رضا وهاب کاشانی، مدیر مرکز رشد فناوری تجهیزات پزشکی و توانبخشی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به ادامه فعالیت این مرکز بعد از تأسیس در سال ۱۳۹۲، توضیح داد: مرکز رشد در این راه دچار فراز و نشیب‌های زیادی شد؛ ابتدا در یکی از مراکز درمانی دانشگاه به نام مرکز "اخوان" مستقر و تجهیزات پایه برای آن تهیه شد.

وی با اشاره به اینکه مرکز رشد بعد از سال دوم فعالیت مکان فیزیکی و تجهیزات کارگاهی خودش را از دست داده است، ادامه داد: علت این امر فرسودگی شدید ساختمان و نیز پروژه سنگین دانشگاه مبنی بر ایجاد یک کلینیک درمانی پیشرفته بود.

مدیر مرکز رشد فناوری تجهیزات پزشکی و توانبخشی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی افزود: بعد از آن برای اینکه مرکز بتواند ادامه حیات دهد، به دانشگاه منتقل شد و این موضوع باعث شد که یک ساختمان دوطبقه، هر طبقه ۶۵۰ متر برای مرکز تصویب شود که البته این ساختمان نیازمند مقاوم‌سازی، نماسازی داخلی و خارجی بر مبنای الگویی از مراکز رشد دیگر است. در حال حاضر این ساختمان آماده برای این است که از وزارت‌ بهداشت بودجه دریافت کند و نماسازی داخلی و خارجی آن انجام شود.

وهاب کاشانی در همین رابطه ضمن قدردانی از پشتیبانی حوزه فناوری وزارت بهداشت از این ساختمان و با اشاره به اینکه کامل شدن آن ممکن است یک سال به طول بینجامد، اظهار کرد: با کامل شدن این ساختمان، طبعاً دفاتر مختلفی که در دانشگاه در رابطه با صنعت، استاندارد، اختصاص ویلچر، نوآوری‌ها، دانشجویان و ... که به صورت پراکنده کار می‌کنند، متمرکز می‌شوند و فضای فیزیکی مناسبت‌تری در اختیار شرکت‌های مستقر قرار می‌گیرد.

وی درباره حمایت‌های این مرکز از افراد صاحب ایده، توضیح داد: از کسی که در حوزه توانبخشی صاحب ایده باشد، در مرکز استقبال می‌شود؛ بر این مبنا که ایده داوری می‌شود، در صورت به دست آوردن حد نصاب بعد از داوری در شورای رشد مطرح می‌شود. اعضای شورای رشد به ویژه آن‌ها که در فناوری مربوطه تخصص لازم را دارند، ایده را با حضور فناور ارزیابی می‌کنند و فناور مؤثر بودن فناوری خود را در حضور این متخصصان به اثبات می‌رساند.

تشنه محصولات هستیم
توصیه می‌کنیم فناوران "سبد ایده" ارائه دهند

مدیر مرکز رشد فناوری تجهیزات پزشکی و توانبخشی دانشگاه علوم بهزیستی با بیان اینکه بعد از اثبات ایده و طی مراحل اداری، بودجه درخواست شده در قالب وام به فناور تعلق می‌گیرد، گفت: برای فناوری که تازه شروع به کار کرده، بهتر است که یک پروژه سبک تا سقف ۵۰ میلیون تومان را انتخاب کند که شورای رشد هم آن را به تصویب برساند. در این صورت هم فناوری ایجاد می‌شود و هم محقق می‌تواند با ما و افراد باتجربه در این زمینه ارتباط بگیرد. طبعاً در چنین شرایطی محقق می‌تواند اثبات کند که یک فناور است و ایده فناورانه خود را با موفقیت به پایان برساند.

وهاب کاشانی اضافه کرد: این فرد برای ما پیش‌بینی‌پذیر می‌شود و از او می‌خواهیم که ایده بزرگ‌تری بدهد که بودجه بیشتری هم می‌طلبد؛ همچنین این ایده در شورای فناوری مطرح می‌شود که سقفی برای بودجه‌های آن در نظر گرفته نشده و فقط باید اثبات شود که ایده مورد نظر به بودجه نیاز دارد که با سخت‌گیری‌های خاص خود همراه است.

وی خاطرنشان کرد: توصیه ما این است که افراد در شورای فناوری نه یک ایده، بلکه سبدی از ایده‌های مرتبط به هم را معرفی کنند. ما تشنه محصولات هستیم و شرکت‌هایی که تاکنون واردکننده بودند، وارد عرصه تولید شده‌اند؛ در چنین شرایطی مراجعه به ما هم بیشتر شده است.

مدیر مرکز رشد فناوری تجهیزات پزشکی و توانبخشی دانشگاه علوم بهزیستی یادآور شد: حوزه توانبخشی، به‌ویژه اورتز و پروتز یک حوزه کاملاً فنی است که وابسته به قطعات است؛ این در حالی است که فیزیوتراپی به دستگاه نیاز دارد و کاردرمانی نیز به ابزارهای مختلف کاری نیاز دارد. این در حالی است که شنوایی به سمعک، بینایی به انواع عینک و ... نیاز دارد که این‌ها همه ابزار و محصول هستند.

