محمد حاجیان‌شهری در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص پیوست‌های زیست‌محیطی پروژه‌های شهری، اظهار کرد: شاخص‌های اصلی بحث‌های زیست‌محیطی شامل چند فاکتور آلودگی هوا، آلودگی صوتی، آلودگی خاک و سایر آلودگی‌هایی مانند نوری و سمعی بصری است. وقتی ما یک فعالیت عمرانی را انجام می‌دهیم چه در جنگل، چه شهر و چه بیابان، بالاخره یک تغییر اکولوژیکی را بر آن اکوسیستمی که اغلب هم به پایداری رسیده، ایجاد کرده و فشاری وارد می‌کنیم که منجر به بهم خوردن تعادل زیستی در آن حوزه می‌شود.
وی بیان کرد: ما در شهر پروژه‌های عمرانی داریم و وقتی پل روگذر، زیرگذر و برج می‌سازیم، هر کدام از این پروژه‌ها می‌تواند اثراتی را بر محیط اطراف خود بگذارد؛ به طور مثال وقتی می‌خواهیم یک روگذر را احداث کنیم، ممکن است منجر به تغییر در سطح فضای سبز عمومی آن منطقه شود، قطع درختان، درختچه‌ها، چمن و... از نظر اکولوژیکی و به لحاظ فاکتورهای زیستی همچون اکسیژن، دی اکسید کربن و حضور حیوانات در آن محیط تاثیر می‌گذارد. عمدتا برای احداث پروژه‌های شهری، قطع درختان اتفاق نمی‌افتد، بلکه جابه‌جایی رخ می‌دهد، اما همچنان این کاهش اثر اکولوژیکی در منطقه باقی می‌ماند.
حاجیان‌شهری افزود: وقتی پروژه شروع به کار می‌کند، آلودگی‌های صوتی نیز دارد. وقتی پروژه در حال احداث است، به لحاظ ساخت و ساز مصالح و... آلودگی‌هایی ایجاد می‌شود؛ به طور مثال آب‌های حاوی ذرات سیمان، خاک و... ایجاد می‌شود. قوانین بالادستی بیان کرده که باید مطالعه زیست‌محیطی در محل اتفاق بیفتد و این موضوع دستورالعمل خاص خود را نیز دارد. شرکت یا خود سازمان باید بررسی کند، اکنون که قصد اجرای پروژه را دارد، چکار کند که آثار زیست‌محیطی آن را به حداقل برساند؟
جابه‌جایی 3200 درخت یا درختچه در پروژه تقاطع چندسطحی میدان نمایشگاه
رئیس کمیسیون خدمات شهری، بهداشت، سلامت و محیط زیست شورای شهر مشهد گفت: قاعدتا پیوست زیست‌محیطی باید قبل از اینکه پروژه به مرحله بهره‌برداری برسد یا وارد ساخت شود، مورد مطالعه قرار بگیرد؛ زیرا بعد از به بهره‌برداری رسیدن یا ساخته شدن، دیگر تاثیرات خود را گذاشته و ما بعد از این می‌خواهیم چه کاری انجام دهیم؟ به طور مثال برای اجرای پروژه چندسطحی میدان نمایشگاه 3 هزار و 200 درخت یا درختچه جابه‌جا و به جای دیگری منتقل شده که این تعداد درخت به اندازه 7 هکتار فضای سبز است، یعنی 7 هکتار فضای سبز را از آن منطقه خارج کردیم، بنابراین باید چکار کنیم که تاثیرات آن را به حداقل برسانیم؟
وی بیان کرد: نکته‌ای که من به عنوان رئیس کمیسیون محیط زیست و خدمات شهری شورای پنجم دنبال می‌کردم، این بود که شورای چهارم مصوبه‌ای را در بهمن ماه 94 ایجاد و آیین‌نامه اجرایی آن را تنظیم کرد و به تصویب شورا رساند. دستورالعملی نیز باید تهیه می‌شد که حدودا دو سال بعد و قبل از اینکه شورای پنجم روی کار بیاید به تصویب شورای چهارم رسید. به طور دقیق داشتن پیوست زیست‌محیطی از مرداد 96 اجباری شد.
حاجیان‌شهری ادامه داد: زمانی که ما اجرای پروژه‌ها را در آن زمان شروع کردیم، سوالی مطرح شد مبنی بر اینکه آیا این پروژه‌ها مطالعات زیست‌محیطی دارد و به صورت کامل مطالعه شده است یا نه، در پاسخ بیان کردند که مطالعه انجام شده است. وقتی این جواب به ما داده می‌شود، این بحث از نظر ما تمام بوده و تصور می‌کردیم همه جوانب کار مطالعه شده است. وقتی من به این موضوع ورود پیدا کردم متوجه شدم که این اتفاق رخ نداده و مستنداتی وجود داشت که این مطالعات انجام نشده یا اگر انجام شده، بسیار دیر بوده است. متاسفانه این مساله چندان مدنظر و مورد توجه قرار نگرفته، بنابراین به اجبار از مسیر و ظرفیت‌های قانونی شورا استفاده کردم.
