این کارگردان تئاتر در گفتوگو با ایسنا، درخصوص نمایشهای اجرا شده در سال 98، اظهار کرد: نمایشهای بسیار خوبی در سال 98 اجرا شده است که هر کدام ویژگی خاص خود را داشتهاند؛ ممکن است هر نمایش در کنار منحصربهفرد بودن در زمینه خاصی مانند نمایشنامه، اجرا، کارگردانی، شیوه اجرایی و ... نقصها و ضعفهایی نیز در سایر زمینهها داشتهباشد.
وی ادامه داد: نمایش «رومئو و ژولیت» از آقای مسعود صفری، که نگاه نو و تازهای به متن دارد و اجرا و صحنهپردازی آن نیز مدرن و نو بوده است؛ در کنار نمایش «بازجوییها» به کارگردانی آقای علی حاتمینژاد کارهای قابل اعتنایی هستند.
حسینی بیان کرد: متن نمایش «آنومی» آقای عادل توکلی، متن قابل اعتنایی بوده و از نظر شیوه اجرا نیز در سبک و سیاق نمایشهای مستند و محیطی اجرا شدهاست؛ به طوری که به نظر من به عنوان یک منتقد تئاتر، ویژگیهای بارزی در آن وجود داشت که میتوان آن را جزء بهترین نمایشهای سال 98 بیان کرد.
این کارگردان تئاتر افزود: نمایش «ژنتیک» به کارگردانی خانم مهسا غفوریان با توجه به اینکه با گروه دانشجو و هنرآموز خودشان اجرا شده، دارای ویژگیهای یک کار گروهی بودهاست. نمایش «ما داریم از این خونه میریم» حسین اکبرپور نیز شیوه اجرایی قابل اعتنا و منحصر به فردی داشتهاست.
حسینی اضافه کرد: به طور کلی از بین نمایشهایی که در سال 98 اجرا شدهاست، میتوان پنج 5 یا 6 نمایش را نام برد که هر یک ویژگیهای منحصربه فرد خود را دارد. در کنار اینها نمایشهای خوبی هم اجرا شدهاند که متاسفانه نتوانستم آنها را ببینم؛ مانند نمایش «آی راک» از آقای محمد نیازی که در جشنوارهای خارج از کشور نیز اجرا شدهاست.
وی خاطرنشان کرد: همانطور که در داوری جشنوارهها، برای انتخاب یک اثر و نمایش در بین نمایشهای موجود در جشنواره نیاز به ساعتها مشورت و صحبت است؛ برای انتخاب یک نمایش در بین نمایشهای سال 98 نیز نیاز به زمان و بررسی بیشتری وجود دارد. در نتیجه انتخاب یک نمایش به عنوان بهترین نمایش کار سختی است.
حسینی تأکید کرد: به طور کلی نمایشهای سال 98 ، نمایشهای خوبی بوده و خواستههای من به عنوان یک تماشاگر حرفهای و کسی که علاقه به تماشای تئاتر دارد، را برطرف کردهاست.
این کارگردان تئاتر تشرییح کرد: زمانی که از یک نمایش بهعنوان نمایش درجه یک و خوب نام میبریم؛ کارگردانی آن در ردیف اول قرار میگیرد؛ در صورتی که اگر کار دارای متن زیبایی باشد، اما کارگردانی خوبی نداشتهباشد، به نتیجه نخواهد رسید. به طوری که برگبرنده تمام نمایشهایی که نام بردم، کارگردان آنها بودهاست.
وی اضافه کرد: کارگردان است که به متن جان و شکل داده و آن را به اجرا میرساند؛ عامل اصلی پررنگ بودن، درخشیدن و دیدهشدن یک نمایش، کارگردان است. حتی به عقیده من یک کارگردان خوب با بازیگران آماتور نیز میتواند نمایش خوبی را به اجرا درآورد.