تولید در داخل و اشتغال‌زایی مدنظر ماست

وهاب کاشانی با بیان اینکه همه محصولات فوق وارداتی بوده‌اند و حالا شرکت‌ها به تولیدکننده تبدیل شده‌اند، تصریح کرد: شرکتی که وارد عرصه تولید شده، چندان نیازی به مرکز رشد ندارد، ما می‌خواهیم فناور را به وجود بیاوریم. به عنوان مثال آخرین فناوری که اینجا با او صحبت می‌کردیم، به ما گفت می‌تواند ۱۲ شغل ایجاد کند و این ۱۲ شغل را به ۳۶ شغل ارتقا دهد. او همچنین وعده تولید محصولات تخصصی در حوزه توانبخشی را به ما داده است که البته همین هم مدنظر ماست؛ "تولید در داخل و اشتغال‌زایی".

وی در پاسخ به اینکه بعد از آنکه شرکت‌ها از زیر پر و بال مراکز رشد بیرون می‌آیند، با چه چالش‌هایی مواجه خواهند شد، توضیح داد: شرکت‌ها سه سال در مرکز رشد مستقر می‌شوند و طی این مدت مسیرهای مختلفی را طی می‌کنند؛ مثلاً به دنبال ثبت اختراع می‌روند، ایده آن‌ها به سمت پایان‌نامه شدن و تحقیق می‌رود، به سمت اداره استاندارد می‌رود، اداره ثبت شرکت‌ها می‌خواهد مالیات برای آن‌ها تعیین کند، کارهای حسابداری شرکت انجام می‌شود و ... که همه این کارها تمرینی برای تبدیل شدن به یک شرکت تمام‌عیار به حساب می‌آید.

مدیر مرکز رشد فناوری تجهیزات پزشکی و توانبخشی دانشگاه علوم بهزیستی ادامه داد: این شرکت بعد از سه سال استقرار می‌تواند درخواست تمدید دهد تا زیر چتر رشد و فناوری قرار گیرد که ما هم مدت استقرار شرکت را تا دو سال دیگر تمدید می‌کنیم؛ یا اینکه با عنوان "خروج موفق" از مرکز رشد خارج شده و به طور مستقل به عنوان یک شرکت تولیدی به کار خود ادامه می‌دهد.

دریافت تسهیلات از صندوق نوآوری و شکوفایی به شرط امکان صادرات

وهاب کاشانی افزود: اگر این شرکت ثابت کند که محصول آن آماده صادرات است، می‌تواند تسهیلات بیشتری از صندوق‌ نوآوری و شکوفایی دریافت کند تا کمکی برای صادرات محصول باشد.

وی در پاسخ به اینکه امکان دسترسی به امکانات اتاق بازرگانی به واسطه انجمن شرکت‌های دانش‌بنیان سلامت، برای شرکت‌ها چشم‌انداز مهمی به حساب می‌آید یا خیر، توضیح داد: بله! وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت بازرگانی می‌توانند از فناور پشتیبانی کنند، برای آنکه ایده‌ها و کارهایش روان‌تر به نتیجه و منافع اقتصادی برسد.

مدیر مرکز رشد فناوری تجهیزات پزشکی و توانبخشی دانشگاه علوم بهزیستی در پاسخ به اینکه آیا فناوران حوزه توانبخشی موفق به تیم‌سازی با دانشجویان دانشگاه‌های فنی از جمله دانشگاه‌ صنعتی شریف شده‌اند یا خیر، تصریح کرد: مثلی هست که می‌گوید "برای اینکه زودتر پیشرفت کنی به کسی بچسب که از تو بزرگ‌تر است و تجربه بیشتری دارد!" دانشگاه صنعتی شریف هم دانشگاهی‌ است که در دنیا مطرح بوده و دانشجویان آن زیر نظر اساتید بسیار حاذق تربیت شده‌اند.

فناوری‌های توانبخشی به وسیله یک دست فنی به محصول می‌رسد
از ۱۱۰ هزار ویلچر نیاز کشور، ۶۰ هزار ویلچر تولید می‌شود

وهاب کاشانی گفت: طبعاً هر فناوری که در حوزه توانبخشی کار کند، فکر توانبخشی دارد و این فکر توانبخشی به وسیله یک دست فنی و علمی به محصول می‌رسد. به همین دلیل است که باید این دو قطب به طور پیوسته با هم کار کنند و دوستی بین آن‌ها باعث می‌شود فکری که در سر توانبخش هست، به وسیله یک متخصص صنعتی به محصول برسد.

