشد.
وی خاطرنشان کرده بود که، انقراض گونه ها در دریا، انتقال آب دریای خزر، آزادسازی سواحل و حریم و استفاده از نفت و گاز بر روی کیفیت گردشگری اثر می گذارد.
انتهای پیام
نظرات