علیرضا آبرود در گفت و گو با ایسنا ضمن بیان این مطلب اظهار کرد: جهش توسعه در تمام کشورهای دنیا و کشورهای توسعه یافته از جایی آغاز شده که دولت‌ها بر توسعه نیروی انسانی تمرکز داشته‌اند، به این معنا که مبنای تغییر، تحول و توسعه در هر کشور و جامعه تمرکز بر نیروی انسانی و افزایش کیفیت نیروی انسانی است.
وی افزود: بخش عمده‌ای از پرورش نیروی انسانی کشورها در دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد به تبع آن، در ایران دانشگاه‌ها از اصلی‌ترین محورهای توسعه نیروی انسانی، پرورش و معرفی نیروی انسانی متخصص در بخش‌های مختلف محسوب می‌شوند.
آبرود گفت: رابطه مستقیمی میان کیفیت آموزش و دانش‌آموختگان با توسعه و تعالی جامعه در ابعاد مختلف و در مباحث تخصصی زیرساختی، اخلاقی، انسانی، اجتماعی و رفتاری وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آموزش و پرورش متولی امر آموزش در کشور هستند، تصریح کرد: از طرفی دانشگاه‌ها سه نسل مختلف آموزشی را پشت سرگذاشته‌اند که نقش نسل اول دانشگاه‌ها، آموزش‌محوری و نسل دوم آموزش‌محوری با تمرکز بر حوزه پژوهش بوده است.
رئیس دانشگاه پیام‌نور چهارمحال و بختیاری ادامه داد: امروزه دانشگاه‌های کشور از نوع دانشگاه‌های نسل سوم یعنی کارآفرین‌پرور و فناوری‌پرور هستند، به این معنا که فارغ‌التحصیلان دانشگاهی باید کارآفرین باشند تا بتوانند در حوزه خلاقیت‌های کارآفرینی و توسعه اشتغالزایی به منظور ایجاد اشتغال و درآمد نقش خود را ایفا کنند.
وی تاکید کرد: دانشگاه‌های برتر دنیا از نوع دانشگاه‌های خصوصی و غیرانتفاعی هستند که عمده هزینه‌ها و درآمدهای دانشگاه‌ها از محل پروژه‌های تحقیقاتی تأمین می‌شود، گرچه دانشگاه‌های بسیاری در کشور با این گونه دانشگاه‌ها از لحاظ تفکر، آموزش و کیفیت خروجی دانش‌آموخته فاصله بسیاری دارند.
آبرود افزود: طی ۳۰ سال گذشته نگاه و نگرش دانشگاه‌های ایران شدیداً به سمت مدرک‌گرایی و افزایش بی‌رویه ظرفیت پذیرش دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی بوده و دلیل آن این است که برخی دانشگاه‌ها به منظور تعطیل نشدن و برخی دیگر در قالب دانشگاه‌های پردیس به منظور درآمدزایی در کنار دانشگاه‌های دولتی و مادر با بهانه‌های مختلف ظرفیت پذیرش را در مقطع تحصیلات تکمیلی به طور چشمگیری افزایش می‌دهند.
وی گفت: افزایش ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها تناسبی با نیاز جامعه ندارد و امروزه با تغییر هرم بیکاران فارغ‌التحصیل در مقطع ارشد در کشور مواجه شده‌ایم، به گونه‌ای که افسارگسیختگی شدید در بحث جذب دانشجو مخصوصاً در مقطع تحصیلات تکمیلی مشاهده می‌شود.
رئیس دانشگاه پیام‌نور چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: برخی دانشگاه‌ها به اشکال و تکنیک‌های مختلف، در بسیاری موارد بدون توجه به کیفیت دانش‌آموختگی در مقاطع دکتری، فارغ‌التحصیلانی بدون توانایی و خلاقیت تربیت می‌کنند و صرفاً به دنبال اخذ مدرک بوده که این امر، شکاف طبقاتی در زمینه مباحث علمی را شدت بخشیده است.
وی بیان کرد: نظارت بر جذب دانشجو در مقطع تحصیلات تکمیلی، سازماندهی و نیازسنجی جامعه در برنامه چشم‌انداز ۲۰ ساله می‌تواند سیاست‌ها و خط مشی‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را ترسیم کند که امروزه این وزارتخانه‌ها با برنامه‌ریزی در تلاش برای سازماندهی این مقطع هستند.
آبرود تاکید کرد: افسارگسیختگی جذب دانشجو در مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها به خصوص دانشگاه‌هایی که اعتبار آن‌ها از طریق شهریه تأمین می‌شود، موجب ایجاد تجارت علمی در میان آن‌ها شده است که یکی از تبعات این امر، پایان‌نامه فروشی، مقاله‌فروشی، کتاب ترجمه فروشی و تألیف کتاب‌فروشی است که این عوامل، مسیر علمی کشور را به گمراهی و بن‌بست خواهد برد.
وی گفت: پیشنهاد می‌شود وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آموزش و برنامه‌ای برای تبدیل کردن دانشگاه‌های نسل سوم یا چهارم داشته باشد، به این معنا که هر دانشجوی تحصیلات تکمیلی بتواند چندین برابر هزینه صرف شده در دوره آموزشی خود را، صرف ایجاد ارزش‌افزوده و نوآوری کند.
آبرود ادامه داد: لازم است دانشگاه‌ها به سمت پژوهش‌محوری کاربردی با تفکر ماموریت‌گرایی گام بردارند، به این معنا که تمام چالش‌های حوزه صنعت، خدمات و کشاورزی به واسطه دانش‌آموختگان دانشگاهی در محیط علمی بررسی و برطرف شوند، در غیر این صورت روز به روز شاهد تورم نیروی انسانی تحصیل کرده و بیکار خواهیم بود.
وی اضافه کرد: از شرایط لازم برای پذیرش دانشجو در مقطع دکتری فیلترینگ علمی است، بنابراین بایستی خروجی دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری در دانشگاه‌ها دارا بودن شاخص‌های کیفیت آموزشی باشد تا از این طریق با فارغ‌التحصیلی، افراد برای جامعه تأثیرگذار باشند.
رئیس دانشگاه پیام‌نور چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: محدود کردن جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی در مؤسسات غیرانتفاعی و یافتن راهکارهای جدید برای تأمین هزینه دانشگاه‌ها از طریق کارآفرینی و انجام پروژه‌های تحقیقاتی به جای افزایش تعداد کمی جذب دانشجو مدنظر گرفته شود.
وی تاکید کرد: هیچ فارغ‌التحصیل با کیفیت یا فارغ‌التحصیل با تحصیلات پایین و با کیفیت از لحاظ آموزشی، هرگز بیکار نمی‌ماند، زیرا دانش‌آموخته با کیفیت، منتظر ایجاد اشتغال توسط فرد یا بخش دیگری نیست و خود منبع و منشأ ایجاد اشتغال و کارآفرینی است.
آبرود ادامه داد: اگر شرایط در داخل کشور برای این افراد مهیا نباشد در خارج از کشور می‌توانند به کارآفرینی بپردازند، بنابراین فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های مطرح و با کیفیت در جمع بیکاران قرار نمی‌گیرند، زیرا این افراد، خود منشأ ایجاد اشتغال هستند.
انتهای پیام
نظرات