از سال‌های دور، مبتلایان این بیماری را از شهرها و خانه‌ها دور نگه می‌داشتند، حتی در سده‌های گذشته در همدان تپه‌ای با نام تپه‌ پیس‌ها(پیسا) برای نگهداری و اسکان جذامیان منظور شده بود و از همان زمان این نام بر روی تپه شاه‌پسند ماند چراکه پیس به معنای جذام است و به محل استقرار بیماران مبتلا به جذام معروف شد.

تپه پیسا قدیمی‌ترین سکونت‌گاهی است که در همدان شناسایی شده و دست‌کم ۵۰۰۰ سال سابقه و قدمت دارد.  این تپه از دوره‌ مفرغ قدیم تا دوره‌ اشکانی به طور مداوم مورد سکونت بوده است. در دوره اسلامی و حتی در اواخر دوره‌ قاجار نیز یکسری استقرارهای پراکنده روی این بخش از محوطه انجام شده است، تا دوره‌ قاجار نیز به این محوطه «باغ روسی» گفته می‌شد اما در اواخر قاجار با ایجاد کمپ‌هایی برای افرادی جذامی، تپه به «تپه پیسا» تغییر نام می‌دهد.

اما حالا علم پزشکی پیشرفت کرده و می‌دانیم که یک باکتری عامل این بیماری بوده که به جان فرد افتاده و او را زشت و ترسناک می‌کرد و کم کم حتی معلولیت و نابینایی برایش به ارمغان می‌آورد.

حالا می‌دانیم که پس از ورود باکتری به بدن، بعد از یک دوره کمون دو تا ۱۰ ساله، علائم اولیه جذام بروز می‌کند و برخی قسمت‌های بدن خرده شده و یا در برخی قسمت‌ها دمل ظاهر می‌شود. 

البته مراقبت‌هایی لازم است و کسی منکر آن نیست که امکان سرایت این بیماری به دیگران هم وجود دارد، برای همین باید با دست زخمی به جسم پر از زخم آنها دست نزنیم چرا که زخم‌های باز دو طرف امکان انتقال این بیماری را فراهم می‌کند همچنین قطرات تنفسی آنها نیز می‌تواند ناقل بیماری باشد.

با وجود این شرایط و تماس طولانی مدت باز هم احتمال کمی برای انتقال این بیماری وجود دارد چرا که ۹۵ درصد انسان ها به لحاظ ژنتیکی در برابر این بیماری مقاوم هستند و احتمال ابتلا به جذام در آنها صفر است. در پنج درصد مابقی انسان ها نیز باید فرد سیستم ایمنی ضعیفی داشته و تماس طولانی مدت با این افراد داشته باشد که به ندرت اتفاق می افتد.

پیش‌تر این بیماران را در جایی دور از شهر در فضایی با دیوارهای بلند محبوس می‌کردند تا دیده نشوند و با جهان بیرون ارتباطی نداشته باشند اما حالا به راحتی با انجام درمان های دارویی طی یک دوره ۹ ماهه این بیماری قابل درمان است.

بیشتر جذامیان هم اکنون در سه کشور هند، برزیل و ماداگاسکار قرار دارند، این سه کشور ۸۰ درصد جذامیان جهان را در خود جای داده‌اند. در ایران از سال ۱۳۷۶ برنامه حذف جذام در دستور کار قرار گرفت، با این هدف که تعداد این بیماران به کمتر از یک نفر در هر ۱۰ هزار نفر جمعیت برسد که خوشبختانه این امر محقق شده است تا جایی که سال گذشته کمتر از ۳۰ مورد ابتلا به جذام در سطح کشور شناسایی شده که عمدتاً ساکن هرمزگان، سیستان و بلوچستان و تهران هستند و به تازگی مورد ابتلا در همدان به ثبت نرسیده است.

حالا دیگر بیماران جذامی منزوی نیستند و می‌توانند مثل سایرین در بین مردم زندگی کنند؛ تپه پیسا هم به یادمانی تاریخی تبدیل شده و خردادماه سال ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۲۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

حالا بهترین و مؤثرترین کاری که می‌توان برای این بیماران انجام داد، انگ‌زدایی است... کمک کنیم آنها هم مثل دیگر افراد جامعه زندگی عادی و طبیعی داشته باشند، روز جهانی کمک به جذامیان بهانه خوبی برای تغییر این رویکرد است.

انتهای پیام