حسینی اظهار کرد: نمونه بارز آن هم متن نمایش «ژنتیک» خانم غفوریان است که علیرغم اینکه بازیگران آن هنرجوهای آماتوری هستند که این نمایش تجربه اول آنها در صحنه است؛ در کنار ایشان نمایش خوبی را اجرا کردهاند.
وی افزود: همچنین نمایش «آنومی» نیز با وجود آنکه اکثر بازیگران آن آماتور بودهاند، به دلیل پررنگ بودن عنصر کارگردانی، کار قابل اعتنایی است. نمیتوان نمایش خوبی را بدون حضور یک کارگردان خوب تماشا کرد. به نظر من این اتفاق غیر ممکن است؛ زیرا نگاه کارگردان متن را به فعلیت رسانده، به آن شکل میدهد و در صحنه به نمایش درمیآورد؛ بنابراین کارگردانی اصل مهمی در تئاتر است.
این کارگردان تئاتر در خصوص نمایشنامههای سال 98، بیان کرد: به نظر من در مشهد، نمایشنامهنویسهای خوبی داریم که بهترینهای آنها در سال 98 نمایشی برای اجرا داشتهاند. به عنوان مثال میتوان آقای حاتمینژاد برای نمایش «بازجوییها»، خانم غفوریان برای نمایش «آنومی» و «ژنتیک»، آقای عقلی برای نمایش «آنومی»، «آی راک» نوشته آقای سهند خیرآبادی و «رومئو و ژولیت» نوشته آقای میلاد کاشانی را نام برد.
حسینی ادامه داد: به طور کلی نمایشنامهنویسهای خوب مشهد در سال 98 نمایش داشتهاند؛ استاد صابری نیز که در رأس همه نمایشنامهنویسهای ما هستند؛ نمایش «دریاچه قو» را در سال 98 داشتهاند؛ که به نظر من نگاه نو و تازهای به اپرای دریاچه قو داشتهاست. آقای آرش خیرآبادی نیز خیلی خوب مینویسند و نگاهی که در نمایش کارگاهی «ننه دلاور» برتولت برشت داشتند، نوشته خوب و قابل اعتنایی بود.
وی تصریح کرد: کسانی که 30 یا 40 سال است که در زمینه تئاتر فعالیت میکنند، با خواندن و یا دیدن نمایشنامهها، ناخودآگاه خوب و چشمگیر بودن آنها را تشخیص میدهند. ملاکهای کلی برای این تشخیص وجود دارد؛ به شکلی که اگر متنی با آن ملاکها مطابقت داشتهباشد، متن خوبی خواهد بود.
این کارگردان تئاتر خاطرنشان کرد: در نمایش «رومئو و ژولیت» نگاهی نو به متن کلاسیک وجود دارد و در شرایطی این قصه بیان میشود که مخاطب آن را درک میکند. نویسندگان نمایش «آنومی»، پروندههای قضایی مستندی که حتی گاهی متهمان آنها هنوز زنده هستند را به صورت یک درام بیان کردهاند.
حسینی گفت: زمانی که یک درام تبدیل به اثر صحنهای میشود؛ اگر آن اثر جذاب بوده، مخاطب را با خود همراه کند، او را به فکر کردن، وادارد و تاثیرگزار باشد، متن موفقی خواهد بود. به طور کلی عناصری در نمایشنامهنویسی وجود دارد که نویسنده با توجه به آنها نمایشنامه را مینویسد؛ اما این کار همواره دلیل موفقیت متن نیست.
وی تشریح کرد: بلکه میزان نزدیک بودن متن به زندگی امروزه، میزان بیان کردن مسائل و مشکلات انسان امروز، مضمون و محتوای آن، قابل درک بودن محتوا، میزان ارتباط مخاطب با اثر و از همه مهمتر داشتن ساختار درام، فاکتورهایی است که در نمایشنامهها قابل ارزیابی است. به این صورت متنی که دارای تمام این عوامل باشد، متن موفقی خواهد بود.
