استاد دانشگاه صنعتی اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در خصوص تحلیل این وضعیت سدهای استان، اظهار کرد: سد زاینده‌رود از جمله سدهایی است که با مطالعه کافی ساخته شد و تا سال 75 نیز مشکلی نداشت، اما از آن زمان به بعد، به‌یک‌باره معضل آب فروشی، مصارف و برداشت‌های بی‌رویه از این سد افزایش و این سد رو به خالی شدن رفت.

مهدی بصیری، برداشت آب در بالادست را از دیگر دلایل خالی شدن این سد اعلام کرد و گفت: متاسفانه کنترلی بر این برداشت‌ها نبود و همه از آب برداشت می‌کردند، همچنین طرح‌های آبخیزداری که به غلط جلوی روان آب‌هایی را که از کوهستان به سمت رودخانه می‌رفت، گرفت و رودخانه به تدریج کم آب و خشک شد.

وی با بیان اینکه رودخانه‌ها خودبه‌خود ایجاد نمی‌شود، اظهار کرد: وقتی باران می‌آید، روان‌آب‌ها در کوهستان جاری شده و به رودخانه می‌رسد. مقداری از این آب تبخیر و مقداری دیگر استفاده می‌شود و در این شرایط اگر جلوی مقدار آبی که به رودخانه می‌آید گرفته شود، رودخانه از این آب بی‌نصیب می‌ماند.

به اعتقاد این استاد دانشگاه، سدسازی در استان چهارمحال و بختیاری و هم برداشت بی‌رویه از آب از دیگر دلایل خالی شدن سد زاینده‌رود است.

سدسازی پروژه‌ای آسیب‌رسان در کشور

بصیری در ادامه با اعتقاد بر اینکه سایر سدهای استان اصفهان بیهوده و آسیب‌ رسان هستند، گفت: سد خمیران از چاه‌های اطراف نجف‌آباد، جوزدان و انتهای رودخانه مرغاب تغذیه می‌شد و سیل به این مناطق می‌آمد، اما بعد از مدتی دیگر سیل نیامد و چاه‌ها تغذیه نشد، همچنین برداشت‌ها رو به افزایش رفت و چاه‌ها خشکید. 

استاد دانشگاه صنعتی اصفهان یادآور شد: مجموع آب این سد در حدود سه روستا مصرف می‌شود و از جلال‌آباد به پایین دیگر آبی وجود ندارد، از سوی دیگر در بالادست نیز آب با پمپ برداشت شده و کشاورزی انجام می‌شود. 

وی همچنین سد گلپایگان را منبع تأمین آب قم دانست و گفت: آب این سد از سرشاخه‌های دز تأمین شده و به قم می‌رود. 

بصیری در خصوص کاهش ذخیره سد حنا سمیرم نیز، تأکید کرد: متأسفانه در کف رودخانه‌ای که آب به سد حنا می‌ریزد، چاه حفر کرده‌اند.

وی سدسازی را پروژه‌ای آسیب‌رسان و پر مشکل در کشور دانست و گفت: در هر منطقه‌ای که سد احداث شود، مشکلات فراوانی برای نقاط زیردست ایجاد می‌شود و هر چه از سد دورتر شویم، مشکلات بیشتر خواهد شد. 

این استاد دانشگاه تأکید کرد: شاید بتوان گفت خشکسالی دلیل دیگری برای خشک شدن سدهاست، اما واقعیت این است که آب در بالادست برداشت می‌شود. 

وی در پاسخ به این سوال که خالی شدن سدها چه آسیبی به سازه‌های آن‌ها وارد می‌کند، اظهار کرد: گفته می‌شود اگر آب از حدی پایین‌تر رود به سازه سد آسیب می‌زند، اما شاید این آسیب جدی نباشد.

حرمت سدسازی

بصیری تأمین آب شرب را بهانه‌ای برای سدسازی دانست و گفت: کسانی که بر این امر تأکید دارند، تأمین آب شرب مردم را بهانه می‌کنند، اما باید دید مثلاً در سد خمیران آب شرب مردم تأمین می‌شود؟

وی با بیان اینکه سدسازی برای عده‌ای حرمت دارد و انتقاد از آن را قبول نمی‌کنند، گفت: سدسازی پروژه‌ای پرهزینه است، مثلاً سد "کارون چهار" حدود 1500 میلیارد تومان هزینه داشت، اما این کار منفعت‌هایی برای عده‌ای دارد که آن را انجام می‌دهند.

استاد دانشگاه صنعتی اصفهان تأکید کرد: روند سدسازی می‌توانست به ساخت یک منبع ذخیره در حد 200 میلیون مترمکعب محدود شود. منبعی که در آن آب شرب را برای دوران کم‌آبی تابستان ذخیره و با پُر شدن آن، آب را تخلیه کنیم.

وی افزود: در این صورت کمبود آب مانع ساخت کارخانه فولاد و ذوب‌آهن و توسعه باغ‌ها بر قله کوه‌ها می‌شد و دیگر چنین بلایی بر سر اصفهان نمی‌آمد.

بصیری سدسازی را موجب ایجاد توهم فراوانی آب دانست و تأکید کرد: آب از طبیعت، تالاب و کوهستان گرفته می‌شود و از سوی دیگر آب را از کشاورزان و مردم گرفتیم. اگر سد نداشتیم چاه‌های آب همیشه پُر بود و بعد از تخلیه، سال بعد دوباره تغذیه می‌شد، همچنین جمعیت شهرها تا این حد افزایش نمی‌یافت.

وی تصریح کرد: با افزایش جمعیت، مصارف شهری بیشتر و کشاورزی و صنعت نیز توسعه می‌یابد.

انتهای پیام