به گزارش ایسنا، تولید، موتور محرکه اقتصاد هر کشوری است که به حرکت درآمدن آن، نیازمند توجه سیاست‌های دولت و همچنین حمایت همراه با افتخار مردم جامعه از مصرف محصولات داخلی است. اما نکته اینجاست که برای محقق شدن حمایت از کالای ایرانی، باید مصرف این نوع کالاها در افکار مردم از طریق فرهنگ‌سازی نهادینه شود که آن نیز مستلزم آماده شدن شرایط خاص خودش است. در همین راستا خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به سراغ مهدی معصومی، مدیرعامل شرکت صنایع تخم‌مرغ تلاونگ رفت و نظرات وی را در این باره جویا شد. حاصل این این گفت‌وگو در ادامه آمده است:
حالا چرا تخم مرغ؟!
اوایل انقلاب بحثی تحت عنوان جهاد سازندگی شکل گرفت تا همه مردم در تولید سهم داشته باشند. در آن زمان همه انقلابی و در تلاش بودند تا برای سازندگی کشور اقدام کنند که ما هم وارد این حوزه شدیم.
در سال ۱۳۶۱ کار تولیدی خود را از یک مرغداری مخروبه شروع کردیم و به صورت جهادی آن را راه انداختیم. یک مزیتی که در این کار برای من وجود داشت این بود که آن را بلد نبودم و شغل خانوادگی من نبود. معلوماتی در این زمینه نداشتم که باعث شد متخصص‌های این صنعت را پیدا کنم و از آن‌ها برای کارهای اجرایی استفاده کنم و این عاملی برای این شد که از همان روزهای اول بهره‌وری بالایی داشته باشیم زیرا بهترین متخصص‌ها را جمع کرده بودیم.
مقدار زیادی صنعت مرغداری را رشد و توسعه دادیم و اکنون ۱۰ تا ۱۵ شرکت در صنعت مرغداری داریم.از روز اول بهره‌وری بالا و متفاوتی نسبت به دیگران در این حوزه داشتیم تا به جایگاهی رسیدیم که در حوزه تغذیه، قفس، عرضه، فروش و برندسازی پیش قدم شدیم.
فعالیت‌مان را از تولید تخم‌مرغ شروع کردیم. در یک مقطعی هم، تولید مرغ گوشتی، دان، مکمل و کنسانتره را داشتیم. در سال ۱۳۸۰ برندسازی تِلاونگ را آغاز کردیم و در این زمینه نوآوری‌های خیلی زیادی انجام دادیم، به عنوان مثال، رنگ، بو و طعم تخم‌مرغ را تغییر دادیم.
چه شد که به این صنعت روی آوردید؟
در ایران برای مرغ گوشتی فعالیت صنعتی بزرگی انجام نشده، درحالیکه واحدهای تولیدی تخم‌مرغ بزرگ و صنعتی هستند. مرغداری‌های گوشتی عمدتا واحدهای کوچک در نقاط مختلف هستند که امکان توسعه ندارند. فعالیت ما بزرگ بود و برای اینکه آن را به صورت سیستماتیک انجام دهیم، وارد این حوزه شدیم. در تولید مرغ گوشتی هم وارد شدیم اما زیاد جالب نبود و در حال حاضر مرغداران گوشتی برای تامین دان، مکمل و کنسانتره مخاطب ما هستند.
آن زمانی که وارد صنعت تخم‌مرغ شدید، فعالیتی در زمینه بسته‌بندی وجود داشت؟
خیر، برای اولین بار در سال ۱۳۷۹، من به مکان‌های مختلف در خارج از کشور سفر کردم و بهترین بسته‌بندی (متعلق به کشور اتریش)، بهترین دستگاه‌های بسته‌بندی (متعلق به کشور هلند) و بهترین دستگاه‌های تبدیل تخم‌مرغ پاستوریزه که متعلق به کشور دانمارک بود را، خریداری و وارد کشور کردم.
در سال ۱۳۸۰ تبلیغات تلویزیونی را برای برندسازی شروع کردم و در تبلیغات مطرح کردم که ما تخم‌مرغی را تولید می‌کنیم که خوش‌طعم و خوش‌رنگ‌تر است و تاریخ تولید دارد که در واقع قابل ردگیری است.
در زمان شروع به فعالیت رقیب هم داشتید؟
از اول معتقد بودم که باید در این حوزه رقیب داشته باشم و تلاش کردم تا دیگران را آموزش بدهم و وارد این صنعت کنم. یک برند به تنهایی نمی‌تواند توسعه پیدا کند و تا زمانی که همراه نداشته باشد، توان تغییر فرهنگ را ندارد. ما نماینده کمیسیون بین‌المللی تخم‌مرغ در ایران هستیم. ما صادرات را به صورت رسمی با برند تِلاونگ انجام دادیم.
