دکتر مجتبی امیری در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه آموزش عالی کشور وضعیت مناسبی ندارد، اظهار کرد: در حال حاضر ظرفیت‌های کشور در این حوزه فراتر از توان مدیریت کشور در عرصه‌های مختلف به خصوص در دوره تحصیلات تکمیلی است. به همین دلیل ما شاهد هدر رفتن بیشتر ظرفیت‌های علمی و آموزش عالی کشور هستیم و این ظرفیت‌ها به جای اینکه در جهت اعتلای کشور، تحقق اقتصاد مقاوتی و سند چشم‌انداز کشور باشند، بلاتکلیف رها شده‌اند.
وی در ادامه با بیان اینکه دستیابی به توسعه بدون داشتن توانایی در حوزه مدیریت تحقق نخواهد یافت، تصریح کرد: دستیابی به توسعه نیازمند داشتن مدیریت توسعه‌یافته است و تا زمانی که در حوزه مدیران به توسعه‌یافتگی دست نیافته‌ایم، به پیشرفت دست نمی‌یابیم. بنابراین این توسعه‌یافتگی در حوزه مدیریت را باید از کشورهای پیشرفته الگوگیری کنیم و یا اینکه دانش آن را به طور بومی داشته باشیم و بتوانیم متناسب با نیازها از این دانش استفاده کنیم.
چالش بزرگ مدیریت در آموزش عالی
مدیرگروه گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: در حال حاضر ما در حوزه‌های مختلف مدیریت کشور از جمله آموزش عالی و آموزش و پرورش، شیوه‌های مدیریت را از کشورهای دیگر که از دستاوردهای بعد از انقلاب صنعتی است، الگوگیری کرده و آن را به شکل سنتی و ذوقی در هم آمیخته‌ایم و نتیجه این شد که امروزه در عرصه آموزش عالی کشور با چالش "مدیریت" که نوعی چالش سنت و مدرنیته است، مواجه هستیم.
دکتر امیری تاکید کرد: علت کاربردی بودن دانشگاه‌های کشورهای توسعه‌یافته این است که استاد و دانشجو هر دو ماهیت مشخصی دارند و این مراکز با یک الگوی مدیریتی منطبق با نیازهای جامعه اداره می‌شوند، اما ما در کشور فقط شکل فیزیکی دانشگاه غربی را حفظ کرده‌ایم ولی از لحاظ محتوایی واقعیت‌های خارجی را رعایت نکرده‌ایم. در نتیجه وضعیت به گونه‌ای شده که جامعه ما در همه حوزه‌ها به "جامعه کَج مدرن" تبدیل شده است.
مدیریت "کَج مدرن" در دانشگاه‌های کشور
وی ادامه داد: تا وقتی که وضعیت دانشگاه‌های کشور با همین شیوه "کج مدرن" هدایت شوند، نه تنها علم در جهت ثروت اندوزی قرار نمی‌گیرد، بلکه برای کسب جایگاه اجتماعی عده‌ای به خدمت گرفته می‌شوند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: نهادهای آموزش و پرورش و آموزش عالی در همه جوامع توسعه‌یافته به عنوان زیرساخت‌های توسعه به شمار می‌روند و در واقع افراد زمینه‌ها و مفاهیم توسعه را در آموزش و پرورش یاد می‌گیرند و با ورود به دانشگاه‌ها نیروی متخصص و متناسب با نیاز جامعه تربیت می‌شوند. اما شرایط کشور ما به گونه‌ای است که کارشناس تحویل جامعه می‌دهیم، ولی در عرصه اجرایی این افراد غیر کارشناس هستند، در واقع به نوعی یافته‌های خود را بر اساس آزمون و خطا یاد می‌گیرند و در دانشگاه چگونه فکر کردن و تفکر عقلایی را آموزش نمی‌بینند.
دکتر امیری خاطر نشان کرد: وضعیت دانشگاه‌ها باید به سمتی حرکت کند که دانشجویان ما بتوانند با نیازهای 10 سال آینده جامعه آشنا شوند تا در نهایت به عنوان متخصص به جامعه تحویل داده شوند. این درحالی است که در شرایط فعلی یکسری اطلاعات به دانشجویان داده می‌شود که بعد از فارغ‌التحصیلی هیچ کارایی ندارد.
خلا وزیر علوم مصیبت بزرگ آموزش عالی
مدیرگروه گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران همچنین نداشتن وزیر علوم را خلایی بزرگ در عرصه آموزش عالی توصیف کرد و گفت: متاسفانه در حال حاضر دانشگاهی‌هایی که مدعی تربیت متخصصان و آیندگان یک جامعه هستند، خودشان نمی‌توانند نیروی کارآمد، مجرب، متخصص و کاربلد را در دست خود داشته باشند و این وضعیت برای عرصه علم آموزش کشور یک مصیبت به شمار می‌رود.
به گفته وی، مشکل دیگری که در حوزه انتخاب وزیر علوم وجود دارد، این است که در انتخاب مدیریت این وزارتخانه به علوم انسانی و اجتماعی توجه نشده است و همواره از گروه مهندسی و پزشکان در راس این امور استفاده شده است؛ در نتیجه آن اثربخشی لازم که باید در حوزه آموزش عالی اتفاق بیفتد، صورت نمی‌گیرد.
انتظار دانشگاهیان از دولت محقق نشد
عضو هیات علمی دانشگاه تهران همچنین با تاکید بر اینکه انتظار دانشگاهیان از دولت دوازدهم تحقق پیدا نکرده است، گفت: متاسفانه این دولت حوزه‌های فرهنگ، آموزش و پرورش و آموزش عالی را در اولویت‌های سیاست‌گذاری‌های خود قرار نداده است. چرا که اگر دولت اهمیتی برای این حوزه قائل می‌شد، برای معرفی گزینه مورد نظر در وزارت علوم سرسختانه مقابله می‌کرد. بنابراین دانشگاهیان از سیاست‌های دولت در عرصه آموزش عالی ناامید شده‌اند و شکاف بین نخبگان و دولت در نتیجه این سیاست‌ها بیشتر شده است.
دکتر امیری خاطرنشان کرد: نهادهای آموزش عالی و آموزش و پرورش به عنوان نهادهای نرم‌افزاری هستند، بنابراین متاسفانه این نهادها همواره از سوی مسئولان با رویکرد سیاسی مواجه شده‌اند و مخالفت‌های زیادی برای معرفی مسئولان این نهادها با دولت می‌شود. ما انتظار داریم دولت هر چه سریع‌تر افرادی را با ویژگی‌ها و مهارت‌های انسانی، اداری و فنی در راس این گروه قرار دهد و اجازه ندهد این سازمان‌ها ابزار سیاسی قرار بگیرند و ابزار دستیابی به هدف به فراموشی سپرده شود.
مدیرگروه گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران در پایان خاطرنشان کرد: وضعیت آموزش عالی کشور بسیار بیمار است و این نهاد امروزه مشکلات و دردهایی دارد که نمی‌شود به زبان آورد. بنابراین همانطور که امام خمینی (ره) تاکید کردند بیماری‌هایی که درد نداشته باشند، کشنده‌تر از بیماری‌هایی است که درد دارد؛ اگر وضعیت آموزش عالی به همین روند ادامه پیدا کند، به‌زودی از پا می‌افتند.
انتهای پیام
نظرات