وی سپس به تشریح پروژه تولید ویلچر ارگونومیک از سوی این دانشگاه با همکاری یک شرکت آلمانی تولیدکننده ویلچر پرداخت و توضیح داد: تولیدکننده‌های بسیاری در حوزه ویلچر وجود دارند و وضعیت نابسامان نیست. سالی ۱۱۰ هزار ویلچر نیاز کشور است و سالی ۶۰ هزار ویلچر در سال تولید می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی با اشاره به اینکه تولید ویلچر در کشور مشارکتی و ترکیبی از تولید و واردات است، گفت: در بسیاری موارد این فرآیند ساکن مانده است و تولیدکننده ویلچر از ۱۰ سال پیش تا حالا یک نوع ویلچر تولید می‌کند.

وهاب کاشانی با بیان اینکه تغییر در دنیا هر دو سال یک‌بار صورت می‌گیرد و در راستای این است که محصولی اصولی‌تر، سبک‌تر و بادوام‌تر تولید شود، گفت: در قرن تکنولوژی هستیم و هرچه از تکنولوژی بیشتری استفاده کنیم، محصول اصولی‌تری تولید خواهیم کرد.

وی خاطرنشان کرد: وارد شدن مجموعه‌ای مثل دانشگاه که پویا است و در درجه اول تحقیق و نوآوری را مدنظر قرار دارد به حوزه ویلچر، باعث می‌شود تغییر خوبی در این حوزه اتفاق بیفتد.

برپایی همایشی به منظور ایجاد ارتباط بین صنعت و دانشگاه در حوزه توان‌بخشی

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی از برگزاری همایشی در روز ۳۰ آذر و به منظور ایجاد شدن رقیب در حوزه ویلچر خبر داد و گفت: در روز نخست این همایش صنعتگران حوزه ویلچر به بیان آخرین دستاوردهای خود می‌پردازند. روز دوم اساتید و دانشجویان توانبخشی به معرفی ایده‌های خود می‌پردازند تا ارتباط مؤثری بین صنعت و دانشگاه به وجود آید و بین صنعتگران نیز رقابت ایجاد شود. در کنار همه این‌ها وزارت علوم هم از ما خواسته بر روی ویلچر کار کنیم.

وهاب کاشانی با بیان اینکه با شرکت‌های مختلفی در حوزه ویلچر صحبت شده است، گفت: یک شرکت آلمانی در صنعت ویلچر به صورت اصولی کار کرده و ویلچری که از سوی این شرکت طراحی شده، به لحاظ رعایت اصول ارگونومیک و وزن آن، برنده طراحی در سال ۲۰۱۸ شده است. این ویلچر زیبا نیست، اما وزن مناسبی دارد و ارگونومی بودن آن اثبات شده است؛ به طوری که گودی کمر فرد را پر کرده، زاویه صندلی را بالا داده و به طور کلی تغییراتی در آن ایجاد کرده که باعث روان‌شدن آن شده است.

وی ادامه داد: با این شرکت وارد مذاکراتی شدیم و نمونه‌های ویلچر خودمان را برای آن‌ها فرستادیم، از طرفی گروه ارگونومی ما به بررسی محصول آن‌ها پرداخت و این موضوع را بررسی کردیم که چطور می‌توانیم با مشارکت هم، محصولی را تولید کنیم که یک کمپانی بین‌المللی هم بتواند آن را تست کند و استاندارد خوبی به محصول بدهد.

رایزنی برای کمک گرفتن از WHO و ISPO برای آموزش چگونگی تجویز و استفاده از ویلچر

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی با بیان اینکه می‌توانیم از توانایی‌های خودمان و اطلاعات آن‌ها در ساخت ویلچر علمی و ارگونومیک استفاده کنیم، اظهار کرد: بعداً می‌توانیم بر روی استانداردهای این محصول، آیتم‌های استاندارد، اصول مقاوم‌سازی و ... کار کنیم.

وهاب کاشانی با تأکید بر آنکه علاقمند است این اطلاعات و برنامه‌ها را بعد از انجام و نهایی شدن آن‌ها اعلام کند، تشریح کرد: از طرفی سازمان بهداشت جهانی (WHO)  و انجمن ISPO (جامعه بین‌المللی اورتز و پروتز) دوره‌هایی را در دنیا برگزار می‌کنند، مبنی بر آنکه ویلچر چطور "تجویز" و استفاده شود؛ ما در حال رایزنی هستیم تا با همکاری آن‌ها دوره‌هایی برای صنعتگران، افراد علمی و ... برگزار کنیم که حرف‌های آن‌ها را بشنوند و در ایران پیاده‌سازی کنند. امیدوار هستیم ۶۰ هزار ویلچر فعلی که در کشور تولید می‌شود ارتقا پیدا کند، از خوب به عالی تبدیل شده و تولیدکنندگان جدید در کنار تولیدکنندگان فعلی ایجاد شوند تا بتوانیم بالای ۱۱۰ هزار ویلچر تولید کنیم که نیاز داخل به طور کامل تأمین شده و بتوانیم به خارج از کشور هم صادر کنیم.