وقتی این کار را شروع کردید، فکر می‌کردید که موفق از آب دربیاید؟
بله، مطمئن بودم. کار تولید، فعالیت سختی است و همچنین، تولید محصولات کشاورزی از طریق موجود زنده، کار را سخت‌تر می‌کند. از همه مهم‌تر کالاهای اساسی تحت نظارت‌های مختلف است و درباره محصولات ما بسیار حساسیت وجود دارد. با وجود اینکه درگیر این چالشها بودیم، مطمئن بودیم که موفق می‌شویم زیرا تنها کالای بی‌نام و نشان در سال ۸۰، تخم‌مرغ و معلوم بود که ما باید وارد این حوزه شویم.
به این دلیل می‌گویم که به چه دلیل مطمئن بودید که موفق می‌شوید، چون با توجه به اینکه تخم‌مرغ مانند میوه کیفیت و سالم بودن آن از ظاهرش قابل تشخیص نیست و می‌خواستید وارد صنعتی شوید که این امکان را نداشت!
باید بپذیریم که در جامعه، افراد سلایق مختلفی دارند و بابت این سلایق هزینه می‌کنند؛ بنابراین ما باید متناسب به سلایق متفاوت تولید کنیم. ما در تولید کالاهای اساسی باید حداقل کیفیت را رعایت کنیم. این کیفیت چند بخش دارد، بخشی از آن به ظاهر محصول مربوط می‌شود که ما تخم‌مرغی تولید می‌کنیم که پوسته آن کاملا سالم است. در بخش کیفیت داخلی تخم‌مرغ، محصولی را تولید می‌کنیم که جیره غذایی، رنگ، طعم و بوی آن متفاوت است.
ما تخم‌مرغی تولید می‌کنیم که زمان و مکان تولید آن مشخص است. در محصولات غذایی، بسیاری از آلودگی‌ها برای بعد از تولید است. زنجیره تولید و توزیع کاملا باید حفاظت شود که ما تاکنون نگذاشته‌ایم تخم‌مرغ بعد از تولید دچار آلودگی شود.
شما تفاوت تخم‌مرغ‌های تولیدی خود را در داشتن تاریخ می‌دانید، درحالیکه بعد از مدتی بر روی تخم‌مرغ‌های دیگر هم تاریخ تولید زده شد؛ این موضوع آسیبی به کار شما وارد نکرد؟
معنی برند بودن در اینجا مشخص می‌شود، آن کسی که صاحب یک برند است و برای آن هزینه کرده، به کیفیت و اعتبار فعالیتش علاقه دارد. اما فردی که فقط از روی اجبار باید بر روی محصولش تاریخ تولید بزند، برایش فرق نمی‌کند که کیفیت محصولش چگونه باشد.
آیا همچنان می‌خواهید در زمینه تخم‌مرغ فعالیت کنید یا قصد ورود به حوزه های دیگر را هم دارید؟
ما یک طرح کلان در این زمینه داریم که مصرف تخم‌مرغ را طی ۳ سال افزایش بدهیم. به وسیله فرهنگ‌سازی و تبلیغات، به مخاطب می‌گوییم که براساس استانداردها و علوم روز دنیا، امروز مصرف تخم‌مرغ برای انسان‌ها محدودیت ندارد. از همه مهم‌تر اینکه ما برای اولین بار در دنیا، زرده و سفیده تخم‌مرغ را جدا کرده‌ایم تا به آن به عنوان یک ماده غذایی نگاه کنیم.
برای تولید غذاهای سلامت محور بر پایه مرغ و تخم‌مرغ، یک پروژه تبلیغاتی ۳ ساله با صداوسیما داریم. طرح تِلاونگ این است که از طریق فرهنگ‌سازی و تولید غذاهای آماده بر پایه تخم‌مرغ، مصرف تخم‌مرغ را معادل ۳۰ درصد افزایش دهد. ظرفیت تولید این محصول در کشور موجود است. برای بالا بردن مصرف ابتدا باید اطلاع‌رسانی کنیم که ارزش غذایی این محصول چه قدر است. از همه مهم‌تر اینکه ما چگونه باید این را به مصرف‌کننده انتقال دهیم که سوسیس و کالباس را مصرف نکند و به جای آن‌ها تخم‌مرغ بخورد.
در این زمینه صادرات هم دارید؟
کشور تولیدی برای صادرات ندارد و مدت کوتاهی که مازاد تولید داریم، مقداری صادرات صورت می‌گیرد. اگر برنامه درازمدت برای صادرات داشته باشیم، کیفیت ارتقا پیدا می‌کند و تعادل قیمتی ایجاد می‌شود.