این کارگردان تئاتر در خصوص اهمیت نمایشنامه در استقبال از نمایش، عنوان کرد: زمانی که ما به تماشای نمایشی مینشینیم، قصه نمایشنامه اولین عاملی است که باعث میشود ما نمایش را دنبال کنیم، بنابراین میزان استقبال از اثر نیز یکی از ملاکهای انتخاب نمایشنامه خوب و موفق است.
حسینی گفت: به نظر من در نمایشهای سال 98 که من آنها را تماشا کردهام، عناصر نمایشنامه و کارگردانی بارزتر از عنصر بازیگری بودهاست؛ بازیگران نمایش «ژنتیک» همگی آماتور بوده و اولین تجربه آنها بر روی صحنه بودهاست. پس نمیتوان بازیگری را به عنوان بهترین بازیگر انتخاب کرد؛ زیرا در این نمایش، نگاه نویسنده و کارگردان به مقوله بازیگری نبوده و به مقوله انجام کار گروهی توجه بیشتری داشتهاند.
وی ادامه داد: در نمایش «رومئو و ژولیت» بازیگران به اجرای مدرن یک نمایش کلاسیک پرداخته بودند؛ به طوری که طراحی صحنه و کارگردانی مدرن، استفاده از امکانات بالا در زمینه نور و طراحی لباس، ذهن کارگردان را به خود معطوف کرده بود. این به آن معنا نیست که بازیگران تلاش نکرده و خوب ایفای نقش نکردهاند؛ اما در این نمایشها ما شاهد بروز و ظهور بازیگری عالی نبودهایم.
این کارگردان تئاتر افزود: با این وجود بازی آقای محمد جهانپا در نمایش «ما داریم از این خونه میریم» و «آدیداس» که امسال در جشنواره استانی حضور داشت و اجرای عمومی آن سال گذشته بوده، بازی خانم ندا محمدی در نمایش «ما داریم از این خونه میریم»، همچنین بازی خانم فائزه علیآبادی در نمایش «بازجوییها» که یکی از بهترین بازیهای او در این سالها بود و بازی خانم آمنده در نمایش «آنومی»، بازیهای قابل اعتنا و قابل توجهی بودهاند.
حسینی تصریح کرد: بازی خانم علیآبادی در کنار مجموعه حرفهای بازیگران نمایش «ما داریم از این خونه میریم»، بازی کاملی بود. خانم ندا محمدی و آقای محمد جهانپا نیز از بازیگران قدیمی هستند و بازی هر دو در نمایش «ما داریم از این خونه میریم» قابل اعتنا بودهاست.
وی بیان کرد: خانم آمنده در نمایش مستند «آنومی»، بسیار با نقش عجین شده بودند؛ به طوری که پس از اتمام اجرا، دقایقی را برای فاصله گرفتن از نقش، لازم داشتند. به همین دلیل نقش خود را به خوبی به اجرا درآوردند. به نظر من زندگی کردن در یک نقش و عجین شدن با نقش، یکی از ملاکهای مهم انتخاب بازیگر خوب است و فقط بیان کردن دیالوگها، کافی نیست؛ در اینصورت نقش برای مخاطب، باورپذیر بوده و به دل تماشاگر مینشیند.
این کارگردان تئاتر اضافه کرد: تئاتر در پایان سال 98 به دلیل ویروس کرونا، دچار صدمه و لطمه شدهاست؛ اما من معتقد هستم که از این روزها رها خواهیم شد و به شرایط ایدهآل و روزهای گرم و صمیمی گذشته بازخواهیمگشت؛ به طوری که در سال آینده سالنهای ما فعال شده و رونق پیدا میکنند، زیرا تئاتر بازتاب زندگی است و رونق تئاتر، باعث رونق زندگی میشود.
انتهای پیام
نظرات