به گزارش ایسنا، روزنامه ابتکار نوشت: «ممکن است برای پاسخ به هیجانات درونی‌تان به سراغ یک ورزش مثل کوه‌نوردی یا دوچرخه‌سواری یا شاید بانجی‌جامپینگ رفته باشید. شاید تجربه هیجان در سفر را به هیجان یک مسابقه ورزشی ترجیح داده باشید اما شاید شما جزو دسته سوم هستید و دوست دارید هیجان سفر و ورزش را یک جا تجربه کنید. این روزها بازار سافاری و آفرود در کویر برای آنان که می‌خواهند هیجان و زیبایی یک شب ماندن در کویر را تجربه کنند و هم دست فرمانشان را روی تپه‌های کویری امتحان کنند، داغ است و تقاضای بالا برای این سفرها سبب شده تا تورهای به سراغ این بازار پرطرفدار بروند. از سوی دیگر اما تورهای غیر مجاز و حتی تورهای مردمی نیز از این غافله عقب نمانده‌اند. این اتفاق اما سبب شده تا مراجع قانونی مانند دادستانی تصمیم به ممنوعیت ورود تورهای بدون مجوز و خودروهای آفرود و دو دیفرانسیلی به برخی از کویرهای ایران از جمله مرنجاب را بگیرند. اتفاقی که موجب اعتراض بسیاری از دوست‌داران این ورزش تفریحی شده است اما آن چه در این ماجرا اهمیت دارد ناتوانی معاونت گردشگری در رصد ورود و خروج این تورها به مناطق کویری است؛ تورهایی که یک باره به کویر می‌آیند و به آسیب‌هایی که می‌توانند به زندگی جوامع محلی فارغ از رونق اقتصادیشان وارد کنند نمی‌اندیشند. حالا اما بسیاری از فعالان گردشگری برآنند تا با ارائه راه‌حلی گره از کار کویرگردی در ایران بگشایند، از ایجاد سامانه تورها تا اختصاص بخشی از کویر به تورها.
کویر مرنجاب در اصفهان یکی از چند منطقه گردشگری طبیعی در ایران است که حضور برخی تورها برای چندمین بار در آن ممنوع شده است. دلایل متعددی برای این ممنوعیت وجود دارد اما این بار شکایت سازمان حفاظت محیط زیست و اداره منابع طبیعی مسبب صدور این حکم از سمت دادستانی شهرستان بوده است. حکمی که به موجب آن ورود خودروهای دو دیفرانسیلی و آفرود به این کویر را ممنوع کرده است و تورهای دارای مجوز و سافاری که آسیبی به گونه‌های جانوری و گیاهی کویر وارد نمی‌کند، را مجاز دانسته است؛ چرا که عموما شرکت‌کنندگان در سافاری یا وحشت‌گشت تنها توسط انواع خودروهایی که قادر به حرکت در شن و ماسه را دارد یا چهارپایان با طی مسیری مشخص از مکان‌های دیدنی و جذاب بازدید می‌کنند و کمترین آسیب را به محیط زیست و منظر مناطق کویری وارد می‌آورند. اما این ممنوعیت دلیل دیگری هم دارد؛ گر چه هیچ قانونی سفر شخصی به نقاط طبیعی ایران را منع نکرده است اما ورود تورهای غیر مجاز به کویر مرنجاب به دلایلی که از آن به عنوان جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی یاد شده، توسط دادستانی ممنوع شده است. مرجعی که گر چه متولی گردشگری در ایران نیست اما توانسته به این امر ورود کند.
دفاتر زیرپله‌ای مسافرتی قوانین را رعایت نمی‌کنند
امیرپویان رفیعی شاد، دبیر و عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران در این باره به «ابتکار» می‌گوید: معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی گردشگری کشور هر گونه رویداد که در حوزه گردشگری قرار است رخ دهد را رصد می‌کنند و ابلاغیه‌ها را به آژانس‌های گردشگری ارسال می‌کنند. سال گذشته که تور آفرود و سافاری در کویر مرنجاب تعطیل شد، مورد مشابه دیگری نیز در استان گیلان رخ داد و با چند تور گردشگری در این استان برخورد جزئی شده بود که آن زمان با معاونت گردشگری سازمان از طرف انجمن صنفی دفاتر سفر و گردشگری استان تهران وارد مذاکره شدیم و همکاری خوبی صورت گرفت و طی تماس‌هایی که با معاونان گردشگری سازمان میراث فرهنگی استان‌های مربوطه برقرار شد موضوع حل و فصل شد. اما در کل یک چیز را نباید نادیده گرفت که شورای تامین و دادستانی استان‌ها نیز باید جوانب و قوانین کلی نظام را در نظر گیرند. بنابراین اگر هر گونه فعالیت در حوزه گردشگری صورت گیرد که خلاف قوانین کشور باشد اجازه دخالت در آن را دارند. او با بیان این که هر کشوری قوانین و چارچوب‌های خود را دارد، می‌گوید: متاسفانه دفاتر غیر مجاز این قوانین را زیر پا می‌گذارند. این را به صراحت می‌گویم که هیچ کدام از دفاتر مسافرتی و تورهای مجاز از چارچوب قوانین و مقررات خارج نمی‌شوند. سایت‌های غیر مجاز و دفتار زیر پله‌ای موجود گروه‌هایی را شکل می‌دهند که هم مغایرت با اصول و چارچوب‌های قوانین کشور دارد و هم این که جوامع میزبان را دچار زحمت می‌کنند.