رئیس کمیسیون خدمات شهری، بهداشت، سلامت و محیط زیست شورای شهر مشهد در خصوص پروژه کمربند جنوبی، تصریح کرد: مصوبه احداث کمربند جنوبی مربوط به 13، 14 سال قبل است. پروژه از آن زمان شروع شده و بعد مصوبه شورای همتا را می‌گیرد. در این مصوبه نماینده محیط زیست هم حضور داشته و طبق قوانین آن زمان اجرایی می‌شود تا الان که این بحث در شورای پنجم داغ شد، ما در کمیسیون خدمات شهری و محیط زیست و کمیسیون عمران و شهرسازی به قضیه ورود کردیم و متوجه شدیم سرمایه‌گذاری‌هایی در این پروژه اتفاق افتاده و مشکلاتی به لحاظ زیست‌محیطی دارد، همان زمان مکاتبات و پیگیری‌هایی انجام شد.
وی اضافه کرد: تیمی از دانشگاه مشهد مطالعهای انجام دادند که بعد مورد انتقاد مخالفین این پروژه قرار گرفت، پیگیری دیگری انجام شد. در حال حاضر مشاوران زیست‌محیطی توسط شهرداری روی این قضیه کار می‌کنند تا ورودها را به حداقل برسانیم و اگر آسیبی به محیط زیست می‌رسد، ضمن اصلاح به حداقل رسانده شود. آبراه‌ها و پوشش گیاهی اصلاح و ترمیم و اثرات تغییر اکوسیستم جانوری و گیاهی به حداقل رسانده شود. سوالی هم که اینجا مطرح می‌شود این است که چرا این پروژه بعد از این مدت به لحاظ زیست‌محیطی مهم می‌شود؟
سمن‌ها نگران تغییر کاربری زمین‌های اطراف کمربند جنوبی‌اند
حاجیان‌شهری خاطرنشان کرد: من با نهادهای مردمی و سمن‌ها در این خصوص صحبت کردم و بیشترین نگرانی آنها این بود که ممکن است احداث این پروژه علاوه بر مشکلات زیست‌محیطی که به دنبال دارد، منجر به این شود که بعدا صاحبان اراضی که اطراف این کمربند هستند، به سمت تغییر کاربری بروند و این اراضی را از کاربری فعلی که تفریحی، ورزشی و گردشگری است، تغییر دهند. همان زمان من در مصاحبه‌ای عنوان کردم که به هیج وجه تا زمانی که در شورای پنجم به عنوان نماینده مردم حضور داشته باشم، با این‌گونه تغییر کاربری‌ها مخالفت و از این موضوع جلوگیری خواهد کرد.
رئیس کمیسیون خدمات شهری، بهداشت، سلامت و محیط زیست شورای شهر مشهد بیان کرد: اخیرا من چندین بار از این پروژه بازدید کردم، دو سال پیش نیز پیشنهادی به شهرداری دادم که ظرفیت‌های گردشگری این منطقه را بالا ببریم، یا سرمایه‌گذاران یا خود شهرداری ورود پیدا کرده و سرمایه‌گذاری کنند؛ یعنی شهرداری یک حوزه گردشگری طبیعی ایجاد کرده و مردم حضور پیدا کنند، زیرا وقتی مردم در جایی حضور پیدا کنند، تغییرات کاربری به این راحتی اتفاق نخواهد افتاد. الان دو مرحله ورود پیدا کردیم تا پیوست‌های زیست‌محیطی را تهیه کنیم که در نتیجه آثار زیست‌محیطی این پروژه را به حداقل برسانیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر پروژه‌های عمرانی که در سطح شهر مشهد انجام می‌شود، عموما دارای پیوست زیست‌محیطی هستند، عنوان کرد: برخی پروژه‌ها بعدا دارای پیوست زیست‌محیطی شدند، برخی الان میخواهند شروع به کار کنند که پیوست زیست‌محیطی دارند و پیوست زیست‌محیطی برخی پروژه‌ها نیز در حین کار تهیه شده است. الان پروژه‌ها دیگر فاقد پیوست زیست‌محیطی نیستند.
حاجیان‌شهری گفت: دو هفته قبل که دو پروژه پل مصلی و زیرگذر شهید برونسی در آستانه شروع شدن بود، با تاکیداتی که داشتیم پروژه‌ها شروع نشد. پیوست زیست‌محیطی یک پروژه آمد، اما پیوست زیرگذر شهید برونسی مشکل داشت که برگشت کرده و هنوز شروع نشده است. با توجه به پیگیری کمیسیون و تاکیدات آقای حیدری، رئیس شورای شهر، شهرداری این مساله را پذیرفته است. تا هر زمانی که پروژه‌های عمرانی در سطح شهر انجام شود، چه شورای پنجم باشد و چه نباشد، شهرداری حتما باید پیوست زیست‌محیطی را مدنظر قرار دهد و اجرا کند.
انتهای پیام
نظرات