استقبال کشورهای دیگر از محصولات شما چگونه بود؟
در طول ۲۰ سالی که ما برند تِلاونگ را داریم، شاید ۳ بار کوتاه مدت فرصتی برای صادرات پیش آمد که کشورهای حوزه خلیج‌فارس خیلی استقبال کردند. پیشنهاد ما به دولت این است که برای محصولات کشاورزی یک قانون درازمدت بگذارد که در مدت ۱۰ سال آینده، تولیدکنندگان بتوانند ۲۰ درصد از تولیدشان را صادر کنند و هر زمانی که با مشکل مواجه شدند وارد کنند. برای خیلی از کالاها این اتفاق دارد می‌افتد اما چون تخم‌مرغ کالای اساسی است، این نگرانی وجود دارد که کمبود و گرانی در این محصول ایجاد شود.
برای صادرات تخم‌مرغ از لحاظ بسته‌بندی و نگهداری این محصول مشکلی ندارید؟
بسته‌بندی‌های ما استاندارد و بین‌المللی هستند و از کیفیت بالایی برخوردارند که می‌توانیم به همه جای دنیا صادر کنیم ولی جالب این است که عمده مصرف‌کننده‌های تخم‌مرغ در اطراف ما هستند و نیازی نیست که به جاهای دور صادر کنیم و برای صادرات به کشورهای اروپایی لازم است که تخم‌مرغ را به پاستوریزه تبدیل کنیم که ما در این زمینه امکانات لازم را داریم.
حجم تولیدتان چقدر است؟
ایران هشتمین تولیدکننده تخم‌مرغ در جهان است. تعداد تولیدکننده‌های تخم‌مرغ معادل ۱۵۰۰، مرغ گوشتی ۲۰ هزار واحد و کارخانه‌های سازنده دان برای واحدهای تولیدی بالای ۵۰۰ کارخانه است. فعالیت ما تا امروز در زمینه فرهنگ‌سازی برای کیفیت، تنوع محصول و نوآوری بوده و در آینده برای افزایش حجم تولید برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
اگر به فروش ۱۰ درصدی برسیم خیلی خوشحال می‌شویم. حدود ۹۰ درصد از تخم‌مرغ‌های ایرانی برندسازی نشده‌اند و در این زمینه سازمان دامپزشکی تا پایان سال طرحی را عملیاتی می‌کند.
به صورت منطقه ای فعالیت می کنید یا در سراسر کشور؟
فعلا در سراسر کشور فعال نیستیم و تقریبا بیشتر در شهرهای بزرگ فعالیت می‌کنیم که از ماه آینده برنامه توسعه ما در این زمینه شروع می‌شود.
اشتغالزایی این صنعت چگونه است؟
صنعت مرغداری با توجه به اینکه بسیاری از فعالیتش به صورت دستی انجام می‌شود، تعداد زیادی پرسنل دارد. معادل ۲۵ فارم تولیدی داریم که در هر یک از آن‌ها حدود ۱۰ نفر شاغل هستند.
پس از تحریم‌ها، در رابطه با تامین دان و خوراک مرغ با مشکل مواجه نشدید؟
خداروشکر در طول ۳۸ سال فعالیت من در این حوزه، هیچگاه با تنش‌هایی که منجر به لطمه زدن به صنعت شود مواجه نشدم. واردات مواد اولیه این حوزه در اولویت بود و در همه مقاطع دولت نسبت به کالاهای اساسی نگاه ویژه‌ای داشته و دارد. اما اینکه هیچ اتفاقی نیفتاده و همه چیز بر وفق مراد بوده اینگونه نیست، زیرا در مواقعی ذرت، سویا و یا واکسن با کمبود مواجه شده‌اند.
صنعت تخم‌مرغ هم مشمول مالیات می‌شود؟
صنعت مرغداری مشمول مالیات نمی‌شود اما از زمانی که مرغ وارد مجموعه تخم‌مرغ می‌شود، مشمول مالیات می‌شود و ما هم سالهاست که داریم مالیات می‌دهیم. در زنجیره ارزش معمولا همه در برابر قوانین برابر نیستند و آن کسی که تخم‌مرغ را از ما می‌گیرد، شامل مالیات نمی‌شود. تولیدکنندگان حتی درباره قیمت تمام شده هم باید جوابگو باشند درحالیکه این موضوع دست آن‌ها نیست. فقط تولیدکننده است که جوابگوی مقرارت است و واسطه‌های توزیع و پخش جوابگوی هیچ کس نیستند.