ورود یک باره ۷۰۰ خودروی دو دیفرانسیلی در یک روز به کویر مرنجاب گر چه می‌تواند سهمی بسزا در اقتصاد جوامع محلی داشته باشد اما به همان اندازه می‌تواند برای جوامع محلی آسیب‌زا باشد.
رفیعی‌شاد در این باره می‌گوید: در آیین نامه ۱۰ فرمانی سازمان جهانی گردشگری نیز به این مهم اشاره شده که گردشگری باید در موازینی باشد که هم نقش جوامع میزبان و هم مهمانان در آن دیده شود. در نظر بگیرید که هیاهویی که با حضور گردشگران برای جوامع میزبان ایجاد می‌شود خارج از عرف و مقررات و فرهنگ داخلی است. وقتی گردشگری از این خط قرمزهای محلی عبور می‌کند در بسیاری از مواقع با اعتراض جوامع محلی مواجه می‌شوند. اگر هر کدام چه جوامع میزبان و چه گردشگران به نقش خود واقف باشند طبیعتا گردشگری تنها فعالیتی است که می‌تواند سود و بازدهی بسیار هم در ایجاد درآمد و فعالیت اقتصادی و هم در ایجاد اشتغال در جوامع میزبان داشته باشد.
دبیر و عضو هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران ادامه می‌دهد: وقتی ۷۰۰ دستگاه خودروی دو دیفرانسیلی یک روزه به صورت همزمان وارد یک منطقه می‌شود قطعا می‌تواند بهبود زندگی مردمان بومی را به همراه داشته باشد، طبیعتا تبعات آن ورود شورای تامین و دادستانی در این موضوع و ممنوعیت تورها خواهد بود. از مسئولان تقاضا می‌کنیم که سفرهای غیر برنامه‌ریزی شده یا سایت‌های غیر مجاز که در قالب تورهای مسافرتی نقش دفاتر خدمات مسافرتی را زیر سوال می‌برند را سامان‌دهی کند تا نهایتا تورها براساس قوانین و مقررات کشور برگزار شود.
آیا تفکیک جنسیتی در قانون برگزاری تورها وجود دارد؟
انتشار چند عکس و فیلم از حضور مختلط شرکت‌کنندگان در سافاری و آفرود در کویر مرنجاب در فضای مجازی و رسیدن این تصاویر به دست دادستانی سبب شد تا برگزاری هر گونه توری به خصوص آنهایی که به صورت شخصی و غیر مجاز برگزار می‌شود حساسیت‌های را برای مسئولان ایجاد کند. حساسیتی که شاید این شبه را ایجاد کند که آیا عدم تفکیک جنسیتی تورها سبب این گونه ملاحظات در برگزاری تورها شده است؟ یا آیا تفکیک جنسیتی در تورها الزامی است؟
رفیعی‌شاد در این باره می‌گوید: تفکیک جنسیتی نمی‌تواند ملاکی بر هنجار یا ناهنجاری اجتماعی باشد. تنها توری که به لحاظ شرایطی که نیروی انتظامی و اداره اماکن مقرر کرده بود تورهای اسکی دیزین بود که در آن تفکیک جنسیتی بر اساس یک قانون نانوشته یا بر اساس آیین‌نامه لحاظ می‌شد اما در خصوص تورهای مسافرتی قانونی به عنوان تفکیک جنسیتی مسافران تا به امروز به ما ابلاغ نشده است. دفاتر مسافرتی حتی اگر توری را برگزار کنند که به صورت مختلط برگزار می‌شود، قوانین و موازین شرعی را رعایت می‌کنند اما این دفاتر غیر مجاز هستند که فعالیت دفاتر مجاز را نیز زیر سوال برده‌اند.
راه حل دو سر سود
محدودیت ورود آفرودسوارها به کویر مرنجاب شاید تا به امروز جیب جوامع محلی را نیز از پول این گردشگران خالی کرده باشد. محدودیتی که شاید از عدم رصد تورها به کویر توسط معاونت گردشگری تاثیر پذیرفته باشد. اتفاقی که به گفته این فعال گردشگری به این دلیل رخ داده که چون برای هر کدام از تورها در حال حاضر مجوز جداگانه‌ای اخذ نمی‌شود، کار رصد تورها نیز سخت شده است. حالا اما فعالان گردشگری برای حل این مشکل راه‌هایی را به معاونت گردشگری سازمان میراث داده‌اند. یکی از این پیشنهادات اختصاص بخشی از کویر به مشتاقات این تفریح و ورزش است اما پیشنهاد دیگر راه‌اندازی سامانه رصد تورها است.
رفیعی‌شاد می‌گوید: در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران پیشنهاد راه‌اندازی سامانه و نرم افزار جامع گردشگری شده است که تمامی تورها در آن ثبت خواهند شود و پلیس راه از آنها با خبر خواهد شد. اگر این سامانه اجرای شود بسیاری از این مشکلات حل می شود و هر کدام از تورها با کد، مبدا و مقصد، لیدر و راهنما و راننده مشخص در آن قابل نمایش خواهد بود. قرار است هماهنگی‌های لازم نیز با سازمان پایانه‌های کل کشور وزارت راه انجام شود و نهایت در آن سامانه جمع آوری شود اما تا امروز از این که چه تعداد تور و دفاتر گردشگری به مقاصد گردشگری مراجعه می‌کنند، آماری در دست نیست.»
انتهای پیام
نظرات