به گزارش ایسنا، روزنامه نیویورک تایمز، در گزارشی به قلم جرمی برنشتین، فیزیکدان و نویسنده کتاب «ایران هستهای» در مورد دیدار احتمالی ترامپ و کیم جونگ اون که گفته می شود در ماه مه انجام خواهد شد، نوشت: در تاریخ مربوط به تسلیحات هستهای تنها آفریقای جنوبی بوده است که به طور داوطلبانه تسلیحات هسته ای خود را خلع کرده است. این نکته باید آن را به ما یادآوری کند که متقاعد کردن کره شمالی برای برچیدن برنامه هستهای پیشرفته خود امری بسیار دشوار خواهد بود.
برنامه هستهای آفریقای جنوبی به دلایل مختلفی یک برنامه غیرعادی بود. آنها از روشی برای غنی سازی اورانیوم استفاده می کردند که تا آن زمان در سطح صنعتی مورد استفاده قرار نگرفته بود. در این روش آنها گاز اگزافلوراید را با سرعت بسیار بالا وارد لولهای می کردند تا از این طریق ایزوتوپهای شکافپذیر مناسب برای ساخت بمب هستهای(اورانیوم 235) را جدا کنند. به علاوه تنها آفریقای های سفید پوست اجازه داشتند در برنامه هستهای این کشور مشارکت کنند.
آفریقای جنوبی توانست تا به شش بمب اتمی دست یابد و یک بمب دیگر را نیز در سال 1989 در دست ساخت داشت. این کشور همه تاسیسات هستهای خود را بنا به دلایلی در اختیار آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار داد که یکی از آنها خواست این کشور برای پایان انزوای بینالمللی بود.
کشورهایی مثل بلاروس، قزاقستان و اوکراین که پیشتر از اعضای اتحاد جماهیر شوروی بودند نیز در دهه 90 میلادی تسلیحات هستهای خود را در اختیار آژانس گذاشتند، اما این کشورها خود این تسلیحات را تولید نکرده بودند، بلکه به دلیل آنکه در زمان اتحاد جماهیر شوروی برخی انبارهای تسلیحات هستهای در خاک این کشورها ساخته شده بود، این تسلیحات را در اختیار داشتند. بنابراین می توان گفت که آنها تسلیحات هستهای خود را واگذار نکردهاند.
برنشتین در ادامه این گزارش می نویسد: معمولا لیبی را به عنوان کشوری که تسلیحات هستهای خود را به آژانس داده است، می شناسند، اما در مورد لیبی موضوع کاملا متفاوت است. در دهه 90 میلادی معمر قزافی رهبر این کشور به دنبال فناوری تسلیحات هستهای در بازار سیاه بود. برخلاف آفریقای جنوبی، لیبی تاسیسات و فناوریهای بسیار محدودتری داشت. سرهنگ قزافی توانست یک فناوری هستهای را از عبدالقادر خان فیزیکدان هستهای پاکستان که در زمینه اشاعه تسلیحات هستهای به طور غیرقانونی فعالیت میکرد، دریافت کند. اما لیبی هرگز نتوانست به یک برنامه هستهای نظامی تمام عیار دست یابد. چیزی که آنها در سال 2004 در اختیار سازمان سیا آمریکا قرار دادند، دانش ساخت سلاح هستهای بود نه خود آن.
اما به کره شمالی میرسیم که احتمالا تاکنون دهها سلاح هستهای را که تعدادی از آنها نیز با موفقیت آزمایش شدهاند، ساخته است. آخرین آزمایش هستهای رژیم پیونگ یانگ در ماه سپتامبر احتمالا می تواند قدرت انفجاری تا 10 برابر بمب هستهای که در هیروشیما منفجر شد، داشته باشد.
در چنین شرایطی زمانی که آمریکا از کره شمالی درخواست می کند تا تسلیحات هستهای خود و روشهای ساخت آن را در اختیار آژانس یا آمریکا قرار دهد، ما در واقع با یک مجموعه تاسیسات بسیار گستردهتر از آنچه در لیبی و آفریقای جنوبی قرار داشت، مواجه هستیم. کرهایها دارای راکتوری هستند که پلوتونیوم تولید می کند و سانتریفیوژهای بسیار پیچیدهای دارد.
بنابراین خلع تسلیحات هستهای کره شمالی نیازمند یک برنامهای است که بسیاری از بازرسان بینالمللی در آن حضور داشته باشند.
البته نمی توان گفت که با توجه به این نکات آمریکا نباید به دنبال خلع تسلیحات هستهای در کره شمالی باشد اما با توجه به مقیاس و پیشرفته بودن برنامه هستهای کره شمالی، این غیرمنطقی است که تنها از آنها بخواهیم تا تسلیحات هستهای خود را از بین ببرند و مهمتر از همه آن است که دانشمندان هستهای کره شمالی در نحوه ساخت بمب هستهای را نمی توان از ذهن آنها پاک کرد. بنابراین بحث خلع سلاح هستهای کره شمالی بسیار پیچیده است.
انتهای پیام
نظرات