ما به عنوان تولیدکننده مسئول فعالیت خودمان هستیم و سود متعارفی بر روی کالا تولید شدمان می‌افزاییم و به ما ربطی ندارد که توزیع‌کننده محصول را به چه نرخی عرضه می‌کند. شما نباید توقع داشته باشید که در طول سال و در تمام نقاط کشور، با یک قیمت ثابت فروخته شود. برای مثال، برق به عنوان یکی از خدمات در شمال تهران به یک قیمت و در سایر نقاط کشور به قیمت متفاوت است؛ بنابراین ما قیمت‌گذاری بر محصول را درب کارخانه قبول داریم، اما ما مسئول زنجیره‌های قبل و بعد از خودمان نیستیم.
در راستای حمایت از کالای ایرانی، چه سیاست‌هایی باید در پیش گرفته شود؟
اینکه من دوست داشته باشم تا کالای ایرانی را مصرف کنم، یک کار فرهنگی است و در این راستا، دولت باید حمایت کند و تولیدکننده هم کیفیت محصولات را ارتقا بدهد. مردم باید افتخار کنند که کالای ایرانی را مصرف می‌کنند و این افتخار باعث می‌شود تا تولیدکنندگان هم کیفیت کالاها را ارتقا بدهند.
اگر تمام تولیدات در کشور متمرکز شوند، قیمت تمام شده کالاها در کشور پایین می‌آید. ده‌ها عامل وجود دارند که می‌توانند تولید داخل را افزایش بدهند، اما اولین عامل این است که مردم به خریدن کالای ایرانی تمایل پیدا کنند که این امر با فرهنگ‌سازی محقق می‌شود.
در این شرایط، وظیفه دولت و حاکمیت چیست؟
دیدگاه دولت و حاکمیت باید این باشد که تولید و تولیدکننده داخلی ارزشمند است و ارزش این افراد را بداند و از آن‌ها حمایت کند. از برندها و کسانی که در زمینه تولید ۳۰ تا ۴۰ سال فعالیت نموده‌اند، حمایت کند؛ این افراد امکان ندارد که از موقعیت‌شان سواستفاده کنند زیرا اعتبارشان برایشان مهم است و سعی می‌کنند تا آن را حفظ کنند.
تولیدکنندگان داخلی از کشور خارج نمی‌شوند بلکه برای آبادی کشور تلاش می‌کنند. در تلویزیون تمرکز بیشتر برنامه‌ها بر فوتبالیست‌ها و سلبریتی‌ها است و برای معرفی تولیدکنندگان به آن‌ها اجازه نمی‌دهند تا اسم برند تولیدی خود را معرفی کنند، تا زمانی که این تفکر حاکم باشد نمی‌توان از تولید داخلی حمایت کرد.
تصمیمات اخیر درباره بنزین، بر قیمت تمام شده چه تاثیری داشته است؟
ممکن است این اتفاق بر روی یک کالایی یک درصد اثر بگذارد و در کالای دیگر، ۱۵ درصد تاثیر داشته باشد. ما خیلی متاثر از بنزین نیستیم. اما اگر در روزهای مختلف، قیمت مرغ و تخم‌مرغ تغییر می‌کند، در این زمینه بگوییم قیمت ثابت بماند غلط است، بلکه باید بگوییم در یک مدت یکساله، قیمت معدل تخم‌مرغ باید این باشد. روش‌هایی دستوری و خشک در این زمینه به تولید و کیفیت آن لطمه می‌زنند.
چه اقداماتی برای مقابله با بیماری‌هایی همچون نیوکاسل که ممکن است این صنعت را تهدید کند، انجام شده است؟
مجموعه‌های بزرگ تولیدی تخت نظارت بیشتری هستند و عمده مشکلات کشور را، مجموعه‌های تولیدی کوچک و زیرپله‌ای بوجود می‌آورند زیرا تحت هیچ نظارتی نیستند. مجموعه‌های ما در ماه مرتب بازرسی می‌شوند و همچنین نماینده سازمان دامپزشکی هم در واحدهای تولیدی حاضر است.
وضعیت بهداشتی گله‌های مرغداری نسبت به سال‌های گذشته، بسیار خوب است، اما اگر بگوییم که هیچ بیماری‌ای نیست مانند این می‌ماند که فکر کنیم بیماری در انسان‌ها وجود ندارد. همیشه یک دامدار و دامپزشک در مجموعه‌های ما حضور دارند تا گزارش‌ها را آنلاین ثبت کنند. یک مرغدار تنها مسئول خود و فعالیتش نیست، بلکه در قبال کل کشور مسئول است و باید به تمام قوانینی که سازمان دامپزشکی آن‌ها را مکلف به انجام آن کرده، پایبند باشند.
انتهای پیام
نظرات